DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ... DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...
pro-moedertaal geïdentifiseer kan word, gebaseer is op uitsprake van akademici en/of navorsing wat oor die onderwerp gedoen is. 5.2.3. Drukgroepvorming Altesaam 28 gevalle van drukgroepvorming word in die rekords aangetref. Drukgroepvorming gedurende die tydperk wat in die gedrukte media neerslag gevind het, hou verband met verskillende taalgemeenskappe se pogings om, deur middel van drukgroepvorming, invloedryke individue of groepe oor te haal om hulle in hul spesifieke standpunte te ondersteun. Verskeie rekords berig oor die gebruik van drukgroepvorming as instrument van taalaktivisme vanuit die Afrikaanse gemeenskap. Die Burger van 20 Junie 1994 berig dat die Suid-Afrikaanse Onderwysersfederasie (SAOF) besluit om hul kommer oor Afrikaanse onderwys direk met die Nasionale Regering te bespreek. Hierdie stap neem hulle uit vrees vir eensydige besluite wat moontlik deur provinsiale departemente van onderwys geneem kan word. Die Raad besluit verder dat hulle alles moontlik sal doen om die belange van Afrikaanse leerders en onderwysers te beskerm. Uit die rekord word dit duidelik dat hulle uitreik na gevestigde hoëprofiel organisasies soos die Stigting vir Afrikaans, die Afrikanerkultuurforum en die FAK. Ook die Afrikaner Bond (AB) neig na drukgroepvorming in hul strewe vir die behoud van Model C-skole as bestuursmodel (Die Volksblad, 19 November 1994). Die AB spreek hul bereidwilligheid uit dat “Afrikaanssprekendes se skole nie weens kleinlike partypolitieke of rasse-oorwegings vir leerlinge van ander kultuurgemeenskappe ontoeganklik (sal) wees nie”. Hulle dring egter daarop aan dat oopstelling “nie ten koste van die vernietiging of verwatering van die aanvaarde standaarde van onderrig waaraan Afrikaanssprekendes gewoond is, geskied nie”. In die lig hiervan beoog die AB om met die Staatspresident, mnr. Nelson Mandela, en die Minister van Onderwys daaroor te gesels in ʼn poging om hulle oor te haal om hulle standpunt rakende moedertaalskole in te sien. Die Citizen van 19 November 1994 en Rapport van 20 November 1994 berig oor die die AB se voorneme om benewens die gesprekke met die regering ook aansluiting by kultuurorganisasies in die regse dampkring 192
te vind. So wil hulle byvoorbeeld hierdie organisasies oortuig om hulle in hul pogings om moedertaalonderrig te verseker, te steun. In die destydse Noord-Transvaal tree die Suid-Afrikaanse Federasie van Staatsondersteunde Skole (SAFSAS) in gesprek met die LUR vir Onderwys, dr. Aaron Motsoaledi sowel as met die nasionale Adjunkminister van Onderwys, mnr. Renier Schoeman ten einde die versekering te kry dat hierdie leiersfigure Afrikaanse skole teen druk om dubbelmedium te word sal beskerm (Citizen, 19 Februarie 1995). The Star van 26 Maart 1996 berig oor omtrent 25 organisasies en politieke partye wat tussen 80% en 90% van Afrikaners verteenwoordig wat met die studiegroep van die ANC sal byeenkom om ondersteuning vir die ideaal om Afrikaanse skole te laat voortbestaan te verseker. Die doel van die onderhandelinge is om die reg tot moedertaalonderrig in die nuwe Grondwet en Skolewet te laat opneem. Hulle het skynbaar reeds met Cyril Ramaphosa, die voorsitter van die Grondwetlike Vergadering, sowel as met pres. Nelson Mandela oor die onderwerp gesels. Cape Times (28/03/1996) spreek in sy redakteurskommentaar ook sy ondersteuning uit vir die aksie van Afrikanerleiers om met die ANC te ontmoet, maar spreek terselfdertyd hul teleurstelling uit oor die feit dat die ANC geen waarborge kan bied vir moedertaalskole nie. Ook Beeld (28 Maart 1996) lewer positiewe kommentaar hieroor en noem dat die aksie selfs tot Afrikaner-eenheid kan lei. Beeld spreek egter sy kommer uit oor die afwesigheid van bruin mense in die aksie. Pres. Mandela se kommentaar (Weekend Argus, 30 Maart 1996) op hierdie gesprekke is dat die ondersteuning vir instandhouding en ontwikkeling van tale ook in die Vryheidsmanifes opgeneem is. Met die onderhandelinge om die nuwe Grondwet te finaliseer, berig die Mail & Guardian (11 April 1996) dat Afrikaners se hoop op pres. Nelson Mandela gevestig is om te verseker dat die reg op Afrikaanse moedertaalskole in die Grondwet verseker sal word. Dit volg op mislukte gesprekke met die ANCstudiegroep. In 2005 sien ons weereens die stigting van ʼn nuwe Afrikaanse Onderwysfront onder leiding van die FAK wat in ʼn berig in Rapport van 27 Februarie 2005 ter sprake kom. 193
- Page 155 and 156: Op 6 Desember 1907 het die Transvaa
- Page 157 and 158: dus, volgens Truter (2004:34), verp
- Page 159 and 160: eywer het, in die Vrystaat en Trans
- Page 161 and 162: die mag in Engels (en tot ’n mate
- Page 163 and 164: nog ’n nuwe taalordonnansie gelei
- Page 165 and 166: leadership encouraged the developme
- Page 167 and 168: So is die beheer oor swart onderwys
- Page 169 and 170: In die laer primêre skoolkursus wa
- Page 171 and 172: eleid van aparte ontwikkeling was w
- Page 173 and 174: onderwys ingehou, wat later ook ’
- Page 175 and 176: amptelike erkenning van Afrikatale
- Page 177 and 178: toelatings- en taalbeleide, onafhan
- Page 179 and 180: Gesien teen die agtergrond van die
- Page 181 and 182: “The language policy of the new S
- Page 183 and 184: Onder een onderwysdepartement het l
- Page 185 and 186: gevoer en het dit veral om die erke
- Page 187 and 188: ontwikkel kan word oor hoe om in di
- Page 189 and 190: Grondwet, die Suid-Afrikaanse Skole
- Page 191 and 192: 5.2.2. Mediadekking Altesaam 90 gev
- Page 193 and 194: Verskeie rekords dui op die dekking
- Page 195 and 196: Litigasie as versetaksie word ook i
- Page 197 and 198: wens nie. Die veiligheid van Afrika
- Page 199 and 200: In die berig “Gryp nóú in oor m
- Page 201 and 202: kry. “Veeltaligheid is ’n bate
- Page 203 and 204: Departement van Onderwys aan te moe
- Page 205: toegang te weier nie, moedig haar o
- Page 209 and 210: Beeld, 17 Januarie 1997). Hierdie v
- Page 211 and 212: Afrikataalsprekende gemeenskap kom
- Page 213 and 214: Desember 1997), dr. Theo van der Me
- Page 215 and 216: om die departement te keer om weg t
- Page 217 and 218: die gebruik van hierdie instrument
- Page 219 and 220: Hy dring daarop aan dat sy kind by
- Page 221 and 222: word deur leerders wat nie Afrikaan
- Page 223 and 224: handhaaf” (Die Volksblad, 17 Juni
- Page 225 and 226: die bevordering van swart tale ’n
- Page 227 and 228: oor Afrikaanse skole en moedertaalo
- Page 229 and 230: teenwoordiges gewys op die sterk ui
- Page 231 and 232: Slegs een geval van die gebruik van
- Page 233 and 234: word. In sulke skole, is gevoel, ka
- Page 235 and 236: Uit die beskikbare rekords vir die
- Page 237 and 238: estuur van die skool. Regter Thring
- Page 239 and 240: toelatingstoetse teenstaan, maar be
- Page 241 and 242: Mediarekords wat op waarskuwings te
- Page 243 and 244: skerp toename in aktivistiese aktiw
- Page 245 and 246: (Behou Afrikaans Belangegroep, Die
- Page 247 and 248: linguistiese doelwitte asook sy eie
- Page 249 and 250: nie. Adriaan van Niekerk doen ʼn be
- Page 251 and 252: moedertaalonderrig besig is om pos
- Page 253 and 254: igting wat betref taal van onderrig
- Page 255 and 256: (top-down) wat in die Suid-Afrikaan
pro-moedertaal geïdentifiseer kan word, gebaseer is op uitsprake van akademici en/of<br />
navorsing wat oor die onderwerp gedoen is.<br />
5.2.3. Drukgroepvorming<br />
Altesaam 28 gevalle van drukgroepvorming word in die rekords aangetref.<br />
Drukgroepvorming gedurende die tydperk wat in die gedrukte media neerslag gevind het,<br />
hou verband met verskillende taalgemeenskappe se pogings om, deur middel van<br />
drukgroepvorming, invloedryke individue of groepe oor te haal om hulle in hul spesifieke<br />
standpunte te ondersteun.<br />
Verskeie rekords berig oor die gebruik van drukgroepvorming as instrument van<br />
taalaktivisme vanuit die Afrikaanse gemeenskap. Die Burger van 20 Junie 1994 berig dat<br />
die Suid-Afrikaanse Onderwysersfederasie (SAOF) besluit om hul kommer oor<br />
Afrikaanse onderwys direk met die Nasionale Regering te bespreek. Hierdie stap neem<br />
hulle uit vrees vir eensydige besluite wat moontlik deur provinsiale departemente van<br />
onderwys geneem kan word. Die Raad besluit verder dat hulle alles moontlik sal doen om<br />
die belange van Afrikaanse leerders en onderwysers te beskerm. Uit die rekord word dit<br />
duidelik dat hulle uitreik na gevestigde hoëprofiel organisasies soos die Stigting vir<br />
Afrikaans, die Afrikanerkultuurforum en die FAK. Ook die Afrikaner Bond (AB) neig na<br />
drukgroepvorming in hul strewe vir die behoud van Model C-skole as bestuursmodel<br />
(Die Volksblad, 19 November 1994). Die AB spreek hul bereidwilligheid uit dat<br />
“Afrikaanssprekendes se skole nie weens kleinlike partypolitieke of rasse-oorwegings vir<br />
leerlinge van ander kultuurgemeenskappe ontoeganklik (sal) wees nie”. Hulle dring egter<br />
daarop aan dat oopstelling “nie ten koste van die vernietiging of verwatering van die<br />
aanvaarde standaarde van onderrig waaraan Afrikaanssprekendes gewoond is, geskied<br />
nie”. In die lig hiervan beoog die AB om met die Staatspresident, mnr. Nelson Mandela,<br />
en die Minister van Onderwys daaroor te gesels in ʼn poging om hulle oor te haal om<br />
hulle standpunt rakende moedertaalskole in te sien. Die Citizen van 19 November 1994<br />
en Rapport van 20 November 1994 berig oor die die AB se voorneme om benewens die<br />
gesprekke met die regering ook aansluiting by kultuurorganisasies in die regse dampkring<br />
192