Pilot Schouwen-Duiveland - Lees meer... - Climate Proof Areas
Pilot Schouwen-Duiveland - Lees meer... - Climate Proof Areas
Pilot Schouwen-Duiveland - Lees meer... - Climate Proof Areas
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Slotconferentie<br />
ti<br />
<strong>Climate</strong> <strong>Proof</strong> <strong>Areas</strong><br />
<strong>Pilot</strong> <strong>Schouwen</strong>-<strong>Duiveland</strong><br />
2 november 2011
<strong>Pilot</strong> <strong>Schouwen</strong>-<strong>Duiveland</strong><br />
Ruben Akkermans<br />
2 november 2011
EU Interreg project North Sea Programme<br />
5 landen: België, Duitsland, Nederland, Zweden,<br />
Engeland<br />
Lead Beneficiary: Provincie Zeeland (NL)<br />
Duur: 2008 – 2011<br />
Totale kosten 5.4 miljoen € (ERDF: 2.7 miljoen €)
Wetenschappelijke<br />
instituten<br />
Swedish Meteorological and Hydrological<br />
Institute (SE)<br />
Ghent University (BE)<br />
University of Oldenburg (DU)<br />
Swedish Geotechnical Institute (SE)<br />
Overheden<br />
Gemeente Arvika (SE)<br />
County Administrative Board of Värmland (SE)<br />
Provincie Zeeland (NL)<br />
Gemeente <strong>Schouwen</strong>-<strong>Duiveland</strong> (NL)<br />
Rijkswaterstaat Zeeland (NL)<br />
Andere partners<br />
Deltares (NL)<br />
National Trust (UK)<br />
RSPB (UK)<br />
Wildlife Trust NCPB (UK)
Vergroten van bewustwording effecten<br />
klimaat(verandering);<br />
Opleveren van praktische en inspirerende ideeën<br />
voor klimaatadaptatie in bestaande en<br />
toekomstige projecten;<br />
Opleveren van methodes en technieken voor<br />
klimaatadaptatie resulterend in een toolbox;<br />
Doen van beleidsaanbevelingen voor<br />
klimaatadaptatie op alle niveaus.
<strong>Pilot</strong> <strong>Schouwen</strong>-<strong>Duiveland</strong>
Nederlandse partners<br />
Provincie Zeeland<br />
Gemeente <strong>Schouwen</strong>‐<strong>Duiveland</strong><br />
Rijkswaterstaat Zeeland<br />
Deltares<br />
Wt Waterschap Shld Scheldestromen<br />
Ministerie van VROM
Uitdagingen i klimaat<br />
Zeespiegel neemt 15‐35 cm toe in 2050 tot 35‐85 cm in 2100<br />
Toename perioden met intensieve neerslag<br />
Toename perioden met neerslagtekorten<br />
Aantal warme, tropische dagen neemt toe
Nu beginnen met tklimaatadaptatie?<br />
t ti Huidige klimaatproblemen<br />
Plannen voor opvang piekafvoer in Grevelingen<strong>meer</strong><br />
Meeliften lopende en toekomstige projecten<br />
Koploperspositie/voorbeeldfunctie<br />
Pro‐actief zijn in plaats van laten sturen
Belangrijke les<br />
“Door met alle partijen samen te werken en te kijken<br />
wat er speelt, kom je tot nieuwe dingen die anders<br />
niet zouden zijn gebeurd. Zo jaag je ontwikkelingen<br />
aan.”<br />
Daarom:<br />
Blijf zoeken naar aanleiding om samen te werken<br />
zoals nieuwe Europese projecten
Havenplateau<br />
Bruinisse<br />
Mariëlle Schenk, gemeente<br />
<strong>Schouwen</strong> <strong>Duiveland</strong>
Havenplateau Bruinisse<br />
i<br />
Toen<br />
Nu Nu<br />
Toen<br />
Toekomst<br />
Toekomst
Havenplateau ateau Bruinisse<br />
Wat betekent klimaatverandering voor Bruinisse?
Havenplateau<br />
Bruinisse<br />
Voorzet eventuele toekomstige strategie
Zoetwatervoorziening<br />
Esther van Baaren, Deltares
Zoetwatervoorziening:<br />
een klimaatprobleem…?<br />
Klimaatverandering:<br />
• “Waarneembaar <strong>meer</strong> weersextremen.”<br />
• “Weinig ervaring maatregelen: droogte groot probleem”<br />
• “Vroeg voorjaar eerder zaaien productieverhoging”<br />
• “Bodemdaling grotere bedreiging”<br />
Zoetwatertekort:<br />
• “10 - 30% minder omzet”<br />
• “Al droogte bij 14 dagen geen regen”<br />
•“leidingwater en VZM voor bloemkool”<br />
• “Lokale droogte: prijzen niet omhoog”<br />
• “Droogte: alle producten slechtere kwaliteit”<br />
• “Beregenen met zoet water duur en tijdrovend”<br />
zoet<br />
brak<br />
huidig<br />
zout
huidige<br />
drains<br />
Zoetwatervoorziening:<br />
mogelijke maatregelen<br />
nieuw<br />
1. Vergroten zoetwaterlens zoute akkerbouwpolders<br />
diep zout water draineren ipv ondiep zoet water<br />
2. Duurzaam gebruik van kreekruggen:<br />
berging g winterneerslag voor gebruik in zomer<br />
vergroten infiltratie, verkleinen afvoer<br />
koppeling met blauwe slinger gemeente<br />
3. Optimalisatie inrichting watersysteem (bergen en afvoeren)<br />
4. Zoete kwel uit duinen opvangen in bassin<br />
5. Zouttolerante gewassen en aquacultures voor te zoute gebieden
Zoetwatervoorziening:<br />
Een klimaatrobuust<br />
<strong>Schouwen</strong>-<strong>Duiveland</strong>!<br />
1. Zoetwatervoorziening in strategische visie gemeente <strong>Schouwen</strong>-<strong>Duiveland</strong><br />
2. Volgende stap: showcases in de praktijk:<br />
• Klimaatrobuuste regenwaterlenzen in zoute kwelgebieden<br />
• Vergroten zoetwatervoorraad grondwater in kreekruggen<br />
• Samenwerking tussen kennisinstituten, i t bedrijfsleven en overheid<br />
Meer informatie of interesse in vervolgstap?<br />
Esther.vanBaaren@Deltares.nl<br />
nl
Plompe Toren<br />
Leo Adriaanse, Rijkswaterstaat
1910/1935<br />
Plompe Toren<br />
Win-win-win-win-….<br />
i i i<br />
2011<br />
1974<br />
2011
Plompe Toren ontwerpen<br />
1<br />
2
Plompe Toren ontwerpen<br />
1 2
Meerlaagsveiligheid<br />
1. Voorkomen van overstroming (goede zeeweringen)<br />
2. Slimme ruimtelijke ordening/bouwwijze om slachtoffers en<br />
schade te beperken bij overstroming<br />
3. Goed crisismanagement bij overstroming<br />
3<br />
2<br />
1
Overstromingsbestendiger?<br />
Analyse<br />
• Snel overstromende laaggelegen gebieden<br />
• Wegen laaggelegen en dus onberijdbaar<br />
• Onvoldoende opvanglocaties
Overstromingsbestendig<br />
Strategieën<br />
• Robuuste multifunctionele l waterkeringen (hoog en droog, hoge delen<br />
verbindend en bijdragend aan recreatie)<br />
• Hooggelegen droge robuuste wegen verbinden hoge delen en dijken<br />
• Genoeg bereikbare opvanglocaties<br />
• Niet of waterproof bouwen in laag gebied<br />
• Bevorderen bewustzijn en veerkracht bewoners (weten wat te doen)<br />
Uitwerking: Infrastructuur volgt landschapsstructuur
Buitendijkse<br />
projecten<br />
Eric van Zanten, Rijkswaterstaat
Buitendijkse pilots<br />
Oosterschelde<br />
Zandhonger<br />
Oosterschelde<br />
Door de aanleg van de<br />
Oosterscheldewerken<br />
verdwijnen de platen, slikken en<br />
Schorren onder de golven.
Oplossingen<br />
Dijkverhoging?<br />
Natuurlijk, maar alleen voor de veiligheid!<br />
Habitat voor vogels en recreanten zal<br />
verder verdrinken<br />
Herstel met zand?<br />
•Voor veiligheid, natuur en recreanten<br />
•Flexibel<br />
•Meegroeien met zeespiegelstijging<br />
•Voorzichtig met schelpdierkweek<br />
Maar nog niet beproefd!
Drie proeven<br />
Proef Galgeplaat (2008)<br />
•Herstel habitat voor natuur<br />
Proef Schelphoek (nu)<br />
•Herstel habitat en erosievertraging<br />
Proef Oesterrif de Val (2010)<br />
•Erosievertraging
(tussen)Resultaten<br />
Voorzichtig positief<br />
Aanleg in overeenstemming met de gebruikers<br />
Beperkte overlast door de aanleg<br />
Suppletie is stabiel<br />
Bodemleven hersteld in de suppletie, maar nog ondermaats<br />
Het oesterrif vangt sediment<br />
Het oesterrif vormt een habitat.<br />
Eindconclusies in 2013
Klimaatadaptatie<br />
strategie in de regio<br />
Pier Vellinga,<br />
Wageningen Universiteit