DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ... DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
verbintenis tot die regte van alle Europese nasies en hul kulture waarborg volgens Spasov die status van hul tale. Hierdie beskerming is verder uitgebrei om ook voorsiening te maak vir alle tweedetaalgemeenskappe binne die Unie wie se tale nog nie amptelike status verkry het nie. Die Europese Unie Deklarasie vir die Beskerming van Minderheidsen Streekstale het ontstaan om lidstate te verplig om linguistiese en kulturele verskille te respekteer. Die probleem met die verklaring was egter dat lidlande, sowel as aspirant lidlande, nie verplig was om dit te onderteken nie. Dit is deur ‘problematiese’ lande wat nie die verklaring onderteken het nie en valslik voorgegee het dat geen minderheidsgroepe binne hul grense bestaan nie, uitgebuit. In die voormalige Joego- Slawië was die poging om die Gheg Albaniese dialek vir gebruik deur Albanese in Kosovo en Masedonië te standaardiseer, onsuksesvol. Dit kan volgens Spasov (2003:2) as waarskuwing dien dat die Masedoniese taal in lande waar Masedoniërs ’n minderheidsgroep is, die gevaar loop om van die toneel te verdwyn. In Nederland, as Europese Unie lidstaat en dus verbind tot die verklaring, is die studie van die Masedoniese taal, literatuur en kultuur egter deel van die wettige raamwerk. ’n Leerder wie se moedertaal Masedonies is, kan nie laer- of hoërskool deurkom sonder dat hulle die verpligte kursusse in die Masedoniese taal, literatuur en kultuur geslaag het nie. Dit is egter nie die geval in state buite die Europese Unie nie, waar Masedoniese kinders in lande soos Pole, die voormalige USSR sowel as die voormalige Joego-Slawië bloot in hierdie lande se hoofstroomtale en kulture geassimileer word. Die volgende aktivistiese aktiwiteite word volgens Spasov (2003:3) deur Masedoniese linguiste sowel as die Raad vir Masedoniese Tale in die Republiek van Masedonië voorgestel: Die vernuwing van die aktiwiteite van die sogenaamde Matica (’n ouerliggaam) ter ondersteuning van die Masedoniese taal en kultuur van emigrante in ander dele van die wêreld. Die stigting van ’n spesiale akademie vir Masedoniese gemeenskappe in diaspora waar Masedoniese nasionalisme lewendig gehou kan word en waar die 62
Masedoniese taal beklemtoon kan word. So ’n akademie sal alle ouderdomsgroepe toelaat. Die gebruik van alle moontlike organisasiemetodes en aktiwiteite wat die beskerming, onderrig en handhawing van die Masedoniese taal in die diaspora ten doel het. Die organisering van ’n aparte opvoedkundige program deur middel van die satellietkanaal van die Masedoniese nasionale televisie om gemeenskappe buite Masedonië te bereik. ’n Webwerf en -skakel moet ook deurlopend in stand gehou word. Die skep van ’n nasionale liggaam wat die totale handhawingsnetwerk van die Masedoniese taal, kultuur en literatuur in stand kan hou moet ʼn prioriteittaak wees. Die aandrang op die reg dat Masedoniërs in die buiteland hul taal, kultuur en literatuur kan bestudeer. Hierdie aandrang moet openlik en direk gedoen word en moet deur die Europese Unie ondersteun word. In nie-Europese Unie-lande soos die VSA, Kanada, Australië, Nieu Seeland, ens. moet die aandrang deur middel van bilaterale vergaderings op alle vlakke geskied. In die Republiek van Masedonië self is die geleentheid volgens Venovska-Antevska (2003:1) vir die vrye ontwikkeling van alle tale en kulture geskep. Hierdie geleenthede het binne die media sowel as die onderwysstelsel bestaan. Geen gemeenskap in Masedonië is toegelaat om andere uit te sluit nie. Die enigste voorwaarde wat egter bestaan het, was dat erkenning gegee moes word aan die Masedoniese taal as amptelike taal van kommunikasie en dat in gedagte gehou moes word dat hierdie voorreg vir die taal slegs in Masedonië van toepassing was. Masedonies is die taal van nasionale eenheid en moet nie vir disintegrasie misbruik word nie. Wat taalbeplanning in Masedonië betref kan tot die slotsom gekom word dat die transformasie van die land tot ʼn onafhanklike staat vrese vir taalmiskenning tot gevolg gehad het. Die land is egter ʼn goeie voorbeeld van positiewe taalbeplanningsinisiatiewe, beide van bo-na-benede en benede-na-bo wat ingestel is om taaldemokrasie te bevorder. 63
- Page 25 and 26: 1.4. Die belang van die studie Deur
- Page 27 and 28: dokumente- en empiriese studie uitg
- Page 29 and 30: Hoofstuk 2 Literatuuroorsig 2.1. In
- Page 31 and 32: geweldpleging, traangas, burgerlike
- Page 33 and 34: grootste toets vir taalaktivisme va
- Page 35 and 36: moedertaal te gebruik omdat dit in
- Page 37 and 38: Dit is grootliks simbolies, ten min
- Page 39 and 40: edes daarvoor. Taalminderhede moet
- Page 41 and 42: nie. Vanuit hierdie oogpunt word ta
- Page 43 and 44: eklemtoon ’n funksionele toekenni
- Page 45 and 46: Die verklaring is gebaseer op die b
- Page 47 and 48: Uit bogenoemde bespreking kan die g
- Page 49 and 50: professionele onderwyspraktisyns, o
- Page 51 and 52: inheemse tale as noodsaaklik vir su
- Page 53 and 54: doelwitte beskou. Claysmith noem di
- Page 55 and 56: Staking deur Chinese onderwysers Ma
- Page 57 and 58: of revolusionêre verandering. Herl
- Page 59 and 60: geweld insluit, en die invloed daar
- Page 61 and 62: Die instrumente van taalaktivisme k
- Page 63 and 64: strategieë, taktieke, middele en g
- Page 65 and 66: aanraak deur wat hy professionele a
- Page 67 and 68: 2.6.4. Drukgroepvorming (Lobbying)
- Page 69 and 70: Petisionering - of die versameling
- Page 71 and 72: gedurende die Indiese onafhanklikhe
- Page 73 and 74: 2.6.7. Geweld Geweld is die mees ek
- Page 75: as in Quebec waar burgers tevrede w
- Page 79 and 80: teenoor groepe wat eerder die assim
- Page 81 and 82: Ter versterking van moedertaalonder
- Page 83 and 84: Tabel 7: ’n Skematiese voorstelli
- Page 85 and 86: Tabel 8: ’n Skematiese voorstelli
- Page 87 and 88: dat Tok Pisin en ander inheemse tal
- Page 89 and 90: professionele, formele onderwysstel
- Page 91 and 92: Gemeenskap in die middel 1970s. Omd
- Page 93 and 94: 2.7.5. Bangladesh Bangla, wat die a
- Page 95 and 96: 2.7.6. Indië Belangegroepe in Indi
- Page 97 and 98: Taalaktivisme in Indië word gekenm
- Page 99 and 100: Hoofstuk 3 Navorsingsontwerp en met
- Page 101 and 102: onderwerpe waaroor berig is, is ond
- Page 103 and 104: In hierdie ondersoek word ʼn litera
- Page 105 and 106: 3.3.1. Navorsingsprobleem en doelwi
- Page 107 and 108: taalbenaderings, soos deur beide am
- Page 109 and 110: taalbeplanning (benede-na-bo); dit
- Page 111 and 112: ʼn Dokumente-oorsig is een van die
- Page 113 and 114: inferences about the philosophical
- Page 115 and 116: inhoudsanalise as “dié primêre
- Page 117 and 118: Afrikaner, Argus, Beeld, Burger, Bu
- Page 119 and 120: (Patton,2002). Om konsepte of veran
- Page 121 and 122: 3.4.7. Kodering van tekste Kodering
- Page 123 and 124: gebeure te kodeer wat presies met d
- Page 125 and 126: Tabel 14: Onderliggende temas uit d
Masedoniese taal beklemtoon kan word. So ’n akademie sal alle<br />
ouderdomsgroepe toelaat.<br />
Die gebruik van alle moontlike organisasiemetodes en aktiwiteite wat die<br />
beskerming, onderrig en handhawing van die Masedoniese taal in die diaspora<br />
ten doel het.<br />
Die organisering van ’n aparte opvoedkundige program deur middel van die<br />
satellietkanaal van die Masedoniese nasionale televisie om gemeenskappe buite<br />
Masedonië te bereik. ’n Webwerf en -skakel moet ook deurlopend in stand<br />
gehou word.<br />
Die skep van ’n nasionale liggaam wat die totale handhawingsnetwerk van die<br />
Masedoniese taal, kultuur en literatuur in stand kan hou moet ʼn prioriteittaak<br />
wees.<br />
Die aandrang op die reg dat Masedoniërs in die buiteland hul taal, kultuur en<br />
literatuur kan bestudeer. Hierdie aandrang moet openlik en direk gedoen word<br />
en moet deur die Europese Unie ondersteun word. In nie-Europese Unie-lande<br />
soos die VSA, Kanada, Australië, Nieu Seeland, ens. moet die aandrang deur<br />
middel van bilaterale vergaderings op alle vlakke geskied.<br />
In die Republiek van Masedonië self is die geleentheid volgens Venovska-Antevska<br />
(2003:1) vir die vrye ontwikkeling van alle tale en kulture geskep. Hierdie geleenthede<br />
het binne die media sowel as die onderwysstelsel bestaan. Geen gemeenskap in<br />
Masedonië is toegelaat om andere uit te sluit nie. Die enigste voorwaarde wat egter<br />
bestaan het, was dat erkenning gegee moes word aan die Masedoniese taal as amptelike<br />
taal van kommunikasie en dat in gedagte gehou moes word dat hierdie voorreg vir die<br />
taal slegs in Masedonië van toepassing was. Masedonies is die taal van nasionale eenheid<br />
en moet nie vir disintegrasie misbruik word nie.<br />
Wat taalbeplanning in Masedonië betref kan tot die slotsom gekom word dat die<br />
transformasie van die land tot ʼn onafhanklike staat vrese vir taalmiskenning tot gevolg<br />
gehad het. Die land is egter ʼn goeie voorbeeld van positiewe taalbeplanningsinisiatiewe,<br />
beide van bo-na-benede en benede-na-bo wat ingestel is om taaldemokrasie te bevorder.<br />
63