DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...

In 1970 het ’n politieke party in Oos-Pakistan (tans Bangladesh), die All Pakistan Awami
League, die meerderheid setels in Pakistan gewen. Hulle is egter verhoed om ’n federale
regering saam te stel. Dit is opgevolg deur massamoorde op Bangladesjers van Oos-
Pakistan. Dit het die Oos-Pakistani’s laat besef dat daar vir hulle geen alternatief was
as ’n bevrydingsoorlog wat deur Indië, die voormalige USSR en die Verenigde
Koninkryk ondersteun is nie. Bangla as taal het ’n belangrike rol in die motivering van
die vryheidsvegters gespeel. Die onafhanklike Bangladesh radiodiens het regdeur die
bevrydingsoorlog die belangrikheid van die Bangla-taal en hul kulturele geskiedenis
beklemtoon. Op 16 Desember 1971 het Bangladesh onafhanklikheid verkry en is Bangla
as die amptelike taal van die nuwe Republiek van Bangladesh verklaar. Dit was ’n
historiese oorwinning vir Bangladesjers in die vestiging van hul moedertaal as die
amptelike taal van die land. Hierdie oorwinning in Bangladesh is ten koste van 30
miljoen lewens behaal.
Die oorwinning is opgevolg deur verdere korpusbestuur van die taal deur middel van
massavertaling uit Engelse, Franse, Duitse, Italiaanse, Tsjeggiese, Griekse, Russiese,
Noorweegse en Sweedse literatuur na Bangla. Bangla bestaan uit verskeie dialekte en
pogings om hierdie dialekte in stand te hou word deur die staat ondersteun. Die hoof
medium van onderrig is Bangla, terwyl Engelsonderrig ook hoog aangeslaan word.
Bangladesh volg dus ’n Banglagebaseerde tweetalige onderwysstelsel. Volgens
Siddiquee (2003:2) word linguistiese regte binne die Republiek van Bangladesh hoog
aangeslaan.
Van die ses instrumente van taalaktivisme is ten minste vier deur die taalbewegings
ingespan: geweld, demonstrasies, boikotte en gemeenskapsmobilisering. Taalaktivisme in
Bangladesh toon ’n nou verband met Bengaalse nasionalisme en dus politieke aktivisme
en Bangladesjers se strewe na politieke onafhanklikheid. In terme van die teorie kan dus
verklaar word waarom die meer konfronterende instrumente van taalaktivisme in die
geval van Bangladesh figureer.
80