DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ... DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
Elke kind het die reg om die taal van sy groep ten volle aan te leer. Elke persoon het die reg om die taal/tale van sy groep in enige amptelike situasie te gebruik. Elke persoon het die reg om ten minste een van die amptelike tale van die land waarvan hy ’n burger is, volgens sy keuse ten volle aan te leer. Hierdie sienings van Skutnab-Kangas en Philipson (1995:1-2) impliseer volgens Ishida (2003:2) dat die bevordering en beskerming van linguistiese menseregte ’n poging is om die konsep van menslike gelykheid op taal toe te pas, en om daardeur enige taaldiskriminasie aan die kaak te stel. Skutnab-Kangas en Philipson (1995:1-2) bepleit die posisie van taalregte vir minderheidsgroepe soos volg: “Linguistic rights should be considered basic human rights. Linguistic majorities, speakers of a dominant language, usually enjoy all those linguistic human rights which can be seen as fundamental, regardless of how they are defined. Most linguistic minorities in the world do not enjoy these rights. It is only a few hundred of the world’s 6-7,000 languages that have any kind of official status and it is only speakers of official languages who enjoy all linguistic human rights”. Die dilemma vir taalregteaktiviste is volgens Blommaert (2004:55) dat “we believe we know what is right, but what is right does not work in practice, either because it is just not the way in which reality works, or because the people don’t believe it is right”. In die geval van taalregte word aktiviste met die situasie gekonfronteer dat niemand ooit daarteen beswaar maak nie, maar dat ’n praktiese benadering gebaseer op taalregte nie in die praktyk werk nie. ’n Benadering wat op taalregte gebaseer is, is volgens Blommaert (2004:55) in ’n web van teenstrydige faktore vasgevang. Gebaseer op die werk van Skutnabb-Kangas en Philipson lys hy die volgende: 22
Dit is grootliks simbolies, ten minste op die kort- en mediumtermyn, en is van die elite en ekonomiese ontwikkeling afhanklik. Dit bots dus met mense se begrip van wat hulle wil hê en hul behoefte oor die kort- en mediumtermyn. Dit is gewoonlik teenstrydig met aanvaarde opwaartse sosiale mobiliteit. Dit word dus deur die teikengroep ervaar as weerhouding van opwaartse mobiliteit. Blommaert (2004:62) stel twee benaderings voor, naamlik dat die regte redes vir taalbeplanning gebaseer op taalregte weergegee moet word en dat die beste moontlike wetenskaplike metodes gebruik moet word om implementering moontlik en aanvaarbaar vir veral die teikengroep te maak; en dat ons siening van taalbeplanning gebaseer op taalregte uitgebrei moet word sodat dit tereg as ’n instrument tot sosiale mobiliteit beskou kan word. Edwards (1985:45) waarsku dat aktivisme vir taalregte nie in onverstaanbare wetenskaplike diskoerse moet ontaard nie, maar dat die belange van die minderheidsgroepe deurgaans beklemtoon moet word. Die dilemma met so ’n standpunt is dat ’n volledige sosiale raamwerk in werklikheid daarmee saam ondersteun moet word ten einde groepbelange te ondersteun. Die ondersteuning van een groep se belange impliseer dan weer die ontkenning van ’n ander groep se belange. O’Brien (in Edwards, 1985:45) doen as oplossing vir hierdie probleem aan die hand dat menseregte, in plaas van groepsregte, die fokus moet wees. Patrick (2004:178) beweer dat die diskoers oor taalregte, teenstrydighede en onregte tot gevolg het. Om vir regte te veg moet gekoloniseerde groepe volgens haar kultureel in die diskoerse en prosedures van die staat getransformeer word. Hierdie strukture is dikwels teenstrydig met plaaslike gebruike en gelowe. Een van die voorvereistes in die erkenning van inheemse tale is dus dat die tale dieselfde vlak as nasionaal erkende tale moet beklee. 23
- Page 1 and 2: DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HE
- Page 3 and 4: Erkenning Hiermee wens ek erkenning
- Page 5 and 6: INHOUDSOPGAWE Verklaring Erkenning
- Page 7 and 8: 2.7.5. Bangladesh 79 2.7.6. Indië
- Page 9 and 10: 5.2.4. Lê van Taalklagtes 197 5.2.
- Page 11 and 12: Lys van tabelle Tabel 1: Raamwerk v
- Page 13 and 14: Lys van afkortings AB AHI ANC CNO C
- Page 15 and 16: Hoofstuk 1 Inleiding en agtergrond
- Page 17 and 18: Deur die toepassing van spesiale im
- Page 19 and 20: ʼn emosionele en politieke aangelee
- Page 21 and 22: 1.2. Taalaktivisme in Suid-Afrika T
- Page 23 and 24: 1.2.2. Aktivisme onder die Breë De
- Page 25 and 26: 1.4. Die belang van die studie Deur
- Page 27 and 28: dokumente- en empiriese studie uitg
- Page 29 and 30: Hoofstuk 2 Literatuuroorsig 2.1. In
- Page 31 and 32: geweldpleging, traangas, burgerlike
- Page 33 and 34: grootste toets vir taalaktivisme va
- Page 35: moedertaal te gebruik omdat dit in
- Page 39 and 40: edes daarvoor. Taalminderhede moet
- Page 41 and 42: nie. Vanuit hierdie oogpunt word ta
- Page 43 and 44: eklemtoon ’n funksionele toekenni
- Page 45 and 46: Die verklaring is gebaseer op die b
- Page 47 and 48: Uit bogenoemde bespreking kan die g
- Page 49 and 50: professionele onderwyspraktisyns, o
- Page 51 and 52: inheemse tale as noodsaaklik vir su
- Page 53 and 54: doelwitte beskou. Claysmith noem di
- Page 55 and 56: Staking deur Chinese onderwysers Ma
- Page 57 and 58: of revolusionêre verandering. Herl
- Page 59 and 60: geweld insluit, en die invloed daar
- Page 61 and 62: Die instrumente van taalaktivisme k
- Page 63 and 64: strategieë, taktieke, middele en g
- Page 65 and 66: aanraak deur wat hy professionele a
- Page 67 and 68: 2.6.4. Drukgroepvorming (Lobbying)
- Page 69 and 70: Petisionering - of die versameling
- Page 71 and 72: gedurende die Indiese onafhanklikhe
- Page 73 and 74: 2.6.7. Geweld Geweld is die mees ek
- Page 75 and 76: as in Quebec waar burgers tevrede w
- Page 77 and 78: Masedoniese taal beklemtoon kan wor
- Page 79 and 80: teenoor groepe wat eerder die assim
- Page 81 and 82: Ter versterking van moedertaalonder
- Page 83 and 84: Tabel 7: ’n Skematiese voorstelli
- Page 85 and 86: Tabel 8: ’n Skematiese voorstelli
Dit is grootliks simbolies, ten minste op die kort- en mediumtermyn, en is van<br />
die elite en ekonomiese ontwikkeling afhanklik.<br />
Dit bots dus met mense se begrip van wat hulle wil hê en hul behoefte oor die<br />
kort- en mediumtermyn.<br />
Dit is gewoonlik teenstrydig met aanvaarde opwaartse sosiale mobiliteit.<br />
Dit word dus deur die teikengroep ervaar as weerhouding van opwaartse<br />
mobiliteit.<br />
Blommaert (2004:62) stel twee benaderings voor, naamlik<br />
<br />
<br />
dat die regte redes vir taalbeplanning gebaseer op taalregte weergegee moet<br />
word en dat die beste moontlike wetenskaplike metodes gebruik moet word<br />
om implementering moontlik en aanvaarbaar vir veral die teikengroep te<br />
maak; en<br />
dat ons siening van taalbeplanning gebaseer op taalregte uitgebrei moet word<br />
sodat dit tereg as ’n instrument tot sosiale mobiliteit beskou kan word.<br />
Edwards (1985:45) waarsku dat aktivisme vir taalregte nie in onverstaanbare<br />
wetenskaplike diskoerse moet ontaard nie, maar dat die belange van die<br />
minderheidsgroepe deurgaans beklemtoon moet word. Die dilemma met so ’n standpunt<br />
is dat ’n volledige sosiale raamwerk in werklikheid daarmee saam ondersteun moet word<br />
ten einde groepbelange te ondersteun. Die ondersteuning van een groep se belange<br />
impliseer dan weer die ontkenning van ’n ander groep se belange. O’Brien (in Edwards,<br />
1985:45) doen as oplossing vir hierdie probleem aan die hand dat menseregte, in plaas<br />
van groepsregte, die fokus moet wees.<br />
Patrick (2004:178) beweer dat die diskoers oor taalregte, teenstrydighede en onregte tot<br />
gevolg het. Om vir regte te veg moet gekoloniseerde groepe volgens haar kultureel in die<br />
diskoerse en prosedures van die staat getransformeer word. Hierdie strukture is dikwels<br />
teenstrydig met plaaslike gebruike en gelowe. Een van die voorvereistes in die erkenning<br />
van inheemse tale is dus dat die tale dieselfde vlak as nasionaal erkende tale moet beklee.<br />
23