DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...

In hierdie studie het bogenoemde as die verwysingsraamwerk gedien waarteen die
teenwoordigheid, sowel as die rol wat taalaktivisme in die herwaardering van die rol van
moedertaalonderrig in Suid-Afrika vir die tydperk 1994 tot 2005 speel, ondersoek is.
Hoofstuk 3 beskryf die navorsingsontwerp en die -metodologie wat in hierdie studie
gebruik is. Daar word ’n uiteensetting gegee van die stappe van dataversameling sowel as
die interpretasie daarvan. Die metodologiese praktyk wat die studie onderlê kan binne ’n
navorsingstegniek, bekend as inhoudsanalise, geplaas word. ’n Verduideliking word vir
die keuse van die ontwerp verskaf en die voordele en nadele daarvan word bespreek.
Daarna is die agtergrond tot die kernvraagstuk wat in die studie aan die bod kom
bespreek, naamlik watter rol taalaktivisme by die herwaardering van die rol van
moedertaalonderrig in Suid-Afrika speel.
Hoofstuk 4 bied ’n oorsig van die voorkoms van taalaktivisme as verskynsel in Suid-
Afrika en hoe dit onder die verskillende taalgroepe oor verskillende historiese tydperke
manifesteer. Dit dien ook as basis waarteen die analise wat in Hoofstuk 5 rakende
taalaktivisme en die invloed daarvan op die taal-in-onderwysbeleid vir die tydperk 1994
tot 2005 verstaan kan word. Hierdie hoofstuk is aangepak na gelang van die siening van
Blommaert (1999:425) dat die “storie” van taal in werklikheid ʼn storie van verskillende,
teenstrydige, onharmonieuse praktyke is, wat deur identifiseerbare agente op spesifieke
maniere en deur die gebruik van spesifieke instrumente uitgevoer is. Du Plessis (2003:99)
stem saam wanneer hy redeneer dat indien ideologiese konflik as ʼn belangrike impetus in
taalbeleidsverandering beskou kan word, ʼn benadering vanuit hierdie rigting belangrike
insigte oor die ontwikkeling van taalbeleid in Suid-Afrika kan lewer. Die doel van die
hoofstuk is om die impak van sodanige aktivisme op beleid vas te stel.
Sedert 1652, met die Kaap onder beheer van die Verenigde Oos-Indiese Kompanjie
(VOC), is taalbeleid ondemokraties deur diegene in die regering ontwikkel sonder
inagneming van die taalvoorkeur van ander taalgroepe. Nederlands was toe die enigste
amptelike taal. Dit is met die Britse bewindsoorname in 1795 beëindig toe die amptelike
verengelsingsbeleid gevolg het. Hierdie tydperk het die lang en uitgerekte taalaktivisme
246