Evaluatierapport (PDF, 6.47 MB) - Buitenlandse Zaken - Belgium

FINEXPO EVALUATION
Doeltreffendheid van de projecten
Doeltreffendheid met betrekking tot ontwikkeling
Over het algemeen weet het FINEXPO Comité niet of de projecten hun ontwikkelingsdoel
bereiken. Het Comité weet wellicht de mate waarin een bepaald project wordt uitgevoerd
in relatie tot de planning daarvan, maar beschikt verder niet over de middelen om te
beoordelen of controleren of een project de verwachte output heeft geleverd.
Veldbezoeken toonden wisselende resultaten aan, maar sommige projecten bleken erg
effectief te zijn geweest. De duurzaamheid van deze effecten kan echter veelal niet
gegarandeerd worden.
Doeltreffendheid met betrekking tot exportbevordering
De effectiviteit wordt op geen enkele wijze opgevolgd. Het FINEXPO Comité ontvangt
geen feedback over de effectiviteit van een bepaald project voor wat betreft
exportbevordering. FINEXPO’s grootste effectiviteit is dat het toegang verschaft aan
Belgische ondernemingen tot die markten waarvoor concessionele financiering vereist is.
Het nadeel daarvan is dat de bedrijven die gespecialiseerd zijn in sectoren zoals
watervoorziening, stedelijk vervoer, of baggeren, permanent afhankelijk blijven van een
dergelijk instrument voor bepaalde landen.
Het Comité weet niet hoeveel bedrijven in staat zijn geweest om nieuwe markten te
betreden dankzij FINEXPO financiering en die vervolgens hun bedrijf verder hebben
ontwikkeld op die markt zonder extra steun van FINEXPO. Omdat dat niet bekend is
kunnen er ook geen lessen getrokken worden uit dergelijke positieve ervaringen.
Voorbeelden daarvan zijn wel aangetroffen gedurende de interviews en veldmissies, zoals
het DEME project in Ghana.
Het FINEXPO Comité heeft geen budget om ex ante evaluaties te financieren, of om de
doeltreffendheid na te gaan, of om veldbezoeken af te leggen met als doel de
begunstigde autoriteiten te ontmoeten en de effectiviteit van de gesteunde projecten te
beoordelen.
5.2. Is FINEXPO een doelmatig instrument?
De gemiddelde doelmatigheidsindicator is de eerder genoemde ratio 3,37 (totale waarde
van de opdracht / budget impact).
Zijn de projecten efficiënt?
Volgens de BTC prijsstudies, maar ook de ervaring van het Nederlandse ORET zoals
beschreven door de Nederlandse vertegenwoordiger in Accra, is prijsopdrijving door
bedrijven die niet in concurrentieverhouding staan geen groot probleem. Dat komt niet
alleen door de beoordeling in het land zelf, maar ook omdat bepaalde ontvangende
landen eigen inspecteurs 54 kennen die prijsopgaven controleren. Lastiger zijn de prijzen
die gevraagd worden voor bepaalde technische oplossingen. Openbare aanbesteding
maakt een vergelijk mogelijk tussen verschillende technische oplossingen. In de praktijk
echter concurreert het merendeel (70%) van de bedrijven ondersteund door FINEXPO
met elkaar. Zij staan dus onder druk om efficiënte technische oplossingen voor te stellen,
mits de aanbesteding niet bevooroordeeld is; iets wat moeilijk te controleren is, behalve
door middel van systematische audits.
see
54 Zoals de Crown Agents in Ghana
Final report – page 72