DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...

skerp toename in aktivistiese aktiwiteite gedokumenteer is. Die bepalende moment
gedurende hierdie tydperk was die aanbreek van die nuwe demokrasie in 1994 met die
onsekerhede wat daarmee gepaard gegaan het, die aanvaarding van die nuwe Grondwet
(Wet 108 van 1996) en die beleidsontwikkelinge rakende onderwys wat in 1997
plaasgevind het. Dit is eerstens, die aanvaarding van die taal-in-onderwysbeleid en
tweedens, die inwerkingstelling van Kurrikulum 2005. Die grootste deel van die
taalaktivistiese inisiatiewe wat uit hierdie tydperk opgeteken is, handel oor pogings van
opponerende groepe om tydens die voorbereiding van die nuwe regering se taal-inonderwysbeleid
van hulle te laat hoor. Hier speel Afrikaanse politieke partye sowel as
Afrikaanse taalregtebewegings uit die burgerlike samelewing ’n belangrike rol.
Hoofsaaklik politieke partye en polities-geaffilieerde groepe uit die Afrikataalsprekende
gemeenskappe is ook prominent in hul strewe na gehalte-onderwys deur middel van
toegang tot voormalige Model C-skole en Engels as medium van onderrig.
Die tydperk word deur ʼn afname in aktivistiese aktiwiteite vanaf 1998 tot 2001 gevolg.
Daarna volg die tydperk 2002 tot 2005 met ʼn oplewing in aktivistiese aktiwiteite. Hierdie
toename in aktivisme kan toegeskryf word aan die reaksie vanuit Afrikaanse geledere op
hernude druk vanuit regeringskringe en Afrikataalsprekendes op Afrikaanse skole, en nou
ook op Afrikaanse universiteite, om hul taalbeleide te verander sodat dit voorsiening kan
maak vir Engels as medium van onderrig. Aktivisme vanuit Afrikaanse geledere gaan
veral oor die verskansing van Afrikaans op die saamgesmelte universiteitskampusse. Die
Wes-Kaapse universiteite, spesifiek die Universiteit van Stellenbosch, tree in hierdie
tydperk op die voorgrond. Dit is in ooreenstemming met Blommaert (1999:425) se
beskouing van die geskiedenis van taal as die geskiedenis van die mense wat dit gebruik,
manipuleer, skep en benoem. Volgens Blommaert (1999:425) vind die patrone waarin die
menslike ingryping plaasvind nie deurlopend plaas nie. Blommaert stel dit soos volg:
“there are crucial moments in history during which languages become
targets of political, social and cultural interventions, and there are
moments in which very little in the way of drama and crisis seems to
happen. There are slow movements and rapid movements, periods of
229