DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...

Uit bogenoemde bespreking kan die gevolgtrekking gemaak word dat taalbestuur nie
slegs ’n monolitiese aktiwiteit van bo-na-benede is nie, maar dat dit die gesamentlike
produk van die totale ekologie van die linguistiese omgewing behels. Hierdie linguistiese
ekologie sluit in: alle tale en taalgemeenskappe in die omgewing; die verskillende
rolspelers (byvoorbeeld die regering, nie-regeringsorganisasies, taalaktiviste) sowel as die
politieke, ekonomiese en sosiale omgewing waarin die verandering moet plaasvind.
2.4. Taalaktivisme en taalbeplanning in die onderwys
Die volgende afdeling fokus op daardie aspekte van taalaktivisme en taalbeplanning wat
betrekking het op taal-in-onderwys. Dit word word gedoen met inagneming van die feit
dat “all aspects of language planning are potentially relevant to education, and vice
versa” (Paulston & McLaughlin, in Fettes, 1997:14).
ʼn Taal-in-onderwysbeleid het ’n betekenisvolle uitwerking op sowel die prestasies van
leerders as die daaglikse take van onderwysers. Daarbenewens het dit ook op sosiale en
ekonomiese gebied ’n invloed. Baie veeltalige lande spook steeds met die vraagstuk oor
watter taal of kombinasie van tale as medium van onderrig ingespan moet word ten einde
te verseker dat vakinhoude effektief oorgedra word en leerders aan die einde van hul
skoolloopbane vaardig genoeg sal wees om in ’n globale omgewing te kan kompeteer.
Taal-in-onderwysbeplanning is veral van belang omdat dit as gevolg van die direkte
invloed op individue, een van die areas is wat die openbare domein van taalbeplanning
verteenwoordig. Opvoedkundiges van verskeie lande poog volgens Tucker (in Rossouw,
1999:99) steeds om innoverende taalonderrigprogramme te ontwikkel. Daar is verskeie
redes hiervoor, onder meer “a desire to provide universal, free, primary (and often
secondary) education; to regionalize educational systems which were previously
controlled by, or modelled after, those of colonial powers; to foster a sense of selfesteem,
ethnic awareness, or national unity”. Dit is volgens Kaplan en Baldauf
(1997:134) belangrik om in ag te neem dat taalonderwys nie in ’n vakuum plaasvind nie.
Leerders en onderwysers lewe in ’n gemeenskap wat verder strek as die klaskamer. Die
sienings van die gemeenskap oor taalonderrig en kurrikuluminhoud kan die sukses van
33