DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...

geslaagdheid van taalaktivisme betref redeneer May dat hoewel daar groter steun vir
eentaligheid in die meerderheidstaal is, die doel van taalregte-aktivisme steeds is “to
influence, and if possible change the wider social, cultural and political processes that
have seen the construction of, and distinction between, so called minority and majority
languages in the first place”. May (2004:48) meen dat dit ’n formidabele taak is omdat
die sosiale en politieke magte wat teenoor minderheidstale opgestel is, stewig gevestig is.
Du Plessis (2006:75) stel dit dat die doel van taalaktivisme is om ’n verandering in die
sosiale praktyke, ideologieë en strukture wat die handhawing en ontwikkeling van
taalgemeenskappe beïnvloed, te bewerkstellig.
Hiervolgens kan verskeie positiewe verwikkelinge vir moedertaalonderrig uit die
ontleding van die mediarekords oor taalaktivisme vanaf 1994 tot 2005 geïdentifiseer
word.
Die Volksblad van 16 Junie 1997 beskou die totstandkoming van die nuwe taal-inonderwysbeleid
van die Departement van Onderwys as die resultaat van taalaktivisme
wat reeds in die 1970s begin het. Die Volksblad (16 Julie 1997) lewer kommentaar op die
moontlike faktore wat ’n invloed op die totstandkoming van die nuwe taalbeleid kon hê.
Die koerant bespiegel byvoorbeeld oor die moontlikheid dat die weerstand en
bloedvergieting in Soweto in 1976, wat die gevolg van die Nasionale Party se omstrede
taalbeleid vir skole was, ’n rol in die uiteindelike produk gespeel het. Die Volksblad
beskryf ook die taalbeleid “as die resultaat van maande lange vertoë, versoekskrifte en
onderhandelinge deur Afrikaanstalige belanghebbendes”. Gesien teen die agtergrond dat
die Minister van Onderwys onder groot druk was van beide sy eie ondersteuners (vir
groter toeganklikheid tot skole en dus Engelsmediumonderrig) sowel as van die
Afrikaanse gemeenskap (vir die behoud van Afrikaanse skole en moedertaalonderrig), is
dit betekenisvol dat die finale produk wyd aanvaar is.
ʼn Verskuiwing weg van die rigiede aandrang op Engels as medium van onderrig in alle
skole is in die uitsprake van verskillende nasionale en provinsiale ministers van onderwys
te bespeur. Dit kan beskou word as ʼn teken dat ʼn herbesinning oor die belang van
236