DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...

inheemse tale as noodsaaklik vir suksesvolle onderrig, sowel as die aanleer van Engels, is
deur die burgerregtebeweging se druk op die regering aangehelp.
Hierdie burgerregtebewegings en ander rolspelers soos taalbewegings moet aan sekere
vereistes voldoen ten einde suksesvol te wees in hul strewe om aan die politieke- en
taalbestel van ʼn samelewing deel te neem. Vervolgens dan ʼn bespreking van
taalbewegings aan die hand van die sosiale bewegingsteorie.
2.5. Taalaktivisme en taalbewegings
’n Organisasie se sukses kan volgens Claysmith (2007:9) die beste verstaan word binne
die konteks van die hedendaagse sosiale bewegingsteorie (social movement theory).
Henderson en Jeydel (2007:15) beskryf ’n sosiale beweging as “a group of people with a
common interest who work together to change a policy of government and/or to change
how society perceives something”. Castells (1997:3) definieer hedendaagse
bewegingsteorie as “purposive collective actions whose outcome, in victory or in defeat,
transforms the values and institutions of society”. Voorstanders beweer dat sosiale
bewegings as gevolg van die toename in die vlak van gegriefdheid binne groepe of
gemeenskappe ontstaan het, of omdat verwagtinge met betrekking tot die vlakke van
ontneming toegeneem het. Sosiale bewegings ontstaan dus as gevolg van drie redes, soos
blyk uit die sielkundige model, die politieke proses/politieke geleentheidsmodel, en die
hulpbronnemobiliseringsmodel.
Volgens die sielkundige model ontstaan sosiale bewegings as gevolg van gemeenskappe
se reaksie op ’n grootskaalse versteuring in die alledaagse lewe. As gevolg hiervan word
organisasies gevorm, gebaseer op so ’n gemeenskap se sielkundige reaksie tot die
versteuring en die poging om betreklik normale toestande te herstel. So byvoorbeeld
ontstaan sosiale bewegings as gevolg van oorloë of ekonomiese depressie. Die
sielkundige model verduidelik egter nie die sukses van die bewegings nie. Die blote
ontstaan van ’n beweging is nie noodwendig ʼn waarborg vir die sukses daarvan nie.
37