Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

Aldus, in vogelvlucht bekeken, is de onrustige gang der
gebeurtenissen in Nederland gedurende deze gewichtige
periode van overgang. Men begrijpt licht dat dergelijke
wisselvallige en dikwijls neerdrukkende omstandigheden niet
bevorderlijk waren voor een normale ontwikkeling van de
romantische beweging. De verwarring in de geesten, gevolg
van de ongunstige politieke toestanden, deed het contact
met het buitenland eenigszins verliezen. Onder de jongere
schrijvers, die de nieuwe idealen toegedaan waren, bezat geen
enkele een voldoend sterke persoonlijkheid om het romantisme
definitief ingang to doen vinden. De gezagvolle
Nederlandsche classieke philologie bekampte hardnekkig de
romantische opvattingen; deze misten bovendien in Holland
den voedingsbodem dien ze elders wel hadden : nl. de liefde
tot het nationaal verleden en tot de middeleeuwsche yolksliteratuur.
Nog steeds bestond er geen waardeering voor de
aesthetische beteekenis der letterkunde van voor de 1 7 e
eeuw, zoodat nog in de jaren 1 820 de Duitsche romanticus
Hoffmann von Fallersleben, toen hij tijdens zijn reis in Noord-
Nederland het oude lied van de Twee Koningskinderen aanhief,
op laid gelach begroet werd.
De vernieuwing was nochtans hoopvol ingezet geworden,
en zelfs kon, wie om 1 780 afging op de plotselinge herleving
van de literaire bedrijvigheid, wanen dat ook de Nederlandsche
letteren eerlang voor de aanrukkende nieuwe gedachten
zouden gewonnen zijn. Natuurlijk werd het oude niet met
een slag opgeruimd : zooals altijd vernam men, naast het
frissche geluid der vernieuwing, ook nog de vroegere opvattingen,
en bij de meesten werkte de Verlichting geruimen
tijd na. Maar de beteekenis van de jaren 1 778-83 is dat
er slag op slag een aantal werken verschenen; in 1 7 78 het
eerste deel van de richting gevende Theorie der Schoone Kunsten,
van H. VAN ALPHEN, in 1 782 de Gezangen mijner Jeugd, van
J. BELLAMY, Sara Burgerhart, van WOLFS en DEKEN en het
volgend jaar Julia, van RHIJNVIS FEITH, die alle op een of
ander punt afbraken met, of reageerden tegen de dorre en
duffe rhetoriek van den Pruikentijd.
144