DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...

Mediarekords wat op waarskuwings teen die gebruik van geweld as instrument van
taalaktivisme dui, is die volgende: Die Burger (30 Junie 1994) berig dat Franklin Sonn,
toe voorsitter van KPO, op ʼn konferensie van die organisasie waarsku teen die gebruik
van geweld as metode om onderrigtaalkeuse in skole te af te dwing. Hierdie kongres van
die KPO vind in ’n tydperk plaas toe veral Afrikaanse (ook bruin) skole onder druk was
om hul taalbeleide ten gunste van Engels te verander.
Prof. J.C. Steyn waarsku in sy rubriek in Die Volksblad van 5 Oktober 1994 dat die
beweging van skole in die PWV-gebied, waarheen groot getalle swart leerlinge gelok is
om onderwyserposte in die skole te behou, tot ’n 1976-situasie aanleiding kan gee. Hy
noem, volgens die rekord, dat dit waarskynlik kan gebeur dat swart leerlinge teen
Afrikaans ten gunste van Engels vir almal kan agiteer en dat hulle dit kan doen deur
middel van gyseling, vandalisme, afbrand van skole en dergelike metodes.
Geweld sowel as dreiging met geweld as instrument van taalaktivisme word deur beide
die Afrikaanse as Afrikataalsprekende gemeenskappe gebruik. Die doel van die aksies
verskil egter. Terwyl die Afrikaanse gemeenskap agiteer vir Afrikaansmoedertaalonderrig
is die primêre doel van die swart gemeenskappe die oopstel van voormalige
Afrikaanse Model C-skole en onderrig deur die medium van Engels.
5.3. Bespreking
Die bevindinge van die studie word aan die hand van die volgende teoretiese skema
bespreek. Hierdie skema is ontwikkel aan die hand van die teoretiese insigte soos in
Hoofstuk 2 bespreek.
5.3.1. Politieke agtergrond van die tydperk as rede vir die aktivisme
Die politieke agtergrond word bespreek aan die hand van die beskouing van aktivisme as
enige bewustelike aksie wat daarop gemik is om verandering te bewerkstellig. Hierdie
verandering kan sosiaal of polities wees. Schugurensky (2007:1) beskryf aktivisme as
227