DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...

is. Indien makrotaalbeplanning sonder inagneming van sprekers van minderheidstale
plaasvind, kan dit tot vervreemding en weerstand vanuit die minderheidstaalgroepe lei.
Bangla, wat die amptelike taal van Bangladesh en terselfdertyd ook die vyfde
wydverspreide gesproke taal ter wêreld is, het volgens Siddiquee (2003:1) ’n lang en
gewelddadige stryd om amptelike status te verkry agter die rug. Laastens, omdat taal ’n
vaardigheid is wat mense se sosiale mobiliteit beïnvloed, aarsel veral aktiviste nie om by
mikrovlak beplanningsaktiwiteite betrokke te raak nie. In Amerika het die immigrantegemeenskap,
wat daarop ingestel was om hul eie taal en kultuur te handhaaf, reeds so
vroeg as die 1700s op tweetalige onderwys aangedring.
Taalaktivisme moet dus erken word as ’n inherente element van taalbeplanning. Hoewel
taalbeplanning gewoonlik beskou word as aksie van bo en met die staat en politieke
besluitneming geassosieer word, vind aktiwiteite ter beskerming en ontwikkeling van tale
ook op grondvlak (mikrotaalbeplanning) plaas. Hierdie aktiwiteite is op populêre
aktivisme gegrond. Die plaaslike konteks sluit politieke partye, onderwysersorganisasies,
werkersunies, ouers, leerders, individue en grondvlak burgerlike organisasies en
kultuurorganisasies in. Dit is belangrik dat hierdie gemeenskapgebaseerde organisasies as
wettige deelhouers in die taalbeplanningsprosesse erken moet word.
Taalbeplanning moet dus nie as ’n monolitiese aktiwiteit hanteer word wat spesifiek op
die bestuur van een taal gerig is nie, maar moet die totale ekologie van die linguistiese
omgewing in ag neem Dit sluit in: alle tale in die omgewing, die verskillende rolspelers
(byvoorbeeld die regering, nie-regeringsorganisasies, taalaktiviste, en andere) sowel as
die politieke, ekonomiese en sosiale omgewing waarin die verandering moet plaasvind.
Mikrotaalbeplanning, as taalbeplanning van onder (uit die gemeenskap self), moet dus
nie slegs as ’n uitvloeisel van makrotaalbeplanning geïnterpreteer word nie. Dit is
taalbeplanning in eie reg. Dit kan egter ook nie van regeringsinisiatiewe geïsoleer word
nie. Inteendeel, die intense wisselwerking tussen regerings- en gemeenskapsorganisasies
speel ’n uiters belangrike rol in die behoud, en ontwikkeling, van die kulturele en
linguistiese erfenis van enige gemeenskap.
84