28.02.2014 Views

Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Engelsche oorlog uitbrak, bleef <strong>de</strong> aandacht van <strong>de</strong>n grijzen<br />

dichter onvermin<strong>de</strong>rd <strong>de</strong> wisselvallige kans <strong>de</strong>r wapens volgen<br />

en bezong hij keer op keer <strong>de</strong> hel<strong>de</strong>nda<strong>de</strong>n van De Ruyter en<br />

Tromp. Nog een laatste maal schiep hij een oorspronkelijk<br />

NOAH<br />

treurspel, Noah, zijn zwanezang. Uit zijn ambt werd<br />

1667 hij in 1668 met behoud van zijn jaarwed<strong>de</strong> eervol<br />

ontslagen. Ook zijn naastbestaan<strong>de</strong>n ontvielen hem een <strong>voor</strong><br />

een : in 1 668 zijn kleindochter Maria, in 1 670 zijn kleinzoon<br />

Willem, in 1675 zijn dochter Anna. In 1679 overleed hij zelf<br />

in <strong>de</strong>n ou<strong>de</strong>rdom van ruim 91 jaar.<br />

BESLUIT Von<strong>de</strong>l, <strong>de</strong> « prins onzer letterkun<strong>de</strong> >>, is een<br />

figuur van internationale beteekenis, een Bier groote dichters<br />

die <strong>de</strong> 1 7 e eeuw in alle lan<strong>de</strong>n <strong>voor</strong>tgebracht heeft. Evenals<br />

zoovele an<strong>de</strong>ren heeft hij als een onwrikbaar geloofspunt <strong>de</strong><br />

classieke regels aangekleefd misschien nog meer dan an<strong>de</strong>ren<br />

omdat hij van buiten uit getracht heeft zich <strong>de</strong> classieke<br />

levensbeschouwing eigen te maken en zich er afhankelijker<br />

van gevoeld heeft dan indien ze met hem vergroeid was<br />

geweest. Deze classieke leer heeft hij <strong>voor</strong>al toegepast in <strong>het</strong><br />

treurspel dat hij, <strong>de</strong>n geeft zijner eeuw getrouw, bij <strong>voor</strong>keur<br />

beoefen<strong>de</strong>. Dat zijn opvatting <strong>de</strong>r dramatiek afwijkt van <strong>de</strong><br />

gewoon gangbare, is dui<strong>de</strong>lijk : zijn treurspel is meer statisch<br />

dan dynamisch, meer een opeenvolging van tafereelen dan<br />

van han<strong>de</strong>lingen, alhoewel niet te ontkennen valt dat er wel<br />

bewogenheid is in <strong>het</strong> zieleleven <strong>de</strong>r hel<strong>de</strong>n. Karakterontwikkeling<br />

geeft hij zel<strong>de</strong>n, wel karakterontleding, <strong>het</strong> best nog<br />

bij zijn heldinnen, terwijl zelfs zijn hel<strong>de</strong>nfiguren jets vrouwelijks,<br />

tee<strong>de</strong>rs vertoonen. Hij is evenwel essentieel een<br />

lyrisch dichter, ook in zijn treurspelen, waarvan zeer dikwijls<br />

<strong>de</strong> verhevenste <strong>de</strong>elen <strong>de</strong> reizangen zijn, o. a. in Gijsbreght<br />

van Aemstel, in <strong>de</strong> Leeuwendalers, in Joseph in Dothan, in Lucifer,<br />

in Adam in Ballingschap en zelfs nog in Noah. Alhoewel Von<strong>de</strong>l<br />

zelf zegt dat wat hem « op 's harten gront left >> hem naar<br />

<strong>de</strong> keel welt, is hij over 't algemeen, behalve misschien in<br />

sommige hekeldichten, niet <strong>de</strong> hartstochtelijke dichter die op<br />

staan<strong>de</strong>n voet zijn vervoering lucht moet geven. Zijn lyrische<br />

gedichten zijn veeleer « emotion recollected in tranquillity »,<br />

ontroering die hij achteraf opnieuw beleeft en omkleedt met<br />

98

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!