voorpaneel centrale model e - Dalemans Gas Detection

MEET-EN
ALARMCENTRALE VOOR
EXPLOSIEVE GASSEN
Model E
INSTRUCTIEHANDLEIDING

VOORPANEEL CENTRALE MODEL E
1. % L.E.L. – De waarde die de onderste explosiegrens in % aangeeft van het gas in de
atmosfeer. In waaktoestand geeft de E-centrale 00 % aan.
2. RESET – Drukknop om de waaktoestand te activeren:
a) 1 druk : RESET de geluidssignalen.
b) 2 x drukken : RESET de geheugenalarmen en de bijhorende relais, indien de hoeveelheid
gas bij de detector lager is dan de vastgestelde drempelwaarden.
3. Power ON - Groene LED de centrale is in werking.
4. Fault - Gele LED geeft aan dat er een storing is in de voedingslijn van de detector of dat er een
elektronische storing is in de centrale. Als de storing voorbij is gaat de LED weer uit en
komt de centrale weer in normale positie te staan.
5. A1 - Rode LED A1 geeft aan dat het eerste concentratieniveau van het gas bij de detector
overschreden is.
6. A2 - Rode LED A2 geeft aan dat het tweede concentratieniveau van het gas bij de detector
overschreden is.
7. A3 - Rode LED A3 geeft aan dat het derde concentratieniveau van het gas bij de detector
overschreden is.
FABRIEKSINSTELLINGEN
Eerste alarmniveau A1 :
Tweede alarmniveau A2 :
Derde alarmniveau A3 :
Inwendige zoemer :
Externe sirene-uitgang :
in geheugen opgeslagen alarm, 20 % O.E.G.., na 2 sec.
in geheugen opgeslagen alarm, 40 % O.E.G., na 2 sec.
in geheugen opgeslagen alarm, 40 % O.E.G., na 10 sec.
functioneert bij storingen en bij alarmen.
functioneert bij de alarmen.
Raadpleeg voor alle wijzigingen in de instructies uw leverancier of groothandelaar .

INHOUDSTAFEL
Verantwoordelijkheid - Garantie ................................................................................. 1
Milieu .......................................................................................................................... 1
Een beetje fysica ........................................................................................................ 2
Algemeen ................................................................................................................... 2
Plaats van de verschillende onderdelen in een installatie .......................................... 2
Plaats en positie van de detector ................................................................................ 3
Plaatsen en bevestigen van centrale en detector ....................................................... 3
Aansluiting van de centrale Model E .......................................................................... 4
Aansluiting van de detector ........................................................................................ 4
Aansluitklemmen voor de centrale Model E ................................................................ 5
Aansluitschema dat het meest wordt toegepast voor de centrale Model E ................ 5
Inschakelen van de centrale ....................................................................................... 6
Controle van de alarm- en storingsfuncties van de centrale ....................................... 7
Wat doen bij alarm ...................................................................................................... 8
Onderhoud .................................................................................................................. 8
Karakteristieken .......................................................................................................... 9
Model_E_MAN01_NL.docx • V1R0

VERANTWOORDELIJKHEID - GARANTIE
De installateur engageert zich voor het respecteren van de CE-normen en de installatievoorschriften
De installatie dient geplaatst te worden door gekwalificeerd personeel.
Het materiaal is getest en gecontroleerd in onze werkplaats voor zijn verzending.
Deze handleiding dient aandachtig te worden gelezen door iedereen die verantwoordelijk is of zal zijn
voor de installatie, voor het gebruik of het onderhoud van dit materiaal.
Indien deze voorschriften worden gerespecteerd wordt Uw veiligheid en deze van de bewoners van
het gebouw door deze beveiligingsinstallatie verzekerd.
Elk apparaat dient te worden geïnstalleerd, gebruikt en onderhouden volgens de richtlijnen,
waarschuwingen, instructies en gebruiksbeperkingen beschreven in deze handleiding.
De door DALEMANS geboden garanties zijn nihil indien het product niet is geïnstalleerd, gebruikt of
onderhouden volgens de gedetailleerde instructies van deze handleiding en de vigerende normen.
Enkel originele DALEMANS wisselstukken gebruiken voor het onderhoud beschreven in deze
handleiding. Zoniet kan U de performantie van het apparaat aanzienlijk veranderen.
Installeer het materiaal op een droge en propere plaats.
Plaats een scherm (behuizing) ter bescherming tegen eventueel spattend water of andere
verontreinigingen.
Aarzel niet om ons te contacteren voor inlichtingen over installatie of onderhoud van dit product.
Dalemans NV is niet verantwoordelijk voor directe of indirecte beschadigingen of een
schadevergoeding direct of indirect voorkomend uit het niet naleven van deze richtlijnen.
De plannen, schema’s en informatie van deze handleiding zijn eigendom van Dalemans NV en mogen
niet gekopieerd of gebruikt worden zonder zijn uitdrukkelijke goedkeuring.
Gebruik nooit het gas van een aansteker om de installatie te testen. Dit gas is te rijk en
kan het gevoelige element van de detector beschadigen.
NIET TESTEN MET
EEN AANSTEKER
MILIEU
Het symbool van een doorkruiste verrijdbare afvalbak geeft aan dat U de vigerende
reglementering dient te respecteren aangaande de gescheiden inzameling van
elektrische of elektronische apparatuur.
Deze voorzieningen dienen om de natuurlijke bronnen te beschermen die gediend
hebben bij de productie van dit product en om de verspreiding te voorkomen van
mogelijk schadelijke substanties voor het leefmilieu en de volksgezondheid.
Op het einde van de levensduur van het product moet U het naar een erkend verzamelpunt voor
recyclage van elektrische en elektronische apparatuur brengen. Voor meer informatie over deze
verzamelpunten en recyclage in uw omgeving gelieve contact te nemen met het plaatselijk bestuur.
P 1
Model_E_MAN01_NL.docx • V1R0

EEN BEETJE FYSICA
Het ontploffingsvermogen van een gas luchtmengsel hangt af van de concentratie
van het gas in de lucht. Als deze concentratie te arm is, zegt men dat het mengsel te
arm is om te ontploffen. Als de gasconcentratie stijgt tot dat het mengsel juist rijk
genoeg is om te ontploffen hebben we de Onderste Explosiviteit grens - O.E.G. (in
het Engels: Lower Explosive Level - L.E.L) bereikt.
Bij de Bovenste Explosiviteit grens - B.E.G. (in Engels: Upper Explosive Level -
U.E.L.) is het mengsel te rijk geworden en kan het niet meer ontploffen bij gebrek
aan zuurstof: het verbrandt gewoon.
0% lucht
Ontploffing niet
mogelijk
Ontploffing
mogelijk
Verbranding
ALGEMEEN
100% lucht
0% gas OEG
BEG
100% gas
Met deze installatie kunnen automatisch de beveiligingsmaatregelen tegen
gasexplosies worden ingeschakeld.
De detector brengt permanent de meting van het verklikte gasconcentratie in de lucht
naar de meetcentrale over. Vooraleer de O.E.G. (onderste explosiegrens) van het
gas in de lucht bereikt wordt, deze elektronische centrale heeft invloed op:
- het sluiten van een gasklep,
- het afsluiten van de elektrische stroom,
- het inschakelen van een sirene.
De centrale heeft 3 variabele alarmniveaus en een storingsniveau voor de
detectorlus. Deze individuele relais functies verzekeren de op afstand bediende
uitgangen.
De centrale bezit tevens voor elke functie een handbediende registratie van de
sirene.
PLAATS VAN DE VERSCHILLENDE ONDERDELEN IN EEN
INSTALLATIE
Gevaarzone
Zone met mogelijke
gevaren
Ongevaarlijke zone
Centrale
Detector
Gasafsluiter
Sirene
Zwaailicht
We bevelen ten sterkste aan de centrale buiten de gevaren zone te plaatsen!
P 2
Model_E_MAN01_NL.docx • V1R0

PLAATS EN POSITIE VAN DE DETECTOR
De plaats en de positie van de detector is in het algemeen afhankelijk van 3 factoren:
1. De dichtheid van het te detecteren gas (zie tabel met de kenmerken van enkele
gassen, blz. 9)
- Gassen kunnen zwaarder en lichter zijn dan lucht. Gassen die lichter zijn dan
lucht hebben de neiging te stijgen, de anderen zakken.
- Bij lichte gassen worden de detectors tegen het plafond geplaatst, bij gassen
zwaarder dan lucht komen de detectors tegen de vloer.
- Voor de detectie van gassen waar de dichtheid kort bij die van lucht ligt zoals
bv. Acetyleen dienen detectors te worden voorzien voor plaatsing tegen de
vloer EN het plafond.
2. Het gedeelte van de gasinstallatie waar een lek mogelijk is (bv.: koppeling,
dichting, veiligheidsklep).
3. De luchtstroom in lokalen waar een natuurlijke of gedwongen ventilatie is. LET
OP: de detectors mogen niet geplaatst worden in een luchtstroom met een
snelheid van meer dan 0.5 m/sec.
Aanbevelingen: de detector niet plaatsen:
- Juist boven een fornuis,
- Juist boven een gootsteen,
- Naast een luchtextractor,
- Buiten zonder regenbescherming,
- Op een plaats waar de temperaturen buiten de toegelaten temperatuur zijn,
- In een corrosief milieu,
- Rechtstreeks in een luchtkanaal.
- In een omgeving waar siliconen gebruikt worden.
PLAATSEN EN BEVESTIGEN VAN CENTRALE EN DETECTOR
1. Uitsparingen dienen gemaakt te worden bij de centrale voor de wartels, bovenaan
of onderaan, afhankelijk van de plaats waar de elektrische kabels lopen. Let
hierbij op de elektronische kaarten.
2. Bevestiging van de elektronische centrale:
a) Draai de vier plastieken bevestigingsschroeven aan de voorzijde los
b) til het deksel van de centrale op met het voorfront.
c) Bevestig de behuizing in de 4 voorziene gaten in de hoeken.
d) Opgelet – Bij het maken van deze gaten kunt u eventueel het elektronische
gedeelte losschroeven om eventuele beschadigingen te voorkomen.
3. De detector wordt bevestigd met 2 schroeven in de voorgeboorde gaten aan de
binnenzijde van de detector.
P 3
Model_E_MAN01_NL.docx • V1R0

AANSLUITING VAN DE CENTRALE MODEL E
De alarm- en storingscontacten kunnen op verschillende manieren worden gebruikt,
afhankelijk van de wensen van de klant. Deze contacten zijn potentieel vrij . Een
voorbeeld vindt u op pagina 5.
1. Als er kabels langs boven binnenkomen moeten de draden onder de
elektronische kaart voorbijgaan om daarna aan de aansluitklemmen aangesloten
te worden (er voor zorgen dat de draden tegen de bodem worden gedrukt).
2. Sluit 230 V netspanning aan de verbindingsklemmen 20 en 21 van de centrale via
een externe zekering. De gasafsluiter moet via dezelfde externe zekering aan de
230 V netspanning aangesloten te worden (Schema 2 - blz. 5).
3. Sluit de aarding aan de daarvoor bestemde bevestigingsschroef (Schema 1 -
blz.5).
Opgelet ! – Kabelsectie volgens de AREI (min. 1,5 mm 2 stijve draad) voor 230 V~.
AANSLUITING VAN DE DETECTOR
1. Bedradingskabel van de detector naar de centrale: bij het ontwerp van de
centrale is ervan uitgegaan dat een afgeschermde kabel overbodig is. Toch als
de kabel blootgesteld wordt aan de volgende elektromagnetische verliezen:
zender, laspost, schakelen van relais, HF zenders, kabelbaanstoringen, is het
beter een afgeschermde kabel te gebruiken om eventuele problemen achteraf te
voorkomen.
2. Sluit de verbindingsklemmen A, P en C afkomstig van de detector aan in de
centrale volgens de aangegeven volgorde.
3. Gebruik een drieaderige kabel (aarding niet inbegrepen).
Opgelet! – Gebruik nooit 2 of meerdere draden om de draadsectie te verhogen. De
kabel moet uit 1 lengte bestaan, geen tussenstukken. Zorg voor een degelijke
bevestiging van de kabels.
4. De maximaal toelaatbare doorsnede per aansluitklem bedraagt 2,5 mm 2 .
5. De aansluitklemmen net genoeg vastdraaien als nodig met een aangepaste
schroevendraaier.
6. Schakel steeds de spanning af wanneer men werkzaamheden of wijzigingen
uitvoert.
Gelieve het volgende te respecteren:
• De voedingsspanning van de detector zoals op het etiket van de detector is
aangegeven.
• De maximale toegelaten afstand in functie van de sectie van de geleiders (zie
tabel).
Kabel Sectie Maximale Lengte
3 geleiders + aarding 1.5 mm 2 50m
3 geleiders + aarding 2.5 mm 2 80m
P 4
Model_E_MAN01_NL.docx • V1R0

AANSLUITKLEMMEN VOOR DE CENTRALE MODEL E
N
L
21
20
Voeding
230V~ / 50Hz - 8W
19
NO
18
NC
Derde alarmniveau Imax: 3A – 230V~
17
C
Binnenzijde van de centrale Model E
0V
16
15
14
13
12
11
10
9
8
7
NO
NC
C
NO
NC
C
NO
NC
C
Tweede alarmniveau Imax: 3A – 230V~
Eerste alarmniveau Imax: 3A – 230V~
Storing Imax: 3A – 230V~
Uitgang gelijkstroom 0 Vdc (massa)
+
6
Uitgang gelijkstroom +24 Vdc
-
5
Uitgang voor externe sirene : I max = 100 mA (negatief commando)
4
C
P
A
3
2
1
C
P
A
Detector
Aansluiten van de aarding aan de bevestigingschroef
Schema 1
AANSLUITSCHEMA DAT HET MEEST WORDT TOEGEPAST VOOR
DE CENTRALE MODEL E
Aansluitklem van de alarmcentrale Model E
Bevestigingschroef
A P C - + 0V
L N
1 2 3 4 5
6 7
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
20 21
- +
Sirene ext.
12 tot 24 V
Imax: 100 mA
Detector
A
P
C
Sirene ext.
230 V~
Gasafsluiter
Flash
Externe
zekering
In = 6A
L
N
Schema 2
P 5
Model_E_MAN01_NL.docx • V1R0

INSCHAKELEN VAN DE CENTRALE
Digitale uitlezing
ON
Aan/uitschakelaar
Drukknop alarmtest
OFF
Drukknop test
storing
Drukknop Reset
Aansluitklem
Schema 3 : Moederkaart van de centrale Model E
1. Schakel de externe zekering voor de centrale en gasafsluiter in.
2. Binnenin de centrale op de elektronische kaart bovenaan(Schema 3) bevindt zich
een schakelaar om de centrale in en uit te schakelen. Zet deze schakelaar op de
ON positie.
3. Als de spanning wordt aangesloten licht de groene LED en de digitale uitlezing op
aan de voorzijde.
4. Vervolgens wordt een geluidsignaal gegeven(pieptoon) ten teken dat de spanning
is aangesloten. Na ongeveer 10 sec. gaat er een dubbel signaal over (twee
pieptonen) ten teken dat de installatie in bedrijf is en naar behoren functioneert.
5. Al het materiaal is gecontroleerd en heeft een 24-urentest ondergaan in de
fabriek en is bovendien geijkt. Dit garandeert niet dat als U de installatie van het
Model E hebt beëindigd de ijking nog juist is. Dit hangt af van de lengte van de
kabel tussen de centrale en de detector. Laat daarom het apparaat steeds
herijken en daarna jaarlijks opnieuw.
6. Als er een gele controlelamp gaat branden dient u de kabelaansluiting tussen
de centrale en de detector te controleren.
P 6
Model_E_MAN01_NL.docx • V1R0

CONTROLE VAN DE ALARM- EN STORINGSFUNCTIES VAN DE
CENTRALE
Binnen de behuizing bevinden zich 2 kleine drukknoppen (Schema 3 – blz. 6):
1. Drukknop alarmtest : Wanneer men ± 5 sec. erop drukt zullen de alarmen
gesimuleerd worden : de 3 relais schakelen om, de 3 rode LED’s lichten op en de
interne buzzer werkt. De veiligheidsuitgangen worden ook in werking gesteld : bv.
sirene, flash, gasafsluiter, … naar omstandigheden.
2. Drukknop storingstest : Wanneer men ± 5 sec. erop drukt zal een storing van de
detector, de leiding tussen de detector en de centrale gesimuleerd worden.
N.B. – De testfuncties geven niet aan dat de centrale bij een bepaalde
gasconcentratie wel degelijk gaat werken. Dit is uitsluitend mogelijk door een
ijkgas in de meetkop te injecteren.
PROBLEMEN MOGELIJKE OORZAKEN OPLOSSINGEN
1. De groene LED en de
display lichten niet op.
- Aan/Uit schakelaar staat op OFF - Zet de schakelaar op ON
- Netaansluiting niet in orde - Controleer de spanning op de
verbindingsklemmen 20 en 21
van de centrale
- Gesmolten smeltveiligheid - Vervang de smeltveiligheid
2. Gele LED licht op. - De aansluitklemmen A, P, C van
de detector zijn verkeerd
aangesloten.
- De detector is stuk (de
impedantie die tussen A-C en P-
C wordt gemeten moet dezelfde
zijn)
- Kabelbreuk tussen de centrale
en de detector
- Controleer de bekabeling
- Vervang de detector
- Vervang de kabel
3. Rode LED’s A1, A2 of A3
licht(en) op
- LET OP - Er is een gaslek! - Sluit handmatig de
hoofdafsluitkraan van het gas,
spoor de lekkage op, repareer
het lek en druk daarna twee keer
op RESET.
4. Rode LED’s A1, A2 of A3
lichten op en er is geen
gaslek.
- Slecht functionerende detector
- Centrale is niet goed geijkt
- Kabel is niet in orde
- Slechte bekabeling
- Externe storing
- Controleer de detector (punt 2)
- Laat de centrale opnieuw ijken
- Vervang de kabel door een kabel
met een grotere diameter
- Controleer de bekabeling
- Zie punt 5
5. De weergave op het display
beweegt voortdurend (min.
2% onderste
Explosiegrens) Eventueel
een alarm.
6. De drukknop testalarm
functioneert niet voor het 2 e
of 3 e niveau.
7. De centrale geeft tijdens
een gaslekkage geen alarm
- Sterke storingen in de omgeving:
machines, radiografische
verbindingen, hoogfrequente
communicatie, enz.
- Verplaats zonodig eventueel de
kabels, de antennes, de
machines of de centrale.
- De centrale is niet goed geijkt - Laat de centrale opnieuw ijken
- De gasconcentratie is te zwak. - Klein gaslek
- De detector bevindt zich niet in
de gasuitstroom.
- Het ontsnapte gas verdwijnt in
een ventilatiekanaal
- De detectiecel is niet meer
gevoelig
- Verplaats de detector
- Plaats de detector vlakbij het
ventilatiekanaal.
- Vervang de detector
P 7
Model_E_MAN01_NL.docx • V1R0

8. De gasafsluitkraan is niet
gesloten en er is een alarm
(alarmniveau waarbij de
gasafsluitkraan moet
worden gesloten)
- Slechte bekabeling tussen de
gasafsluitkraan en de centrale
- De gasafsluitkraan functioneert
niet
- Controleer de bekabeling en het
contact van het alarmrelais.
- Controleer of er 220 V op de
gasafsluitkraan staat. Zo ja
vervang de gasafsluitkraan. Zo
nee, controleer dan de
schakelingen tussen de
gasafsluitkraan en de centrale.
Voor alle andere storingen neem contact met uw groothandelaar of Dalemans.
WAT DOEN BIJ ALARM
Volg de veiligheidsvoorschriften (gasalarm) die opgelegd zijn door uw
veiligheidsverantwoordelijke.
Eventuele aanbevelingen:
Houdt u kalm en neemt de volgende regels in acht
1. Doof alle brandende vlammen (inbegrepen sigaretten, pijp, enz.)
2. Doof alle apparaten op gas.
3. Sluit de hoofdgaskraan en/of de kraan van de gasfles (in geval van LPG).
4. Geen elektrische apparaten of de gasdetectie centrale of lampen in- of
uitschakelen.
5. Open de deuren en vensters voor ventilatie.
6. Reset de centrale nooit als deze zich in hetzelfde lokaal bevindt.
Indien de gasconcentratie, afgelezen op de centrale, niet onder het alarmniveau
daalt en als de oorzaak van de lek niet zichtbaar en/of herstelbaar is, verlaat het
lokaal en verwittig onmiddellijk de gasleverancier en/of de nooddienst om de
installatie te controleren en in veiligheidstoestand te brengen om eventuele
herstellingen te verrichten.
Wanneer het alarm stopt en zijn oorzaak gekend en gerepareerd is (bv. een open
gedoofd fornuis), mag de gasaanvoer weer geopend worden als u zeker bent dat alle
gastoestellen dichtgedraaid zijn.
ONDERHOUD
Detectietoestellen voor ontplofbare gassen moeten jaarlijks geijkt worden, in
bepaalde gevallen 3 of 4 keer per jaar of zelfs meer. Dit is noodzakelijk om het
gevoeligheidsverlies van de sensoren te compenseren. De ijking wordt door de
fabrikant of door zijn plaatselijke verdeler uitgevoerd. Dit gebeurt door middel van
een aangepast ijkgas, afhankelijk van het te detecteren gas en van zijn onderste
explosie grens.
P 8
Model_E_MAN01_NL.docx • V1R0

KARAKTERISTIEKEN
Tabel 1 - Technische kenmerken van de centrale Model E
Model
Merk
Model E
DALEMANS
Keuringen EN 50081-1
EN 50082-1
EN 60065
Type ingang
Aantal ingangen 1
mV - Brug van Wheatstone
Aflezing in O.E.G.
Alarmfuncties
Digitaal - 0 tot 99% O.E.G.
3 alarmniveau’s met regelbare temporisatie
Storingsfunctie
Alarmniveau’s en temporisaties
Zelfcontrole van de detectiekring
Regelbaar door interne toetsen
Algemene uitgangen Alarm 1: 1 wisselcontact 3A, 230 V~
Alarm 2: 1 wisselcontact 3A, 230 V~
Alarm 3: 1 wisselcontact 3A, 230 V~
Storing : 1 wisselcontact 3A, 230 V~
Geluidsignalen
Regelbare waarden
Regelbare functies
Hoofdvoeding
Elektrisch vermogen
Behuizing
- Interne zoemer
- Voor externe sirene:
Transistoruitgang Imax 100mA - 24V
- Waarde van de alarmniveau’s
- Waarde van de vertraagde activering
van elke alarmdrempel : max 99 sec.
- Manuele of automatische RESET voor
elke alarmdrempel
230 V~ ±10%, 50Hz
8W (in 230 V~)
IP55 met venster
Afmetingen (H x B x D) 170 x 135 x 112
Gewicht
1 kg
Toegelaten omgevingstemperatuur - 10°C tot 40°C
Aansluiting
Schroefklemmen
Max 1 x 2.5mm² of 2 x 1.5mm²
Tabel 2 - Kenmerken van enkele gassen (IEC 60079-20-1)
Gas Formule Dichtheid
O.E.G.
%
B.E.G.
%
Plaats
Acetyleen (CH) 2 0.90 2.3 100 Plafond + vloer
Butaan C 4 H 10 2.05 1.4 9.3 Vloer
Waterstof H 2 0.07 4.0 77 Plafond
Isobutaan (CH 3 ) 3 CH 2.05 1.3 9.8 Vloer
Metaan CH 4 0.55 4.4 17 Plafond
Propaan C 3 H 8 1.56 1.7 10.9 Vloer
Ethyleen-oxide C 2 H 4 O 1.52 2.6 100 Vloer
P 9
Model_E_MAN01_NL.docx • V1R0

NOTITIES

OFFICIELE DISTRIBUTEUR
DALEMANS n.v.
rue Jules Mélotte 27 • B-4350 Remicourt
Tel. : +32 (0)19 54 52 36 • Fax : +32 (0)19 54 55 34
info@dalemans.com
www.dalemans.com