DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...

2.7.5. Bangladesh
Bangla, wat die amptelike taal van Bangladesh en terselfdertyd ook die vyfde
wydverspreide gesproke taal ter wêreld is, het volgens Siddiquee (2003:1) ’n lang en
gewelddadige stryd om amptelike status te verkry agter die rug. Die taalstryd in
Bangladesh was nou verweef met die politieke stryd van die Bengaalse bevolking om
erkenning as onafhanklike etno-linguistiese groep sowel as om die erkenning van Bangla
as amptelike taal. Etniese identiteit en ’n sterk gevoel van nasionalisme het dus ’n
bepalende rol gespeel in die taalstryd van Bangladeshers. Barbour (1998:196) beskou
taal as een van die bruikbaarste merkers om ʼn identiteit te bou. Nasionalisme is ʼn verdere
krag wat ’n rol in die mobilisering van mense speel. Hy voer aan dat die belangrikheid
van nasionalisme gesetel is in “... its power to arouse passionate loyalties and hatreds
which motivate acts of extreme violence and courage; people kill and die for their
nations.”
Voor Britse beheer was Bangla ’n taal wat hoofsaaklik in die oostelike deel van Indië
gepraat is. Tydens Britse beheer het Engels die amptelike taal geword hoewel Bangla
steeds as onderrigtaal tot op meestersgraadvlak gebruik is. In 1947 is die Indiese
subkontinent in Pakistan en Indië verdeel. Aanvanklik was Engels die amptelike taal van
die nuwe Pakistan, totdat Muhammed Ali Jinnah, wat as die vader van Pakistan beskou
word, Engels met Urdu as amptelike taal vervang het. Dit is positief deur die westelike
deel van Pakistan ontvang, maar deur die meerderheid (60% van die Pakistanse
bevolking), wat in die oostelike deel gewoon het, verwerp. Op 21 Februarie 1952 is ’n
groot demonstrasie in die strate van Dhaka gehou om Bangla as nasionale taal in te stel.
Die demonstrasie is gewelddadig deur die Pakistanse regering onderdruk met die doel om
die eise van die gemeenskap finaal te ontmoedig. Vyf mense is in die optrede gedood. Dit
was die eerste geval van bloedvergieting in die geskiedenis van die stryd om
taalerkenning in die wêreld. Dié konflik het egter nie die gemeenskap se aandrang om
taalregte laat taan nie en die Pakistanse regering moes uiteindelik ingee en Bangla saam
met Urdu as amptelike tale erken.
79