DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ... DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
van taalgemeenskappe tot moedertaalonderrig te verleen. Die resultate toon dat hierdie aktivisme veral aangevuur is in reaksie op aktivisme uit die Afrikataalsprekende gemeenskappe vir toegang tot Afrikaanse skole en die verandering van taalbeleide in hierdie skole om voorsiening te maak vir Engels as medium van onderrig. ʼn Ander dryfveer vir Afrikaanssprekendes was die algemene gevoel dat Afrikaans besig was om as gevolg van regeringsbeleide teenoor Engels veld te verloor. Altesaam 90 gevalle van mediadekking wat aktivisties van aard is, kan vir die tydperk 1994 tot 2005 in die databasis geïdentifiseer word. Dit vorm 34,6% van die 260 gevalle van aktivisme wat vir die tydperk gedokumenteer is. Naas gemeenskapsmobilisering met sy vyf subkategorieë is dit dus die instrument wat die meeste gebruik is. Mediadekking wat gedurende die tydperk in die media neerslag gevind het, was daarop gemik om 1) Afrikaanssprekendes te waarsku dat die gety teen moedertaalonderrig besig is om te draai en dat die betrokke gemeenskap dus moet mobiliseer ter beskerming van hul regte; 2) die lesers van proteste en dreigende protesaksies deur taalgemeenskappe en taalorganisasies vír of téén moedertaalonderrig bewus te maak; 3) aktivistiese groepe aan te moedig om drukgroepvorming en onderhandeling as instrumente ter bereiking van die gewenste uitkomste te gebruik; 4) veral Afrikaanssprekendes aan te moedig om daadwerklik en georganiseerd op te tree ter bevordering van moedertaalonderrig; 5) Afrikataalsprekendes aan te moedig om te agiteer vir die gebruik van Afrikatale as tale van onderrig en leer; en 6) oor agitasie vir die behoud van Oosterse tale in die skoolkurrikulum te rapporteer. Dit toon dat koerantredakteurs en joernaliste deeglik bewus is van die waarde van mediadekking en aktivisme. 5.4. Slotsom Die resultate toon dat taalaktivisme wel binne die Suid-Afrikaanse gemeenskap plaasgevind het. Hierdie aksies kan na verwys word as populêre aktivisme of mikrotaalbeplanning (Okano, 2006:263) en/of grondvlak (“grassroots”) taalbeleide (Hornberger, 1996). Kaplan en Baldauf (1997) beskou hierdie tipe aktivisme as taalbeplanning van onder (language planning from below) teenoor taalbeplanning van bo 240
(top-down) wat in die Suid-Afrikaanse geval aangevuur is deur bewindshebbers wat daarop ingestel was om Engels ten koste van al die ander minderheidstale te bevorder. Twee hoofredes domineer die voorkoms van taalaktivisme in Suid-Afrika vir hierdie tydperk. Eerstens, taalregte-aktivisme vir moedertaalonderonderwys deur veral die Afrikaanstalige gemeenskap, en tweedens, taalaktivisme vir Engelsonderrig, en dus die behoud van die status quo, wat Engels as taal van onderrig bevoordeel, veral deur die Afrikataalsprekende gemeenskappe. Die resultate toon ook die voorkoms van taalaktivisme uit die Indiërgemeenskap wat op die behoud van die Oosterse tale in die kurrikulum van skole gemik is. Daar kan tot die slotsom gekom word dat die verskynsel van taalaktivisme volgens die ontleding hierbo wel wydverspreid oor alle taalgemeenskappe voorgekom het. Waar aktivisme vir Engels as medium van onderrig as deel van ʼn groter aktivisme vir gehalteonderrig en dus toegang tot voormalige wit Afrikaanse skole veral vanuit Afrikataalsprekende geledere gevoer is, het Afrikaanssprekendes hul aktivisme vir die behoud van Afrikaanse skole en moedertaalonderrig voortgesit. Die analise toon ook dat hoewel taalaktivisme steeds grotendeels oor oorheersing tussen Afrikaans en Engels as taal van onderrig en leer handel, daar wel tekens van ʼn diskoersverandering oor moedertaalonderrig is. Afrikaanse kringe bied groter steun vir ʼn inklusiewe benadering tot aktivisme vir moedertaalonderrig, dus wyer as slegs vir Afrikaansmoedertaal-onderrig. Veral akademici uit Afrikataalsprekende geledere spreek hul misnoeë uit oor die gebrek aan moedertaalonderrig aan swart kinders. Hierdie opvatting word ook toenemend in briewe deur lesers aan veral die Engelse koerante weergegee. ʼn Groter ontvanklikheid vir die instel van moedertaalonderrig is ook in die uitsprake van regeringslui sowel as senior onderwysbeamptes waarneembaar. 241
- Page 203 and 204: Departement van Onderwys aan te moe
- Page 205 and 206: toegang te weier nie, moedig haar o
- Page 207 and 208: te vind. So wil hulle byvoorbeeld h
- Page 209 and 210: Beeld, 17 Januarie 1997). Hierdie v
- Page 211 and 212: Afrikataalsprekende gemeenskap kom
- Page 213 and 214: Desember 1997), dr. Theo van der Me
- Page 215 and 216: om die departement te keer om weg t
- Page 217 and 218: die gebruik van hierdie instrument
- Page 219 and 220: Hy dring daarop aan dat sy kind by
- Page 221 and 222: word deur leerders wat nie Afrikaan
- Page 223 and 224: handhaaf” (Die Volksblad, 17 Juni
- Page 225 and 226: die bevordering van swart tale ’n
- Page 227 and 228: oor Afrikaanse skole en moedertaalo
- Page 229 and 230: teenwoordiges gewys op die sterk ui
- Page 231 and 232: Slegs een geval van die gebruik van
- Page 233 and 234: word. In sulke skole, is gevoel, ka
- Page 235 and 236: Uit die beskikbare rekords vir die
- Page 237 and 238: estuur van die skool. Regter Thring
- Page 239 and 240: toelatingstoetse teenstaan, maar be
- Page 241 and 242: Mediarekords wat op waarskuwings te
- Page 243 and 244: skerp toename in aktivistiese aktiw
- Page 245 and 246: (Behou Afrikaans Belangegroep, Die
- Page 247 and 248: linguistiese doelwitte asook sy eie
- Page 249 and 250: nie. Adriaan van Niekerk doen ʼn be
- Page 251 and 252: moedertaalonderrig besig is om pos
- Page 253: igting wat betref taal van onderrig
- Page 257 and 258: Die probleemvrae en die doelwitte v
- Page 259 and 260: este geplaas om insette oor hul eie
- Page 261 and 262: vir die ontwikkeling en bevordering
- Page 263 and 264: terreine, naamlik die situasie van
- Page 265 and 266: Die stryd teen Afrikaans vir Engels
- Page 267 and 268: uit die teorie rakende taalaktivism
- Page 269 and 270: saam te staan en Afrikatale as ’n
- Page 271 and 272: georganiseerde taalbewegings met ʼn
- Page 273 and 274: samebindende faktor of dryfveer in
- Page 275 and 276: Alhoewel dit dus wou lyk asof die r
- Page 277 and 278: Ten tyde van die jaarlikse jeugkonf
- Page 279 and 280: Waar in die beantwoording van probl
- Page 281 and 282: en dat, hoewel eenheid binne Afrika
- Page 283 and 284: 6.5. Moontlikhede vir verdere studi
- Page 285 and 286: BIBLIOGRAFIE Alexander, N. 1989. Th
- Page 287 and 288: Claysmith, J. 2007. Immigration and
- Page 289 and 290: Fataar, M. 1999. Education Policy D
- Page 291 and 292: Henrard, K.2001. Language rights an
- Page 293 and 294: Lanham, L.W. 1978. An outline histo
- Page 295 and 296: May, S. 2004. Rethinking Linguistic
- Page 297 and 298: Rice, K. 2009. Must there be two so
- Page 299 and 300: Stone, P.J. 1966. The social system
- Page 301 and 302: Williams, C.H. 2003. Language Polic
- Page 303 and 304: Beeld 1995/01/27 Rapport 1995/01/29
(top-down) wat in die Suid-Afrikaanse geval aangevuur is deur bewindshebbers wat<br />
daarop ingestel was om Engels ten koste van al die ander minderheidstale te bevorder.<br />
Twee hoofredes domineer die voorkoms van taalaktivisme in Suid-Afrika vir hierdie<br />
tydperk. Eerstens, taalregte-aktivisme vir moedertaalonderonderwys deur veral die<br />
Afrikaanstalige gemeenskap, en tweedens, taalaktivisme vir Engelsonderrig, en dus die<br />
behoud van die status quo, wat Engels as taal van onderrig bevoordeel, veral deur die<br />
Afrikataalsprekende gemeenskappe. Die resultate toon ook die voorkoms van<br />
taalaktivisme uit die Indiërgemeenskap wat op die behoud van die Oosterse tale in die<br />
kurrikulum van skole gemik is.<br />
Daar kan tot die slotsom gekom word dat die verskynsel van taalaktivisme volgens die<br />
ontleding hierbo wel wydverspreid oor alle taalgemeenskappe voorgekom het. Waar<br />
aktivisme vir Engels as medium van onderrig as deel van ʼn groter aktivisme vir gehalteonderrig<br />
en dus toegang tot voormalige wit Afrikaanse skole veral vanuit<br />
Afrikataalsprekende geledere gevoer is, het Afrikaanssprekendes hul aktivisme vir die<br />
behoud van Afrikaanse skole en moedertaalonderrig voortgesit.<br />
Die analise toon ook dat hoewel taalaktivisme steeds grotendeels oor oorheersing tussen<br />
Afrikaans en Engels as taal van onderrig en leer handel, daar wel tekens van ʼn<br />
diskoersverandering oor moedertaalonderrig is. Afrikaanse kringe bied groter steun vir ʼn<br />
inklusiewe benadering tot aktivisme vir moedertaalonderrig, dus wyer as slegs vir<br />
Afrikaansmoedertaal-onderrig. Veral akademici uit Afrikataalsprekende geledere spreek<br />
hul misnoeë uit oor die gebrek aan moedertaalonderrig aan swart kinders. Hierdie<br />
opvatting word ook toenemend in briewe deur lesers aan veral die Engelse koerante<br />
weergegee. ʼn Groter ontvanklikheid vir die instel van moedertaalonderrig is ook in die<br />
uitsprake van regeringslui sowel as senior onderwysbeamptes waarneembaar.<br />
241