DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...

Die Volksblad van 1 Februarie 1995 berig dat Cosas in Petrusville hul behoefte aan ʼn
hoërskool en Engels as onderrigmedium demonstreer het toe hulle by die Afrikaanse
Laerskool Petrusville vir toelating tot die skool en vir Engels as onderrigmedium betoog
het. Dit het tot die sluiting van die laerskool gelei en die heropening van dieselfde skool
as ’n parallelmedium hoërskool met Afrikaans en Engels as tale van onderrig en leer.
Die Volksblad van 1 Februarie 1996 berig dat die ANC Jeugliga van Wesselsbron tydens
ʼn demonstrasie by die skool gedreig dat hulle die skool onbeheerbaar sal maak indien
swart leerders nie toegang tot die skool sou kry en onderrig in Engels nie toegelaat sou
word nie. Die Volksblad van 25 Januarie 1996 berig dat optoggangers, wat uit
Tswanasprekende ouers bestaan het, geëis het dat hul kinders tot die Laerskool Van
Zylsrus toegelaat moet word en dat die taalbeleid verander moet word om Engelsonderrig
moontlik te maak. As teenaksie bedank wit personeel van die skool en die bestuursraad
ontbind.
Die Volksblad van 24 Januarie 1996 rapporteer oor ʼn optog na die Hoërskool Parys
waarin Cosas op die toelating van swart leerders tot die skool en die instel van Engels as
onderrigmedium aandring. In dieselfde week wat die Grondwet uiteindelik aanvaar word,
is daar weer berigte van demonstrasies deur omgekrapte Cosas-lede wat beweer dat
onderwysers aan die Hoërskool Vryburg nie geduld het met swart leerders wat met
Afrikaans sukkel het nie (Mail & Guardian, 9 Mei 1996). Mail & Guardian berig ook dat
van die joernaliste wat op die toneel was die situasie met die onluste van 1976 vergelyk
het.
Uit Afrikaanssprekende geledere kan 12 voorbeelde van aanmoediging tot die gebruik
van demonstrasie as instrument van taalaktivisme geïdentifiseer word.
Die Afrikaner-Volksfront se Volksonderwyskongres doen ’n voorstel aan die hand wat as
demonstrasie vir hul teenkanting teen die oopstelling van Afrikaanse skole kan dien
(Afrikaner, 1 Desember 1994). Hulle aanvaar ’n voorstel dat Afrikaanse ouers hul kinders
uit staatskole onttrek en dat Christelik Volkseie Skole (CVO) in die lewe geroep moet
218