28.02.2014 Views

Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

naar karakterontleding, toch is zijn menschenkennis niet diep<br />

genoeg om zijn personages echt te doen leven. Maar dit<br />

tekort vergoedt hij door zijn handigheid om <strong>de</strong> tooneelen in<br />

elkaar te steken en door zijn meesterschap over <strong>de</strong> tooneeltechniek.<br />

Bovendien weerspiegelt en hekelt hij op soms leuke<br />

wijze <strong>de</strong> hebbelijkhe<strong>de</strong>n van zijn tijd. Deze neiging treedt<br />

nog meer op <strong>de</strong>n <strong>voor</strong>grond in zijn latere kluchten, o. m.<br />

in Quincampoix en Arlequin Actionist (1720), die allebei <strong>de</strong>n<br />

windhan<strong>de</strong>l bespottelijk maken. Nog ven<strong>de</strong>r gaat hij op <strong>het</strong><br />

gebied van <strong>de</strong> ze<strong>de</strong>nschil<strong>de</strong>ring met zijn Spiegel <strong>de</strong>r Va<strong>de</strong>rlandsche<br />

Kooplie<strong>de</strong>n, dat een poging is om een hoogerstaand blijspel<br />

te leveren en waarin hij <strong>het</strong> onbetrouwbare koopmansgeslacht<br />

van zijn tijd vergelijkt met <strong>de</strong> soli<strong>de</strong> va<strong>de</strong>ren uit <strong>de</strong><br />

vorige eeuw.<br />

HET PROZA Langendijk uitgezon<strong>de</strong>rd, heeft <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong> weinig<br />

oorspronkelijke tooneelschrijvers <strong>voor</strong>tgebracht. Als beter in<br />

overeenstemming zijn<strong>de</strong> met <strong>de</strong> <strong>de</strong>ftige geaardheid <strong>de</strong>r eeuw,<br />

werd <strong>de</strong> prozavorm meer en meer beoefend, natuurlijk nog<br />

<strong>het</strong> meest <strong>voor</strong> nuttigheidsdoelein<strong>de</strong>n, maar toch neemt men<br />

een algemeen streven waar om <strong>het</strong> proza, dat nu <strong>de</strong> geijkte<br />

vorm wordt <strong>voor</strong> al wat wetenschap of leering bedoelt te zijn,<br />

uiterlijk ook meer te verzorgen. Waard vermeld te wor<strong>de</strong>n is<br />

<strong>de</strong> arbeid van LAMBERT TEN KATE (1674-1731), die met<br />

zijn Gemeenschap tusschen <strong>de</strong> Gottische Spraeke en <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rduytsche<br />

(1710)<strong>de</strong> grondlegger werd van <strong>de</strong> mo<strong>de</strong>rne taalwetenschap.<br />

J. VAN EFFEN Als <strong>de</strong> verdienstelijkste prozaschrijver geldt JusTus<br />

1684-1735 VAN EFFEN. Hij was <strong>de</strong> zoon van een officier, bij<br />

wiens afsterven hij zijn studien moest on<strong>de</strong>rbreken en in zijn<br />

on<strong>de</strong>rhoud <strong>voor</strong>zien door als

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!