Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

Evenzeer als de naam is het genre zelf uit Frankrijk herkomstig.
Naar het voorbeeld van de berijmde heiligenlegenden,
die zeer vroeg in het Romaansch geschreven werden,
ontstonden daar in de 1 1 e en 1 2 e eeuw wereldlijke epische
gedichten als weerspiegeling van de hooggestemde ridderidealen
van den Franschen adel. Die eeuwen waren een
bloeitijdperk voor Frankrijk; het was de periode van de
eerste kruistochten met hun brandenden geloofsijver en hun
gretigheid naar krijgsavonturen, van de vestiging van Fransche
rijken in Engeland en in het Oosten, van de schitterende
tornooien, van den aanvang van den gothischen stijl, van de
inrichting der groote handelsmarkten. De Fransche ridderschap
was de schitterendste van gansch West-Europa. De
grenslanden vingen het eerst de uitstraling op van dien beschavingshaard,
en onder die grenslanden was het graafschap
Vlaanderen het gemakkelijkst toegankelijk, en als leengoed
van de Fransche kroon, en als deelnemer aan de kruistochten,
en als middelpunt eener snel opkomende welvaart. Zoodat
ook in Vlaanderen de ridderromans zeer spoedig vertaald en
nagevolgd werden.
Door wie, is moeilijk te achterhalen, al zijn ook een paar
namen zonder meer bekend. Wellicht door den slotkapelaan,
door een klerk, een bedreven rijmer die onder het overige
gevolg deel uitmaakte van de hofhouding, door varende
gezellen, vaganten, volksdichters, of door monniken in de
eenzaamheid der > van hun klooster.
Aanvankelijk werden ze voorgedragen, niet alleen op
de burchten voor den ridder en zijn wapenmakkers, maar
ook door rondreizende zeggers op de markten, op de bedevaartplaatsen,
overal waar deze konden verwachten een voldoend
aantal toehoorders samen te vinden.
a) De heroieke ruwheid van de feodaliteit
Al is oorspronkelijk de taal van die oudste epische gedichten
het Romaansch, hun geest is nog onmiskenbaar Frankisch.
De Franken waren immers tot ver naar het Zuiden doorgedrongen,
en in de nieuwe natie die daar tot stand gekomen
was, maakten zij het leidend element uit. Wanneer nu, eeuwen
13