DIE ROL VAN TAALAKTIVISME BY DIE HERWAARDERING VAN ...

4.2.2.5. Demokratiseringtydperk (1994-)
Op 27 April 1994 is die eerste demokratiese verkiesing gehou en deur die ANC gewen.
Mnr. Nelson Mandela is as die eerste swart president ingehuldig. Hierdie verkiesings het
ʼn tydperk ingelui waar die voormalige regerende party, die Nasionale Party (NP) wat
moedertaalonderrig voorgestaan het, nou met die ANC as regerende party vervang is, en
wat politieke transformasie as prioriteit gestel het. Dit was reeds tydens die
oorgangstydperk duidelik dat die skep van ʼn demokratiese taalbestel nie vir die nuwe
regering ʼn prioriteit sou wees nie. Desnieteenstaande is die nuwe Grondwet (Wet 8 van
1996) in 1996 aanvaar. Dit het onder meer bepaal dat daar vervolgens elf in plaas van
twee amptelike tale sou wees. Die nuwe amptelike tale saam met Afrikaans en Engels sou
wees: Zoeloe, Xhosa, Swazi, Ndebele, Sotho, Pedi, Tsonga, Tswana en Venda. Dit het
beteken dat daar vir die eerste keer in Suid-Afrika se geskiedenis amptelike erkenning
gegee is aan die vernaamste inheemse tale.
Ten einde die sukses van die demokratiseringsproses te beoordeel, moet in ag geneem
word dat Suid-Afrika steeds in ’n oorgangsfase is en dat debatvoering omtrent die beste
beleide vir die konsolidering van die demokrasie steeds aan die orde van die dag is. Die
belangrikste en sigbaarste stryde en spanning kan volgens Alexander op hierdie stadium
in die ekonomiese sfeer sowel as op die sfeer van die sosiale patologie waargeneem
word. Beukes (2004:1) stel dit soos volg:
“Judged against other well-established democracies, ten years down the
line, ours is a vibrant but still fledgling democracy grappling with the
realities of effecting radical social transformation, securing economic
development and building a united nation where peace and stability are
sustainable.”
Baie van die skrywers van beleid is egter deeglik bewus daarvan dat die uitwerking van
hul beleide eers op die lange duur sigbaar sal wees.
164