DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ... DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
3. Hoëronderwysfase Engels as ontwikkelde medium, of Hindi- en streekstale as opkomende media Volgens Lachman (1975:161), is daar prakties ’n wye gaping tussen die aanvaarde taalbeleid en -praktyk in die klaskamer. Dit is byvoorbeeld nie ongewoon dat die leerder en onderwyser in een taal kommunikeer, maar dat onderrig binne die klas in ’n ander taal aangebied word en leermateriaal in ’n totaal ander taal beskikbaar is nie. Die linguistiese behoeftes van die leerders is dus die werklike slagoffers in die proses. Die voorbereiding van handboeke vir die onderrig van tegniese vakke vir hoëronderwys is in die hande van die elite en word nie deur individue, professionele persone en/of die ontvangers van die onderwys bestuur nie. Baie navorsers word ontmoedig om betekenisvolle bydraes tot hul inheemse tale te lewer. Opponerende aktivistiese groepe staan dus teenoor mekaar en elke groep dring aan op wat hulle uit die proses wil bereik. Lachman stel die opponerende opvattings soos volg voor: Tabel 10: Opponerende groepe en hul standpunte volgens Lachman Kwessies in konflik Uiterste standpunte deur die gevestigde elite Uiterste standpunte deur die opkomende elite 1. Doelwitte van onderwys Universele waardes en kennis Kennis in ooreenstemming met kulturele agtergrond 2. Die rol van taal in Onderwys Outonomie vir moedertaal as volwaardige medium (vanaf primêre tot gevorderde stadia) 3. Keuse van die medium Een medium (nasionaal of universeel) 4. Vereistes vir die (a) gevorderde tale met kwalifisering van tradisie geïnspireerde medium tale literêre standaarde (b) gekultiveerd met elegante terminologie en vertalers 5. Pas van verandering Status quo of, indien dit moet verander dan slegs na genoegsame voorbereiding Taal hiërargie met multifase media (voorbereidend, byvoegend en hoofmedia wat relevant is aan die onderwys) Plurale media (streeks- en minderheidstale) Moedertale met bestaande situasiegebonde implisiete besitters beheer Aanvaarde gevolge pidginisering, vermenging en kodeverwisseling Vinnige verandering vanaf dominante tale deur die skepping van vakuums ten gunste van moedertale 82
Taalaktivisme in Indië word gekenmerk deur die opponerende standpunte van die plaaslike taalbewegings. Hierdie bewegings ondersteun óf die outonomie van die moedertaal as volwaardige medium van onderrig (vanaf primêre tot gevorderde stadium) óf die vinnige oorskakeling na Engelsmediumonderrig. Die gevestigde elite kan volgens die indeling van Annamalai (1999) as reformisties beskou word omdat hulle die ontwikkeling van plaaslike tale as medium van onderrig bepleit. Teenoor hulle staan die nuwe elite wat die status quo wil behou deur die sterker tale, insluitend Engels, as onderrigtale te gebruik. Na gelang van die klassifikasie van Ishida (2003:1) is die teenwoordigheid van groot welvaart onder die bevolking gekombineer met die teenwoordigheid van groot taaldiversiteit dié bepalende faktore vir ontstaan van taalbewegings. In Indië met sy verskeidenheid van tale is dit egter betekenisvol dat sterk aktivistiese bewegings grootliks afwesig is. Dit kan moontlik toegeskryf word aan die afwesigheid van ’n groot welvarende middelklas. 2.8. Slotsom Oor die jare het taalbeplanning as studiegebied ontwikkel van ’n veld waar primêr op die beplanning van meerderheidstale gefokus is, tot ’n meer volwasse veld wat ook die totale taalekologie in ag neem. Een aspek wat volgens Baldauf (1994:1) agterweë gelaat is, is die ‘onbeplande’ kant van taalbeplanning. Hieronder kan die rol wat taalgemeenskappe in die ontwikkeling en behoud van hulle eie tale speel, of dit op die agenda van amptelike taalbeplanners verskyn al dan nie, sorteer. Hierdie aspek, naamlik die rol van taalgemeenskappe, is om verskeie redes belangrik. Eerstens bestaan taalaktivisme en taalbeplanning binne dieselfde arena. Die een beïnvloed die ander. Tweedens, waar twee of meer tale langs mekaar bestaan, kan een van die tale nie net geïgnoreer word wanneer die ander verhef word nie. Baldauf (2004:83) skryf die algemene mislukking van aanvanklike taalbeplanningsaksies vir Engels as enigste onderrigtaal in Papoea-Nieu- Guinee toe aan die miskenning van aktivisme vir die minderheidstaal as taal van onderrig en leer. Vroeëre bo-na-benede beheer van onderwys, waar slegs Engels as onderrigtaal gebruik is, is omgekeer namate die gedesentraliseerde grondvlakbeleide meer suksesvol was. Derdens moet onthou word dat taalbeplanning en taalbeleidsbesluite magsverwant 83
- Page 45 and 46: Die verklaring is gebaseer op die b
- Page 47 and 48: Uit bogenoemde bespreking kan die g
- Page 49 and 50: professionele onderwyspraktisyns, o
- Page 51 and 52: inheemse tale as noodsaaklik vir su
- Page 53 and 54: doelwitte beskou. Claysmith noem di
- Page 55 and 56: Staking deur Chinese onderwysers Ma
- Page 57 and 58: of revolusionêre verandering. Herl
- Page 59 and 60: geweld insluit, en die invloed daar
- Page 61 and 62: Die instrumente van taalaktivisme k
- Page 63 and 64: strategieë, taktieke, middele en g
- Page 65 and 66: aanraak deur wat hy professionele a
- Page 67 and 68: 2.6.4. Drukgroepvorming (Lobbying)
- Page 69 and 70: Petisionering - of die versameling
- Page 71 and 72: gedurende die Indiese onafhanklikhe
- Page 73 and 74: 2.6.7. Geweld Geweld is die mees ek
- Page 75 and 76: as in Quebec waar burgers tevrede w
- Page 77 and 78: Masedoniese taal beklemtoon kan wor
- Page 79 and 80: teenoor groepe wat eerder die assim
- Page 81 and 82: Ter versterking van moedertaalonder
- Page 83 and 84: Tabel 7: ’n Skematiese voorstelli
- Page 85 and 86: Tabel 8: ’n Skematiese voorstelli
- Page 87 and 88: dat Tok Pisin en ander inheemse tal
- Page 89 and 90: professionele, formele onderwysstel
- Page 91 and 92: Gemeenskap in die middel 1970s. Omd
- Page 93 and 94: 2.7.5. Bangladesh Bangla, wat die a
- Page 95: 2.7.6. Indië Belangegroepe in Indi
- Page 99 and 100: Hoofstuk 3 Navorsingsontwerp en met
- Page 101 and 102: onderwerpe waaroor berig is, is ond
- Page 103 and 104: In hierdie ondersoek word ʼn litera
- Page 105 and 106: 3.3.1. Navorsingsprobleem en doelwi
- Page 107 and 108: taalbenaderings, soos deur beide am
- Page 109 and 110: taalbeplanning (benede-na-bo); dit
- Page 111 and 112: ʼn Dokumente-oorsig is een van die
- Page 113 and 114: inferences about the philosophical
- Page 115 and 116: inhoudsanalise as “dié primêre
- Page 117 and 118: Afrikaner, Argus, Beeld, Burger, Bu
- Page 119 and 120: (Patton,2002). Om konsepte of veran
- Page 121 and 122: 3.4.7. Kodering van tekste Kodering
- Page 123 and 124: gebeure te kodeer wat presies met d
- Page 125 and 126: Tabel 14: Onderliggende temas uit d
- Page 127 and 128: Hierdie analise het die volgende re
- Page 129 and 130: 5.2. Rekords wat inligting oor boik
- Page 131 and 132: verandering te bewerkstellig, gedoe
- Page 133 and 134: Tabel 16: Raamwerk waarbinne navors
- Page 135 and 136: Noord-Kaap en die Laerskool Mikro i
- Page 137 and 138: Hoofstuk 4 Taalaktivisme en taal in
- Page 139 and 140: dominante taal in die gemeenskap ge
- Page 141 and 142: gestuur het. Veeboere wat dieper in
- Page 143 and 144: Met die Britse oorname van Suid-Afr
- Page 145 and 146: van 1865. Die doel van hierdie wetg
Taalaktivisme in Indië word gekenmerk deur die opponerende standpunte van die<br />
plaaslike taalbewegings. Hierdie bewegings ondersteun óf die outonomie van die<br />
moedertaal as volwaardige medium van onderrig (vanaf primêre tot gevorderde stadium)<br />
óf die vinnige oorskakeling na Engelsmediumonderrig. Die gevestigde elite kan volgens<br />
die indeling van Annamalai (1999) as reformisties beskou word omdat hulle die<br />
ontwikkeling van plaaslike tale as medium van onderrig bepleit. Teenoor hulle staan die<br />
nuwe elite wat die status quo wil behou deur die sterker tale, insluitend Engels, as<br />
onderrigtale te gebruik. Na gelang van die klassifikasie van Ishida (2003:1) is die<br />
teenwoordigheid van groot welvaart onder die bevolking gekombineer met die<br />
teenwoordigheid van groot taaldiversiteit dié bepalende faktore vir ontstaan van<br />
taalbewegings. In Indië met sy verskeidenheid van tale is dit egter betekenisvol dat sterk<br />
aktivistiese bewegings grootliks afwesig is. Dit kan moontlik toegeskryf word aan die<br />
afwesigheid van ’n groot welvarende middelklas.<br />
2.8. Slotsom<br />
Oor die jare het taalbeplanning as studiegebied ontwikkel van ’n veld waar primêr op die<br />
beplanning van meerderheidstale gefokus is, tot ’n meer volwasse veld wat ook die totale<br />
taalekologie in ag neem. Een aspek wat volgens Baldauf (1994:1) agterweë gelaat is, is<br />
die ‘onbeplande’ kant van taalbeplanning. Hieronder kan die rol wat taalgemeenskappe in<br />
die ontwikkeling en behoud van hulle eie tale speel, of dit op die agenda van amptelike<br />
taalbeplanners verskyn al dan nie, sorteer. Hierdie aspek, naamlik die rol van<br />
taalgemeenskappe, is om verskeie redes belangrik. Eerstens bestaan taalaktivisme en<br />
taalbeplanning binne dieselfde arena. Die een beïnvloed die ander. Tweedens, waar twee<br />
of meer tale langs mekaar bestaan, kan een van die tale nie net geïgnoreer word wanneer<br />
die ander verhef word nie. Baldauf (2004:83) skryf die algemene mislukking van<br />
aanvanklike taalbeplanningsaksies vir Engels as enigste onderrigtaal in Papoea-Nieu-<br />
Guinee toe aan die miskenning van aktivisme vir die minderheidstaal as taal van onderrig<br />
en leer. Vroeëre bo-na-benede beheer van onderwys, waar slegs Engels as onderrigtaal<br />
gebruik is, is omgekeer namate die gedesentraliseerde grondvlakbeleide meer suksesvol<br />
was. Derdens moet onthou word dat taalbeplanning en taalbeleidsbesluite magsverwant<br />
83