DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ... DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
Onderwys oorhandig. In die petisie bevestig die leerders hul aandrang op moedertaalonderrig as ’n grondwetlike reg (Beeld, 9 Februarie 2005). Twee rekords dui op die gebruik van petisionering in reaksie teen die voorgenome herskikking van hoëronderwysinstellings in die land. Rapport van 4 Augustus 2002 berig dat prof. Pieter Kapp, voorsitter van die Aksie Hoër Onderwys (AHO) besluit het om twee memorandums aan die regering te oorhandig. Die eerste memorandum bevat die AHO se voorstelle oor taal terwyl die tweede memorandum handel oor die regering se herskikkingsplanne vir hoëronderwys en die nadele wat dit vir Afrikaans inhou. Hierdie aksie van die AHO het teen die agtergrond van die regering se voorneme om teen Oktober van dié jaar sy beleid oor die herskikking van hoëronderwysinstellings bekend te maak, plaasgevind. Dit volg ook op die bekendmaking van ’n taaloudit aan die Universiteit van Stellenbosch wat toon dat Afrikaans op hierdie kampus teenoor Engels veld verloor het. Frontnuus van 28 Februarie 2003 berig dat die leier van die Vryheidsfront, dr. Pieter Mulder, ’n voorlegging aan die Minister van Onderwys, prof. Kader Asmal oorhandig het. Hierdie voorlegging bevat voorstelle en internasionale standpunte oor moedertaalonderrig. Volgens die berig bevat die voorlegging ook demografiese syfers oor Afrikaans en beklemtoon dit die feit dat die meerderheid Afrikaanssprekendes nie meer wit is nie. In die voorlegging herhaal die Vryheidsfront ook hul standpunt, gebaseer op getalle, dat twee tot drie universiteite oorwegend Afrikaans moet bly. Een voorbeeld uit die Afrikataalsprekende gemeenskap vir die gebruik van petisionering vir Engels as onderrigtaal kon uit die data verkry word. Die Volksblad van 24 Januarie 1996 berig dat Cosas ʼn optog na die Hoërskool Parys in die Vrystaat gelei het met die doel om ’n memorandum waarin Engels as onderrigmedium geëis word aan die skoolhoof te oorhandig. Uit die beskikbare data is dit duidelik dat petisionering wel as instrument van taalaktivisme gebruik word. Die instrument word gebruik deur Afrikaanse sowel as Indiese groepe om hul tale as onderrigtale en vakke te verdedig. Slegs een rekord dui op 202
die gebruik van hierdie instrument deur Afrikataalsprekende groepe en wel vir die gebruik van Engels as onderrigtaal. 5.2.5.2. Boikotering Tien rekords wat betrekking het op boikotering as instrument van taalaktivisme kon vir die tydperk in die media geïdentifiseer word. Hiervan dui slegs een rekord op ʼn werklike geval van boikotering terwyl die res van die rekords uit beroepe op gemeenskappe om van boikotering gebruik te maak, bestaan. Rekords wat op dreiging met boikotte dui kom ook voor. Die enigste mediarekord wat op boikotering as instrument van taalaktivisme dui is uit die Beeld van 9 Februarie 2005 verkry. Beeld berig dat 276 leerders van die Hoër Landbouskool Noord-Kaapland in Jan Kempdorp hul klasse geboikot het en gedreig het dat hulle dit sou voortsit indien die Departement sou voortgaan om dubbelmediumonderrig op hulle af te dwing. ’n Lid van die beheerliggaam het volgens die koerant gesê dat die kinders staak omdat hulle aandring op Afrikaanse onderrig en dat ongeveer 66 swart leerders van die skool hierdie opvatting deel. Die skool is volgens die lid nie teen parallelmedium-onderrig gekant nie, mits die bykomende onderwysers en hulpbronne deur die Departement voorsien word. Mnr. Paul Colditz, van die Federasie van Suid-Afrikaanse Skole (Fedsas) het gesê dit is een van die eerste voorbeelde waar (wit) kinders op hul taalregte begin aandring. Die Patriot van 18 November 1994 berig dat Afrikaanse ouers in die destydse PWVgebied besluit het om Mary Metcalfe, die PWV se LUR vir Onderwys se ideaal om staatsondersteunde skole dubbelmedium te maak, te boikot. Volgens die rekord het die LUR ʼn vervroegde registrasiedatum afgekondig. Gesien in dié lig is ʼn beroep op ouers gedoen om die registrasiedatum van die Departement te ignoreer en nie hul kinders té vroeg by spesifieke skole te registreer nie. Skoolhoofde het ook besluit om die datum te ignoreer en om nie by hul skole aan te meld vir registrasie van leerders nie. 203
- Page 165 and 166: leadership encouraged the developme
- Page 167 and 168: So is die beheer oor swart onderwys
- Page 169 and 170: In die laer primêre skoolkursus wa
- Page 171 and 172: eleid van aparte ontwikkeling was w
- Page 173 and 174: onderwys ingehou, wat later ook ’
- Page 175 and 176: amptelike erkenning van Afrikatale
- Page 177 and 178: toelatings- en taalbeleide, onafhan
- Page 179 and 180: Gesien teen die agtergrond van die
- Page 181 and 182: “The language policy of the new S
- Page 183 and 184: Onder een onderwysdepartement het l
- Page 185 and 186: gevoer en het dit veral om die erke
- Page 187 and 188: ontwikkel kan word oor hoe om in di
- Page 189 and 190: Grondwet, die Suid-Afrikaanse Skole
- Page 191 and 192: 5.2.2. Mediadekking Altesaam 90 gev
- Page 193 and 194: Verskeie rekords dui op die dekking
- Page 195 and 196: Litigasie as versetaksie word ook i
- Page 197 and 198: wens nie. Die veiligheid van Afrika
- Page 199 and 200: In die berig “Gryp nóú in oor m
- Page 201 and 202: kry. “Veeltaligheid is ’n bate
- Page 203 and 204: Departement van Onderwys aan te moe
- Page 205 and 206: toegang te weier nie, moedig haar o
- Page 207 and 208: te vind. So wil hulle byvoorbeeld h
- Page 209 and 210: Beeld, 17 Januarie 1997). Hierdie v
- Page 211 and 212: Afrikataalsprekende gemeenskap kom
- Page 213 and 214: Desember 1997), dr. Theo van der Me
- Page 215: om die departement te keer om weg t
- Page 219 and 220: Hy dring daarop aan dat sy kind by
- Page 221 and 222: word deur leerders wat nie Afrikaan
- Page 223 and 224: handhaaf” (Die Volksblad, 17 Juni
- Page 225 and 226: die bevordering van swart tale ’n
- Page 227 and 228: oor Afrikaanse skole en moedertaalo
- Page 229 and 230: teenwoordiges gewys op die sterk ui
- Page 231 and 232: Slegs een geval van die gebruik van
- Page 233 and 234: word. In sulke skole, is gevoel, ka
- Page 235 and 236: Uit die beskikbare rekords vir die
- Page 237 and 238: estuur van die skool. Regter Thring
- Page 239 and 240: toelatingstoetse teenstaan, maar be
- Page 241 and 242: Mediarekords wat op waarskuwings te
- Page 243 and 244: skerp toename in aktivistiese aktiw
- Page 245 and 246: (Behou Afrikaans Belangegroep, Die
- Page 247 and 248: linguistiese doelwitte asook sy eie
- Page 249 and 250: nie. Adriaan van Niekerk doen ʼn be
- Page 251 and 252: moedertaalonderrig besig is om pos
- Page 253 and 254: igting wat betref taal van onderrig
- Page 255 and 256: (top-down) wat in die Suid-Afrikaan
- Page 257 and 258: Die probleemvrae en die doelwitte v
- Page 259 and 260: este geplaas om insette oor hul eie
- Page 261 and 262: vir die ontwikkeling en bevordering
- Page 263 and 264: terreine, naamlik die situasie van
- Page 265 and 266: Die stryd teen Afrikaans vir Engels
die gebruik van hierdie instrument deur Afrikataalsprekende groepe en wel vir die<br />
gebruik van Engels as onderrigtaal.<br />
5.2.5.2. Boikotering<br />
Tien rekords wat betrekking het op boikotering as instrument van taalaktivisme kon vir<br />
die tydperk in die media geïdentifiseer word. Hiervan dui slegs een rekord op ʼn werklike<br />
geval van boikotering terwyl die res van die rekords uit beroepe op gemeenskappe om<br />
van boikotering gebruik te maak, bestaan. Rekords wat op dreiging met boikotte dui kom<br />
ook voor.<br />
Die enigste mediarekord wat op boikotering as instrument van taalaktivisme dui is uit die<br />
Beeld van 9 Februarie 2005 verkry. Beeld berig dat 276 leerders van die Hoër<br />
Landbouskool Noord-Kaapland in Jan Kempdorp hul klasse geboikot het en gedreig het<br />
dat hulle dit sou voortsit indien die Departement sou voortgaan om<br />
dubbelmediumonderrig op hulle af te dwing. ’n Lid van die beheerliggaam het volgens<br />
die koerant gesê dat die kinders staak omdat hulle aandring op Afrikaanse onderrig en dat<br />
ongeveer 66 swart leerders van die skool hierdie opvatting deel. Die skool is volgens die<br />
lid nie teen parallelmedium-onderrig gekant nie, mits die bykomende onderwysers en<br />
hulpbronne deur die Departement voorsien word. Mnr. Paul Colditz, van die Federasie<br />
van Suid-Afrikaanse Skole (Fedsas) het gesê dit is een van die eerste voorbeelde waar<br />
(wit) kinders op hul taalregte begin aandring.<br />
Die Patriot van 18 November 1994 berig dat Afrikaanse ouers in die destydse PWVgebied<br />
besluit het om Mary Metcalfe, die PWV se LUR vir Onderwys se ideaal om<br />
staatsondersteunde skole dubbelmedium te maak, te boikot. Volgens die rekord het die<br />
LUR ʼn vervroegde registrasiedatum afgekondig. Gesien in dié lig is ʼn beroep op ouers<br />
gedoen om die registrasiedatum van die Departement te ignoreer en nie hul kinders té<br />
vroeg by spesifieke skole te registreer nie. Skoolhoofde het ook besluit om die datum te<br />
ignoreer en om nie by hul skole aan te meld vir registrasie van leerders nie.<br />
203
Change language