DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ... DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
Beeld van 14 Mei 2001 berig dat minstens 26 organisasies besluit het om hulself by Afrikaans te skaar en voorleggings ten gunste van Afrikaans aan Suid-Afrikaanse universiteite aan die Gerwel-Kommissie te maak. Onder die organisasies wat ’n standpunt aan die Gerwel-Kommissie gestel het, lys die rekord die volgende: die Afrikaner Bond, ATKV, Afrikaner Volkswag, Dames Aktueel, Dameskring, die FAK, Genootskap van Vryburgers SA, Groep van 63, Jeug (On)beperk, MWU-Solidariteit, Sakekamer, Praag, Rapportryersbeweging, SAOU, TO, Voortrekkers, Vriende van Afrikaans en die Vrydaggroep. Volgens mnr. Hennie de Wet van die FAK neem al die groepe kennis van die groot rol wat Afrikaans as akademiese en wetenskapstaal in die bemagtiging van verskillende groepe in Suid-Afrika gespeel het en nog moet speel. Volgens De Wet is eenstemmigheid ook bereik dat moedertaalonderrig in hoëronderwys vir almal wat daarom vra toeganklik moet wees; dat Afrikaans as akademiese en wetenskapstaal verder ontwikkel moet word; en dat daar geen afskaling in die huidige beskikbaarheid van Afrikaans in hoëronderwys moet wees nie. In Frontnuus (30 April 2004) bepleit die Vryheidsfront ’n vennootskap van ouergemeenskappe om gemeenskapskole te stig. Moedertaalonderrig kan deur hierdie gemeenskapsgedrewe skole tot sy reg kom. Die skole moet egter met owerheidsbystand tot stand gebring word. Volgens die Vryheidsfront maak die Nederlandse sowel as die Indiese grondwet voorsiening daarvoor dat elke geloof- en taalgroep sy eie skool op staatskoste kan hê. Dit kan volgens die party deur ’n stelsel wat onderwyskoepons aan ouers uitreik en wat hulle dan by die skool van hul keuse inlewer, geadministreer word. So ’n stelsel kan meebring dat kinders, eerder as skole, gesubsidieer word en die kompetisie in die onderwyssektor verhoog, wat weer ’n verhoging in standaarde tot gevolg kan hê. Met die Afrikaans-hofstryd van die Laerskool Mikro agter die rug, het prof. Danie Goosen, voorsitter van die FAK, Afrikaanssprekendes aangemoedig om as die volgende stap die “breë Afrikaanse kultuurhuishouding te vergader om te gesels oor die voortslepende krisis rakende Afrikaanse skole” (Rapport, 20 Februarie 2005). Hulle moet ook ’n strategie bespreek wat moet werk maak van pres. Thabo Mbeki se uitnodiging om 212
oor Afrikaanse skole en moedertaalonderrig gesprek te voer. Rapport (27 Februarie 2005) noem die beweging onder leiding van die FAK “’n Groot inisiatief om moedertaalonderrig eens en vir altyd te beveilig”. Afrikaanstaliges gaan landwyd ingelig en opgeroep word om die inisiatief ter beskerming van Afrikaanse skole te steun. Feitlik al die belangrikste Afrikaanse kultuur- en onderwysliggame het hul gewig agter die nuwe aksieplan ingewerp. Rapport van 6 Maart 2005 berig dat prof. Danie Goosen van die FAK ʼn strategie propageer het waarvolgens Afrikaanse organisasies moet saamwerk. Hy doen ook ʼn beroep op die Afrikaanse burgerlike samelewing om ’n veel groter rol as in die verlede te speel ten einde te verseker dat Afrikaans nie sy plek as onderrigtaal sal verloor nie. In sy bekendstelling van hul strategie het prof. Danie Goosen gesê dat Afrikaanssprekendes rekening moet hou met die feit dat die politieke landskap in Suid-Afrika drasties verander het. Afrikaners het byvoorbeeld nie meer regstreekse inspraak in die sentrum van mag nie. Binne hierdie veranderde politieke konteks sal die Afrikaanse burgerlike wêreld ’n veel groter rol as in die verlede moet speel. Afrikaanssprekendes sal voortaan effektief van onder af, uit die burgerlike wêreld, verantwoordelik en met demokratiese ywer, moet optree. Die mees legitieme uitgangspunt waarmee die onderwysvraagstuk voor elke gehoor ter wêreld gehanteer kan word, is dié een wat steun op die opvatting van wedersydse erkenning. Teen die agtergrond van hierdie beginsel moet vier kriteria dus hul inisiatief kenmerk: Eerstens moet bewys word dat die voorspraak op moedertaalonderrig nie uit ’n rassistiese minagting vir andere spruit nie. Dit is ’n demokratiese voorspraak, want veeltaligheid stem ooreen met die demokrasie en die Suid-Afrikaanse Grondwet. Eentaligheid nie. Derdens steun hierdie voorspraak op die algemeen aanvaarde gevolgtrekking dat daar ’n noue band tussen moedertaalonderrig en ekonomiese groei is. Dit is eentaligheidsprojekte en nie veeltaligheidsprojekte nie wat onverskillig staan teenoor die ekonomiese welsyn van miljoene armes nie. 213
- Page 175 and 176: amptelike erkenning van Afrikatale
- Page 177 and 178: toelatings- en taalbeleide, onafhan
- Page 179 and 180: Gesien teen die agtergrond van die
- Page 181 and 182: “The language policy of the new S
- Page 183 and 184: Onder een onderwysdepartement het l
- Page 185 and 186: gevoer en het dit veral om die erke
- Page 187 and 188: ontwikkel kan word oor hoe om in di
- Page 189 and 190: Grondwet, die Suid-Afrikaanse Skole
- Page 191 and 192: 5.2.2. Mediadekking Altesaam 90 gev
- Page 193 and 194: Verskeie rekords dui op die dekking
- Page 195 and 196: Litigasie as versetaksie word ook i
- Page 197 and 198: wens nie. Die veiligheid van Afrika
- Page 199 and 200: In die berig “Gryp nóú in oor m
- Page 201 and 202: kry. “Veeltaligheid is ’n bate
- Page 203 and 204: Departement van Onderwys aan te moe
- Page 205 and 206: toegang te weier nie, moedig haar o
- Page 207 and 208: te vind. So wil hulle byvoorbeeld h
- Page 209 and 210: Beeld, 17 Januarie 1997). Hierdie v
- Page 211 and 212: Afrikataalsprekende gemeenskap kom
- Page 213 and 214: Desember 1997), dr. Theo van der Me
- Page 215 and 216: om die departement te keer om weg t
- Page 217 and 218: die gebruik van hierdie instrument
- Page 219 and 220: Hy dring daarop aan dat sy kind by
- Page 221 and 222: word deur leerders wat nie Afrikaan
- Page 223 and 224: handhaaf” (Die Volksblad, 17 Juni
- Page 225: die bevordering van swart tale ’n
- Page 229 and 230: teenwoordiges gewys op die sterk ui
- Page 231 and 232: Slegs een geval van die gebruik van
- Page 233 and 234: word. In sulke skole, is gevoel, ka
- Page 235 and 236: Uit die beskikbare rekords vir die
- Page 237 and 238: estuur van die skool. Regter Thring
- Page 239 and 240: toelatingstoetse teenstaan, maar be
- Page 241 and 242: Mediarekords wat op waarskuwings te
- Page 243 and 244: skerp toename in aktivistiese aktiw
- Page 245 and 246: (Behou Afrikaans Belangegroep, Die
- Page 247 and 248: linguistiese doelwitte asook sy eie
- Page 249 and 250: nie. Adriaan van Niekerk doen ʼn be
- Page 251 and 252: moedertaalonderrig besig is om pos
- Page 253 and 254: igting wat betref taal van onderrig
- Page 255 and 256: (top-down) wat in die Suid-Afrikaan
- Page 257 and 258: Die probleemvrae en die doelwitte v
- Page 259 and 260: este geplaas om insette oor hul eie
- Page 261 and 262: vir die ontwikkeling en bevordering
- Page 263 and 264: terreine, naamlik die situasie van
- Page 265 and 266: Die stryd teen Afrikaans vir Engels
- Page 267 and 268: uit die teorie rakende taalaktivism
- Page 269 and 270: saam te staan en Afrikatale as ’n
- Page 271 and 272: georganiseerde taalbewegings met ʼn
- Page 273 and 274: samebindende faktor of dryfveer in
- Page 275 and 276: Alhoewel dit dus wou lyk asof die r
oor Afrikaanse skole en moedertaalonderrig gesprek te voer. Rapport (27 Februarie 2005)<br />
noem die beweging onder leiding van die FAK “’n Groot inisiatief om<br />
moedertaalonderrig eens en vir altyd te beveilig”. Afrikaanstaliges gaan landwyd ingelig<br />
en opgeroep word om die inisiatief ter beskerming van Afrikaanse skole te steun. Feitlik<br />
al die belangrikste Afrikaanse kultuur- en onderwysliggame het hul gewig agter die nuwe<br />
aksieplan ingewerp.<br />
Rapport van 6 Maart 2005 berig dat prof. Danie Goosen van die FAK ʼn strategie<br />
propageer het waarvolgens Afrikaanse organisasies moet saamwerk. Hy doen ook ʼn<br />
beroep op die Afrikaanse burgerlike samelewing om ’n veel groter rol as in die verlede te<br />
speel ten einde te verseker dat Afrikaans nie sy plek as onderrigtaal sal verloor nie. In sy<br />
bekendstelling van hul strategie het prof. Danie Goosen gesê dat Afrikaanssprekendes<br />
rekening moet hou met die feit dat die politieke landskap in Suid-Afrika drasties verander<br />
het. Afrikaners het byvoorbeeld nie meer regstreekse inspraak in die sentrum van mag<br />
nie. Binne hierdie veranderde politieke konteks sal die Afrikaanse burgerlike wêreld ’n<br />
veel groter rol as in die verlede moet speel. Afrikaanssprekendes sal voortaan effektief<br />
van onder af, uit die burgerlike wêreld, verantwoordelik en met demokratiese ywer, moet<br />
optree. Die mees legitieme uitgangspunt waarmee die onderwysvraagstuk voor elke<br />
gehoor ter wêreld gehanteer kan word, is dié een wat steun op die opvatting van<br />
wedersydse erkenning. Teen die agtergrond van hierdie beginsel moet vier kriteria dus<br />
hul inisiatief kenmerk:<br />
Eerstens moet bewys word dat die voorspraak op moedertaalonderrig nie uit ’n<br />
rassistiese minagting vir andere spruit nie.<br />
Dit is ’n demokratiese voorspraak, want veeltaligheid stem ooreen met die<br />
demokrasie en die Suid-Afrikaanse Grondwet. Eentaligheid nie.<br />
Derdens steun hierdie voorspraak op die algemeen aanvaarde gevolgtrekking dat<br />
daar ’n noue band tussen moedertaalonderrig en ekonomiese groei is. Dit is<br />
eentaligheidsprojekte en nie veeltaligheidsprojekte nie wat onverskillig staan<br />
teenoor die ekonomiese welsyn van miljoene armes nie.<br />
213
Change language