28.02.2014 Views

Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

gemaakt had met Aagje Deken. Deze stam<strong>de</strong> uit een heel<br />

wat min<strong>de</strong>ren socialen stand en had haar jeugd in een weeshuis<br />

doorgebracht. Een punt van overeenkomst vertoon<strong>de</strong> zij<br />

met Betje Wolff : ook zij schreef verzen, die evenwel min<strong>de</strong>r<br />

getuigen van tintelen<strong>de</strong>n levenslust dan van ernst en vroomheid.<br />

Toen in 1 777 dominee Wolff overle<strong>de</strong>n was, gingen<br />

<strong>de</strong> nieuwe vriendinnen samenwonen. Van toen af, en heel<br />

<strong>de</strong>n tijd dat hun gehechtheid aan elkaar duur<strong>de</strong>, d.w.z. tot<br />

aan hun dood, schreven bei<strong>de</strong>n hun beste werken in trouwe<br />

collaboratie, al schijnt Aagje geen gunstigen invloed uitgeoefend<br />

te hebben. Een eerste en alleszins <strong>de</strong> <strong>voor</strong>naamste<br />

vrucht ervan was een roman De Historic van Mejuffrouiv Sara<br />

Burgerhart (1 . 782) , een lichtpunt na <strong>de</strong> benepenheid van <strong>de</strong>n<br />

Pruikentijd, een mijlpaal in <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van <strong>de</strong>n Ne<strong>de</strong>rlandschen<br />

roman en bovendien een waar<strong>de</strong>vol kunstwerk.<br />

Als <strong>voor</strong>beeld had<strong>de</strong>n zij genomen <strong>de</strong>n Engelschman Richardson,<br />

schrijver van een aantal romans, waarin <strong>voor</strong> <strong>het</strong> eerst<br />

niet meer fictieve her<strong>de</strong>rs, prinsessen of avonturiers optra<strong>de</strong>n,<br />

maar werkelijk leven<strong>de</strong> personen uit <strong>de</strong> burgerij, en waarin<br />

<strong>het</strong> sentimenteele geschraagd werd door psychologie en<br />

ze<strong>de</strong>nschil<strong>de</strong>ring. Alhoewel B. Wolff en A. Deken <strong>het</strong> genre<br />

en ook <strong>de</strong>n briefvorm van Richardson overnamen en tevens<br />

on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n invloed van L. Sterne's humor ston<strong>de</strong>n, brachten<br />

ze toch een zelfstandigen nationalen roman <strong>voor</strong>ts Merkwaardig<br />

is <strong>voor</strong>al <strong>de</strong> evenwichtigheid waarmee ze <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong><br />

stroomingen van hun tijd met elkaar wisten te verzoenen tot<br />

een harmonisch levend verhaal. Want, al waren ze aan <strong>de</strong><br />

eene zij <strong>de</strong> gewonnen <strong>voor</strong> <strong>de</strong> nieuwe i<strong>de</strong>alen van Rousseau<br />

wat betreft <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ropvoeding en cle natuurvisie, toch bleken<br />

ze nog in merg en been gevoed met <strong>de</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!