Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

men, de een na den anderen, tot het beschavingsleven, en
begonnen zij hun oude sagen en heldenliederen op te teekenen.
Terwijl bij de Noord-Germanen in Scandinavia reeds
in de 9 e eeuw Edda-liederen en proza-sagen bloeiden (evenwel
slechts na 1 1 00 schriftelijk vastgelegd) , ontstond ten tijde
van Karel den Groote, misschien wel bij de aan ons taalgebied
grenzende Saksen, het Hildebrandslied, een nog heidensch
heldenlied met als hoofdpersoon Hildebrand, den trouwsten
en moedigsten der volgelingen van keizer Theoderik den
Groote (454-526). Nog ouder is wellicht Beowulf, het nationaal
heldendicht der Angelsaksers, waarvan de elementen
dagteekenen uit den tijd dat dezen zich nog niet afgescheiden
hadden van de overige Germaansche stammen op het
vasteland om zich in Brittannie te vestigen. Intusschen vond
ook de Siegfriedsage bij de Germanen een ruime verbreiding.
De bekeering van de West-Germanen tot het Christendom,
al in de 5 e eeuw begonnen, kreeg Naar volledig beslag in de
9 e eeuw. Als natuurlijk gevolg ontwikkelde zich onder de
opvolgers van Karel den Groote een christelijke kunst. Door
de bemoeiingen van Lodewijk den Vrome, werd aldus in de
eerste helft der 9 e eeuw door een Saksischen zanger een godsdienstig
epos, Heliand, geschreven, waarin God, Christus en
de apostelen nog optreden als Germaansche vorsten en helden.
Een Rijnfrankische monnik, Otfried, berijmde weinige
jaren later een Evangelieboek, en ongeveer op hetzelfde tijdstip
ontstond een Ludwigslied, naar aanleiding van den zege dien
de Westfrankische koning Lodewijk III op de Noormannen
bij Saucourt bevocht (882 ).
Men mag veilig aannemen dat heldenepen, als het Hildebrandslied
en de Siegfriedsage, niet het uitsluitend eigendom
waren van een stam, maar over gansch het Germaansche
taalgebied bekend waren. Bovendien, deze beide gedichten,
evenals misschien nog andere, ontstonden zeer dicht bij de
grenzen van het Oudnederlandsch of, zooals men het gewoonlijk
noemt, het Nederfrankisch ; van de daareven vermelde
godsdienstige werken kan men hetzelfde getuigen :
het Ludwigslied bezingt zelfs een zegepraal, door een Frankischen
koning op Frankischen bodem behaald.
8