Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

HOOFDSTUK IX
VLAANDEREN, DE SCHOONE SLAAPSTER,
ONTWAAKT
A. — DE ROMANTIEK EN DE VLAAMSCHE
BEWEGING
Wanneer de Oostenrijksche Nederlanden in *1795 bij de
Fransche republiek ingelijfd werden en het boerenvlaamsch
voortaan niet of nauwelijks meer gedoogd werd naast de
universeele taal van den overwinnaar, leek wel het einde
nabij van elke Nederlandsche beschaving in onze totaal uitgeputte
gewesten. Stellig hebben de tooneelliefhebbersvereenigingen
en hun rhetoricale prijskampen het vuur smeulend
gehouden onder de assche en heeft ook de korte vereeniging
met Holland, na 1814, de heropbeuring van het diep vervallen
Vlaamsch element bevorderd. Doch in den storm van
1830 scheen het of ook deze gunstige invloed to loor zou
gaan. De vervreemding tusschen Noord en Zuid was zoo
groot gebleken dat men niet langer over taaleenheid sprak,
doch allen nadruk legde op het verschil tusschen onze verwaarloosde
streektalen en het normaal ontwikkelde « hoog
Hollandsch ». Terwijl het nieuwe, levenskrachtige koninkrijk
zich, van Brussel uit, geheel in Franschen geest kon organiseeren,
zonder noemenswaard verzet uit de Vlaamsche provincien.
Toch zouden enkele « taalminnaren », meest jongelieden
die v66r de revolutie deugdelijk Nederlandsch onderwijs
genoten hadden, spoedig den strijd aanbinden tegen deze
oppermacht van het Fransch. Met een brochure, Aenteekeningen
over de verivaerloozing der Nederduitsche tad (1832), van den
Gentenaar Jhr. PH. M. BLOMMAERT, opende deze strijd, de
J. Fr. WILLEMS Vlaamsche Boveging, waarvan JAN FRANS WILLEMS
1793-1846 de leiding op zich nam.
186