30 juni 2011 - IBR

ENGELS
Vertaling NEDERLANDS
INTERNATIONAL STANDARD ON AUDITING 600 INTERNATIONAL STANDARD ON AUDITING 600
SPECIAL CONSIDERATIONS—AUDITS OF GROUP FINANCIAL STATEMENTS
(INCLUDING THE WORK OF COMPONENT AUDITORS)
(Effective for audits of group financial statements for periods
beginning on or after December 15, 2009)
BIJZONDERE OVERWEGINGEN – CONTROLES VAN FINANCIËLE
OVERZICHTEN VAN EEN GROEP (INCLUSIEF DE WERKZAAMHEDEN VAN
AUDITORS VAN GROEPSONDERDELEN)
(Van toepassing op controles van financiële overzichten van de groep over verslagperioden die
op of na 15 december 2009 aanvangen)
CONTENTS
Introduction
Paragraph
Scope of this ISA 1-6
Effective Date 7
Objectives 8
Definitions 9-10
Requirements
Responsibility 11
Acceptance and Continuance 12-14
Overall Audit Strategy and Audit Plan 15-16
Understanding the Group, Its Components and Their Environments 17-18
Understanding the Component Auditor 19-20
Materiality 21-23
Responding to Assessed Risks 24-31
Consolidation Process 32-37
Subsequent Events 38-39
Communication with the Component Auditor 40-41
Evaluating the Sufficiency and Appropriateness of Audit Evidence Obtained 42-45
Communication with Group Management and Those Charged with Governance
of the Group 46-49
Documentation 50
Application and Other Explanatory Material
Components Subject to Audit by Statute, Regulation or Other Reason
A1
INHOUDSOPGAVE
Inleiding
Paragraaf
Toepassingsgebied van deze ISA 1-6
Ingangsdatum 7
Doelstellingen 8
Definities 9-10
Vereisten
Verantwoordelijkheid 11
Aanvaarding en continuering 12-14
Algehele controleaanpak en controleprogramma 15-16
Inzicht in de groep, haar onderdelen en hun omgevingen 17-18
Inzicht betreffende de auditor van een groepsonderdeel 19-20
Materialiteit 21-23
Inspelen op ingeschatte risico’s 24-31
Consolidatieproces 32-37
Gebeurtenissen na de einddatum van de verslagperiode 38-39
Communicatie met de auditor van een groepsonderdeel 40-41
Het evalueren van het voldoende en geschikt zijn van de verkregen controle-informatie 42-45
Communicatie met het management op groepsniveau en de met governance belaste
personen op groepsniveau 46-49
Documentatie 50
Toepassingsgerichte en overige verklarende teksten
Groepsonderdelen die op grond van wet- of regelgeving of om andere redenen aan een controle
Pagina 1 van 61

ENGELS
Definitions ..
Responsibility
Acceptance and Continuance
Overall Audit Strategy and Audit Plan
A2-A7
A8-A9
A10-A21
A22
Vertaling NEDERLANDS
onderworpen zijn ......................................................................
Definities
Verantwoordelijkheid
Aanvaarding en continuering
Algehele controleaanpak en controleprogramma
A1
A2-A7
A8-A9
A10-A21
A22
Understanding the Group, Its Components and Their Environments
Understanding the Component Auditor
Materiality ..
Responding to Assessed Risks
Consolidation Process
Communication with the Component Auditor
Evaluating the Sufficiency and Appropriateness of Audit Evidence Obtained
Communication with Group Management and Those Charged with Governance
of the Group …
Appendix 1:Example of a Qualified Opionion Where the Group Engagement
Team Is Not Able to Obtain Sufficient Appropriate Audit Evidence on Which
To Base the Group Audit Opinion
Appendix 2: Examples of Matters about Which the Group Engagement
Team Obtains an Understanding
Appendix 3: Examples of Conditions or Events that May Indicate Risks
of Material Misstatement of the Group Financial Statements
Appendix 4: Examples of a Component Auditor’s Confirmations
Appendix 5: Required and Additional Matters Included in the Group
Engagement Team’s Letter of Instruction
A23-A31
A32-A41
A42-A46
A47-A55
A56
A57-A60
A61-A63
A64-A66
Inzicht in de groep, haar onderdelen en hun omgevingen
Inzicht betreffende de auditor van een groepsonderdeel
Materialiteit
Inspelen op ingeschatte risico’s
Consolidatieproces
Communicatie met de auditor van een groepsonderdeel
Het evalueren van het voldoende en geschikt zijn van de verkregen controleinformatie
Communicatie met het management op groepsniveau en de met governance
belaste personen op groepsniveau
Bijlage 1: Voorbeeld van een oordeel met beperking in het geval dat het opdrachtteam
op groepsniveau niet in staat is voldoende en geschikte controle-informatie
te verkrijgen om daarop het controleoordeel op groepsniveau te baseren
A23-A31
A32-A41
A42-A46
A47-A55
A56
A57-A60
A61-A63
A64-A66
Bijlage 2: Voorbeelden van aangelegenheden waarin het opdrachtteam op groepsniveau inzicht verkrijgt
Bijlage 3: Voorbeelden van omstandigheden en gebeurtenissen die kunnen
wijzen op risico's op een afwijking van materieel belang in
de financiële overzichten van een groep
Bijlage 4: Voorbeelden van bevestigingen van de auditor van een groepsonderdeel
Bijlage 5: Vereiste en aanvullende aangelegenheden die in de instructiebrief
van het opdrachtteam op groepsniveau worden opgenomen
International Standard on Auditing (ISA) 600, “Special Considerations—Audits of Group
Financial Statements (Including the Work of Component Auditors)” should be read in
conjunction with ISA 200, “Overall Objectives of the Independent Auditor and the Conduct
of an Audit in Accordance with International Standards on Auditing.”
International Standard on Auditing (ISA) 600, “Bijzondere overwegingen – Controles van
financiële overzichten van een groep (inclusief de werkzaamheden van auditors van
groepsonderdelen)”, moet worden gelezen in samenhang met ISA 200, “Algehele doelstellingen
van de onafhankelijke auditor, alsmede het uitvoeren van een controle overeenkomstig de
International Standards on Auditing”.
Pagina 2 van 61

ENGELS
Introduction
Scope of this ISA
1. The International Standards on Auditing (ISAs) apply to group audits. This ISA deals
with special considerations that apply to group audits, in particular those that involve
component auditors.
2. An auditor may find this ISA, adapted as necessary in the circumstances, useful when
that auditor involves other auditors in the audit of financial statements that are not
group financial statements. For example, an auditor may involve another auditor to
observe the inventory count or inspect physical fixed assets at a remote location.
3. A component auditor may be required by statute, regulation or for another reason, to
express an audit opinion on the financial statements of a component. The group
engagement team may decide to use the audit evidence on which the audit opinion
on the financial statements of the component is based to provide audit evidence for
the group audit, but the requirements of this ISA nevertheless apply. (Ref: Para. A1)
4. In accordance with ISA 220, 1 the group engagement partner is required to be satisfied
that those performing the group audit engagement, including component auditors,
collectively have the appropriate competence and capabilities. The group
engagement partner is also responsible for the direction, supervision and
performance of the group audit engagement.
5. The group engagement partner applies the requirements of ISA 220 regardless of
whether the group engagement team or a component auditor performs the work on
the financial information of a component. This ISA assists the group engagement
partner to meet the requirements of ISA 220 where component auditors perform
work on the financial information of components.
6. Audit risk is a function of the risk of material misstatement of the financial statements
and the risk that the auditor will not detect such misstatements. 3 In a group audit,
this includes the risk that the component auditor may not detect a misstatement in
Vertaling NEDERLANDS
Inleiding
Toepassingsgebied van deze ISA
1. De International Standards on Auditing (ISA’s) zijn van toepassing op groepscontroles.
Deze ISA behandelt bijzondere overwegingen die van toepassing zijn op groepscontroles,
in het bijzonder die groepscontroles waarbij auditors van groepsonderdelen betrokken
zijn.
2. Een auditor kan deze ISA, naargelang nodig aan de omstandigheden aangepast, nuttig
achten wanneer hij andere auditors betrekt bij de controle van financiële overzichten die
niet tot de financiële overzichten van de groep behoren. Een auditor kan bijvoorbeeld een
andere auditor betrekken bij het waarnemen van de voorraadopname of bij het inspecteren
van fysieke vaste activa op een afgelegen locatie.
3. Van een auditor van een groepsonderdeel kan op grond van wet- of regelgeving of om een
andere reden worden vereist een controleoordeel over de financiële overzichten van een
groepsonderdeel tot uitdrukking te brengen. Het opdrachtteam op groepsniveau kan
besluiten om gebruik te maken van de controle-informatie waarop het controleoordeel
over de financiële overzichten van het groepsonderdeel is gebaseerd teneinde controleinformatie
voor de groepscontrole te verschaffen, maar de vereisten van deze ISA blijven
onverkort van toepassing. (Zie Par. A1)
4. Overeenkomstig ISA 220 2 wordt van de opdrachtpartner op groepsniveau vereist dat hij
ervan overtuigd is dat de personen die de controleopdracht op groepsniveau uitvoeren,
met inbegrip van de auditors van groepsonderdelen, gezamenlijk de geschikte competentie
en capaciteiten hebben. De opdrachtpartner op groepsniveau is tevens verantwoordelijk
voor de aansturing van, het toezicht op en de uitvoering van de controleopdracht op
groepsniveau.
5. De opdrachtpartner op groepsniveau past de vereisten van ISA 220 toe, ongeacht of het
opdrachtteam op groepsniveau dan wel een auditor van een groepsonderdeel de
werkzaamheden met betrekking tot de financiële informatie van een groepsonderdeel
uitvoert. Deze ISA helpt de opdrachtpartner op groepsniveau aan de vereisten van ISA 220
te voldoen indien auditors van groepsonderdelen werkzaamheden met betrekking tot de
financiële informatie van groepsonderdelen uitvoeren.
6. Het controlerisico is een functie van het risico op een afwijking van materieel belang in de
financiële overzichten en het risico dat de auditor dergelijke afwijkingen niet zal
detecteren 4 Bij een groepscontrole omvat dit het risico dat de auditor van een
1
2
3
4
ISA 220, “Quality Control for an Audit of Financial Statements,” paragraphs 14 and 15.
ISA 220, “Kwaliteitsbeheersing voor een controle van financiële overzichten”, de paragrafen 14 en 15.
ISA 200, “Overall Objectives of the Independent Auditor and the Conduct of an Audit in Accordance with International Standards on Auditing,” paragraph A32.
ISA 200, “Algehele doelstellingen van de onafhankelijke auditor, alsmede het uitvoeren van een controle overeenkomstig de International Standards on Auditing”, paragraaf A32.
Pagina 3 van 61

ENGELS
the financial information of the component that could cause a material misstatement
of the group financial statements, and the risk that the group engagement team may
not detect this misstatement. This ISA explains the matters that the group
engagement team considers when determining the nature, timing and extent of its
involvement in the risk assessment procedures and further audit procedures
performed by the component auditors on the financial information of the
components. The purpose of this involvement is to obtain sufficient appropriate
audit evidence on which to base the audit opinion on the group financial statements.
Effective Date
7. This ISA is effective for audits of group financial statements for periods beginning on or
after December 15, 2009.
Objectives
8. The objectives of the auditor are:
To determine whether to act as the auditor of the group financial statements;
and
Vertaling NEDERLANDS
groepsonderdeel een afwijking in de financiële informatie van het groepsonderdeel die
een afwijking van materieel belang in de financiële overzichten van de groep zou kunnen
veroorzaken, niet detecteert, en het risico dat het opdrachtteam op groepsniveau deze
afwijking niet detecteert. Deze ISA zet de aangelegenheden uiteen die het opdrachtteam
op groepsniveau overweegt bij het bepalen van de aard, timing en omvang van zijn
betrokkenheid bij de risico-inschattingswerkzaamheden en de verdere
controlewerkzaamheden die door de auditors van groepsonderdelen met betrekking tot de
financiële informatie van groepsonderdelen worden uitgevoerd. Deze betrokkenheid is
gericht op het verkrijgen van voldoende en geschikte controle-informatie om daarop het
controleoordeel over de financiële overzichten van de groep te baseren.
Ingangsdatum
7. Deze ISA is van toepassing op controles van financiële overzichten van een groep over
verslagperioden die op of na 15 december 2009 aanvangen.
Doelstellingen
8. De doelstellingen van de auditor zijn:
te bepalen of hij zal fungeren als auditor van de financiële overzichten van de
groep; en
If acting as the auditor of the group financial statements:
1. To communicate clearly with component auditors about the scope and timing of
their work on financial information related to components and their findings; and
2. To obtain sufficient appropriate audit evidence regarding the financial information
of the components and the consolidation process to express an opinion on whether
the group financial statements are prepared, in all material respects, in accordance
with the applicable financial reporting framework.
indien hij fungeert als de auditor van de financiële overzichten van de groep:
1. duidelijk te communiceren met de auditors van groepsonderdelen over de reikwijdte
en timing van hun werkzaamheden met betrekking tot financiële informatie die
verband houdt met groepsonderdelen alsmede over hun bevindingen; en
2. voldoende en geschikte controle-informatie te verkrijgen met betrekking tot de
financiële informatie van de groepsonderdelen en het consolidatieproces om een
oordeel tot uitdrukking te brengen over de vraag of de financiële overzichten van de
groep in alle van materieel belang zijnde opzichten zijn opgesteld in
overeenstemming met het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële
verslaggeving.
Definitions
9. For purposes of the ISAs, the following terms have the meanings attributed below:
a. Component – An entity or business activity for which group or component
management prepares financial information that should be included in the group
financial statements. (Ref: Para. A2-A4)
b. Component auditor – An auditor who, at the request of the group engagement
team, performs work on financial information related to a component for the
Definities
9. Voor de toepassing van de ISA’s hebben de volgende termen de hierna weergegeven
betekenis:
a. groepsonderdeel – Een entiteit of zakelijke activiteit waarvoor het
management op groepsniveau of op het niveau van een groepsonderdeel financiële
informatie opstelt die in de financiële overzichten van de groep moet worden
opgenomen; (Zie Par. A2-A4)
Pagina 4 van 61

ENGELS
group audit. (Ref: Para. A7)
c. Component management – Management responsible for preparing the
financial information of a component.
d. Component materiality – The materiality for a component determined by the
group engagement team.
e. Group – All the components whose financial information is included in the
group financial statements. A group always has more than one component.
f. Group audit – The audit of group financial statements.
g. Group audit opinion – The audit opinion on the group financial statements.
h. Group engagement partner – The partner or other person in the firm who is
responsible for the group audit engagement and its performance, and for the
auditor’s report on the group financial statements that is issued on behalf of
the firm. Where joint auditors conduct the group audit, the joint engagement
partners and their engagement teams collectively constitute the group
engagement partner and the group engagement team. This ISA does not,
however, deal with the relationship between joint auditors or the work that
one joint auditor performs in relation to the work of the other joint auditor.
i. Group engagement team – Partners, including the group engagement partner,
and staff who establish the overall group audit strategy, communicate with
component auditors, perform work on the consolidation process, and evaluate
the conclusions drawn from the audit evidence as the basis for forming an
opinion on the group financial statements.
j. Group financial statements – Financial statements that include the financial
information of more than one component. The term “group financial
statements” also refers to combined financial statements aggregating the
financial information prepared by components that have no parent but are under
common control.
k. Group management – Management responsible for preparing and presenting
the group financial statements.
l. Group-wide controls – Controls designed, implemented and maintained by
group management over group financial reporting.
m. Significant component – A component identified by the group engagement
team (i) that is of individual financial significance to the group, or (ii) that,
due to its specific nature or circumstances, is likely to include significant
Vertaling NEDERLANDS
b. auditor van een groepsonderdeel – Een auditor die, op verzoek van het
opdrachtteam op groepsniveau, ten behoeve van de groepscontrole werkzaamheden
uitvoert met betrekking tot financiële informatie die verband houdt met een
groepsonderdeel; (Zie Par. A7)
c. management van een groepsonderdeel – Het management dat
verantwoordelijk is voor het opstellen van de financiële informatie van een
groepsonderdeel;
d. materialiteit voor een groepsonderdeel – De materialiteit voor een
groepsonderdeel dat door het opdrachtteam op groepsniveau is bepaald;
e. groep – Alle groepsonderdelen waarvan de financiële informatie in de
financiële overzichten van de groep is opgenomen. Een groep heeft altijd meer dan
een groepsonderdeel;
f. groepscontrole – De controle van de financiële overzichten van een
groep;
g. controleoordeel op groepsniveau – Het controleoordeel over de financiële
overzichten van een groep;
h. opdrachtpartner op groepsniveau– De partner of andere persoon in het
kantoor die verantwoordelijk is voor de controleopdracht op groepsniveau en voor
de uitvoering daarvan, alsmede voor de controleverklaring bij de financiële
overzichten van de groep die namens het kantoor wordt uitgebracht. Wanneer joint
auditors de groepscontrole uitvoeren, vormen de opdrachtpartners die gezamenlijk
de controle uitvoeren en hun opdrachtteams samen de opdrachtpartner op
groepsniveau en het opdrachtteam op groepsniveau. Deze ISA behandelt echter niet
de relatie tussen joint auditors, noch de werkzaamheden die de ene joint auditor
uitvoert in relatie tot de werkzaamheden die de andere joint auditor bij een joint
audit uitvoert;
i. opdrachtteam op groepsniveau – Partners, onder wie de opdrachtpartner
op groepsniveau, alsmede staf die de algehele aanpak voor de groepscontrole
vaststellen, met de auditors van de groepsonderdelen communiceren,
werkzaamheden uitvoeren met betrekking tot het consolidatieproces en de
conclusies evalueren die worden getrokken uit de controle-informatie als de basis
voor het vormen van een oordeel over de financiële overzichten van de groep;
j. financiële overzichten van de groep – Financiële overzichten die de
financiële informatie van meer dan een groepsonderdeel omvatten. De term ‘financiële
overzichten van de groep’ verwijst ook naar gecombineerde financiële overzichten
waarin de financiële informatie is samengevoegd die is opgesteld door
groepsonderdelen waarvoor geen moedermaatschappij bestaat maar waarover
gezamenlijk de zeggenschap wordt uitgeoefend;
Pagina 5 van 61

ENGELS
risks of material misstatement of the group financial statements. (Ref: Para.
A5-A6)
Vertaling NEDERLANDS
k. management op groepsniveau – Het management dat verantwoordelijk is
voor het opstellen en het presenteren van de financiële overzichten van de groep;
l. interne beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel –
Interne beheersingsmaatregelen die door het management op groepsniveau zijn
opgezet en worden geïmplementeerd en onderhouden ten behoeve van de financiële
verslaggeving van de groep;
m. significant groepsonderdeel – Een door het opdrachtteam op
groepsniveau aangewezen groepsonderdeel dat (i) individueel financieel significant
is voor de groep of (ii) op grond van zijn bijzondere aard of omstandigheden
waarschijnlijk significante risico’s op een afwijking van materieel belang in de
financiële overzichten van de groep inhoudt. (Zie Par. A5-A6)
10. Reference to “the applicable financial reporting framework” means the financial
reporting framework that applies to the group financial statements. Reference to
“the consolidation process” includes:
10. Een verwijzing naar “het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving”
doelt op het stelsel inzake financiële verslaggeving dat op de financiële overzichten van
de groep van toepassing is. Een verwijzing naar “het consolidatieproces” omvat:
(a)
The recognition, measurement, presentation, and disclosure of the financial
information of the components in the group financial statements by way of
consolidation, proportionate consolidation, or the equity or cost methods of
accounting; and
(a)
de opname van, de waardering van, de presentatie van en de
toelichtingen opgenomen in de financiële informatie van de groepsonderdelen in de
financiële overzichten van de groep door middel van integrale of proportionele
consolidatie, of van de equity-methode of de kostprijsmethode; en
(b)
The aggregation in combined financial statements of the financial
information of components that have no parent but are under common
control.
(b)
de samenvoeging in de gecombineerde financiële overzichten van
de financiële informatie van groepsonderdelen waarvoor geen moedermaatschappij
bestaat maar waarover gezamenlijk de zeggenschap wordt uitgeoefend.
(i)
Requirements
Responsibility
11. The group engagement partner is responsible for the direction, supervision and
performance of the group audit engagement in compliance with professional standards
and applicable legal and regulatory requirements, and whether the auditor’s report that
is issued is appropriate in the circumstances. 5 As a result, the auditor’s report on the
group financial statements shall not refer to a component auditor, unless required by law
or regulation to include such reference. If such reference is required by law or
Vereisten
Verantwoordelijkheid
11. De opdrachtpartner op groepsniveau is verantwoordelijk voor de aansturing van, het
toezicht op en de uitvoering van de controleopdracht op groepsniveau in
overeenstemming met professionele standaarden en de van toepassing zijnde vereisten op
grond van wet- en regelgeving, alsmede voor de vraag of de uitgebrachte
controleverklaring in de gegeven omstandigheden passend is 6 . Als gevolg daarvan dient in
de controleverklaring bij de financiële overzichten van de groep niet te worden verwezen
5
6
ISA 220, paragraph 15.
ISA 220 , paragraaf 15.
Pagina 6 van 61

ENGELS
regulation, the auditor’s report shall indicate that the reference does not diminish the
group engagement partner’s or the group engagement partner’s firm’s responsibility for
the group audit opinion. (Ref: Para. A8-A9)
Vertaling NEDERLANDS
naar een auditor van een groepsonderdeel, tenzij de opname van een dergelijke verwijzing
op grond van wet- of regelgeving vereist is. Indien een dergelijke verwijzing op grond van
wet- of regelgeving vereist is, dient de controleverklaring aan te geven dat de verwijzing
de verantwoordelijkheid van de opdrachtpartner op groepsniveau dan wel zijn kantoor
voor het controleoordeel op groepsniveau niet vermindert. (Zie Par. A8-A9)
Acceptance and Continuance
12. In applying ISA 220, the group engagement partner shall determine whether sufficient
appropriate audit evidence can reasonably be expected to be obtained in relation to the
consolidation process and the financial information of the components on which to base
the group audit opinion. For this purpose, the group engagement team shall obtain an
understanding of the group, its components, and their environments that is sufficient to
identify components that are likely to be significant components. Where component
auditors will perform work on the financial information of such components, the group
engagement partner shall evaluate whether the group engagement team will be able to
be involved in the work of those component auditors to the extent necessary to obtain
sufficient appropriate audit evidence. (Ref: Para. A10-A12)
13. If the group engagement partner concludes that:
(a) it will not be possible for the group engagement team to obtain sufficient appropriate
audit evidence due to restrictions imposed by group management; and
(b) the possible effect of this inability will result in a disclaimer of opinion on the group
financial statements), 7
the group engagement partner shall either:
in the case of a new engagement, not accept the engagement, or, in the case of a
continuing engagement, withdraw from the engagement, where withdrawal is
possible under applicable law or regulation; or
where law or regulation prohibits an auditor from declining an engagement or
where withdrawal from an engagement is not otherwise possible, having
performed the audit of the group financial statements to the extent possible,
disclaim an opinion on the group financial statements. (Ref: Para. A13-A19)
Terms of Engagement
Aanvaarding en continuering
12. Bij de toepassing van ISA 220 dient de opdrachtpartner op groepsniveau te bepalen of
redelijkerwijs kan worden verwacht dat voldoende en geschikte controle-informatie met
betrekking tot het consolidatieproces en de financiële informatie van de groepsonderdelen
wordt verkregen om daarop het controleoordeel op groepsniveau te baseren. Hiertoe dient
het opdrachtteam op groepsniveau voldoende inzicht in de groep, haar onderdelen en hun
omgevingen te verwerven om de groepsonderdelen aan te wijzen die waarschijnlijk
significante groepsonderdelen zijn. Wanneer auditors van groepsonderdelen
werkzaamheden uitvoeren met betrekking tot de financiële informatie van deze
groepsonderdelen, dient de opdrachtpartner op groepsniveau te evalueren of het
opdrachtteam op groepsniveau in staat zal zijn in een zodanige mate bij de
werkzaamheden van de auditors van die groepsonderdelen te worden betrokken dat het
voldoende en geschikte controle-informatie kan verkrijgen. (Zie Par. A10-A12)
13. Indien de opdrachtpartner op groepsniveau tot de conclusie komt dat:
(a)
(b)
het voor het opdrachtteam op groepsniveau niet mogelijk zal zijn voldoende en geschikte
controle-informatie te verkrijgen vanwege beperkingen die door het management op
groepsniveau zijn opgelegd; en
het mogelijke effect hiervan zal leiden tot een oordeelonthouding over de financiële
overzichten van de groep 8 ;
dient de opdrachtpartner op groepsniveau ofwel:
indien het een nieuwe opdracht betreft, deze niet te aanvaarden, of indien het een
doorlopende opdracht betreft, deze terug te geven indien dat overeenkomstig de
van toepassing zijnde wet- of regelgeving mogelijk is; of
indien wet- of regelgeving een auditor verbiedt om een opdracht te weigeren of
indien het niet anderszins mogelijk is een opdracht terug te geven, een
oordeelonthouding te formuleren bij de financiële overzichten van de groep
nadat hij voor zover mogelijk de controle van de financiële overzichten van de
groep heeft uitgevoerd. (Zie Par. A13-A19)
Opdrachtvoorwaarden
7
8
ISA 705, “Modifications to the Opinion in the Independent Auditor’s Report.”
ISA 705, “Aanpassingen van het oordeel in de controleverklaring van de onafhankelijke auditor”.
Pagina 7 van 61

ENGELS
14. The group engagement partner shall agree on the terms of the group audit engagement
in accordance with ISA 210. 9 (Ref: Para. A20-A21)
Vertaling NEDERLANDS
14. De opdrachtpartner op groepsniveau dient overeenstemming te bereiken over de
voorwaarden van de controleopdracht op groepsniveau overeenkomstig ISA 210 10 . (Zie
Par. A20-A21)
Overall Audit Strategy and Audit Plan
Algehele controleaanpak en controleprogramma
15. Het opdrachtteam op groepsniveau dient een algehele aanpak voor de groepscontrole vast
15. The group engagement team shall establish an overall group audit strategy and shall
develop a group audit plan in accordance with ISA 300. 11 te stellen en dient een controleprogramma op groepsniveau te ontwikkelen
overeenkomstig ISA 300 12 .
16. The group engagement partner shall review the overall group audit strategy and group
audit plan. (Ref: Para. A22)
Understanding the Group, Its Components and Their Environments
17. The auditor is required to identify and assess the risks of material misstatement through
obtaining an understanding of the entity and its environment. 13 The group engagement
team shall:
(a)
Enhance its understanding of the group, its components, and their
environments, including group-wide controls, obtained during the acceptance or
continuance stage; and
16. De opdrachtpartner op groepsniveau dient de algehele aanpak voor de groepscontrole en
het controleprogramma op groepsniveau te beoordelen. (Zie Par. A22)
Inzicht in de groep, haar onderdelen en hun omgevingen
17. Van de auditor wordt vereist dat hij de risico’s op een afwijking van materieel belang
identificeren en inschat door inzicht te verwerven in de entiteit en haar omgeving 14 . Het
opdrachtteam op groepsniveau dient:
(a)
zijn tijdens de fase van aanvaarding en continuering van de opdracht
verworven inzicht in de groep, haar onderdelen en hun omgevingen, met inbegrip van
de interne beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel, te verdiepen; en
(b)
Obtain an understanding of the consolidation process, including the
instructions issued by group management to components. (Ref: Para. A23-
A29)
(b)
inzicht te verwerven in het consolidatieproces, met inbegrip van de
instructies van het management op groepsniveau aan groepsonderdelen. (Zie Par.
A23-A29)
18. The group engagement team shall obtain an understanding that is sufficient to:
18. Het opdrachtteam op groepsniveau dient inzicht te verwerven dat volstaat om:
Confirm or revise its initial identification of components that are likely to be
significant; and
Assess the risks of material misstatement of the group financial statements,
whether due to fraud or error. 15 (Ref: Para. A30-A31)
de initiële aanwijzing van groepsonderdelen die waarschijnlijk significant zijn te
bevestigen of te herzien; en
de risico’s op een afwijking van materieel belang in de financiële overzichten van de
groep als gevolg van fraude of fouten in te schatten. 16 (Zie Par. A30-A31)
9
10
11
12
13
14
15
ISA 210, “Agreeing the Terms of Audit Engagements.”
ISA 210, “Overeenkomen van de voorwaarden van controleopdrachten”
ISA 300, “Planning an Audit of Financial Statements,” paragraphs 7-12.
ISA 300 , “Planning van een controle van financiële overzichten”, de paragrafen 7-12.
ISA 315, “Identifying and Assessing the Risks of Material Misstatement through Understanding the Entity and Its Environment.”
ISA 315, “Risico’s op een afwijking van materieel belang identificeren en inschatten door inzicht te verwerven in de entiteit en haar omgeving.
ISA 315.
Pagina 8 van 61

ENGELS
Vertaling NEDERLANDS
Understanding the Component Auditor
19. If the group engagement team plans to request a component auditor to perform work on
the financial information of a component, the group engagement team shall obtain an
understanding of the following: (Ref: Para. A32-A35)
(a)
Whether the component auditor understands and will comply with the ethical
requirements that are relevant to the group audit and, in particular, is
independent. (Ref: Para. A37)
(b) The component auditor’s professional competence. (Ref: Para. A38)
(c)
(d)
Whether the group engagement team will be able to be involved in the work
of the component auditor to the extent necessary to obtain sufficient
appropriate audit evidence.
Whether the component auditor operates in a regulatory environment that
actively oversees auditors. (Ref: Para. A36)
20. If a component auditor does not meet the independence requirements that are relevant to
the group audit, or the group engagement team has serious concerns about the other
matters listed in paragraph 19(a)-(c), the group engagement team shall obtain sufficient
appropriate audit evidence relating to the financial information of the component
without requesting that component auditor to perform work on the financial information
of that component. (Ref: Para. A39-A41)
Materiality
21. The group engagement team shall determine the following: (Ref: Para. A42)
Inzicht betreffende de auditor van een groepsonderdeel
19. Indien het opdrachtteam op groepsniveau voornemens is aan de auditor van een
groepsonderdeel te verzoeken werkzaamheden uit te voeren met betrekking tot de
financiële informatie van een groepsonderdeel, dient het opdrachtteam op groepsniveau
inzicht te verwerven in: (Zie Par. A32-A35)
(a)
(b)
(c)
(d)
de vraag of de auditor van het groepsonderdeel de voor de groepscontrole
relevante ethische voorschriften begrijpt en zal naleven en, met name, of hij
onafhankelijk is; (Zie Par. A37)
A38)
de vakbekwaamheid van de auditor van het groepsonderdeel; (Zie Par.
de vraag of het opdrachtteam op groepsniveau in staat zal zijn dermate
bij de werkzaamheden van de auditor van het groepsonderdeel te worden betrokken
dat het voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgt;
de vraag of de auditor van het groepsonderdeel actief is in een
regelgevingskader waarin actief toezicht op auditors wordt uitgeoefend. (Zie Par.
A36)
20. Indien een auditor van een groepsonderdeel niet voldoet aan de voor de groepscontrole
relevante onafhankelijkheidsvoorschriften, of indien het opdrachtteam op groepsniveau
ernstige punten van zorg heeft over de andere aangelegenheden die in paragraaf 19(a)-(c)
zijn vermeld, dient het opdrachtteam op groepsniveau voldoende en geschikte controleinformatie
te verkrijgen met betrekking tot de financiële informatie van het
groepsonderdeel zonder de auditor van dat groepsonderdeel te verzoeken werkzaamheden
uit te voeren met betrekking tot de financiële informatie van dat groepsonderdeel. (Zie
Par. A39-A41)
Materialiteit
21. Het opdrachtteam op groepsniveau dient het volgende te bepalen: (Zie Par. A42)
(a)
Materiality for the group financial statements as a whole when establishing
the overall group audit strategy.
(a)
de materialiteit voor de financiële overzichten van de groep als geheel bij
het vaststellen van de algehele aanpak voor de groepscontrole;
(b)
If, in the specific circumstances of the group, there are particular classes of
transactions, account balances or disclosures in the group financial statements
for which misstatements of lesser amounts than materiality for the group
financial statements as a whole could reasonably be expected to influence the
(b)
indien, in de specifieke omstandigheden van de groep, de financiële
overzichten van de groep specifieke transactiestromen, rekeningsaldi of
toelichtingen bevatten waarvoor redelijkerwijs kan worden verwacht dat
afwijkingen van kleinere bedragen dan het materialiteitsniveau voor de
16
ISA 315.
Pagina 9 van 61

ENGELS
(c)
(d)
economic decisions of users taken on the basis of the group financial
statements, the materiality level or levels to be applied to those particular
classes of transactions, account balances or disclosures.
Component materiality for those components where component auditors will
perform an audit or a review for purposes of the group audit. To reduce to an
appropriately low level the probability that the aggregate of uncorrected and
undetected misstatements in the group financial statements exceeds
materiality for the group financial statements as a whole, component
materiality shall be lower than materiality for the group financial statements
as a whole. (Ref: Para. A43-A44)
The threshold above which misstatements cannot be regarded as clearly
trivial to the group financial statements. (Ref: Para. A45)
Vertaling NEDERLANDS
financiële overzichten van de groep als geheel invloed hebben op de
economische beslissingen die gebruikers op basis van de financiële
overzichten van de groep nemen, het materialiteitsniveau of de
materialiteitsniveaus die op deze bijzondere transactiestromen, rekeningsaldi
of toelichtingen moeten worden toegepast;
(c)
de materialiteit voor die groepsonderdelen waar de auditors van een
groepsonderdeel een controle of een beoordelingsopdracht zullen uitvoeren
ten behoeve van de groepscontrole. Om de waarschijnlijkheid dat het totaal
van niet gecorrigeerde en niet-gedetecteerde afwijkingen in de financiële
overzichten van de groep het materialiteitsniveau voor de financiële
overzichten van de groep als geheel overschrijdt tot een passend laag niveau
terug te brengen, dient het materialiteitsniveau voor het groepsonderdeel lager
te zijn dan het materialiteitsniveau voor de financiële overzichten van de groep
als geheel. (Zie Par. A43-A44)
(d)
de grenswaarde waarboven afwijkingen niet als duidelijk triviaal voor de
financiële overzichten van de groep kunnen worden beschouwd. (Zie Par.
A45)
22. Where component auditors will perform an audit for purposes of the group audit, the
group engagement team shall evaluate the appropriateness of performance materiality
determined at the component level. (Ref: Para. A46)
23. If a component is subject to audit by statute, regulation or other reason, and the group
engagement team decides to use that audit to provide audit evidence for the group audit,
the group engagement team shall determine whether:
22. Wanneer auditors van groepsonderdelen een controle zullen uitvoeren ten behoeve van
een groepscontrole, dient het opdrachtteam op groepsniveau de geschiktheid van de
uitvoeringsmaterialiteit zoals bepaald op het niveau van het groepsonderdeel te evalueren.
(Zie Par. A46)
23. Indien een groepsonderdeel op grond van wet- of regelgeving dan wel om een andere
reden aan een controle onderworpen is en het opdrachtteam op groepsniveau die controle
besluit te gebruiken om controle-informatie voor de groepscontrole te verschaffen, dient
het opdrachtteam op groepsniveau te bepalen of:
(a)
and
materiality for the component financial statements as a whole;
(a)
de materialiteit voor de financiële overzichten van het groepsonderdeel als geheel; en
(b)
performance materiality at the component level
(b)
de uitvoeringsmaterialiteit op het niveau van het groepsonderdeel;
meet the requirements of this ISA.
aan de vereisten van deze ISA voldoen.
Pagina 10 van 61

ENGELS
Responding to Assessed Risks
24. The auditor is required to design and implement appropriate responses to address the
assessed risks of material misstatement of the financial statements. 17 The group
engagement team shall determine the type of work to be performed by the group
engagement team, or the component auditors on its behalf, on the financial information
of the components (see paragraphs 26-29). The group engagement team shall also
determine the nature, timing and extent of its involvement in the work of the component
auditors (see paragraphs 30-31).
Vertaling NEDERLANDS
Inspelen op ingeschatte risico’s
24. Van de auditor wordt vereist dat hij manieren opzet en implementeert om op passende
wijze op de ingeschatte risico’s op een afwijking van materieel belang in de financiële
overzichten in te spelen. 18 Het opdrachtteam op groepsniveau dient het soort
werkzaamheden te bepalen dat door het opdrachtteam op groepsniveau, of door de
auditors van de groepsonderdelen namens dit team, moet worden uitgevoerd met
betrekking tot de financiële informatie van de groepsonderdelen (Zie Par. 26-29). Het
opdrachtteam op groepsniveau dient eveneens de aard, timing en omvang van zijn
betrokkenheid bij de werkzaamheden van de auditors van groepsonderdelen te bepalen.
(Zie Par. 30-31).
25. If the nature, timing and extent of the work to be performed on the consolidation
process or the financial information of the components are based on an expectation that
group-wide are operating effectively, or if substantive procedures alone cannot provide
sufficient appropriate audit evidence at the assertion level, the group engagement team
shall test, or request a component auditor to test, the operating effectiveness of those
controls.
Determining the Type of Work to Be Performed on the Financial Information of Components
(Ref: Para. A47)
Significant Components
26. For a component that is significant due to its individual financial significance to the
group, the group engagement team, or a component auditor on its behalf, shall perform
an audit of the financial information of the component using component materiality.
27. For a component that is significant because it is likely to include significant risks of
material misstatement of the group financial statements due to its specific nature or
circumstances, the group engagement team, or a component auditor on its behalf, shall
perform one or more of the following:
25. Indien de aard, timing en omvang van de werkzaamheden die moeten worden uitgevoerd
met betrekking tot het consolidatieproces of de financiële informatie van de
groepsonderdelen zijn gebaseerd op een verwachting dat de interne
beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel effectief werken, of indien
gegevensgerichte controles alleen geen voldoende en geschikte controle-informatie op het
niveau van beweringen kunnen verschaffen, dient het opdrachtteam op groepsniveau de
effectieve werking van deze interne beheersingsmaatregelen te toetsen of de auditor van
een groepsonderdeel te verzoeken deze te toetsen.
Het bepalen van het soort werkzaamheden dat met betrekking tot de financiële informatie van
groepsonderdelen moet worden uitgevoerd (Zie Par. A47)
Significante groepsonderdelen
26. Voor een groepsonderdeel dat significant is op grond van het feit dat het individueel
financieel significant is voor de groep dient het opdrachtteam op groepsniveau, of een
auditor van het groepsonderdeel namens dit team, een controle van de financiële
informatie van het groepsonderdeel uit te voeren met gebruikmaking van de materialiteit
voor het groepsonderdeel.
27. Voor een groepsonderdeel dat vanwege zijn specifieke aard of omstandigheden significant
is omdat het waarschijnlijk significante risico’s op een afwijking van materieel belang in
de financiële overzichten van de groep inhoudt, dient het opdrachtteam op groepsniveau,
of een auditor van het groepsonderdeel namens dit team, een of meer van de volgende
werkzaamheden uit te voeren:
(a)
An audit of the financial information of the component using component
materiality.
(a)
een controle van de financiële informatie van het groepsonderdeel met
17
18
ISA 330, “The Auditor’s Responses to Assessed Risks.”
ISA 330, “Inspelen door de auditor op ingeschatte risico’s”.
Pagina 11 van 61

ENGELS
Vertaling NEDERLANDS
gebruikmaking van de materialiteit voor het groepsonderdeel;
(b)
(c)
An audit of one or more account balances, classes of transactions or
disclosures relating to the likely significant risks of material misstatement of
the group financial statements. (Ref: Para. A48)
Specified audit procedures relating to the likely significant risks of material
misstatement of the group financial statements. (Ref: Para. A49)
(b)
(c)
een controle van een of meer rekeningsaldi, transactiestromen of
toelichtingen met betrekking tot de waarschijnlijke significante risico’s op een
afwijking van materieel belang in de financiële overzichten van de groep; (Zie Par.
A48)
gespecificeerde controlewerkzaamheden met betrekking tot de
waarschijnlijke significante risico’s op een afwijking van materieel belang in de
financiële overzichten van de groep. (Zie Par. A49)
Components that Are Not Significant Components
28. For components that are not significant components, the group engagement team shall
perform analytical procedures at group level. (Ref: Para. A50)
29. If the group engagement team does not consider that sufficient appropriate audit
evidence on which to base the group audit opinion will be obtained from:
(a)
the work performed on the financial information of significant components;
Groepsonderdelen die geen significante groepsonderdelen zijn
28. Voor groepsonderdelen die geen significante groepsonderdelen zijn, dient het
opdrachtteam op groepsniveau cijferanalyses op groepsniveau uit te voeren. (Zie Par.
A50)
29. Indien het opdrachtteam op groepsniveau niet van mening is dat uit:
(a)
de werkzaamheden met betrekking tot de financiële informatie van
significante groepsonderdelen;
(b)
the work performed on group-wide controls and the consolidation process;
and
(b)
de werkzaamheden met betrekking tot interne beheersingsmaatregelen
geldend voor de groep als geheel en het consolidatieproces; en
(c)
the analytical procedures performed at group level,
the group engagement team shall select components that are not significant
components and shall perform, or request a component auditor to perform, one or
more of the following on the financial information of the individual components
selected: (Ref: Para. A51-A53)
An audit of the financial information of the component using component
materiality.
An audit of one or more account balances, classes of transactions or disclosures.
A review of the financial information of the component using component
materiality.
(c)
de op groepsniveau uitgevoerde cijferanalyses;
voldoende en geschikte controle-informatie zal worden verkregen om daarop het
controleoordeel op groepsniveau te baseren, dient het opdrachtteam op groepsniveau
groepsonderdelen te selecteren die geen significante groepsonderdelen zijn en dient
het een of meer van de volgende werkzaamheden uit te voeren met betrekking tot de
financiële informatie van de individuele geselecteerde groepsonderdelen, of dient het
aan een auditor van een groepsonderdeel te verzoeken deze uit te voeren: (Zie Par.
A51-A53)
een controle van de financiële informatie van het groepsonderdeel met
gebruikmaking van de materialiteit voor het groepsonderdeel;
een controle van een of meer transactiestromen, rekeningsaldi of in de financiële
overzichten opgenomen toelichtingen;
Pagina 12 van 61

ENGELS
Vertaling NEDERLANDS
Specified procedures.
The group engagement team shall vary the selection of components over a period of
time.
Involvement in the Work Performed by Component Auditors (Ref: Para. A54-A55)
Significant Components—Risk Assessment
30. If a component auditor performs an audit of the financial information of a significant
component, the group engagement team shall be involved in the component auditor’s
risk assessment to identify significant risks of material misstatement of the group
financial statements. The nature, timing and extent of this involvement are affected by
the group engagement team’s understanding of the component auditor, but at a
minimum shall include:
een beoordeling van de financiële informatie van het groepsonderdeel met
gebruikmaking van het materialiteitsniveau voor het groepsonderdeel;
gespecificeerde werkzaamheden.
Het opdrachtteam op groepsniveau dient de selectie van groepsonderdelen in de tijd te
variëren.
Betrokkenheid bij de door auditors van groepsonderdelen uitgevoerde werkzaamheden ( Zie
Par. A54-A55)
Significante groepsonderdelen – Risico-inschatting
30. Indien de auditor van een groepsonderdeel een controle van de financiële informatie van
een significant groepsonderdeel uitvoert, dient het opdrachtteam op groepsniveau te
worden betrokken bij de risico-inschatting van de auditor van het groepsonderdeel
teneinde significante risico’s op een afwijking van materieel belang in de financiële
overzichten van de groep te identificeren. De aard, timing en omvang van deze
betrokkenheid worden beïnvloed door het inzicht van het opdrachtteam op groepsniveau
in de auditor van het groepsonderdeel, maar zij dienen ten minste in te houden:
a. Discussing with the component auditor or component management those of
the component’s business activities that are significant to the group;
a. het met de auditor van het groepsonderdeel of met het management van het
groepsonderdeel bespreken van zakelijke activiteiten die significant zijn voor de groep;
b. Discussing with the component auditor the susceptibility of the component to
material misstatement of the financial information due to fraud or error; and
c. Reviewing the component auditor’s documentation of identified significant
risks of material misstatement of the group financial statements. Such
documentation may take the form of a memorandum that reflects the
component auditor’s conclusion with regard to the identified significant risks.
b. het met de auditor van het groepsonderdeel bespreken in welke mate de financiële
informatie van het groepsonderdeel vatbaar is voor een afwijking van materieel belang
als gevolg van fraude of fouten; en
c. het beoordelen van de door de auditor van het groepsonderdeel opgestelde
documentatie van geïdentificeerde significante risico’s op een afwijking van materieel
belang in de financiële overzichten van de groep. Deze documentatie kan de vorm
aannemen van een memorandum dat de conclusie van de auditor van het
groepsonderdeel weergeeft met betrekking tot de geïdentificeerde significante risico’s.
Pagina 13 van 61

ENGELS
Identified Significant Risks of Material Misstatement of the Group Financial Statements—
Further Audit Procedures
31. If significant risks of material misstatement of the group financial statements have been
identified in a component on which a component auditor performs the work, the group
engagement team shall evaluate the appropriateness of the further audit procedures to be
performed to respond to the identified significant risks of material misstatement of the
group financial statements. Based on its understanding of the component auditor, the
group engagement team shall determine whether it is necessary to be involved in the
further audit procedures.
Consolidation Process
Vertaling NEDERLANDS
Geïdentificeerde significante risico’s op een afwijking van materieel belang in de financiële
overzichten van de groep – Verdere controlewerkzaamheden
31. Indien significante risico’s op een afwijking van materieel belang in de financiële
overzichten van de groep zijn geïdentificeerd in een groepsonderdeel waarop een auditor
van een groepsonderdeel werkzaamheden uitvoert, dient het opdrachtteam op
groepsniveau de geschiktheid te evalueren van de verdere controlewerkzaamheden die
moeten worden uitgevoerd om op de geïdentificeerde significante risico’s op een
afwijking van materieel belang in de financiële overzichten van de groep in te spelen. Het
opdrachtteam op groepsniveau dient op basis van zijn inzicht in de auditor van het
groepsonderdeel te bepalen of het nodig is om bij de verdere controlewerkzaamheden te
worden betrokken.
Consolidatieproces
32. In accordance with paragraph 17, the group engagement team obtains an understanding
of group-wide controls and the consolidation process, including the instructions issued
by group management to components. In accordance with paragraph 25, the group
engagement team, or component auditor at the request of the group engagement team,
tests the operating effectiveness of group-wide controls if the nature, timing and extent
of the work to be performed on the consolidation process are based on an expectation
that group-wide controls are operating effectively, or if substantive procedures alone
cannot provide sufficient appropriate audit evidence at the assertion level.
33. The group engagement team shall design and perform further audit procedures on the
consolidation process to respond to the assessed risks of material misstatement of the
group financial statements arising from the consolidation process. This shall include
evaluating whether all components have been included in the group financial
statements.
34. The group engagement team shall evaluate the appropriateness, completeness and
accuracy of consolidation adjustments and reclassifications, and shall evaluate whether
any fraud risk factors or indicators of possible management bias exist. (Ref: Para. A56)
35. If the financial information of a component has not been prepared the same accounting
policies applied to the group financial statements, the group engagement team shall
evaluate whether the financial information of that component has been appropriately
adjusted for purposes of preparing and presenting the group financial statements.
32. Overeenkomstig paragraaf 17 verwerft het opdrachtteam op groepsniveau inzicht in de
interne beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel en in het
consolidatieproces, met inbegrip van de instructies van het management op groepsniveau
aan groepsonderdelen. In overeenstemming met paragraaf 25 toetst het opdrachtteam op
groepsniveau, of de auditor van een groepsonderdeel op verzoek van het opdrachtteam op
groepsniveau, de effectieve werking van de interne beheersingsmaatregelen geldend voor
de groep als geheel indien de aard, timing en omvang van de werkzaamheden die met
betrekking tot het consolidatieproces moeten worden uitgevoerd, zijn gebaseerd op de
verwachting dat de interne beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel
effectief werken, of indien gegevensgerichte controlewerkzaamheden alleen geen
voldoende en geschikte controle-informatie kunnen verschaffen op het niveau van
beweringen.
33. Het opdrachtteam op groepsniveau dient verdere controlewerkzaamheden met betrekking
tot het consolidatieproces op te zetten en uit te voeren om in te spelen op de ingeschatte
risico’s op een afwijking van materieel belang in de financiële overzichten van de groep
die uit het consolidatieproces voortkomen. Deze werkzaamheden dienen een evaluatie te
omvatten of alle groepsonderdelen in de financiële overzichten van de groep zijn
opgenomen.
34. Het opdrachtteam op groepsniveau dient de geschiktheid, volledigheid en nauwkeurigheid
van consolidatieaanpassingen en herrubriceringen te evalueren, en dient te evalueren of er
frauderisicofactoren of indicaties voor een mogelijke tendentie bij het management
bestaan. (Zie Par. A56)
35. Indien de financiële informatie van een groepsonderdeel niet is opgesteld in
overeenstemming met dezelfde grondslagen voor financiële verslaggeving die op de
financiële overzichten van de groep zijn toegepast, dient het opdrachtteam op
groepsniveau te evalueren of de financiële informatie van dat groepsonderdeel op
passende wijze is aangepast met het oog op het opstellen en presenteren van de financiële
overzichten van de groep.
36. The group engagement team shall determine whether the financial information 36. Het opdrachtteam op groepsniveau dient te bepalen of de financiële informatie die in de
Pagina 14 van 61

ENGELS
identified in the component auditor’s communication (see paragraph 41(c)) is the
financial information that is incorporated in the group financial statements.
37. If the group financial statements include the financial statements of a component with a
financial reporting period-end that differs from that of the group, the group engagement
team shall evaluate whether appropriate adjustments have been made to those financial
statements in accordance with the applicable financial reporting framework.
Subsequent Events
38. Where the group engagement team or component auditors perform audits on the
financial information of components, the group engagement team or the component
auditors shall perform procedures designed to identify events at those components that
occur between the dates of the financial information of the components and the date of
the auditor’s report on the group financial statements, and that may require adjustment
to or disclosure in the group financial statements.
39. Where component auditors perform work other than audits of the financial information
of components, the group engagement team shall request the component auditors to
notify the group engagement team if they become aware of subsequent events that may
require an adjustment to or disclosure in the group financial statements.
Communication with the Component Auditor
40. The group engagement team shall communicate its requirements to the component
auditor on a timely basis. This communication shall set out the work to be performed,
the use to be made of that work, and the form and content of the component auditor’s
communication with the group engagement team. It shall also include the following:
(Ref: Para. A57, A58, A60)
(a)
(b)
(c)
A request that the component auditor, knowing the context in which the group
engagement team will use the work of the component auditor, confirms that
the component auditor will cooperate with the group engagement
team.(Ref:Para.A59)
The ethical requirements that are relevant to the group audit and, in
particular, the independence requirements.
In the case of an audit or review of the financial information of the
component, component materiality (and, if applicable, the materiality level or
levels for particular classes of transactions, account balances or disclosures)
and the threshold above which misstatements cannot be regarded as clearly
Vertaling NEDERLANDS
communicatie van de auditor van het groepsonderdeel is vermeld (zie paragraaf 41(c))
dezelfde is als de financiële informatie die in de financiële overzichten van de groep is
opgenomen.
37. Indien de financiële overzichten van de groep de financiële overzichten omvatten van een
groepsonderdeel waarvan de einddatum van de verslagperiode verschilt van die van de
groep, dient het opdrachtteam op groepsniveau te evalueren of passende aanpassingen in
de financiële overzichten van dat groepsonderdeel zijn aangebracht in overeenstemming
met het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving.
Gebeurtenissen na de einddatum van de verslagperiode
38. Wanneer het opdrachtteam op groepsniveau of de auditors van groepsonderdelen controles
op de financiële informatie van groepsonderdelen uitvoeren, dienen het opdrachtteam op
groepsniveau of de auditors van de groepsonderdelen werkzaamheden uit te voeren
gericht op het vaststellen van gebeurtenissen bij deze groepsonderdelen die zich voordoen
tussen de data van de financiële informatie van de groepsonderdelen en de datum van de
controleverklaring bij de financiële overzichten van de groep en die mogelijk
aanpassingen van de financiële overzichten van de groep of de daarin op te nemen
toelichtingen noodzakelijk maken.
39. Wanneer auditors van groepsonderdelen andere werkzaamheden uitvoeren dan controles
van de financiële informatie van groepsonderdelen, dient het opdrachtteam op
groepsniveau deze auditors te verzoeken het opdrachtteam op groepsniveau op de hoogte
te stellen indien zij zich bewust worden van gebeurtenissen na de einddatum van de
verslagperiode die mogelijk een aanpassing van de financiële overzichten van de groep of
de daarin op te nemen toelichtingen noodzakelijk maken.
Communicatie met de auditor van een groepsonderdeel
40. Het opdrachtteam op groepsniveau dient zijn vereisten tijdig aan de auditor van het
groepsonderdeel mee te delen. Deze mededeling dient een uiteenzetting te bevatten van de
uit te voeren werkzaamheden, het gebruik dat van die werkzaamheden zal worden
gemaakt en de vorm en inhoud van de communicatie van de auditor van het
groepsonderdeel met het opdrachtteam op groepsniveau. Deze mededeling dient ook het
volgende te omvatten: (Zie Par. A57, A58, A60)
(a)
(b)
(c)
een verzoek dat de auditor van het groepsonderdeel, wetende in welke
context het opdrachtteam op groepsniveau van zijn werkzaamheden gebruik zal
maken, bevestigt dat hij met het opdrachtteam op groepsniveau zal samenwerken;
(Zie Par. A59)
de ethische voorschriften die relevant zijn voor de groepscontrole en, in
het bijzonder, de onafhankelijkheidsvoorschriften;
in het geval van een controle of beoordeling van de financiële informatie
van een groepsonderdeel, het materialiteitsniveau voor het groepsonderdeel (en
indien van toepassing het materialiteitsniveau of de materialiteitsniveaus voor
Pagina 15 van 61

ENGELS
(d)
(e)
trivial to the group financial statements.
Identified significant risks of material misstatement of the group financial
statements, due to fraud or error, that are relevant to the work of the
component auditor. The group engagement team shall request the component
auditor to communicate on a timely basis any other identified significant risks
of material misstatement of the group financial statements, due to fraud or
error, in the component, and the component auditor’s responses to such risks.
A list of related parties prepared by group management, and any other related
parties of which the group engagement team is aware. The group engagement
team shall request the component auditor to communicate on a timely basis
related parties not previously identified by group management or the group
engagement team. The group engagement team shall determine whether to
identify such additional related parties to other component auditors.
Vertaling NEDERLANDS
bijzondere transactiestromen, rekeningsaldi of op te nemen toelichtingen) en de
grenswaarde waarboven een afwijking niet als duidelijk triviaal voor de financiële
overzichten van de groep kan worden beschouwd;
(d)
(e)
geïdentificeerde significante risico’s op een afwijking van materieel
belang in de financiële overzichten van de groep, als gevolg van fraude of van
fouten, die relevant zijn voor de werkzaamheden van de auditor van het
groepsonderdeel. Het opdrachtteam op groepsniveau dient de auditor van het
groepsonderdeel te verzoeken om tijdig te communiceren over alle andere
geïdentificeerde significante risico’s op een afwijking van materieel belang in de
financiële overzichten van de groep, als gevolg van fraude of fouten, in het
groepsonderdeel, alsmede over het inspelen door de auditor van het
groepsonderdeel op deze risico’s;
een door het management op groepsniveau opgestelde lijst van
verbonden partijen en elke andere verbonden partij waarvan het opdrachtteam op
groepsniveau kennis heeft. Het opdrachtteam op groepsniveau dient de auditor van
het groepsonderdeel te verzoeken om tijdig te communiceren over verbonden
partijen die niet eerder door het management op groepsniveau of het opdrachtteam
op groepsniveau waren geïdentificeerd. Het opdrachtteam op groepsniveau dient te
bepalen of het dergelijke aanvullende verbonden partijen bekendmaakt aan andere
auditors van groepsonderdelen.
41. The group engagement team shall request the component auditor to communicate
matters relevant to the group engagement team’s conclusion with regard to the group
audit. Such communication shall include: (Ref: Para. A60)
(a)
(b)
(c)
(d)
(e)
Whether the component auditor has complied with ethical requirements that
are relevant to the group audit, including independence and professional
competence;
Whether the component auditor has complied with the group engagement
team’s requirements;
Identification of the financial information of the component on which the
component auditor is reporting;
Information on instances of non-compliance with laws or regulations that
could give rise to a material misstatement of the group financial statements;
A list of uncorrected misstatements of the financial information of the
component (the list need not include misstatements that are below the
41. Het opdrachtteam op groepsniveau dient de auditor van het groepsonderdeel te verzoeken
om aangelegenheden mee te delen die relevant zijn voor de conclusie van het
opdrachtteam op groepsniveau met betrekking tot de groepscontrole. Een dergelijke
mededeling dient te omvatten: (Zie Par. A60)
(a)
(b)
(c)
(d)
de vraag of de auditor van het groepsonderdeel zich heeft gehouden aan
ethische voorschriften die voor de groepscontrole relevant zijn, met inbegrip van
voorschriften inzake onafhankelijkheid en vakbekwaamheid.
de vraag of de auditor van het groepsonderdeel de vereisten van het
opdrachtteam op groepsniveau heeft nageleefd;
de vermelding van de financiële informatie van het groepsonderdeel waarover
de auditor van het groepsonderdeel verslag uitbrengt;
informatie over gevallen van het niet naleven van wet- of regelgeving die
aanleiding zouden kunnen geven tot een afwijking van materieel belang in de
financiële overzichten van de groep;
Pagina 16 van 61

ENGELS
(f)
(g)
(h)
(i)
(j)
threshold for clearly trivial misstatements communicated by the group
engagement team (see paragraph 40(c));
Indicators of possible management bias;
Description of any identified significant deficiencies in internal control at the
component level;
Other significant matters that the component auditor communicated or
expects to communicate to those charged with governance of the component,
including fraud or suspected fraud involving component management,
employees who have significant roles in internal control at the component
level or others where the fraud resulted in a material misstatement of the
financial information of the component;
Any other matters that may be relevant to the group audit, or that the
component auditor wishes to draw to the attention of the group engagement
team, including exceptions noted in the written representations that the
component auditor requested from component management; and
The component auditor’s overall findings, conclusions or opinion.
Vertaling NEDERLANDS
(e)
(f)
(g)
(h)
(i)
een lijst van niet-gecorrigeerde afwijkingen in de financiële informatie van het
groepsonderdeel (de lijst hoeft geen afwijkingen te bevatten onder de grenswaarde
voor duidelijk triviale afwijkingen die door het opdrachtteam op groepsniveau is
meegedeeld (Zie Par. 40(c));
indicaties voor mogelijke tendentie bij het management;
een beschrijving van alle geïdentificeerde significante tekortkomingen in de
interne beheersing op het niveau van het groepsonderdeel;
andere belangrijke aangelegenheden die de auditor van het groepsonderdeel
heeft meegedeeld of verwacht mee te delen aan de met governance belaste personen
van het groepsonderdeel, met inbegrip van fraude of vermoede fraude waarbij het
management van het groepsonderdeel, werknemers die een belangrijke rol spelen
bij de interne beheersing op het niveau van het groepsonderdeel of andere personen
betrokken zijn indien de fraude heeft geleid tot een afwijking van materieel belang
in de financiële informatie van het groepsonderdeel;
alle overige aangelegenheden die relevant kunnen zijn voor de groepscontrole
of waarop de auditor van het groepsonderdeel de aandacht van het opdrachtteam op
groepsniveau wil vestigen, met inbegrip van uitzonderingen die zijn vastgelegd in
de schriftelijke bevestigingen die de auditor van het groepsonderdeel aan het
management van het groepsonderdeel heeft gevraagd; en
(j)
het totaal van de bevindingen, de conclusies of het oordeel van de auditor van
het groepsonderdeel.
Evaluating the Sufficiency and Appropriateness of Audit Evidence Obtained
Evaluating the Component Auditor’s Communication and Adequacy of their Work
42. The group engagement team shall evaluate the component auditor’s communication
(see paragraph 41). The group engagement team shall:
Het evalueren van het voldoende en geschikt zijn van verkregen controle-informatie
Het evalueren van de communicatie van de auditor van een groepsonderdeel en de
adequaatheid van zijn werkzaamheden
42. Het opdrachtteam op groepsniveau dient de communicatie van de auditor van het
groepsonderdeel te evalueren. (Zie Par. 41) Het opdrachtteam op groepsniveau dient:
(a)
Discuss significant matters arising from that evaluation with the component
auditor, component management or group management, as appropriate; and
(a)
significante aangelegenheden die bij die evaluatie aan de orde komen, te
bespreken met de auditor van het groepsonderdeel, het management van het
groepsonderdeel of het management op groepsniveau, naargelang passend; en
(b)
Determine whether it is necessary to review other relevant parts of the
component auditor’s audit documentation. (Ref: Para. A61)
(b)
te bepalen of het noodzakelijk is andere relevante delen van de
controledocumentatie van de auditor van het groepsonderdeel te beoordelen. (Zie
Pagina 17 van 61

ENGELS
43. If the group engagement team concludes that the work of the component auditor is
insufficient, the group engagement team shall determine what additional procedures are
to be performed, and whether they are to be performed by the component auditor or by
the group engagement team.
Sufficiency and Appropriateness of Audit Evidence
44. The auditor is required to obtain sufficient appropriate audit evidence to reduce audit
risk to an acceptably low level and thereby enable the auditor to draw reasonable
conclusions on which to base the auditor’s opinion. 19 The group engagement team shall
evaluate whether sufficient appropriate audit evidence has been obtained from the audit
procedures performed on the consolidation process and the work performed by the
group engagement team and the component auditors on the financial information of the
components, on which to base the group audit opinion. (Ref: Para. A62)
Vertaling NEDERLANDS
Par. A61)
43. Als het opdrachtteam op groepsniveau tot de conclusie komt dat de werkzaamheden van
de auditor van het groepsonderdeel niet volstaan, dient dit team te bepalen welke
aanvullende werkzaamheden moeten worden uitgevoerd en of deze door de auditor van
het groepsonderdeel dan wel door het opdrachtteam op groepsniveau moeten worden
uitgevoerd.
Het voldoende en geschikt zijn van controle-informatie
44. Van de auditor wordt vereist dat hij voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgt
teneinde het controlerisico tot een aanvaardbaar laag niveau terug te brengen, hetgeen
hem in staat stelt redelijke conclusies te trekken ter onderbouwing van zijn oordeel. 20 Het
opdrachtteam op groepsniveau dient te evalueren of uit de controlewerkzaamheden die
zijn uitgevoerd met betrekking tot het consolidatieproces en uit de door het opdrachtteam
op groepsniveau en de auditors van de groepsonderdelen uitgevoerde werkzaamheden met
betrekking tot de financiële informatie van de groepsonderdelen voldoende en geschikte
controle-informatie is verkregen om daarop het controleoordeel op groepsniveau te
baseren. (Zie Par. A62)
45. The group engagement partner shall evaluate the effect on the group audit opinion of
any uncorrected misstatements (either identified by the group engagement team or
communicated by component auditors) and any instances where there has been an
inability to obtain sufficient appropriate audit evidence. (Ref: Para. A63)
Communication with Group Management and Those Charged with Governance of the
Group
Communication with Group Management
46. The group engagement team shall determine which identified deficiencies in internal
control to communicate to those charged with governance and group management in
accordance with ISA 265 21 . In making this determination, the group engagement team
shall consider:
45. De opdrachtpartner op groepsniveau dient te evalueren wat het effect op het
controleoordeel op groepsniveau is van eventuele niet gecorrigeerde afwijkingen
(geïdentificeerd door het opdrachtteam op groepsniveau of meegedeeld door auditors van
groepsonderdelen) en eventuele gevallen waarin het niet mogelijk is gebleken voldoende
en geschikte controle-informatie te verkrijgen. (Zie Par. A63)
Communicatie met het management op groepsniveau en de met governance belaste
personen op groepsniveau
Communicatie met het management op groepsniveau
46. Het opdrachtteam op groepsniveau dient te bepalen welke geïdentificeerde
tekortkomingen in de interne beheersing het meedeelt aan de met governance belaste
personen en aan het management op groepsniveau overeenkomstig ISA 265 22 . Hierbij
dient het opdrachtteam op groepsniveau het volgende te overwegen:
(a)
Deficiencies in group-wide internal control that the group
engagement team has identified;
(a)
tekortkomingen in de interne beheersing geldend voor de groep als
geheel die het opdrachtteam op groepsniveau heeft geïdentificeerd;
(b)
Deficiencies in internal control that the group engagement team
has identified in internal controls at components; and
(b)
tekortkomingen die het opdrachtteam op groepsniveau heeft
geïdentificeerd in de interne beheersingsmaatregelen bij groepsonderdelen; en
19
20
21
22
ISA 200, paragraph 17.
ISA 200 paragraaf 17.
ISA 265, “Communicating Deficiencies in Internal Control to Those Charged with Governance and Management.”
ISA 265, “Meedelen van tekortkomingen in de interne beheersing aan de met governance belaste personen en het management”
Pagina 18 van 61

ENGELS
Vertaling NEDERLANDS
(c)
Deficiencies in internal control that component auditors have
brought to the attention of the group engagement team.
(c)
tekortkomingen in de interne beheersing die de auditors van
groepsonderdelen onder de aandacht van het opdrachtteam op groepsniveau hebben
gebracht.
47. If fraud has been identified by the group engagement team or brought to its attention by
a component auditor (see paragraph 41(h)), or information indicates that a fraud may
exist, the group engagement team shall communicate this on a timely basis to the
appropriate level of group management in order to inform those with primary
responsibility for the prevention and detection of fraud of matters relevant to their
responsibilities. (Ref. Para. A64)
48. A component auditor may be required by statute, regulation or for another reason, to
express an audit opinion on the financial statements of a component. In that case, the
group engagement team shall request group management to inform component
management of any matter of which the group engagement team becomes aware that
may be significant to the financial statements of the component, but of which
component management may be unaware. If group management refuses to
communicate the matter to component management, the group engagement team shall
discuss the matter with those charged with governance of the group. If the matter
remains unresolved, the group engagement team, subject to legal and professional
confidentiality considerations, shall consider whether to advise the component auditor
not to issue the auditor’s report on the financial statements of the component until the
matter is resolved. (Ref: Para. A65)
Communication with Those Charged with Governance of the Group
49. The group engagement team shall communicate the following matters with those
charged with governance of the group, in addition to those required by ISA 260 23 and
other ISAs: (Ref: Para. A66)
(a)
(b)
An overview of the type of work to be performed on the financial information
of the components.
An overview of the nature of the group engagement team’s planned
involvement in the work to be performed by the component auditors on the
financial information of significant components.
47. Indien fraude door het opdrachtteam op groepsniveau is geïdentificeerd dan wel door een
auditor van een groepsonderdeel onder de aandacht van het opdrachtteam op groepsniveau
is gebracht (Zie Par. 41(h)), of indien informatie erop wijst dat er fraude kan bestaan, dient
het opdrachtteam op groepsniveau dit tijdig mee te delen aan het passende
verantwoordelijkheidsniveau van het management op groepsniveau teneinde de personen
die in eerste instantie verantwoordelijk zijn voor het voorkomen en detecteren van fraude
te informeren over aangelegenheden die in het kader van hun verantwoordelijkheden
relevant zijn. (Zie Par. A64)
48. Van een auditor van een groepsonderdeel kan op grond van wet- of regelgeving of om een
andere reden vereist worden een controleoordeel over de financiële overzichten van een
groepsonderdeel tot uitdrukking te brengen. In dat geval dient het opdrachtteam op
groepsniveau het management op groepsniveau te verzoeken om het management van het
groepsonderdeel op de hoogte te stellen van elke aangelegenheid waarvan het
opdrachtteam op groepsniveau zich bewust wordt en die mogelijk significant is voor de
financiële overzichten van het groepsonderdeel maar waarvan het management van het
groepsonderdeel mogelijk niet op de hoogte is. Indien het management op groepsniveau
weigert deze aangelegenheid aan het management van het groepsonderdeel mee te delen,
dient het opdrachtteam op groepsniveau deze aangelegenheid te bespreken met de met
governance belaste personen op groepsniveau. Als deze aangelegenheid onopgelost blijft,
dient het opdrachtteam op groepsniveau, behoudens juridische overwegingen en
overwegingen inzake professionele geheimhouding, te overwegen of het de auditor van
het groepsonderdeel al dan niet zal aanraden om de controleverklaring bij de financiële
overzichten van het groepsonderdeel niet uit te brengen totdat de aangelegenheid is
opgelost. (Zie Par. A65)
Communicatie met de met governance belaste personen op groepsniveau
49. Het opdrachtteam op groepsniveau dient de volgende aangelegenheden aan de met
governance belaste personen op groepsniveau mee te delen naast de aangelegenheden die
op grond van ISA 260 24 en andere ISA’s vereist zijn: (Zie Par. A66)
(a)
(b)
een overzicht van het soort werkzaamheden dat met betrekking tot de financiële
informatie van de groepsonderdelen moet worden uitgevoerd;
een overzicht van de aard van de geplande betrokkenheid van het opdrachtteam op
groepsniveau bij de werkzaamheden die door de auditors van de groepsonderdelen
moeten worden uitgevoerd met betrekking tot de financiële informatie van
significante groepsonderdelen;
23
24
ISA 260, “Communication with Those Charged with Governance.”
ISA 260 “Communicatie met de met governance belaste personen”.
Pagina 19 van 61

ENGELS
Vertaling NEDERLANDS
(c)
(d)
(e)
Documentation
Instances where the group engagement team’s evaluation of the work of a
component auditor gave rise to a concern about the quality of that auditor’s
work.
Any limitations on the group audit, for example, where the group engagement
team’s access to information may have been restricted.
Fraud or suspected fraud involving group management, component
management, employees who have significant roles in group-wide controls or
others where the fraud resulted in a material misstatement of the group
financial statements.
50. The group engagement team shall include in the audit documentation the following
matters: 25
a) An analysis of components, indicating those that are significant, and
the type of work performed on the financial information of the components.
b) The nature, timing and extent of the group engagement team’s
involvement in the work performed by the component auditors on significant
components including, where applicable, the group engagement team’s review of
relevant parts of the component auditors’ audit documentation and conclusions
thereon.
c) Written communications between the group engagement team and the
component auditors about the group engagement team’s requirements.
Application and Other Explanatory Material
Components Subject to Audit by Statute, Regulation or Other Reason (Ref: Para. 3)
(c)
(d)
(e)
Documentatie
gevallen waarin de evaluatie van de werkzaamheden van een auditor van een
groepsonderdeel door het opdrachtteam op groepsniveau aanleiding gaf tot een punt
van zorg over de kwaliteit van de werkzaamheden van die auditor;
eventuele beperkingen tijdens de uitvoering van de groepscontrole, bijvoorbeeld in
het geval de toegang tot informatie voor het opdrachtteam op groepsniveau beperkt
zou zijn;
fraude of vermoede fraude waarbij zijn betrokken het management op groepsniveau,
het management van een groepsonderdeel, personeelsleden die een belangrijke rol
spelen bij de interne beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel of
andere personen indien de fraude tot een afwijking van materieel belang in de
financiële overzichten van de groep heeft geleid.
50. Het opdrachtteam op groepsniveau dient het volgende in de controledocumentatie op te
nemen: 26
a) een analyse van groepsonderdelen, waarbij is aangegeven welke van deze
onderdelen significant zijn en welk soort werkzaamheden zijn uitgevoerd met
betrekking tot de financiële informatie van de groepsonderdelen;
*** ***
A1. Factors that may affect the group engagement team’s decision whether to use an
audit required by statute, regulation or for another reason to provide audit evidence
b) de aard, timing en omvang van de betrokkenheid van het opdrachtteam op
groepsniveau bij de werkzaamheden die door de auditors van groepsonderdelen op
significante groepsonderdelen zijn uitgevoerd, met inbegrip van, indien van
toepassing, de beoordeling door het opdrachtteam op groepsniveau van relevante
delen van de controledocumentatie van de auditors van deze groepsonderdelen en
de conclusies daarover;
c) schriftelijke communicatie tussen het opdrachtteam op groepsniveau en de auditors
van de groepsonderdelen over de door het opdrachtteam op groepsniveau
geformuleerde vereisten.
Toepassingsgerichte en overige verklarende teksten
Groepsonderdelen die op grond van wet- of regelgeving of om andere redenen aan een
controle onderworpen zijn (Zie Par. 3)
A1. Factoren die van invloed kunnen zijn op de beslissing van het opdrachtteam op
groepsniveau om al dan niet gebruik te maken van een controle die op grond van
25
26
ISA 230, “Audit Documentation,” paragraphs 8-11, and paragraph A6.
ISA 230, “Controledocumentatie,” de paragrafen 8-11, en paragraaf A6.
Pagina 20 van 61

ENGELS
for the group audit include the following:
Differences in the financial reporting framework applied in preparing the financial
statements of the component and that applied in preparing the group financial
statements.
Differences in the auditing and other standards applied by the component auditor
and those applied in the audit of the group financial statements.
Whether the audit of the financial statements of the component will be completed
in time to meet the group reporting timetable.
Vertaling NEDERLANDS
wet- of regelgeving of om andere redenen is vereist teneinde controle-informatie
voor de groepscontrole te verschaffen, zijn onder meer:
verschillen tussen het stelsel inzake financiële verslaggeving dat wordt toegepast bij
het opstellen van de financiële overzichten van het groepsonderdeel en het
stelsel dat wordt toegepast bij het opstellen van de financiële overzichten van de
groep;
verschillen tussen de controle- en overige standaarden die door de auditor van het
groepsonderdeel worden toegepast en die welke bij de controle van de
financiële overzichten van de groep worden toegepast;
de vraag of de controle van de financiële overzichten van het groepsonderdeel tijdig
zal zijn afgerond om het tijdschema inzake de rapportering op groepsniveau te
volgen.
Definitions
Component (Ref: Para. 9(a))
A2. The structure of a group affects how components are identified. For example, the
group financial reporting system may be based on an organizational structure
that provides for financial information to be prepared by a parent and one or
more subsidiaries, joint ventures, or investees accounted for by the equity or cost
methods of accounting; by a head office and one or more divisions or branches;
or by a combination of both. Some groups, however, may organize their
financial reporting system by function, process, product or service (or by groups
of products or services), or geographical locations. In these cases, the entity or
business activity for which group or component management prepares financial
information that is included in the group financial statements may be a function,
process, product or service (or group of products or services), or geographical
location.
A3. Various levels of components may exist within the group financial reporting
system, in which case it may be more appropriate to identify components at
certain levels of aggregation rather than individually.
A4. Components aggregated at a certain level may constitute a component for
purposes of the group audit; however, such a component may also prepare group
financial statements that incorporate the financial information of the components
it encompasses (i.e., a subgroup). This ISA may therefore be applied by different
group engagement partners and teams for different subgroups within a larger
group.
Definities
Groepsonderdeel (Zie Par. 9(a))
A2. De structuur van een groep is van invloed op de wijze waarop groepsonderdelen
worden aangewezen. Het systeem van financiële verslaggeving van de groep kan
bijvoorbeeld gebaseerd zijn op een organisatiestructuur waarin financiële
informatie wordt opgesteld door een moedermaatschappij en een of meer
dochtermaatschappijen, joint ventures of deelnemingen die volgens de equity- of
kostprijsmethode worden verwerkt; door het hoofdkantoor en een of meer divisies
of filialen; of door een combinatie van beide. Sommige groepen organiseren hun
systeem van financiële verslaggeving echter naar functie, proces, product of dienst
(of groep producten of diensten) of geografische locatie. In deze gevallen kan de
entiteit of de zakelijke activiteit waarvoor het management op groepsniveau of het
management van het groepsonderdeel de in de financiële overzichten van de groep
opgenomen financiële informatie opstelt, een functie, proces, product of dienst (of
groep producten of diensten) of geografische locatie zijn.
A3. Binnen het systeem van financiële verslaggeving van de groep kunnen
verschillende niveaus van groepsonderdelen bestaan, in welk geval het geschikter
kan zijn groepsonderdelen op bepaalde samenvoegingsniveaus in plaats van
individueel aan te wijzen.
A4. Groepsonderdelen die op een bepaald niveau zijn samengevoegd, kunnen voor de
doeleinden van de groepscontrole een groepsonderdeel vormen; het is echter ook
mogelijk dat een dergelijk groepsonderdeel ook financiële overzichten van de
groep opstelt waarin de financiële informatie van de daartoe behorende
groepsonderdelen is opgenomen (dat wil zeggen een subgroep). Deze ISA kan
daarom worden toegepast door verschillende opdrachtpartners op groepsniveau en
opdrachtteams op groepsniveau voor verschillende subgroepen binnen een grotere
groep.
Pagina 21 van 61

ENGELS
Significant Component (Ref: Para. 9(m))
A5. As the individual financial significance of a component increases, the risks of
material misstatement of the group financial statements ordinarily increase. The
group engagement team may apply a percentage to a chosen benchmark as an aid
to identify components that are of individual financial significance. Identifying a
benchmark and determining a percentage to be applied to it involve the exercise
of professional judgment. Depending on the nature and circumstances of the
group, appropriate benchmarks might include group assets, liabilities, cash
flows, profit or turnover. For example, the group engagement team may consider
that components exceeding 15% of the chosen benchmark are significant
components. A higher or lower percentage may, however, be deemed
appropriate in the circumstances.
A6. The group engagement team may also identify a component as likely to include
significant risks of material misstatement of the group financial statements due
to its specific nature or circumstances (i.e., risks that require special audit
consideration 27 ). For example, a component could be responsible for foreign
exchange trading and thus expose the group to a significant risk of material
misstatement, even though the component is not otherwise of individual
financial significance to the group.
Vertaling NEDERLANDS
Significant groepsonderdeel (Zie Par. 9(m))
A5. Naarmate de individuele financiële significantie van een groepsonderdeel
toeneemt, nemen gewoonlijk ook de risico’s op een afwijking van materieel belang
in de financiële overzichten van de groep toe. Het opdrachtteam op groepsniveau
kan op een gekozen benchmark een percentage toepassen als hulpmiddel bij het
aanwijzen van groepsonderdelen die individueel financieel significant zijn. Het
vaststellen van een benchmark en het bepalen van een daarop toe te passen
percentage houden in dat professionele oordeelsvorming wordt toegepast.
Afhankelijk van de aard en omstandigheden van de groep kunnen de activa,
verplichtingen, kasstromen, winst of omzet van de groep geschikte benchmarks
zijn. Zo kan het opdrachtteam op groepsniveau bijvoorbeeld oordelen dat
groepsonderdelen die 15% van de gekozen benchmark overschrijden significante
groepsonderdelen zijn. In de gegeven omstandigheden kan een hoger of lager
percentage echter als geschikt worden beschouwd.
A6. Het opdrachtteam op groepsniveau kan een groepsonderdeel ook aanwijzen als een
groepsonderdeel dat waarschijnlijk significante risico’s op een afwijking van
materieel belang in de financiële overzichten van de groep inhoudt als gevolg van
zijn specifieke aard of omstandigheden (dat wil zeggen risico’s waaraan tijdens de
controle speciale aandacht moet worden besteed 28 )). Een groepsonderdeel zou
bijvoorbeeld verantwoordelijk kunnen zijn voor valutahandel en daardoor de groep
blootstellen aan een significant risico op een afwijking van materieel belang, ook
al is dit groepsonderdeel niet anderszins individueel financieel significant voor de
groep.
Component Auditor (Ref: Para. 9(b))
A7. A member of the group engagement team may perform work on the financial
information of a component for the group audit at the request of the group
engagement team. Where this is the case, such a member of the engagement
team is also a component auditor.
Auditor van een groepsonderdeel (Zie Par. 9(b))
Responsibility (Ref: Para. 11) Verantwoordelijkheid (Zie Par. 11)
A8. Although component auditors may perform work on the financial information of
the components for the group audit and as such are responsible for their overall
findings, conclusions or opinions, the group engagement partner or the group
engagement partner’s firm is responsible for the group audit opinion.
A7. Een lid van het opdrachtteam op groepsniveau kan op verzoek van het
opdrachtteam op groepsniveau werkzaamheden met betrekking tot de financiële
informatie van een groepsonderdeel uitvoeren ten behoeve van de groepscontrole.
In dat geval is dat lid van het opdrachtteam ook een auditor van een
groepsonderdeel.
A8. Hoewel auditors van groepsonderdelen werkzaamheden met betrekking tot de
financiële informatie van de groepsonderdelen kunnen uitvoeren ten behoeve van
de groepscontrole en als zodanig verantwoordelijk zijn voor hun algehele
bevindingen, conclusies of oordelen, is de opdrachtpartner op groepsniveau of het
kantoor van deze partner verantwoordelijk voor het controleoordeel op
groepsniveau.
27
28
ISA 315, paragraphs 27-29.
ISA 315, de paragrafen 27-29.
Pagina 22 van 61

ENGELS
Vertaling NEDERLANDS
A9. Indien het controleoordeel op groepsniveau wordt aangepast omdat het
A9. When the group audit opinion is modified because the group engagement team
was unable to obtain sufficient appropriate audit evidence in relation to the
financial information of one or more components, the Basis for Modification
paragraph in the auditor’s report on the group financial statements describes the
reasons for that inability without referring to the component auditor, unless such
a reference is necessary for an adequate explanation of the circumstances. 29 opdrachtteam op groepsniveau geen voldoende en geschikte controle-informatie
kon verkrijgen met betrekking tot de financiële informatie van een of meer
groepsonderdelen, beschrijft de in de controleverklaring bij de financiële
overzichten van de groep opgenomen paragraaf ter onderbouwing van de
aanpassing de redenen voor deze onmogelijkheid zonder te verwijzen naar de
auditor van het groepsonderdeel, tenzij die verwijzing noodzakelijk is voor een
adequate uiteenzetting van de omstandigheden. 30
Acceptance and Continuance
Aanvaarding en continuering
Obtaining an Understanding at the Acceptance or Continuance Stage (Ref: Para. 12) Verwerven van inzicht tijdens de fase van aanvaarding en continuering (Zie Par. 12)
A10. In the case of a new engagement, the group engagement team’s understanding of
the group, its components, and their environments may be obtained from:
Information provided by group management;
Communication with group management; and
Where applicable, communication with the previous group engagement team,
component management, or component auditors.
A11. The group engagement team’s understanding may include matters such as the
following:
The group structure, including both the legal and organizational structure (i.e., how
the group financial reporting system is organized).
Components’ business activities that are significant to the group, including the
industry and regulatory, economic and political environments in which those
activities take place.
The use of service organizations, including shared service centers.
A description of group-wide controls.
The complexity of the consolidation process.
Whether component auditors that are not from the group engagement partner’s
firm or network will perform work on the financial information of any of the
components, and group management’s rationale for appointing more than one
auditor.
A10. In het geval van een nieuwe opdracht kan het opdrachtteam op groepsniveau
inzicht verwerven in de groep, haar groepsonderdelen en hun omgevingen via:
informatie die door het management op groepsniveau wordt verschaft;
communicatie met het management op groepsniveau; en
indien van toepassing, communicatie met het vorige opdrachtteam op groepsniveau,
het management van groepsonderdelen of auditors van groepsonderdelen.
A11. Het inzicht van het opdrachtteam op groepsniveau kan onder meer
betrekking hebben op:
de structuur van de groep, met inbegrip van zowel de juridische als
organisatiestructuur (dat wil zeggen de wijze waarop het systeem van financiële
verslaggeving van de groep is georganiseerd);
zakelijke activiteiten van groepsonderdelen die significant zijn voor de groep, met
inbegrip van de sector en de regelgevende, economische en politieke
omgevingen waarbinnen deze activiteiten plaatsvinden;
het gebruik van serviceorganisaties, met inbegrip van shared service centers;
een beschrijving van interne beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als
geheel;
de complexiteit van het consolidatieproces;
de vraag of auditors van groepsonderdelen die geen deel uitmaken van het kantoor of
netwerk van de opdrachtpartner op groepsniveau werkzaamheden zullen
29
30
ISA 705, paragraph 20.
ISA 705 , paragraaf 20.
Pagina 23 van 61

ENGELS
Whether the group engagement team:
o
o
Will have unrestricted access to those charged with governance of the
group, group management, those charged with governance of the
component, component management, component information, and the
component auditors (including relevant audit documentation sought by
the group engagement team); and
Will be able to perform necessary work on the financial information of
the components.
Vertaling NEDERLANDS
uitvoeren met betrekking tot de financiële informatie van een of meer van de
groepsonderdelen, alsmede de redenen voor het management op groepsniveau
om meer dan één auditor aan te stellen;
de vraag of het opdrachtteam op groepsniveau:
o
onbeperkt toegang zal hebben tot de met governance belaste personen op
groepsniveau, het management op groepsniveau, de met governance
belaste personen van het groepsonderdeel, het management van het
groepsonderdeel, de informatie van het groepsonderdeel en de auditors
van de groepsonderdelen (met inbegrip van relevante
controledocumentatie die het opdrachtteam op groepsniveau tracht te
verkrijgen); en
A12. In the case of a continuing engagement, the group engagement team’s ability to
obtain sufficient appropriate audit evidence may be affected by significant
changes, for example:
Changes in the group structure (e.g., acquisitions, disposals, reorganizations, or
changes in how the group financial reporting system is organized).
Changes in components’ business activities that are significant to the group.
.
Changes in the composition of those charged with governance of the group, group
management, or key management of significant components.
Concerns the group engagement team has with regard to the integrity and
competence of group or component management.
Changes in group-wide controls.
Changes in the applicable financial reporting framework.
o
in staat zal zijn noodzakelijke werkzaamheden met betrekking tot de
financiële informatie van de groepsonderdelen uit te voeren.
A12. In geval van een doorlopende opdracht kan de mogelijkheid van het opdrachtteam
op groepsniveau om voldoende en geschikte controle-informatie te verkrijgen
worden beïnvloed door significante wijzigingen, zoals:
wijzigingen in de groepsstructuur (bijvoorbeeld overnames, afstotingen,
reorganisaties of veranderingen in de wijze waarop het systeem van financiële
verslaggeving van de groep is georganiseerd);
wijzigingen in de zakelijke activiteiten van groepsonderdelen die significant zijn
voor de groep;
.
wijzigingen in de samenstelling van de met governance belaste personen op
groepsniveau, het management op groepsniveau of kernpersonen binnen het
management van significante groepsonderdelen;
punten van zorg die het opdrachtteam op groepsniveau heeft over de integriteit en
competentie van het management op groepsniveau of het management van een
groepsonderdeel;
wijzigingen in interne beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel;
wijzigingen in het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving.
Pagina 24 van 61

ENGELS
Expectation to Obtain Sufficient Appropriate Audit Evidence (Ref: Para. 13)
A13. A group may consist only of components not considered significant components.
In these circumstances, the group engagement partner can reasonably expect to
obtain sufficient appropriate audit evidence on which to base the group audit
opinion if the group engagement team will be able to:
(c) Perform the work on the financial information of some of these components; and
(d) Be involved in the work performed by component auditors on the financial
information of other components to the extent necessary to obtain sufficient
appropriate audit evidence.
Vertaling NEDERLANDS
Access to Information (Ref: Para. 13) Toegang tot informatie (Zie Par. 13)
A14. The group engagement team’s access to information may be restricted by
circumstances that cannot be overcome by group management, for example,
laws relating to confidentiality and data privacy, or denial by the component
auditor of access to relevant audit documentation sought by the group
engagement team. It may also be restricted by group management.
A15. Where access to information is restricted by circumstances, the group
engagement team may still be able to obtain sufficient appropriate audit
evidence; however, this is less likely as the significance of the component
increases. For example, the group engagement team may not have access to
those charged with governance, management, or the auditor (including relevant
audit documentation sought by the group engagement team) of a component that
is accounted for by the equity method of accounting. If the component is not a
significant component, and the group engagement team has a complete set of
financial statements of the component, including the auditor’s report thereon,
and has access to information kept by group management in relation to that
component, the group engagement team may conclude that this information
constitutes sufficient appropriate audit evidence in relation to that component. If
the component is a significant component, however, the group engagement team
will not be able to comply with the requirements of this ISA relevant in the
circumstances of the group audit. For example, the group engagement team will
not be able to comply with the requirement in paragraphs 30-31 to be involved in
the work of the component auditor. The group engagement team will not,
therefore, be able to obtain sufficient appropriate audit evidence in relation to
that component. The effect of the group engagement team’s inability to obtain
sufficient appropriate audit evidence is considered in terms of ISA 705.
De verwachting dat voldoende en geschikte controle-informatie zal worden verkregen (Zie Par.
13)
A13. Het is mogelijk dat een groep alleen bestaat uit groepsonderdelen die niet als
significante groepsonderdelen worden beschouwd. In dat geval kan de
opdrachtpartner op groepsniveau redelijkerwijs verwachten dat hij voldoende en
geschikte controle-informatie zal verkrijgen om daarop het controleoordeel op
groepsniveau te baseren indien het opdrachtteam op groepsniveau in staat zal zijn:
(e)
(f)
de werkzaamheden met betrekking tot de financiële informatie van een
aantal van deze groepsonderdelen uit te voeren; en
op een zodanige wijze te worden betrokken bij de werkzaamheden die
door auditors van groepsonderdelen met betrekking tot de financiële
informatie van andere groepsonderdelen worden uitgevoerd als nodig is om
voldoende en geschikte controle-informatie te verkrijgen.
A14. De toegang van het opdrachtteam op groepsniveau tot informatie kan worden
beperkt door omstandigheden waarover het management op groepsniveau geen
invloed heeft, zoals wetten met betrekking tot geheimhouding en privacy van
gegevens of een weigering door de auditor van een groepsonderdeel om toegang te
verlenen tot relevante controledocumentatie die het opdrachtteam op groepsniveau
tracht te verkrijgen. Deze toegang kan ook door het management op groepsniveau
worden beperkt.
A15. Indien de toegang tot informatie wordt beperkt door omstandigheden, is het
mogelijk dat het opdrachtteam op groepsniveau nog steeds in staat is voldoende en
geschikte controle-informatie te verkrijgen; dit is echter minder waarschijnlijk
naarmate de significantie van het groepsonderdeel toeneemt. Het kan bijvoorbeeld
voorkomen dat het opdrachtteam op groepsniveau geen toegang heeft tot de met
governance belaste personen, het management of de auditor (met inbegrip van
relevante controledocumentatie die het opdrachtteam op groepsniveau tracht te
verkrijgen) van een groepsonderdeel dat volgens de ‘equity’-methode wordt
verwerkt. Als het groepsonderdeel geen significant groepsonderdeel is en het
opdrachtteam op groepsniveau in het bezit is van een volledige set financiële
overzichten van het groepsonderdeel, met inbegrip van de daarbij horende
controleverklaring, alsmede toegang heeft tot informatie met betrekking tot dat
groepsonderdeel die in het bezit is van het management op groepsniveau, kan het
opdrachtteam op groepsniveau tot de conclusie komen dat deze informatie
voldoende en geschikte controle-informatie vormt met betrekking tot dat
groepsonderdeel. Is het groepsonderdeel echter een significant groepsonderdeel,
dan zal het opdrachtteam op groepsniveau echter niet in staat zijn te voldoen aan
de vereisten van deze ISA die relevant zijn in de situatie van een groepscontrole.
Het opdrachtteam op groepsniveau zal bijvoorbeeld niet in staat zijn te voldoen aan
het in de paragrafen 30-31 opgenomen vereiste om bij de werkzaamheden van de
Pagina 25 van 61

ENGELS
A16. The group engagement team will not be able to obtain sufficient appropriate
audit evidence if group management restricts the access of the group engagement
team or a component auditor to the information of a significant component.
A17. Although the group engagement team may be able to obtain sufficient
appropriate audit evidence if such restriction relates to a component considered
not a significant component, the reason for the restriction may affect the group
audit opinion. For example, it may affect the reliability of group management’s
responses to the group engagement team’s inquiries and group management’s
representations to the group engagement team.
A18. Law or regulation may prohibit the group engagement partner from declining or
withdrawing from an engagement. For example, in some jurisdictions the auditor
is appointed for a specified period of time and is prohibited from withdrawing
before the end of that period. Also, in the public sector, the option of declining
or withdrawing from an engagement may not be available to the auditor due to
the nature of the mandate or public interest considerations. In these
circumstances, this ISA still applies to the group audit, and the effect of the
group engagement team’s inability to obtain sufficient appropriate audit
evidence is considered in terms of ISA 705.
A19. Appendix 1 contains an example of an auditor’s report containing a qualified
opinion based on the group engagement team’s inability to obtain sufficient
appropriate audit evidence in relation to a significant component accounted for
by the equity method of accounting, but where, in the group engagement team’s
judgment, the effect is material but not pervasive.
Vertaling NEDERLANDS
auditor van het groepsonderdeel te worden betrokken. Het opdrachtteam op
groepsniveau zal daarom niet in staat zijn voldoende en geschikte controleinformatie
te verkrijgen met betrekking tot dat groepsonderdeel. Het effect van het
feit dat het opdrachtteam op groepsniveau niet in staat is voldoende en geschikte
controle-informatie te verkrijgen, wordt in ISA 705 behandeld.
A16. Het opdrachtteam op groepsniveau zal niet in staat zijn voldoende en geschikte
controle-informatie te verkrijgen indien het management op groepsniveau de
toegang van het opdrachtteam op groepsniveau of een auditor van een
groepsonderdeel tot de informatie van een significant groepsonderdeel beperkt.
A17. Hoewel het opdrachtteam op groepsniveau in staat kan zijn voldoende en geschikte
controle-informatie te verkrijgen indien een dergelijke beperking betrekking heeft
op een groepsonderdeel dat niet als een significant groepsonderdeel wordt
beschouwd, is het mogelijk dat de reden voor de beperking invloed heeft op het
controleoordeel op groepsniveau. De reden voor de beperking kan bijvoorbeeld
van invloed zijn op de betrouwbaarheid van de antwoorden van het management
op groepsniveau op het verzoeken om inlichtingen van het opdrachtteam op
groepsniveau, alsmede op de betrouwbaarheid van de bevestigingen van het
management op groepsniveau gericht aan het opdrachtteam op groepsniveau.
A18. Het is mogelijk dat wet- of regelgeving de opdrachtpartner op groepsniveau
verbiedt om een opdracht te weigeren of terug te geven. Zo wordt in sommige
rechtsgebieden de auditor voor een bepaalde periode aangesteld en is het hem
verboden de opdracht vóór het einde van die periode terug te geven. Tevens kan
het in de publieke sector voorkomen dat de auditor niet beschikt over de optie om
een opdracht te weigeren of terug te geven vanwege de aard van het mandaat of
vanwege overwegingen van openbaar belang. In dergelijke omstandigheden is deze
ISA nog steeds op de groepscontrole van toepassing en wordt het effect van het feit
dat het opdrachtteam op groepsniveau niet in staat is voldoende en geschikte
controle-informatie te verkrijgen in ISA 705 behandeld.
A19. Bijlage 1 bevat een voorbeeld van een controleverklaring die een oordeel met
beperking bevat dat is gebaseerd op het feit dat het opdrachtteam op groepsniveau
niet in staat is voldoende en geschikte controle-informatie te verkrijgen met
betrekking tot een significant groepsonderdeel dat volgens de ‘equity’-methode
wordt verwerkt, maar waarbij op grond van de oordeelsvorming van het
opdrachtteam op groepsniveau het effect van materieel belang is maar geen
diepgaande invloed heeft.
Pagina 26 van 61

ENGELS
Vertaling NEDERLANDS
Terms of Engagement (Ref: Para. 14) Opdrachtvoorwaarden (Zie Par. 14)
A20. The terms of engagement identify the applicable financial reporting
framework. 31 Additional matters may be included in the terms of a group audit
engagement, such as the fact that:
The communication between the group engagement team and the component
auditors should be unrestricted to the extent possible under law or regulation;
Important communications between the component auditors, those charged with
governance of the component, and component management, including
communications on significant deficiencies in internal control, should be
communicated as well to the group engagement team;
Important communications between regulatory authorities and components related
to financial reporting matters should be communicated to the group
engagement team; and
To the extent the group engagement team considers necessary, it should be
permitted:
o
o
Access to component information, those charged with governance of
components, component management, and the component auditors
(including relevant audit documentation sought by the group
engagement team); and
To perform work or request a component auditor to perform work on
the financial information of the components.
A21. Restrictions imposed on:
the group engagement team’s access to component information, those charged with
governance of components, component management, or the component
auditors (including relevant audit documentation sought by the group
A20. In de opdrachtvoorwaarden wordt het van toepassing zijnde stelsel inzake
financiële verslaggeving genoemd 32 . Aanvullende aangelegenheden kunnen in de
voorwaarden van een controleopdracht op groepsniveau worden opgenomen, zoals
het feit dat:
de communicatie tussen het opdrachtteam op groepsniveau en de auditors van de
groepsonderdelen niet aan beperkingen onderhevig mag zijn, voor zover
mogelijk overeenkomstig wet- of regelgeving;
belangrijke mededelingen tussen de auditors van de groepsonderdelen, de met
governance belaste personen van het groepsonderdeel en het management van
het groepsonderdeel, met inbegrip van mededelingen inzake significante
tekortkomingen in de interne beheersing, eveneens aan het opdrachtteam op
groepsniveau zouden moeten worden meegedeeld;
belangrijke mededelingen tussen de regelgevende of toezichthoudende instanties en
de groepsonderdelen met betrekking tot aangelegenheden inzake financiële
verslaggeving aan het opdrachtteam op groepsniveau moeten worden
meegedeeld; en
voor zover het opdrachtteam op groepsniveau dit noodzakelijk acht, het toegestaan
moet zijn om:
o
o
toegang te krijgen tot informatie van groepsonderdelen, de met
governance belaste personen van groepsonderdelen, het management van
een groepsonderdeel en de auditors van groepsonderdelen (met inbegrip
van relevante controledocumentatie die het opdrachtteam op
groepsniveau tracht te verkrijgen); en
werkzaamheden met betrekking tot de financiële informatie van de
groepsonderdelen uit te voeren dan wel aan een auditor van een
groepsonderdeel te verzoeken om deze uit te voeren.
A21. Beperkingen die worden opgelegd met betrekking tot:
de toegang van het opdrachtteam op groepsniveau tot informatie van
groepsonderdelen, de met governance belaste personen van groepsonderdelen,
het management van een groepsonderdeel of de auditors van groepsonderdelen
31
32
ISA 210, paragraph 8.
ISA 210 paragraaf 8.
Pagina 27 van 61

ENGELS
engagement team); or
the work to be performed on the financial information of the components
after the group engagement partner’s acceptance of the group audit engagement,
constitute an inability to obtain sufficient appropriate audit evidence that may affect
the group audit opinion. In exceptional circumstances it may even lead to
withdrawal from the engagement where withdrawal is possible under applicable law
or regulation.
Vertaling NEDERLANDS
(met inbegrip van relevante controledocumentatie die het team tracht te
verkrijgen); of
de werkzaamheden die met betrekking tot de financiële informatie van de
groepsonderdelen moeten worden uitgevoerd,
nadat de opdrachtpartner op groepsniveau de controleopdracht op groepsniveau heeft
aanvaard, vormen een onmogelijkheid om voldoende en geschikte controle-informatie
te verkrijgen dat van invloed kan zijn op het controleoordeel op groepsniveau. In
uitzonderlijke omstandigheden kan dit zelfs leiden tot het teruggeven van de opdracht
indien dit overeenkomstig wet- of regelgeving mogelijk is.
Overall Audit Strategy and Audit Plan (Ref: Para. 16) Algehele controleaanpak en controleprogramma (Zie Par. 16)
A22. The group engagement partner’s review of the overall group audit strategy and
group audit plan is an important part of fulfilling the group engagement partner’s
responsibility for the direction of the group audit engagement.
Understanding the Group, Its Components and Their Environments
A22. Het beoordelen door opdrachtpartner op groepniveau van de algehele
controleaanpak en het controleprogramma voor de groep vormt een belangrijk deel
van het nemen van verantwoordelijkheid door de opdrachtpartner op groepsniveau
voor het aansturen van de controleopdracht op groepsniveau.
Inzicht in de groep, haar onderdelen en hun omgevingen
Matters about Which the Group Engagement Team Obtains an Understanding (Ref: Para. 17) Aangelegenheden waarover het opdrachtteam op groepsniveau inzicht verwerft (Zie Par. 17)
A23. ISA 315 contains guidance on matters the auditor may consider when obtaining
an understanding of the industry, regulatory, and other external factors that affect
the entity, including the applicable financial reporting framework; the nature of
the entity; objectives and strategies and related business risks; and measurement
and review of the entity’s financial performance. 33 Appendix 2 of this ISA
contains guidance on matters specific to a group, including the consolidation
process.
A23. ISA 315 verschaft leidraden met betrekking tot aangelegenheden die de auditor
kan overwegen bij het verwerven van inzicht in de sector, de regelgeving en andere
externe factoren die van invloed zijn op de entiteit, met inbegrip van het van
toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving, de aard van de entiteit,
doelstellingen en strategieën en de daarmee verband houdende bedrijfsrisico’s,
alsmede het meten en het beoordelen van de financiële prestaties van de entiteit 34 .
Bijlage 2 van deze ISA bevat leidraden met betrekking tot aangelegenheden die
specifiek zijn voor een groep, met inbegrip van het consolidatieproces.
Instructions Issued by Group Management to Components (Ref: Para. 17)
A24. To achieve uniformity and comparability of financial information, group
management ordinarily issues instructions to components. Such instructions
specify the requirements for financial information of the components to be
included in the group financial statements and often include financial reporting
procedures manuals and a reporting package. A reporting package ordinarily
consists of standard formats for providing financial information for
Instructies door het management op groepsniveau uitgevaardigd aan groepsonderdelen (Zie
Par. 17)
A24. Teneinde uniformiteit en vergelijkbaarheid van financiële informatie te bereiken,
vaardigt het management op groepsniveau gewoonlijk instructies uit aan de
groepsonderdelen. Deze instructies specificeren de vereisten voor financiële
informatie van de groepsonderdelen die in de financiële overzichten van de groep
moet worden opgenomen en bevatten dikwijls handboeken met procedures voor de
financiële verslaggeving alsmede een rapporteringspakket. Een
33
34
ISA 315, paragraphs A17-A41.
ISA 315, de paragrafen A17-A41.
Pagina 28 van 61

ENGELS
incorporation in the group financial statements. Reporting packages generally do
not, however, take the form of complete financial statements prepared and
presented in accordance with the applicable financial reporting framework.
A25. The instructions ordinarily cover:
The accounting policies to be applied;
Statutory and other disclosure requirements applicable to the group financial
statements, including:
o
o
o
o
A reporting timetable.
The identification and reporting of segments;
Related party relationships and transactions;
Intra-group transactions and unrealized profits;
Intra-group account balances; and
A26. The group engagement team’s understanding of the instructions may include the
following:
The clarity and practicality of the instructions for completing the reporting
package.
Vertaling NEDERLANDS
rapporteringspakket bestaat gewoonlijk uit modellen voor het verschaffen van
financiële informatie die in de financiële overzichten van de groep moet worden
verwerkt. Rapporteringspakketten hebben echter in het algemeen niet de vorm van
volledige financiële overzichten die in overeenstemming met het van toepassing
zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving zijn opgesteld en gepresenteerd.
A25. De instructies hebben gewoonlijk betrekking op:
de grondslagen voor financiële verslaggeving die moeten worden toegepast;
wettelijke en andere vereisten inzake toelichtingen die op de financiële overzichten
van de groep van toepassing zijn, met inbegrip van:
o
o
o
o
het aanwijzen van en rapporteren over segmenten;
relaties en transacties met verbonden partijen;
intragroepstransacties en niet-gerealiseerde winsten;
intragroepsrekeningsaldi; en
een tijdschema voor het rapporteren.
A26. Het inzicht van het opdrachtteam op groepsniveau in de instructies kan het
volgende omvatten:
de duidelijkheid en uitvoerbaarheid van de instructies voor de afronding van het
rapporteringspakket;
Whether the instructions:
o
o
o
o
Adequately describe the characteristics of the applicable financial
reporting framework;
Provide for disclosures that are sufficient to comply with the
requirements of the applicable financial reporting framework, for
example, disclosure of related party relationships and transactions, and
segment information;
Provide for the identification of consolidation adjustments, for
example, intra-group transactions and unrealized profits, and intragroup
account balances; and
Provide for the approval of the financial information by component
management.
de vraag of de instructies:
o
o
o
o
op een adequate wijze de kenmerken van het van toepassing zijnde
stelsel inzake financiële verslaggeving beschrijven;
voorzien in toelichtingen die volstaan om de vereisten van het van
toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving, bijvoorbeeld
een toelichting van relaties en transacties met verbonden partijen en
gesegmenteerde informatie, na te leven;
voorzien in het bepalen van consolidatieaanpassingen, bijvoorbeeld
intragroepstransacties en niet-gerealiseerde winsten, alsmede
intragroepsrekeningsaldi; en
voorzien in de goedkeuring van de financiële informatie door het
management van het groepsonderdeel.
Pagina 29 van 61

ENGELS
Vertaling NEDERLANDS
Fraud (Ref: Para. 17) Fraude (Zie Par. 17)
A27. The auditor is required to identify and assess the risks of material misstatement
of the financial statements due to fraud, and to design and implement appropriate
responses to the assessed risks. 35 Information used to identify the risks of
material misstatement of the group financial statements due to fraud may include
the following:
A27. Van de auditor wordt vereist dat hij de risico’s op een afwijking van materieel
belang in de financiële overzichten als gevolg van fraude identificeert en inschat,
en dat hij passende manieren van inspelen op de ingeschatte risico’s opzet en
implementeert. 36 Informatie die wordt gebruikt om risico’s op een afwijking van
materieel belang in de financiële overzichten van de groep die het gevolg is van
fraude te identificeren, kan het volgende omvatten:
Group management’s assessment of the risks that the group financial statements
may be materially misstated as a result of fraud.
Group management’s process for identifying and responding to the risks of fraud
in the group, including any specific fraud risks identified by group
management, or account balances, classes of transactions, or disclosures for
which a risk of fraud is likely.
Whether there are particular components for which a risk of fraud is likely.
How those charged with governance of the group monitor group management’s
processes for identifying and responding to the risks of fraud in the group,
and the controls group management has established to mitigate these risks.
Responses of those charged with governance of the group, group management,
internal audit (and if considered appropriate, component management, the
component auditors, and others) to the group engagement team’s inquiry
whether they have knowledge of any actual, suspected, or alleged fraud
affecting a component or the group.
de inschatting door het management op groepsniveau van de risico’s dat de financiële
overzichten van de groep een afwijking van materieel belang bevatten die het
gevolg is van fraude;
het door het management op groepsniveau gevolgde proces voor het identificeren
van en inspelen op de risico’s van fraude in de groep, met inbegrip van alle
specifieke frauderisico’s die door het management op groepsniveau worden
geïdentificeerd, dan wel rekeningsaldi, transactiestromen of in de financiële
overzichten opgenomen toelichtingen waarvoor waarschijnlijk een frauderisico
bestaat;
de vraag of er bijzondere groepsonderdelen zijn waarvoor waarschijnlijk een
frauderisico bestaat;
op welke wijze de met governance belaste personen op groepsniveau de door het
management op groepsniveau gevolgde processen voor het identificeren van en
inspelen op de risico’s van fraude in de groep monitoren, alsmede de interne
beheersingsmaatregelen die het management op groepsniveau heeft opgezet
teneinde deze risico’s te beperken;
antwoorden van de met governance belaste personen op groepsniveau, het
management op groepsniveau, de interne audit (en, indien passend geacht, het
management van de groepsonderdelen, de auditors van de groepsonderdelen en
anderen) op de door het opdrachtteam op groepsniveau gestelde vraag of zij
kennis hebben van bekende gevallen van fraude, vermoede fraude of
aantijgingen van fraude die op een groepsonderdeel of de groep van invloed
zijn.
35
36
ISA 240, “The Auditor’s Responsibilities Relating to Fraud in an Audit of Financial Statements.”
ISA 240, “De verantwoordelijkheden van de auditor met betrekking tot fraude in het kader van een controle van financiële overzichten”.
Pagina 30 van 61

ENGELS
Discussion among Group Engagement Team Members and Component Auditors Regarding
the Risks of Material Misstatement of the Group Financial Statements, Including Risks of
Fraud (Ref: Para. 17)
A28. The key members of the engagement team are required to discuss the
susceptibility of an entity to material misstatement of the financial statements
due to fraud or error, specifically emphasizing the risks due to fraud. In a group
audit, these discussions may also include the component auditors. 37 The group
engagement partner’s determination of who to include in the discussions, how
and when they occur, and their extent, is affected by factors such as prior
experience with the group.
Vertaling NEDERLANDS
Bespreking tussen leden van het opdrachtteam op groepsniveau en auditors van de
groepsonderdelen met betrekking tot de risico’s op een afwijking van materieel belang in de
financiële overzichten van de groep, met inbegrip van risico’s op fraude (Zie Par. 17)
A28. Van de kernleden van het opdrachtteam wordt vereist dat zij bespreken of een
entiteit vatbaar is voor afwijkingen van materieel belang in de financiële
overzichten die het gevolg zijn van fraude of van fouten, met specifieke nadruk op
de risico’s als gevolg van fraude. Bij een groepscontrole kunnen ook de auditors
van groepsonderdelen bij deze besprekingen worden betrokken 38 . De beslissing
van de opdrachtpartner op groepsniveau over de vraag wie bij deze besprekingen
zal worden betrokken, hoe en wanneer de besprekingen zullen plaatshebben en wat
hun omvang zal zijn, wordt beïnvloed door factoren zoals eerdere ervaringen met
de groep.
A29. The discussions provide an opportunity to:
Share knowledge of the components and their environments, including group-wide
controls.
Exchange information about the business risks of the components or the group.
Exchange ideas about how and where the group financial statements may be
susceptible to material misstatement due to fraud or error, how group
management and component management could perpetrate and conceal
fraudulent financial reporting, and how assets of the components could be
misappropriated.
Identify practices followed by group or component management that may be
biased or designed to manage earnings that could lead to fraudulent financial
reporting, for example, revenue recognition practices that do not comply with
the applicable financial reporting framework.
Consider known external and internal factors affecting the group that may create
an incentive or pressure for group management, component management, or
others to commit fraud, provide the opportunity for fraud to be perpetrated, or
indicate a culture or environment that enables group management, component
A29. De besprekingen zijn een gelegenheid voor:
het delen van kennis van de groepsonderdelen en hun omgevingen, met inbegrip van
de interne beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel;
het uitwisselen van informatie over de bedrijfsrisico’s van de groepsonderdelen of de
groep;
het uitwisselen van ideeën over hoe en waar de financiële overzichten van de groep
mogelijk vatbaar zijn voor een afwijking van materieel belang als gevolg van
fraude of van fouten, de wijze waarop het management op groepsniveau en het
management van groepsonderdelen frauduleuze financiële verslaggeving
kunnen plegen en kunnen verhullen, alsmede de wijze waarop activa van de
groepsonderdelen oneigenlijk zouden kunnen worden toegeëigend;
het identificeren van door het management op groepsniveau of het management van
een groepsonderdeel gevolgde praktijken die mogelijk door het management
beïnvloed zijn of zijn opgezet om winsten te beheren en die kunnen leiden tot
frauduleuze financiële verslaggeving, bijvoorbeeld praktijken inzake
opbrengstverantwoording die niet in overeenstemming zijn met het van
toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving;
37
38
ISA 240, paragraph 15, and ISA 315, paragraph 10.
ISA 240, paragraaf 15 en ISA 315 , paragraaf 10.
Pagina 31 van 61

ENGELS
management, or others to rationalize committing fraud.
Consider the risk that group or component management may override controls.
Consider whether uniform accounting policies are used to prepare the financial
information of the components for the group financial statements and, where
not, how differences in accounting policies are identified and adjusted (where
required by the applicable financial reporting framework).
Discuss fraud that has been identified in components, or information that indicates
existence of a fraud in a component.
Share information that may indicate non-compliance with national laws or
regulations, for example, payments of bribes and improper transfer pricing
practices.
Vertaling NEDERLANDS
het overwegen van bekende externe en interne factoren die op de groep van invloed
zijn en die het management op groepsniveau, het management van een
groepsonderdeel of anderen ertoe kunnen aanzetten of onder druk kunnen zetten
om fraude te plegen, een gelegenheid tot het plegen van fraude scheppen of
wijzen op een cultuur of omgeving die het management op groepsniveau, het
management van een groepsonderdeel of anderen in staat stellen het plegen van
fraude te rechtvaardigen;
het inschatten van het risico dat het management op groepsniveau of het management
van een groepsonderdeel interne beheersingsmaatregelen doorbreekt;
het overwegen of uniforme grondslagen voor financiële verslaggeving worden
gehanteerd voor het opstellen van de financiële informatie van de
groepsonderdelen ten behoeve van de financiële overzichten van de groep en,
indien dat niet het geval is, het overwegen op welke wijze verschillen in
grondslagen voor financiële verslaggeving worden geïdentificeerd en aangepast
(indien het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving dit
vereist);
Risk Factors (Ref: Para. 18) Risicofactoren (Zie Par. 18)
A30. Appendix 3 sets out examples of conditions or events that, individually or
together, may indicate risks of material misstatement of the group financial
statements, including risks due to fraud.
Risk Assessment (Ref: Para. 18) Risico-inschatting (Zie Par. 18)
het bespreken van in groepsonderdelen geïdentificeerde fraude of van informatie die
een aanwijzing vormt voor het bestaan van fraude bij een groepsonderdeel;
het uitwisselen van informatie die een aanwijzing kan vormen voor het niet naleven
van nationale wet- of regelgeving, bijvoorbeeld het betalen van steekpenningen
en ongeoorloofde praktijken inzake de vaststelling van interne verrekenprijzen.
A30. Bijlage 3 geeft voorbeelden van omstandigheden of gebeurtenissen die
afzonderlijk of samen kunnen wijzen op risico’s op een afwijking van materieel
belang in de financiële overzichten van de groep, met inbegrip van risico’s die het
gevolg zijn van fraude.
A31. The group engagement team’s assessment at group level of the risks of material
misstatement of the group financial statements is based on information such as
the following:
Information obtained from the understanding of the group, its components, and
their environments, and of the consolidation process, including audit
evidence obtained in evaluating the design and implementation of group-wide
controls and controls that are relevant to the consolidation.
A31. De inschatting op groepsniveau door het opdrachtteam op groepsniveau van de
risico’s op een afwijking van materieel belang in de financiële overzichten van de
groep wordt gebaseerd op informatie zoals:
informatie verkregen uit het inzicht in de groep, haar onderdelen en hun omgevingen,
en in het consolidatieproces, met inbegrip van controle-informatie verkregen bij
het evalueren van de opzet en implementatie van interne
beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel en interne
beheersingsmaatregelen die relevant zijn voor de consolidatie;
Pagina 32 van 61

ENGELS
Vertaling NEDERLANDS
Information obtained from the component auditors.
informatie verkregen van de auditors van groepsonderdelen.
Understanding the Component Auditor (Ref: Para. 19-20) Inzicht betreffende de auditor van een groepsonderdeel (Zie Par. 19-20)
A32. The group engagement team obtains an understanding of a component auditor
only when it plans to request the component auditor to perform work on the
financial information of a component for the group audit. For example, it will
not be necessary to obtain an understanding of the auditors of those components
for which the group engagement team plans to perform analytical procedures at
group level only.
Group Engagement Team’s Procedures to Obtain an Understanding of the Component
Auditor and Sources of Audit Evidence (Ref: Para. 19)
A33. The nature, timing and extent of the group engagement team’s procedures to
obtain an understanding of the component auditor are affected by factors such as
previous experience with or knowledge of the component auditor, and the degree
to which the group engagement team and the component auditor are subject to
common policies and procedures, for example:
Whether the group engagement team and a component auditor share:
o
o
o
Common policies and procedures for performing the work (e.g., audit
methodologies);
Common quality control policies and procedures; or
Common monitoring policies and procedures.
The consistency or similarity of:
o
o
o
o
o
Laws and regulations or legal system;
Professional oversight, discipline, and external quality assurance;
Education and training;
Professional organizations and standards; or
Language and culture.
A32. Het opdrachtteam op groepsniveau verwerft alleen inzicht betreffende de auditor
van een groepsonderdeel wanneer het voornemens is de auditor van een
groepsonderdeel te verzoeken werkzaamheden uit te voeren met betrekking tot de
financiële informatie van een groepsonderdeel ten behoeve van de groepscontrole.
Het is bijvoorbeeld niet noodzakelijk inzicht te verwerven betreffende de auditors
van die groepsonderdelen waarvoor het opdrachtteam op groepsniveau
voornemens is alleen cijferanalyses op groepsniveau uit te voeren.
Werkzaamheden van het opdrachtteam op groepsniveau om inzicht te verwerven betreffende de
auditor van een groepsonderdeel en bronnen van controle-informatie (Zie Par. 19)
A33. De aard, timing en omvang van de werkzaamheden van het opdrachtteam op
groepsniveau om inzicht te verwerven betreffende de auditor van een
groepsonderdeel worden beïnvloed door factoren zoals eerdere ervaring met of
kennis betreffende de auditor van een groepsonderdeel, alsmede de mate waarin
het opdrachtteam op groepsniveau en de auditor van het groepsonderdeel aan
gemeenschappelijke beleidslijnen en procedures zijn onderworpen, bijvoorbeeld:
of het opdrachtteam op groepsniveau en een auditor van een groepsonderdeel:
o
o
o
gemeenschappelijke beleidslijnen en procedures voor de uitvoering van
de werkzaamheden (bijvoorbeeld controlemethodologieën) delen;
gemeenschappelijke beleidslijnen en procedures voor
kwaliteitsbeheersing delen; of
gemeenschappelijke beleidslijnen en procedures inzake monitoring
delen.
De consistentie of overeenkomst van:
o
o
o
o
o
wet- en regelgeving of rechtssystemen;
professioneel toezicht, tuchtrecht en externe kwaliteitsborging;
opleiding en training;
beroepsorganisaties en -normen; of
taal en cultuur.
A34. These factors interact and are not mutually exclusive. For example, the extent of A34. Deze factoren staan in wisselwerking met elkaar en sluiten elkaar niet uit. Zo kan
Pagina 33 van 61

ENGELS
the group engagement team’s procedures to obtain an understanding of
Component Auditor A, who consistently applies common quality control and
monitoring policies and procedures and a common audit methodology or
operates in the same jurisdiction as the group engagement partner, may be less
than the extent of the group engagement team’s procedures to obtain an
understanding of Component Auditor B, who is not consistently applying
common quality control and monitoring policies and procedures and a common
audit methodology or operates in a foreign jurisdiction. The nature of the
procedures performed in relation to Component Auditors A and B may also be
different.
A35. The group engagement team may obtain an understanding of the component
auditor in a number of ways. In the first year of involving a component auditor,
the group engagement team may, for example:
Evaluate the results of the quality control monitoring system where the group
engagement team and component auditor are from a firm or network that
operates under and complies with common monitoring policies and
procedures; 39
Visit the component auditor to discuss the matters in paragraph 19(a)-(c);
Request the component auditor to confirm the matters referred to in paragraph
19(a)-(c) in writing. Appendix 4 contains an example of written
confirmations by a component auditor;
Request the component auditor to complete questionnaires about the matters in
paragraph 19(a)-(c);
Discuss the component auditor with colleagues in the group engagement partner’s
firm, or with a reputable third party that has knowledge of the component
auditor; or
Obtain confirmations from the professional body or bodies to which the
Vertaling NEDERLANDS
de omvang van de werkzaamheden van het opdrachtteam op groepsniveau voor het
verwerven van inzicht betreffende de auditor van groepsonderdeel A, die op
consequente wijze de gemeenschappelijke beleidslijnen en procedures inzake
kwaliteitsbeheersing en monitoring en een gemeenschappelijke
controlemethodologie toepast of die werkzaam is in hetzelfde rechtsgebied als de
opdrachtpartner op groepsniveau, kleiner zijn dan de omvang van de
werkzaamheden van het opdrachtteam op groepsniveau voor het verwerven van
inzicht betreffende de auditor van groepsonderdeel B, die niet op consequente
wijze de gemeenschappelijke beleidslijnen en procedures voor
kwaliteitsbeheersing en monitoring en een gemeenschappelijke
controlemethodologie toepast of die werkzaam is in een ander rechtsgebied. Ook
kan er een verschil zijn in de aard van de werkzaamheden die met betrekking tot de
auditors van de groepsonderdelen A en B worden uitgevoerd.
A35. Het opdrachtteam op groepsniveau kan op verschillende manieren inzicht
verwerven betreffende de auditor van een groepsonderdeel. In het eerste jaar
waarin een auditor van een groepsonderdeel wordt betrokken kan het opdrachtteam
op groepsniveau bijvoorbeeld:
de resultaten evalueren van het monitoringsysteem voor kwaliteitsbeheersing als het
opdrachtteam op groepsniveau en de auditor van het groepsonderdeel deel
uitmaken van een kantoor of netwerk dat werkt onder en voldoet aan
gemeenschappelijke beleidslijnen en procedures voor monitoring;40
een bezoek brengen aan de auditor van het groepsonderdeel om de in paragraaf 19
(a)-(c) genoemde aangelegenheden te bespreken;
de auditor van het groepsonderdeel verzoeken de aangelegenheden waarnaar in
paragraaf 19 (a)-(c) wordt verwezen schriftelijk te bevestigen. Bijlage 4 bevat
een voorbeeld van schriftelijke bevestigingen door de auditor van een
groepsonderdeel;
de auditor van het groepsonderdeel verzoeken vragenlijsten in te vullen over de in
paragraaf 19 (a)-(c) genoemde aangelegenheden;
een gesprek hebben over de auditor van het groepsonderdeel met collega’s binnen het
kantoor van de opdrachtpartner op groepsniveau of met een goed bekend
staande derde die bekend is met de auditor van het groepsonderdeel; of
39
40
As required by ISQC 1, “Quality Control for Firms that Perform Audits and Reviews of Financial Statements, and Other Assurance and Related Services Engagements,” paragraph 54, or national requirements that are at least as demanding.
Zoals vereist door ISQC 1, “Kwaliteitsbeheersing voor kantoren die controle- en beoordelingsopdrachten betreffende financiële overzichten alsmede andere assurance- en aan assurance verwante opdrachten uitvoeren”, paragraaf 54, of nationale vereisten die op zijn minst net
zo veeleisend zijn.
Pagina 34 van 61

ENGELS
component auditor belongs, the authorities by which the component auditor is
licensed, or other third parties.
In subsequent years, the understanding of the component auditor may be based on
the group engagement team’s previous experience with the component auditor. The
group engagement team may request the component auditor to confirm whether
anything in relation to the matters listed in paragraph 19(a)-(c) has changed since
the previous year.
A36. Where independent oversight bodies have been established to oversee the
auditing profession and monitor the quality of audits, awareness of the
regulatory environment may assist the group engagement team in evaluating the
independence and competence of the component auditor. Information about the
regulatory environment may be obtained from the component auditor or
information provided by the independent oversight bodies.
Ethical Requirements that Are Relevant to the Group Audit (Ref: Para. 19(a))
A37. When performing work on the financial information of a component for a group
audit, the component auditor is subject to ethical requirements that are relevant
to the group audit. Such requirements may be different or in addition to those
applying to the component auditor when performing a statutory audit in the
component auditor’s jurisdiction. The group engagement team therefore obtains
an understanding whether the component auditor understands and will comply
with the ethical requirements that are relevant to the group audit, sufficient to
fulfill the component auditor’s responsibilities in the group audit.
The Component Auditor’s Professional Competence (Ref: Para. 19(b))
A38. The group engagement team’s understanding of the component auditor’s
professional competence may include whether the component auditor:
Possesses an understanding of auditing and other standards applicable to the group
audit that is sufficient to fulfill the component auditor’s responsibilities in the
group audit;
Possesses the special skills (e.g., industry specific knowledge) necessary to
perform the work on the financial information of the particular component;
and
Where relevant, possesses an understanding of the applicable financial reporting
Vertaling NEDERLANDS
bevestigingen verkrijgen van de beroepsorganisatie(s) waarvan de auditor van het
groepsonderdeel lid is, de instanties waarvan de auditor van het
groepsonderdeel zijn vergunning heeft verkregen, of andere derden.
In de jaren daarna kan het inzicht betreffende de auditor van het groepsonderdeel
worden gebaseerd op de eerder opgedane ervaringen van het opdrachtteam op
groepsniveau met de auditor van het groepsonderdeel. Het opdrachtteam op
groepsniveau kan de auditor van het groepsonderdeel verzoeken om te bevestigen of
er ten opzichte van het voorgaande jaar iets is veranderd met betrekking tot de in
paragraaf 19 (a)-(c) genoemde aangelegenheden.
A36. Indien onafhankelijke toezichthoudende instanties zijn opgericht om toezicht te
houden op het auditberoep en om de kwaliteit van controles te monitoren, kan
kennis van het regelgevingskader het opdrachtteam op groepsniveau helpen bij het
evalueren van de onafhankelijkheid en competentie van de auditor van het
groepsonderdeel. Informatie over het regelgevingskader kan worden verkregen van
de auditor van het groepsonderdeel of vanuit informatie die door de onafhankelijke
toezichthoudende instanties wordt verstrekt.
Ethische voorschriften die relevant zijn bij de groepscontrole (Zie Par. 19(a))
A37. Bij het uitvoeren van werkzaamheden met betrekking tot de financiële informatie
van een groepsonderdeel ten behoeve van een groepscontrole is de auditor van het
groepsonderdeel onderworpen aan ethische voorschriften die relevant zijn bij de
groepscontrole. Deze voorschriften kunnen afwijken van of bestaan naast die
welke op de auditor van het groepsonderdeel van toepassing zijn bij het uitvoeren
van een wettelijke controle in het rechtsgebied van de auditor van het
groepsonderdeel. Om die reden verwerft het opdrachtteam op groepsniveau inzicht
in de vraag of de auditor van het groepsonderdeel de ethische voorschriften die
relevant zijn bij de groepscontrole voldoende begrijpt en naleeft om zijn
verantwoordelijkheden binnen de groepscontrole te vervullen.
De vakbekwaamheid van de auditor van een groepsonderdeel (Zie Par. 19(b))
A38. Het verwerven van inzicht door het opdrachtteam op groepsniveau in de
vakbekwaamheid van de auditor van het groepsonderdeel kan de vraag omvatten
of de auditor van het groepsonderdeel:
controlestandaarden en andere standaarden die van toepassing zijn op de
groepscontrole voldoende begrijpt om zijn verantwoordelijkheden binnen de
groepscontrole te vervullen;
de bijzondere vaardigheden (bijvoorbeeld sectorspecifieke kennis) bezit die nodig
zijn om de werkzaamheden met betrekking tot de financiële informatie van het
desbetreffende groepsonderdeel uit te voeren; en
Pagina 35 van 61

ENGELS
framework that is sufficient to fulfill the component auditor’s responsibilities
in the group audit (instructions issued by group management to components
often describe the characteristics of the applicable financial reporting
framework).
Application of the Group Engagement Team’s Understanding of a Component Auditor (Ref:
Para. 20)
A39. The group engagement team cannot overcome the fact that a component auditor
is not independent by being involved in the work of the component auditor or by
performing additional risk assessment or further audit procedures on the
financial information of the component.
A40. However, the group engagement team may be able to overcome less than serious
concerns about the component auditor’s professional competency (e.g., lack of
industry specific knowledge), or the fact that the component auditor does not
operate in an environment that actively oversees auditors, by being involved in
the work of the component auditor or by performing additional risk assessment
or further audit procedures on the financial information of the component.
A41. Where law or regulation prohibits access to relevant parts of the audit
documentation of the component auditor, the group engagement team may
request the component auditor to overcome this by preparing a memorandum
that covers the relevant information.
Vertaling NEDERLANDS
Materiality (Ref: Para. 21-23) Materialiteit (Zie Par. 21-23)
A42. The auditor is required: 41
(a)
When establishing the overall audit strategy, to determine:
(i)
Materiality for the financial statements as a whole; and
indien relevant, voldoende kennis heeft van het van toepassing zijnde stelsel inzake
financiële verslaggeving om zijn verantwoordelijkheden binnen de
groepscontrole te vervullen (instructies van het management op groepsniveau
aan de groepsonderdelen beschrijven vaak de kenmerken van het van
toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving).
Het toepassen door het opdrachtteam op groepsniveau van het inzicht betreffende de auditor
van een groepsonderdeel (Zie Par. 20)
A39. Het opdrachtteam op groepsniveau kan het feit dat een auditor van een
groepsonderdeel niet onafhankelijk is, niet ondervangen door betrokken te zijn bij
de werkzaamheden van die auditor of door het uitvoeren van aanvullende risicoinschattingswerkzaamheden
of verdere controlewerkzaamheden met betrekking tot
de financiële informatie van het groepsonderdeel.
A40. Het opdrachtteam op groepsniveau kan echter in staat zijn minder dan ernstige
punten van zorg over de vaktechnische bekwaamheid van de auditor van een
groepsonderdeel (bijvoorbeeld een gebrek aan sectorspecifieke kennis) of inzake
het feit dat de auditor van een groepsonderdeel niet werkzaam is in een omgeving
waarin actief toezicht op auditors wordt gehouden, te ondervangen, door betrokken
te zijn bij de werkzaamheden van de auditor van het groepsonderdeel of door het
uitvoeren van aanvullende risico-inschattingswerkzaamheden of verdere
controlewerkzaamheden met betrekking tot de financiële informatie van het
groepsonderdeel.
A41. Wanneer wet- of regelgeving toegang tot relevante delen van de
controledocumentatie van de auditor van een groepsonderdeel verbiedt, kan het
opdrachtteam op groepsniveau de auditor van een groepsonderdeel verzoeken dit te
ondervangen door een memorandum op te stellen dat de relevante informatie
omvat.
A42. Van de auditor wordt vereist 42 :
(a)
(i)
dat hij bij het vaststellen van de algehele controleaanpak bepaalt:
de materialiteit voor de financiële overzichten als geheel; en
(ii)
If, in the specific circumstances of the entity, there are particular
classes of transactions, account balances or disclosures for which
misstatements of lesser amounts than materiality for the financial
(ii)
indien in de specifieke omstandigheden van de entiteit
bijzondere transactiestromen, rekeningsaldi of op te nemen
toelichtingen bestaan waarvoor afwijkingen van lagere bedragen dan
41
42
ISA 320, “Materiality in Planning and Performing an Audit,” paragraph s10-11.
ISA 320, “Materieel belang bij de planning en uitvoering van een controle”, de paragrafen 10-11.
Pagina 36 van 61

ENGELS
statements as a whole could reasonably be expected to influence the
economic decisions of users taken on the basis of the financial
statements, the materiality level or levels to be applied to those
particular classes of transactions, account balances or disclosures; and
Vertaling NEDERLANDS
de materialiteit voor de financiële overzichten als geheel
redelijkerwijs kunnen worden verwacht van invloed te zijn op de
economische beslissingen die gebruikers op basis van de financiële
overzichten nemen, het (de) materialiteitsniveau(s) dat (die) op deze
bijzondere transactiestromen, rekeningsaldi of op te nemen
toelichtingen van toepassing moet(en) zijn; en
(b)
To determine performance materiality.
In the context of a group audit, materiality is established for both the group financial
statements as a whole, and for the financial information of the components.
Materiality for the group financial statements as a whole is used when establishing
the overall group audit strategy.
A43. To reduce to an appropriately low level the probability that the aggregate of
uncorrected and undetected misstatements in the group financial statements
exceeds materiality for the group financial statements as a whole, component
materiality is set lower than materiality for the group financial statements as a
whole. Different component materiality may be established for different
components. Component materiality need not be an arithmetical portion of the
materiality for the group financial statements as a whole and, consequently, the
aggregate of component materiality for the different components may exceed the
materiality for the group financial statements as a whole. Component materiality
is used when establishing the overall audit strategy for a component.
A44. Component materiality is determined for those components whose financial
information will be audited or reviewed as part of the group audit in accordance
with paragraphs 26, 27(a) and 29. Component materiality is used by the
component auditor to evaluate whether uncorrected detected misstatements are
material, individually or in the aggregate.
A45. A threshold for misstatements is determined in addition to component
materiality. Misstatements identified in the financial information of the
component that are above the threshold for misstatements are communicated to
the group engagement team.
A46. In the case of an audit of the financial information of a component, the
component auditor (or group engagement team) determines performance
materiality at the component level. This is necessary to reduce to an
(b)
dat hij de uitvoeringsmaterialiteit bepaalt.
Binnen de context van een groepscontrole wordt de materialiteit voor zowel de
financiële overzichten van de groep als geheel als de financiële informatie van de
groepsonderdelen vastgesteld. De materialiteit voor de financiële overzichten van de
groep als geheel wordt gebruikt bij het bepalen van de algehele controleaanpak voor
de groep.
A43. Om de waarschijnlijkheid dat het totaal van niet gecorrigeerde en nietgedetecteerde
afwijkingen in de financiële overzichten van de groep de
materialiteit voor de financiële overzichten van de groep als geheel overschrijdt,
tot een aanvaardbaar laag niveau terug te brengen, wordt het materialiteitsniveau
voor een groepsonderdeel lager ingesteld dan het materialiteitsniveau voor de
financiële overzichten van de groep als geheel. Voor verschillende
groepsonderdelen kunnen verschillende materialiteitsniveaus worden bepaald. De
materialiteit van een groepsonderdeel hoeft geen rekenkundig deel te zijn van de
materialiteit voor de financiële overzichten van de groep als geheel, en bijgevolg
kan het totaal van de materialiteitsniveaus van de verschillende groepsonderdelen
groter zijn dan het materialiteitsniveau voor de financiële overzichten van de groep
als geheel. Het materialiteitsniveau voor een groepsonderdeel wordt gebruikt bij
het bepalen van de algehele controleaanpak voor een groepsonderdeel.
A44. Het materialiteitsniveau voor groepsonderdelen wordt bepaald voor die
groepsonderdelen waarvan de financiële informatie zal worden gecontroleerd of
beoordeeld als onderdeel van de groepscontrole in overeenstemming met de
paragrafen 26, 27(a) en 29. Het materialiteitsniveau van een groepsonderdeel
wordt door de auditor van het groepsonderdeel gebruikt om te evalueren of niet
gecorrigeerde gedetecteerde afwijkingen afzonderlijk of gezamenlijk van materieel
belang zijn.
A45. Naast het materialiteitsniveau voor een groepsonderdeel wordt ook een
grenswaarde voor afwijkingen bepaald. Afwijkingen die in de financiële informatie
van het groepsonderdeel worden geïdentificeerd en groter zijn dan de grenswaarde
voor afwijkingen, worden aan het opdrachtteam op groepsniveau meegedeeld.
A46. In het geval van een controle van de financiële informatie van een
groepsonderdeel bepaalt de auditor van het groepsonderdeel (of het opdrachtteam
Pagina 37 van 61

ENGELS
appropriately low level the probability that the aggregate of uncorrected and
undetected misstatements in the financial information of the component exceeds
component materiality. In practice, the group engagement team may set
component materiality at this lower level. Where this is the case, the component
auditor uses component materiality for purposes of assessing the risks of
material misstatement of the financial information of the component and to
design further audit procedures in response to assessed risks as well as for
evaluating whether detected misstatements are material individually or in the
aggregate.
Responding to Assessed Risks
Determining the Type of Work to Be Performed on the Financial Information of Components
(Ref: Para. 26-27)
(a)
(b)
(c)
(d)
A47. The group engagement team’s determination of the type of work to be performed
on the financial information of a component and its involvement in the work of
the component auditor is affected by:
The significance of the component;
The identified significant risks of material misstatement of the group
financial statements;
The group engagement team’s evaluation of the design of group-wide
controls and determination whether they have been implemented; and
The group engagement team’s understanding of the component auditor.
Vertaling NEDERLANDS
op groepsniveau) de uitvoeringsmaterialiteit voor het groepsonderdeel. Dit is nodig
om de waarschijnlijkheid dat het totaal van niet gecorrigeerde en nietgedetecteerde
afwijkingen in de financiële informatie van het groepsonderdeel het
materialiteitsniveau voor het groepsonderdeel overschrijdt tot een aanvaardbaar
laag niveau terug te brengen. In de praktijk kan het opdrachtteam op groepsniveau
het materialiteitsniveau voor een groepsonderdeel op dit lagere niveau instellen. In
dat geval gebruikt de auditor van het groepsonderdeel het materialiteitsniveau voor
het groepsonderdeel bij het inschatten van de risico’s op een afwijking van
materieel belang in de financiële informatie van het groepsonderdeel en bij het
opzetten van verdere controlewerkzaamheden om in te spelen op ingeschatte
risico’s en om te evalueren of gedetecteerde afwijkingen afzonderlijk of
gezamenlijk van materieel belang zijn.
Inspelen op ingeschatte risico’s
Het bepalen van het soort werkzaamheden dat met betrekking tot de financiële informatie van
groepsonderdelen moet worden uitgevoerd (Zie Par. 26-27)
A47. Het bepalen door het opdrachtteam op groepsniveau van het soort werkzaamheden
dat met betrekking tot de financiële informatie van een groepsonderdeel moet
worden uitgevoerd en de betrokkenheid van het opdrachtteam op groepsniveau bij
de werkzaamheden van de auditor van het groepsonderdeel worden beïnvloed
door:
(a)
(b)
(c)
de significantie van het groepsonderdeel;
de in de financiële overzichten van de groep geïdentificeerde significante
risico’s op een afwijking van materieel belang;
de evaluatie door het opdrachtteam op groepsniveau van de opzet van interne
beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel, alsmede de
vaststelling of deze zijn geïmplementeerd; en
The diagram shows how the significance of the component affects the group
engagement team’s determination of the type of work to be performed on the
financial information of the component.
(d)
het inzicht van het opdrachtteam op groepsniveau betreffende de auditor van
het groepsonderdeel.
Figure 1 see below (after appendices)
Het hierna volgende schema geeft weer op welke wijze de significantie van het
groepsonderdeel van invloed is op het bepalen door het opdrachtteam op groepsniveau
van het soort werkzaamheden dat met betrekking tot de financiële informatie van dit
groepsonderdeel moet worden uitgevoerd.
Figuur 1 zie onderaan (na bijlagen)
Significant Components (Ref: Para. 27(b)-(c))
A48. The group engagement team may identify a component as a significant
component because that component is likely to include significant risks of
Significante groepsonderdelen (Zie Par. 27(b)-(c))
A48. Het opdrachtteam op groepsniveau kan een groepsonderdeel als significant
aanwijzen omdat dat groepsonderdeel vanwege zijn specifieke aard of
Pagina 38 van 61

ENGELS
material misstatement of the group financial statements due to its specific nature
or circumstances. In that case, the group engagement team may be able to
identify the account balances, classes of transactions or disclosures affected by
the likely significant risks. Where this is the case, the group engagement team
may decide to perform, or request a component auditor to perform, an audit of
only those account balances, classes of transactions or disclosures. For example,
in the situation described in paragraph A6, the work on the financial information
of the component may be limited to an audit of the account balances, classes of
transactions and disclosures affected by the foreign exchange trading of that
component. Where the group engagement team requests a component auditor to
perform an audit of one or more specific account balances, classes of
transactions or disclosures, the communication of the group engagement team
(Ref: Para. 40) takes account of the fact that many financial statement items are
interrelated.
A49. The group engagement team may design audit procedures that respond to a
likely significant risk of material misstatement of the group financial statements.
For example, in the case of a likely significant risk of inventory obsolescence,
the group engagement team may perform, or request a component auditor to
perform, specified audit procedures on the valuation of inventory at a component
that holds a large volume of potentially obsolete inventory, but that is not
otherwise significant.
Vertaling NEDERLANDS
omstandigheden waarschijnlijk significante risico’s op een afwijking van materieel
belang in de financiële overzichten van de groep inhoudt. In dat geval kan het
opdrachtteam op groepsniveau in staat zijn de door de waarschijnlijke significante
risico’s beïnvloede rekeningsaldi, transactiestromen of toelichtingen aan te wijzen.
Als dat het geval is, kan het opdrachtteam op groepsniveau besluiten een controle
uit te voeren, of de auditor van een groepsonderdeel te verzoeken een controle uit
te voeren, op alleen die rekeningsaldi, transactiestromen of toelichtingen. In de in
paragraaf A6 beschreven situatie kunnen de werkzaamheden met betrekking tot de
financiële informatie van het groepsonderdeel bijvoorbeeld worden beperkt tot een
controle van de rekeningsaldi, transactiestromen of toelichtingen die worden
beïnvloed door de valutahandel van dat groepsonderdeel. Indien het opdrachtteam
op groepsniveau aan de auditor van een groepsonderdeel een verzoek richt om een
controle uit te voeren op een of meer specifieke rekeningsaldi, transactiestromen of
toelichtingen, houdt de communicatie van het opdrachtteam op groepsniveau (Zie
Par. 40) rekening met het feit dat veel elementen in de financiële overzichten
verband houden met elkaar.
A49. Het opdrachtteam op groepsniveau kan controlewerkzaamheden opzetten die
inspelen op een waarschijnlijk significant risico op een afwijking van materieel
belang in de financiële overzichten van de groep. Zo kan het opdrachtteam op
groepsniveau in geval van een waarschijnlijk significant risico op incourante
voorraden gespecificeerde controlewerkzaamheden uitvoeren, of de auditor van
een groepsonderdeel verzoeken deze uit te voeren, met betrekking tot de
waardering van voorraden bij een groepsonderdeel dat beschikt over een grote
hoeveelheid potentieel incourante voorraden, maar dat niet anderszins significant
is.
Components that Are Not Significant Components (Ref: Para. 28-29) Groepsonderdelen die geen significante groepsonderdelen zijn (Zie Par. 28-29)
A50. Depending on the circumstances of the engagement, the financial information of
the components may be aggregated at various levels for purposes of the
analytical procedures. The results of the analytical procedures corroborate the
group engagement team’s conclusions that there are no significant risks of
material misstatement of the aggregated financial information of components
that are not significant components.
A51. The group engagement team’s decision as to how many components to select in
accordance with paragraph 29, which components to select, and the type of work
to be performed on the financial information of the individual components
selected may be affected by factors such as the following:
The extent of audit evidence expected to be obtained on the financial information
of the significant components.
Whether the component has been newly formed or acquired.
A50. Afhankelijk van de omstandigheden van de opdracht kan de financiële informatie
van de groepsonderdelen op verschillende niveaus worden samengevoegd ten
behoeve van de cijferanalyses. De resultaten van de cijferanalyses staven de
conclusies van het opdrachtteam op groepsniveau dat er geen significante risico’s
op een afwijking van materieel belang bestaan in de samengevoegde financiële
informatie van groepsonderdelen die geen significante groepsonderdelen zijn.
A51. De beslissing van het opdrachtteam op groepsniveau omtrent het aantal
groepsonderdelen dat in overeenstemming met paragraaf 29 moet worden
geselecteerd, de te selecteren groepsonderdelen en het soort werkzaamheden dat
met betrekking tot de financiële informatie van de geselecteerde individuele
groepsonderdelen moet worden uitgevoerd, kan onder meer worden beïnvloed
door:
de omvang van controle-informatie die naar verwachting zal worden verkregen met
betrekking tot de financiële informatie van de significante groepsonderdelen;
Pagina 39 van 61

ENGELS
Whether significant changes have taken place in the component.
Whether internal audit has performed work at the component and any effect of that
work on the group audit.
Whether the components apply common systems and processes.
The operating effectiveness of group-wide controls.
Abnormal fluctuations identified by analytical procedures performed at group
level.
The individual financial significance of, or the risk posed by, the component in
comparison with other components within this category.
Vertaling NEDERLANDS
de vraag of het groepsonderdeel recent is opgericht of overgenomen;
de vraag of in het groepsonderdeel significante wijzigingen hebben plaatsgevonden;
de vraag of de interne audit werkzaamheden heeft uitgevoerd bij het groepsonderdeel
en de eventuele invloed van die werkzaamheden op de groepscontrole;
de vraag of de groepsonderdelen gemeenschappelijke systemen en processen
toepassen;
de mate waarin interne beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel
effectief werken;
abnormale fluctuaties die zijn geïdentificeerd door middel van op groepsniveau
uitgevoerde cijferanalyses;
Whether the component is subject to audit required by statute, regulation or for
another reason.
Including an element of unpredictability in selecting components in this category
may increase the likelihood of identifying material misstatement of the components’
financial information. The selection of components is often varied on a cyclical
basis.
de individuele financiële significantie van, of het risico gevormd door, het
groepsonderdeel in vergelijking met andere groepsonderdelen binnen deze
categorie;
de vraag of het groepsonderdeel onderworpen is aan controles die op grond van wetof
regelgeving of om andere redenen zijn vereist.
Het inbouwen van een element van onvoorspelbaarheid bij het selecteren van
groepsonderdelen binnen deze categorie kan de waarschijnlijkheid vergroten dat een
afwijking van materieel belang in de financiële informatie van de groepsonderdelen
wordt geïdentificeerd. De selectie van groepsonderdelen wordt vaak cyclisch
afgewisseld.
A52. A review of the financial information of a component may be performed in
accordance with International Standard on Review Engagements (ISRE) 2400 43
or ISRE 2410, 44 adapted as necessary in the circumstances. The group
engagement team may also specify additional procedures to supplement this
work.
A52. Een beoordeling van de financiële informatie van een groepsonderdeel kan worden
uitgevoerd overeenkomstig de International Standard on Review Engagements
(ISRE) 2400 45 of ISRE 2410 46 , naargelang nodig aan de omstandigheden
aangepast. Het opdrachtteam op groepsniveau kan naast deze werkzaamheden ook
aanvullende werkzaamheden specificeren.
43
44
45
46
ISRE 2400, “Engagements to Review Financial Statements.”
ISRE 2410, “Review of Interim Financial Information Performed by the Independent Auditor of the Entity.”
ISRE 2400, “Opdrachten tot het uitvoeren van een beoordeling van financiële overzichten”.
ISRE 2410, “Beoordeling van tussentijdse financiële informatie uitgevoerd door de onafhankelijke auditor van de entiteit”
Pagina 40 van 61

ENGELS
A53. As explained in paragraph A13, a group may consist only of components that are
not significant components. In these circumstances, the group engagement team
can obtain sufficient appropriate audit evidence on which to base the group audit
opinion by determining the type of work to be performed on the financial
information of the components in accordance with paragraph 29. It is unlikely
that the group engagement team will obtain sufficient appropriate audit evidence
on which to base the group audit opinion if the group engagement team, or a
component auditor, only tests group-wide controls and performs analytical
procedures on the financial information of the components.
Involvement in the Work Performed by Component Auditors (Ref: Para. 30-31)
A54. Factors that may affect the group engagement team’s involvement in the work of
the component auditor include:
Vertaling NEDERLANDS
A53. Zoals in paragraaf A13 uiteengezet, is het mogelijk dat een groep alleen bestaat uit
groepsonderdelen die geen significante groepsonderdelen zijn. In die
omstandigheden kan het opdrachtteam op groepsniveau voldoende en geschikte
controle-informatie verkrijgen om daarop het controleoordeel op groepsniveau te
baseren door het soort werkzaamheden vast te stellen die met betrekking tot de
financiële informatie van de groepsonderdelen moeten worden uitgevoerd in
overeenstemming met paragraaf 29. Het is niet waarschijnlijk dat het opdrachtteam
op groepsniveau voldoende en geschikte controle-informatie zal verkrijgen om
daarop het controleoordeel op groepsniveau te baseren indien het opdrachtteam op
groepsniveau of de auditor van een groepsonderdeel slechts interne
beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel toetst en cijferanalyses
met betrekking tot de financiële informatie van de groepsonderdelen uitvoert.
Betrokkenheid bij de door auditors van groepsonderdelen uitgevoerde werkzaamheden (Zie Par.
30-31)
A54. De betrokkenheid van het opdrachtteam op groepsniveau bij de werkzaamheden
van de auditor van het groepsonderdeel kan worden beïnvloed door factoren als:
(a)
(b)
(c)
The significance of the component;
The identified significant risks of material misstatement of the group
financial statements; and
The group engagement team’s understanding of the component auditor.
In the case of a significant component or identified significant risks, the group
engagement team performs the procedures described in paragraphs 30-31. In the
case of a component that is not a significant component, the nature, timing and
extent of the group engagement team’s involvement in the work of the component
auditor will vary based on the group engagement team’s understanding of that
component auditor. The fact that the component is not a significant component
becomes secondary. For example, even though a component is not considered a
significant component, the group engagement team nevertheless may decide to be
involved in the component auditor’s risk assessment, because it has less than serious
concerns about the component auditor’s professional competency (e.g., lack of
industry specific knowledge), or the component auditor does not operate in an
environment that actively oversees auditors.
A55. Forms of involvement in the work of a component auditor other than those
described in paragraphs 30-31 and 42 may, based on the group engagement
team’s understanding of the component auditor, include one or more of the
(a)
(b)
(c)
de significantie van het groepsonderdeel;
de geïdentificeerde significante risico’s op een afwijking van materieel belang
in de financiële overzichten van de groep; en
het inzicht van het opdrachtteam op groepsniveau betreffende de auditor van
het groepsonderdeel.
In het geval van een significant groepsonderdeel of geïdentificeerde significante
risico’s voert het opdrachtteam op groepsniveau de in de paragrafen 30-31 beschreven
werkzaamheden uit. In het geval van een groepsonderdeel dat geen significant
groepsonderdeel is, zullen de aard, timing en omvang van de betrokkenheid van het
opdrachtteam op groepsniveau bij de werkzaamheden van de auditor van het
groepsonderdeel variëren naar gelang van het inzicht van het opdrachtteam
betreffende de auditor van dat groepsonderdeel. Het feit dat het groepsonderdeel geen
significant groepsonderdeel is, komt dan op de tweede plaats. Ook als een
groepsonderdeel niet als een significant groepsonderdeel wordt beschouwd, kan het
opdrachtteam op groepsniveau bijvoorbeeld toch besluiten om bij de risico-inschatting
door de auditor van het groepsonderdeel te worden betrokken, omdat het
opdrachtteam op groepsniveau minder dan ernstige punten van zorg heeft over de
vakbekwaamheid van de auditor van het groepsonderdeel (bijvoorbeeld een gebrek
aan sectorspecifieke kennis) of omdat de auditor van het groepsonderdeel niet
werkzaam is in een omgeving waarin op actieve wijze toezicht op auditors wordt
gehouden.
A55. Andere vormen van betrokkenheid bij de werkzaamheden van een auditor van een
groepsonderdeel dan die welke in de paragrafen 30-31 en 42 zijn beschreven,
kunnen op basis van de inzichten van het opdrachtteam op groepsniveau
Pagina 41 van 61

ENGELS
(a)
(b)
following:
Meeting with component management or the component auditors to obtain
an understanding of the component and its environment.
Reviewing the component auditors’ overall audit strategy and audit plan.
Vertaling NEDERLANDS
betreffende de auditor van het groepsonderdeel een of meer van de volgende
aspecten omvatten:
(a)
het vergaderen met het management van het groepsonderdeel of met de
auditors van het groepsonderdeel om inzicht te verwerven in het
groepsonderdeel en zijn omgeving;
(c)
(d)
(e)
(f)
Performing risk assessment procedures to identify and assess the risks of
material misstatement at the component level. These may be performed with the
component auditors, or by the group engagement team.
Designing and performing further audit procedures. These may be designed
and performed with the component auditors, or by the group engagement team.
Participating in the closing and other key meetings between the component
auditors and component management.
Reviewing other relevant parts of the component auditors’ audit
documentation.
(b)
(c)
(d)
(e)
het beoordelen van de algehele controleaanpak en het controleprogramma van
de auditors van de groepsonderdelen;
het uitvoeren van risico-inschattingswerkzaamheden teneinde de risico’s op
een afwijking van materieel belang op het niveau van het groepsonderdeel te
identificeren en in te schatten. Deze kunnen samen met de auditors van het
groepsonderdeel of door het opdrachtteam op groepsniveau worden
uitgevoerd;
het opzetten en uitvoeren van verdere controlewerkzaamheden. Deze kunnen
samen met de auditors van de groepsonderdelen of door het opdrachtteam op
groepsniveau worden opgezet en uitgevoerd;
het deelnemen aan de slotbespreking en andere belangrijke vergaderingen
tussen de auditors van het groepsonderdeel en het management van het
groepsonderdeel;
Consolidation Process
(f)
Consolidatieproces
het beoordelen van andere relevante delen van de controledocumentatie van de
auditors van het groepsonderdeel.
Consolidation Adjustments and Reclassifications (Ref: Para. 34) Consolidatieaanpassingen en -herrubriceringen (Zie Par. 34)
A56. The consolidation process may require adjustments to amounts reported in the
group financial statements that do not pass through the usual transaction
processing systems, and may not be subject to the same internal controls to
which other financial information is subject. The group engagement team’s
evaluation of the appropriateness, completeness and accuracy of the adjustments
may include:
Evaluating whether significant adjustments appropriately reflect the events and
transactions underlying them;
Determining whether significant adjustments have been correctly calculated,
processed and authorized by group management and, where applicable, by
component management;
Determining whether significant adjustments are properly supported and
A56. Het consolidatieproces kan vereisen dat aan bedragen die in de financiële
overzichten van de groep zijn gerapporteerd, aanpassingen worden aangebracht die
niet lopen via de gebruikelijke transactieverwerkingssystemen en die mogelijk niet
onderworpen zijn aan dezelfde interne beheersingsmaatregelen waaraan andere
financiële informatie onderworpen is. De evaluatie door het opdrachtteam op
groepsniveau van de geschiktheid, volledigheid en nauwkeurigheid van de
aanpassingen kan omvatten:
het evalueren of significante aanpassingen op passende wijze de onderliggende
gebeurtenissen en transacties weerspiegelen;
het vaststellen of significante aanpassingen correct zijn berekend, verwerkt en
geautoriseerd door het management op groepsniveau en, indien van toepassing,
door het management van het groepsonderdeel;
Pagina 42 van 61

ENGELS
sufficiently documented; and
Checking the reconciliation and elimination of intra-group transactions and
unrealized profits, and intra-group account balances.
Vertaling NEDERLANDS
het vaststellen of significante aanpassingen naar behoren zijn onderbouwd en
voldoende zijn gedocumenteerd; en
het controleren van de aansluiting en eliminatie van intragroepstransacties, nietgerealiseerde
winsten en intragroeprekeningsaldi.
Communication with the Component Auditor (Ref: Para. 40-41) Communicatie met de auditor van een groepsonderdeel (Zie Par. 40-41)
A57. If effective two-way communication between the group engagement team and
the component auditors does not exist, there is a risk that the group engagement
team may not obtain sufficient appropriate audit evidence on which to base the
group audit opinion. Clear and timely communication of the group engagement
team’s requirements forms the basis of effective two-way communication
between the group engagement team and the component auditor.
A58. The group engagement team’s requirements are often communicated in a letter
of instruction. Appendix 5 contains guidance on required and additional matters
that may be included in such a letter of instruction. The component auditor’s
communication with the group engagement team often takes the form of a
memorandum or report of work performed. Communication between the group
engagement team and the component auditor, however, may not necessarily be
in writing. For example, the group engagement team may visit the component
auditor to discuss identified significant risks or review relevant parts of the
component auditor’s audit documentation. Nevertheless, the documentation
requirements of this and other ISAs apply.
A59. In cooperating with the group engagement team, the component auditor, for
example, would provide the group engagement team with access to relevant
audit documentation if not prohibited by law or regulation.
A60. Where a member of the group engagement team is also a component auditor, the
objective for the group engagement team to communicate clearly with the
component auditor can often be achieved by means other than specific written
communication. For example:
A57. Indien er geen effectieve wederzijdse communicatie bestaat tussen het
opdrachtteam op groepsniveau en de auditors van de groepsonderdelen, bestaat het
risico dat het opdrachtteam op groepsniveau geen voldoende en geschikte controleinformatie
verkrijgt om daarop het controleoordeel op groepsniveau te baseren.
Duidelijke en tijdige mededeling van de vereisten van het opdrachtteam op
groepsniveau vormt de basis voor een effectieve wederzijdse communicatie tussen
het opdrachtteam op groepsniveau en de auditor van een groepsonderdeel.
A58. De vereisten van het opdrachtteam op groepsniveau worden vaak meegedeeld in
een instructiebrief. Bijlage 5 bevat leidraden met betrekking tot vereiste en
aanvullende aangelegenheden die in een dergelijke instructiebrief kunnen worden
opgenomen. De communicatie van de auditor van een groepsonderdeel met het
opdrachtteam op groepsniveau verloopt vaak in de vorm van een memorandum of
rapport van uitgevoerde werkzaamheden. De communicatie tussen het
opdrachtteam op groepsniveau en de auditor van een groepsonderdeel verloopt
echter niet altijd schriftelijk. Het opdrachtteam op groepsniveau kan bijvoorbeeld
een bezoek brengen aan de auditor van een groepsonderdeel om geïdentificeerde
significante risico’s te bespreken of relevante delen van de controledocumentatie
van de auditor van een groepsonderdeel te beoordelen. Niettemin zijn de
documentatievereisten van deze en andere ISA’s van toepassing.
A59. In het kader van de samenwerking met het opdrachtteam op groepsniveau zou de
auditor van een groepsonderdeel het opdrachtteam op groepsniveau bijvoorbeeld
toegang kunnen verlenen tot relevante controledocumentatie indien dit niet op
grond van wet- of regelgeving verboden is.
A60. Als een lid van het opdrachtteam op groepsniveau ook een auditor van een
groepsonderdeel is, kan de doelstelling voor het opdrachtteam op groepsniveau om
duidelijk te communiceren met de auditor van een groepsonderdeel vaak worden
bereikt op andere wijzen dan specifieke schriftelijke communicatie. Bijvoorbeeld:
Access by the component auditor to the overall audit strategy and audit plan may
be sufficient to communicate the group engagement team’s requirements set
out in paragraph 40; and
A review of the component auditor’s audit documentation by the group
engagement team may be sufficient to communicate matters relevant to the
group engagement team’s conclusion set out in paragraph 41.
de toegang door de auditor van een groepsonderdeel tot de algehele controleaanpak
en het controleprogramma kan volstaan om de in paragraaf 40 uiteengezette
vereisten van het opdrachtteam op groepsniveau mee te delen; en
een door het opdrachtteam op groepsniveau uitgevoerde beoordeling van de
controledocumentatie van de auditor van een groepsonderdeel kan volstaan om
aangelegenheden die relevant zijn voor de in paragraaf 41 uiteengezette
conclusie door het opdrachtteam op groepsniveau mee te delen.
Pagina 43 van 61

ENGELS
Evaluating the Sufficiency and Appropriateness of Audit Evidence Obtained
Reviewing the Component Auditor’s Audit Documentation (Ref: Para. 42(b))
A61. What parts of the audit documentation of the component auditor will be relevant to
the group audit may vary depending on the circumstances. Often the focus is on
audit documentation that is relevant to the significant risks of material misstatement
of the group financial statements. The extent of the review may be affected by the
fact that the component auditor’s audit documentation has been subjected to the
component auditor’s firm’s review procedures.
Vertaling NEDERLANDS
Het evalueren van het voldoende en geschikt zijn van verkregen controle-informatie
Het beoordelen van de controledocumentatie van de auditor van een groepsonderdeel (Zie Par.
42(b))
A61. Welke delen van de controledocumentatie van de auditor van een groepsonderdeel
relevant zullen zijn voor de groepscontrole kan variëren naar gelang van de
omstandigheden. Vaak ligt de nadruk op controledocumentatie die relevant is voor de
significante risico’s op een afwijking van materieel belang in de financiële
overzichten van de groep. De omvang van de beoordeling kan worden beïnvloed
door het feit dat de controledocumentatie van de auditor van een groepsonderdeel
onderworpen is geweest aan beoordelingswerkzaamheden van zijn kantoor.
Sufficiency and Appropriateness of Audit Evidence (Ref: Para. 44-45) Voldoende en geschikte controle-informatie (Zie Par. 44-45)
A62. If the group engagement team concludes that sufficient appropriate audit
evidence on which to base the group audit opinion has not been obtained, the
group engagement team may request the component auditor to perform
additional procedures. If this is not feasible, the group engagement team may
perform its own procedures on the financial information of the component.
A63. The group engagement partner’s evaluation of the aggregate effect of any
misstatements (either identified by the group engagement team or communicated
by component auditors) allows the group engagement partner to determine
whether the group financial statements as a whole are materially misstated.
Communication with Group Management and Those Charged with Governance of the
Group
A62. Indien het opdrachtteam op groepsniveau tot de conclusie komt dat geen
voldoende en geschikte controle-informatie is verkregen om daarop het
controleoordeel op groepsniveau te baseren, kan het opdrachtteam op groepsniveau
de auditor van het groepsonderdeel verzoeken om aanvullende werkzaamheden uit
te voeren. Als dat ondoenlijk is, kan het opdrachtteam op groepsniveau zijn eigen
werkzaamheden met betrekking tot de financiële informatie van het
groepsonderdeel uitvoeren.
A63. De evaluatie door de opdrachtpartner op groepsniveau van het totaaleffect van
eventuele afwijkingen (geïdentificeerd door het opdrachtteam op groepsniveau of
meegedeeld door auditors van groepsonderdelen) stelt de opdrachtpartner op
groepsniveau in staat te bepalen of de financiële overzichten van de groep als
geheel een afwijking van materieel belang bevatten.
Communicatie met het management op groepsniveau en de met governance belaste
personen op groepsniveau
Communication with Group Management (Ref: Para. 46-48) Communicatie met het management op groepsniveau (Zie Par. 46-48)
A64. ISA 240 contains requirements and guidance on communication of fraud to
management and, where management may be involved in the fraud, to those
charged with governance. 47
A64. ISA 240 bevat vereisten en leidraden met betrekking tot de mededeling van fraude
aan het management en, indien het management mogelijk bij de fraude is
betrokken, aan de met governance. belaste personen. 48
A65. Group management may need to keep certain material sensitive information
confidential. Examples of matters that may be significant to the financial
statements of the component of which component management may be unaware
include the following:
A65. Het kan voorkomen dat het management op groepsniveau van materieel belang
zijnde gevoelige informatie geheim moet houden. Aangelegenheden die significant
kunnen zijn voor de financiële overzichten van het groepsonderdeel en waarvan
het management van het groepsonderdeel mogelijk niet op de hoogte is, zijn
47
48
ISA 240, paragraphs 40-42.
ISA 240, de paragrafen 40-42.
Pagina 44 van 61

ENGELS
Potential litigation.
Plans for abandonment of material operating assets.
Subsequent events.
Significant legal agreements.
Vertaling NEDERLANDS
bijvoorbeeld:
een mogelijke rechtszaak;
plannen voor het afstoten van belangrijke bedrijfsactiva;
gebeurtenissen na de einddatum van de verslagperiode;
significante juridische overeenkomsten.
Communication with Those Charged with Governance of the Group (Ref: Para. 49) Communicatie met de met governance belaste personen op groepsniveau (Zie Par. 49)
A66. The matters the group engagement team communicates to those charged with
governance of the group may include those brought to the attention of the group
engagement team by component auditors that the group engagement team judges
to be significant to the responsibilities of those charged with governance of the
group. Communication with those charged with governance of the group takes
place at various times during the group audit. For example, the matters referred
to in paragraph 49(a)-(b) may be communicated after the group engagement
team has determined the work to be performed on the financial information of
the components. On the other hand, the matter referred to in paragraph 49(c)
may be communicated at the end of the audit, and the matters referred to in
paragraph 49(d)-(e) may be communicated when they occur.
A66. De aangelegenheden die het opdrachtteam op groepsniveau aan de met governance
belaste personen op groepsniveau meedeelt, zijn onder meer die aangelegenheden
die door auditors van groepsonderdelen onder de aandacht van het opdrachtteam
op groepsniveau zijn gebracht en waarvan het opdrachtteam op groepsniveau van
oordeel is dat deze significant zijn voor de verantwoordelijkheid van de met
governance belaste personen op groepsniveau. Communicatie met de met
governance belaste personen op groepsniveau vindt plaats op verschillende
momenten tijdens de groepscontrole. De aangelegenheden waarnaar in paragraaf
49(a)-(b) wordt verwezen kunnen bijvoorbeeld worden meegedeeld nadat het
opdrachtteam op groepsniveau de werkzaamheden heeft bepaald die met
betrekking tot de financiële informatie van de groepsonderdelen moeten worden
uitgevoerd. Anderzijds kan de aangelegenheid waarnaar in paragraaf 49(c) wordt
verwezen aan het einde van de controle worden meegedeeld, en kunnen de
aangelegenheden waarnaar in paragraaf 49(d)-(e) wordt verwezen worden
meegedeeld wanneer ze zich voordoen.
Pagina 45 van 61

ENGELS
Example of a Qualified Opinion Where the Group Engagement Team Is Not Able to
Obtain Sufficient Appropriate Audit Evidence on Which to Base the Group Audit
Opinion
In this example, the group engagement team is unable to obtain sufficient appropriate audit
evidence relating to a significant component accounted for by the equity method (recognized
at $15 million in the balance sheet, which reflects total assets of $60 million) because the
group engagement team did not have access to the accounting records, management, or
auditor of the component.
The group engagement team has read the audited financial statements of the component as of
December 31, 20X1, including the auditor’s report thereon, and considered related financial
information kept by group management in relation to the component.
In the group engagement partner’s judgment, the effect on the group financial statements of
this inability to obtain sufficient appropriate audit evidence is material but not pervasive.
INDEPENDENT AUDITOR’S REPORT
[Appropriate Addressee]
Vertaling NEDERLANDS
Appendix 1 Bijlage 1
(Ref: Para. A19) (Zie Par. A19)
Voorbeeld van een oordeel met beperking waarbij het opdrachtteam op groepsniveau niet
in staat is voldoende en geschikte controle-informatie te verkrijgen om daarop het
controleoordeel op groepsniveau te baseren
In dit voorbeeld is het opdrachtteam op groepsniveau niet in staat voldoende en geschikte
controle-informatie te verkrijgen met betrekking tot een significant groepsonderdeel dat
administratief wordt verwerkt volgens de ‘equity’-methode (tegen $ 15 miljoen opgenomen in
de balans, die een totaal aan activa weergeeft van $ 60 miljoen) omdat het opdrachtteam op
groepsniveau geen toegang had tot de administratieve vastleggingen, het management of de
auditor van het groepsonderdeel.
Het opdrachtteam op groepsniveau heeft de gecontroleerde financiële overzichten van het
groepsonderdeel per 31 december 20X1 gelezen, met inbegrip van de daarbij horende
controleverklaring, en heeft de daarmee verband houdende financiële informatie overwogen die
in het bezit is van het management op groepsniveau en die betrekking heeft op het
groepsonderdeel.
Op grond van de oordeelsvorming van de opdrachtpartner op groepsniveau is het effect van
deze onmogelijkheid om voldoende en geschikte controle-informatie te verkrijgen van
materieel belang maar heeft het geen diepgaande invloed.
VERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE AUDITOR
[Betrokken geadresseerde]
Report on the Consolidated Financial Statements 49 Verklaring betreffende de geconsolideerde financiële overzichten 50
We have audited the accompanying consolidated financial statements of ABC Company and
its subsidiaries, which comprise the consolidated balance sheet as at December 31, 20X1, and
the consolidated income statement, statement of changes in equity and cash flow statement
for the year then ended, and a summary of significant accounting policies and other
explanatory information.
Management’s 51 Responsibility for the Consolidated Financial Statements
Wij hebben de bijgaande geconsolideerde financiële overzichten van de vennootschap ABC en
haar dochtermaatschappijen gecontroleerd, die bestaan uit de geconsolideerde balans per 31
december 20X1, alsmede de geconsolideerde winst-en-verliesrekening, het geconsolideerde
mutatieoverzicht van het eigen vermogen en het geconsolideerde kasstromenoverzicht over het
op die datum afgesloten boekjaar, alsmede een overzicht van de belangrijkste gehanteerde
grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
De verantwoordelijkheid van het management 52 voor de geconsolideerde financiële overzichten
49
50
51
The sub-title, “Report on the Consolidated Financial Statements” is unnecessary in circumstances when the second sub-title, “Report on Other Legal and Regulatory Requirements” is not applicable.
De subtitel “Verklaring betreffende de geconsolideerde financiële overzichten” is niet nodig in de gevallen waarin de tweede subtitel “Verklaring betreffende overige door wet- of regelgeving gestelde vereisten” niet van toepassing is.
Or other term that is appropriate in the context of the legal framework in the particular jurisdiction.
Pagina 46 van 61

Management is responsible for the preparation and fair presentation of these consolidated
financial statements in accordance with International Financial Reporting Standards, 53
and
for such internal control as management determines is necessary to enable the preparation of
consolidated financial statements that are free from material misstatement, whether due to
fraud or error.
Auditor’s Responsibility
Our responsibility is to express an opinion on these consolidated financial statements based
on our audit. We conducted our audit in accordance with International Standards on Auditing.
Those standards require that we comply with ethical requirements and plan and perform the
audit to obtain reasonable assurance about whether the consolidated financial statements are
free from material misstatement.
An audit involves performing procedures to obtain audit evidence about the amounts and
disclosures in the consolidated financial statements. The procedures selected depend on the
auditor’s judgment, including the assessment of the risks of material misstatement of the
consolidated financial statements, whether due to fraud or error. In making those risk
assessments, the auditor considers internal control relevant to the entity’s preparation and fair
presentation 55 of the consolidated financial statements in order to design audit procedures that
are appropriate in the circumstances, but not for the purpose of expressing an opinion on the
effectiveness of the entity’s internal control. 56 An audit also includes evaluating the
appropriateness of accounting policies used and the reasonableness of accounting estimates
made by management, as well as evaluating the overall presentation of the consolidated
financial statements.
Het management is verantwoordelijk voor het opstellen en getrouw weergeven van deze
geconsolideerde financiële overzichten in overeenstemming met de International Financial
Reporting Standards, 54 en voor de interne beheersing die het management nodig acht om
geconsolideerde financiële overzichten te kunnen opstellen die geen afwijkingen van materieel
belang bevatten die het gevolg zijn van fraude of van fouten.
Verantwoordelijkheid van de auditor
Het is onze verantwoordelijkheid op basis van onze controle een oordeel tot uitdrukking te
brengen over deze geconsolideerde financiële overzichten. Wij hebben onze controle uitgevoerd
overeenkomstig de International Standards on Auditing. Die standaarden vereisen dat wij
ethische voorschriften naleven en de controle plannen en uitvoeren om een redelijke mate van
zekerheid te verkrijgen over de vraag of de geconsolideerde financiële overzichten geen
afwijking van materieel belang bevatten.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden gericht op het verkrijgen van controleinformatie
over de in de geconsolideerde financiële overzichten opgenomen bedragen en
toelichtingen. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de oordeelsvorming van
de auditor, met inbegrip van diens inschatting van de risico’s op een afwijking van materieel
belang in de geconsolideerde financiële overzichten als gevolg van fraude of fouten. Bij het
maken van die risico-inschattingen neemt de auditor de interne beheersing in aanmerking die
relevant is voor de opstelling door de entiteit en de getrouwe weergave 57 van de geconsolideerde
financiële overzichten teneinde controlewerkzaamheden op te zetten die in de gegeven
omstandigheden passend zijn, maar niet met het doel een oordeel tot uitdrukking te brengen
over de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit 58 . Een controle omvat ook een
evaluatie van de geschiktheid van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en
van de redelijkheid van de door het management gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie
55
56
52
53
54
57
58
Of een andere term die toepasselijk is in de context van het rechtskader in de betreffende jurisdictie
Where management’s responsibility is to prepare consolidated financial statements that give a true and fair view, this may read: “Management is responsible for the preparation of consolidated financial statements that give a true and fair view in accordance with International
Financial Reporting Standards, and for such ...”
Als het management verantwoordelijk is voor het opstellen van geconsolideerde financiële overzichten die een getrouw beeld geven, kan deze zin als volgt luiden: “Het management is verantwoordelijk voor het opstellen van geconsolideerde financiële overzichten die een
getrouw beeld geven in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards, en voor ..”.
In the case of footnote 27, this may read: “In making those risk assessments, the auditor considers internal control relevant to the entity’s preparation of consolidated financial statements that give a true and fair view in order to design audit procedures that are appropriate in the
circumstances, but not for the purpose of expressing an opinion on the effectiveness of the entity’s internal control.”
In circumstances when the auditor also has responsibility to express an opinion on the effectiveness of internal control in conjunction with the audit of the consolidated financial statements, this sentence would be worded as follows: “In making those risk assessments, the
auditor considers internal control relevant to the entity’s preparation and fair presentation of the consolidated financial statements in order to design audit procedures that are appropriate in the circumstances.” In the case of footnote 27, this may read: “In making those risk
assessments, the auditor considers internal control relevant to the entity’s preparation of consolidated financial statements that give a true and fair view in order to design audit procedures that are appropriate in the circumstances.”
In het geval van voetnoot 27 kan deze zin als volgt luiden: “Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de auditor de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor de opstelling door de entiteit van geconsolideerde financiële overzichten die een getrouw beeld
geven teneinde controlewerkzaamheden op te zetten die in de gegeven omstandigheden passend zijn, maar niet met het doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit”.
In omstandigheden waarin de auditor eveneens de verantwoordelijkheid heeft om in combinatie met de controle van de geconsolideerde financiële overzichten een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing, zou deze zin als volgt luiden:
“Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de auditor de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor de opstelling en de getrouwe weergave door de entiteit van de geconsolideerde financiële overzichten teneinde controlewerkzaamheden op te zetten die in de
gegeven omstandigheden passend zijn”. In het geval van voetnoot 27 kan deze zin als volgt luiden: “Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de auditor de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor de opstelling door de entiteit van geconsolideerde
financiële overzichten die een getrouw beeld geven teneinde controlewerkzaamheden op te zetten die in de gegeven omstandigheden passend zijn”.
Pagina 47 van 61

van de algehele presentatie van de geconsolideerde financiële overzichten.
We believe that the audit evidence we have obtained is sufficient and appropriate to provide a
basis for our qualified audit opinion.
Basis for Qualified Opinion
ABC Company’s investment in XYZ Company, a foreign associate acquired during the year
and accounted for by the equity method, is carried at $15 million on the consolidated balance
sheet as at December 31, 20X1, and ABC’s share of XYZ’s net income of $1 million is
included in the consolidated income statement for the year then ended. We were unable to
obtain sufficient appropriate audit evidence about the carrying amount of ABC’s investment
in XYZ as at December 31, 20X1 and ABC’s share of XYZ’s net income for the year because
we were denied access to the financial information, management, and the auditors of XYZ.
Consequently, we were unable to determine whether any adjustments to these amounts were
necessary.
Qualified Opinion
In our opinion, except for the possible effects of the matter described in the Basis for
Qualified Opinion paragraph, the consolidated financial statements present fairly, in all
material respects, (or give a true and fair view of) the financial position of ABC Company
and its subsidiaries as at December 31, 20X1, and (of) their financial performance and cash
flows for the year then ended in accordance with International Financial Reporting Standards.
Report on Other Legal and Regulatory Requirements
[Form and content of this section of the auditor’s report will vary depending on the nature of
the auditor’s other reporting responsibilities.]
[Auditor’s signature]
[Date of the auditor’s report]
[Auditor’s address]
If, in the group engagement partner’s judgment, the effect on the group financial statements
of the inability to obtain sufficient appropriate audit evidence is material and pervasive, the
group engagement partner would disclaim an opinion in accordance with ISA 705.
Wij zijn van mening dat wij voldoende en geschikte controle-informatie hebben verkregen ter
onderbouwing van ons controleoordeel met beperking.
Onderbouwing van een oordeel met beperking
De deelneming van de vennootschap ABC in de vennootschap XYZ, een buitenlandse
geassocieerde deelneming die tijdens het boekjaar werd overgenomen en volgens de equitymethode
wordt verwerkt, is in de geconsolideerde balans per 31 december 20X1 opgenomen
tegen $ 15 miljoen, en het aandeel van ABC in het nettoresultaat van XYZ van $ 1 miljoen is
opgenomen in de geconsolideerde winst-en-verliesrekening van het op die datum afgesloten
boekjaar. Wij waren niet in staat voldoende en geschikte controle-informatie te verkrijgen over
de boekwaarde van de deelneming van ABC in XYZ per 31 december 20X1 en het aandeel van
ABC in het nettoresultaat van XYZ over het boekjaar, omdat ons de toegang werd geweigerd
tot de financiële informatie, het management en de auditors van XYZ. Als gevolg daarvan
konden wij niet bepalen of aanpassingen van deze bedragen nodig waren.
Oordeel met beperking
Wij zijn van oordeel dat de geconsolideerde financiële overzichten, uitgezonderd de mogelijke
effecten van de aangelegenheid die is beschreven in de paragraaf “Onderbouwing van het
oordeel met beperking”, in alle van materieel belang zijnde opzichten een getrouwe weergave
vormen (of een getrouw beeld geven) van de financiële positie van de vennootschap ABC en
haar deelnemingen per 31 december 20X1 en van hun financiële prestaties en kasstromen over
het op die datum afgesloten boekjaar in overeenstemming met de International Financial
Reporting Standards.
Verklaring betreffende overige door wet- of regelgeving gestelde vereisten
[De vorm en inhoud van deze sectie van de controleverklaring zullen verschillen naar gelang
van de aard van de overige rapporteringsverantwoordelijkheden van de auditor.]
[Handtekening van de auditor]
[Datum van de controleverklaring]
[Adres van de auditor]
Indien op grond van de oordeelsvorming van de opdrachtpartner op groepsniveau het effect op
de financiële overzichten van de groep van de onmogelijkheid om voldoende en geschikte
controle-informatie te verkrijgen zowel van materieel belang is als een diepgaande invloed
heeft, zal hij een oordeelonthouding formuleren overeenkomstig ISA 705.
Pagina 48 van 61

Appendix 2 Bijlage 2
(Ref: Para. A23) (Zie Par. A23)
Examples of Matters about Which the Group Engagement Team Obtains an
Understanding
The examples provided cover a broad range of matters; however, not all matters are relevant
to every group audit engagement and the list of examples is not necessarily complete.
Group-Wide Controls
Voorbeelden van aangelegenheden waarin het opdrachtteam op groepsniveau inzicht
verkrijgt
De genoemde voorbeelden hebben betrekking op een breed scala aan aangelegenheden. Niet
alle aangelegenheden zijn evenwel relevant voor iedere controleopdracht op groepsniveau, en
de lijst met voorbeelden is niet noodzakelijkerwijs volledig.
Interne beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel
(1) Group-wide controls may include a combination of the following: (1) Interne beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel kunnen bestaan
uit een combinatie van:
Regular meetings between group and component management to discuss business
developments and to review performance.
regelmatige vergaderingen tussen het management op groepsniveau en het management
van de groepsonderdelen om de zakelijke ontwikkelingen te bespreken en de prestaties te
beoordelen;
Monitoring of components’ operations and their financial results, including regular
reporting routines, which enables group management to monitor components’
performance against budgets, and to take appropriate action.
het monitoren van de activiteiten van de groepsonderdelen en hun financiële resultaten,
met inbegrip van de routinematige rapporteringen, dat het management op groepsniveau
in staat stelt de prestaties van de groepsonderdelen te vergelijken met de budgetten,
alsmede om de juiste acties te nemen;
Group management’s risk assessment process, i.e., the process for identifying,
analyzing and managing business risks, including the risk of fraud, that may result in
material misstatement of the group financial statements.
het proces van risico-inschatting door het management op groepsniveau, dat wil zeggen
het proces voor het identificeren, analyseren en beheersen van bedrijfsrisico’s, met
inbegrip van het frauderisico, die kunnen leiden tot een afwijking van materieel belang in
de financiële overzichten van de groep;
Monitoring, controlling, reconciling, and eliminating intra-group transactions and
unrealized profits, and intra-group account balances at group level.
het monitoren, beheersen, aansluiten en elimineren van intragroepstransacties, nietgerealiseerde
winsten en intragroeprekeningsaldi op groepsniveau;
A process for monitoring the timeliness and assessing the accuracy and completeness of
financial information received from components.
een procedure voor het monitoren van de tijdigheid en het beoordelen van de
nauwkeurigheid en volledigheid van financiële informatie die van groepsonderdelen is
ontvangen;
A central IT system controlled by the same general IT controls for all or part of the
group.
een centraal IT-systeem dat door dezelfde general IT controls voor de gehele groep of een
deel van de groep wordt beheerst;
Control activities within an IT system that is common for all or some components. interne beheersingsactiviteiten binnen een IT-systeem dat door alle of een deel van de
groepsonderdelen wordt gehanteerd;
Monitoring of controls, including activities of internal audit and self-assessment
programs.
het monitoren van interne beheersingsmaatregelen, met inbegrip van interne
auditactiviteiten en zelfbeoordelingsprogramma’s;
Consistent policies and procedures, including a group financial reporting procedures
manual.
consistente beleidslijnen en -procedures, met inbegrip van een handboek met procedures
voor de financiële verslaggeving van de groep;
Group-wide programs, such as codes of conduct and fraud prevention programs. programma’s geldend voor de groep als geheel, zoals gedragscodes en
Pagina 49 van 61

fraudepreventieprogramma’s;
Arrangements for assigning authority and responsibility to component management. regelingen voor de toewijzing van bevoegdheden en verantwoordelijkheden aan het
management van de groepsonderdelen;
(2) Internal audit may be regarded as part of group-wide controls, for example, when
the internal audit function is centralized. ISA 610 59 deals with the group
engagement team’s evaluation of the competence and objectivity of the internal
auditors where it plans to use their work.
(2) De interne audit kan worden beschouwd als een deel van de interne
beheersingsmaatregelen geldend voor de groep als geheel, bijvoorbeeld als de interne
auditfunctie gecentraliseerd is. ISA 610 60 behandelt de evaluatie door het
opdrachtteam op groepsniveau van de competentie en objectiviteit van de interne
auditors indien dit team voornemens is om van hun werkzaamheden gebruik te
maken.
Consolidation Process
(3) The group engagement team’s understanding of the consolidation process may
include matters such as the following:
Matters relating to the applicable financial reporting framework:
The extent to which component management has an understanding of the
applicable financial reporting framework.
The process for identifying and accounting for components in accordance with the
applicable financial reporting framework.
The process for identifying reportable segments for segment reporting in
accordance with the applicable financial reporting framework.
The process for identifying related party relationships and related party
transactions for reporting in accordance with the applicable financial
reporting framework.
The accounting policies applied to the group financial statements, changes from
those of the previous financial year, and changes resulting from new or
revised standards under the applicable financial reporting framework.
The procedures for dealing with components with financial year-ends different
from the group’s year-end.
Consolidatieproces
(3) Het inzicht dat het opdrachtteam op groepsniveau heeft in het consolidatieproces kan
onder meer de volgende aangelegenheden omvatten:
Aangelegenheden met betrekking tot het van toepassing zijnde stelsel inzake
financiële verslaggeving:
de mate waarin het management van de groepsonderdelen inzicht heeft in het van
toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving;
het proces voor het aanwijzen en administratief verwerken van groepsonderdelen in
overeenstemming met het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële
verslaggeving;
het proces voor het aanwijzen van segmenten waarover moet worden gerapporteerd
in overeenstemming met het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële
verslaggeving;
het proces van het aanwijzen van relaties en transacties met verbonden partijen voor
rapportering in overeenstemming met het van toepassing zijnde stelsel inzake
financiële verslaggeving;
de grondslagen voor financiële verslaggeving die worden toegepast op de financiële
overzichten van de groep, de wijzigingen daarin ten opzichte van het
voorgaande boekjaar, alsmede wijzigingen die het gevolg zijn van nieuwe of
herziene standaarden overeenkomstig het van toepassing zijnde stelsel inzake
financiële verslaggeving;
de procedures voor het omgaan met groepsonderdelen waarvan het boekjaar niet
eindigt op dezelfde datum als dat van de groep.
59
60
ISA 610, “Using the Work of Internal Auditors,” paragraph 9.
ISA 610, “Gebruikmaken van de werkzaamheden van interne auditors”, paragraaf 9.
Pagina 50 van 61

Matters relating to the consolidation process:
Group management’s process for obtaining an understanding of the accounting
policies used by components, and, where applicable, ensuring that uniform
accounting policies are used to prepare the financial information of the
components for the group financial statements, and that differences in
accounting policies are identified, and adjusted where required in terms of the
applicable financial reporting framework. Uniform accounting policies are
the specific principles, bases, conventions, rules, and practices adopted by the
group, based on the applicable financial reporting framework, that the
components use to report similar transactions consistently. These policies are
ordinarily described in the financial reporting procedures manual and
reporting package issued by group management.
Group management’s process for ensuring complete, accurate and timely financial
reporting by the components for the consolidation.
The process for translating the financial information of foreign components into
the currency of the group financial statements.
How IT is organized for the consolidation, including the manual and automated
stages of the process, and the manual and programmed controls in place at
various stages of the consolidation process.
Group management’s process for obtaining information on subsequent events.
Matters relating to consolidation adjustments:
The process for recording consolidation adjustments, including the preparation,
authorization and processing of related journal entries, and the experience of
personnel responsible for the consolidation.
The consolidation adjustments required by the applicable financial reporting
framework.
Business rationale for the events and transactions that gave rise to the
consolidation adjustments.
Frequency, nature and size of transactions between components.
Aangelegenheden met betrekking tot het consolidatieproces:
het door het management op groepsniveau gehanteerde proces voor het verwerven
van inzicht in de door groepsonderdelen gehanteerde grondslagen voor
financiële verslaggeving en, indien van toepassing, het verzekeren dat uniforme
grondslagen voor financiële verslaggeving worden gehanteerd bij het opstellen
van de financiële informatie van de groepsonderdelen ten behoeve van de
financiële overzichten van de groep, alsmede dat verschillen in grondslagen
voor financiële verslaggeving worden geïdentificeerd, en worden aangepast
wanneer dat op grond van het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële
verslaggeving vereist is. Uniforme grondslagen voor financiële verslaggeving
zijn de specifieke principes, uitgangspunten, afspraken, regels en praktijken die
door de groep zijn aanvaard, gebaseerd op het van toepassing zijnde stelsel
inzake financiële verslaggeving, die door de groepsonderdelen worden
gehanteerd om op consistente wijze soortgelijke transacties te rapporteren. Deze
grondslagen zijn gewoonlijk beschreven in het handboek met procedures voor
de financiële verslaggeving en in het rapporteringspakket dat door het
management op groepsniveau is uitgegeven.
het door het management op groepsniveau gehanteerde proces om ervoor te zorgen
dat de financiële verslaggeving door de groepsonderdelen ten behoeve van de
consolidatie volledig, nauwkeurig en tijdig is;
het proces voor het omrekenen van de financiële informatie van buitenlandse
groepsonderdelen naar de valuta van de financiële overzichten van de groep;
de wijze waarop de geautomatiseerde gegevensverwerking is georganiseerd voor de
consolidatie, met inbegrip van de handmatige en geautomatiseerde stappen in
het proces, alsmede de handmatige en geautomatiseerde interne
beheersingsmaatregelen die in de verschillende fasen van het consolidatieproces
van toepassing zijn;
het door het management op groepsniveau gehanteerde proces voor het verkrijgen
van informatie over gebeurtenissen na de einddatum van de verslagperiode;
aangelegenheden met betrekking tot consolidatieaanpassingen:
het proces voor het vastleggen van consolidatieaanpassingen, met inbegrip van het
vastleggen, autoriseren en verwerken van daarop betrekking hebbende
journaalposten, alsmede de ervaring van het personeel dat voor de consolidatie
verantwoordelijk is;
de consolidatieaanpassingen die op grond van het van toepassing zijnde stelsel
inzake financiële verslaggeving vereist zijn;
de zakelijke redenen voor de gebeurtenissen en transacties die aanleiding gaven tot
de consolidatieaanpassingen;
de frequentie, aard en omvang van transacties tussen groepsonderdelen;
Pagina 51 van 61

Procedures for monitoring, controlling, reconciling and eliminating intra-group
transactions and unrealized profits, and intra-group account balances.
Steps taken to arrive at the fair value of acquired assets and liabilities, procedures
for amortizing goodwill (where applicable), and impairment testing of
goodwill, in accordance with the applicable financial reporting framework.
Arrangements with a majority owner or minority interests regarding losses
incurred by a component (for example, an obligation of the minority interest
to make good such losses).
de procedures voor het monitoren, beheersen, aansluiten en elimineren van
intragroepstransacties, niet-gerealiseerde winsten en intragroeprekeningsaldi;
de stappen die zijn genomen om te komen tot de reële waarde van verworven activa
en overgenomen verplichtingen, procedures voor het afschrijven van goodwill
(indien van toepassing), alsmede het toetsen van goodwill op bijzondere
waardevermindering, in overeenstemming met het van toepassing zijnde stelsel
inzake financiële verslaggeving;
regelingen met een meerderheidsaandeelhouder of minderheidsbelangen met
betrekking tot verliezen die door een groepsonderdeel zijn geleden
(bijvoorbeeld een verplichting van het minderheidsbelang om een dergelijk
verlies te compenseren).
Pagina 52 van 61

Appendix 3 Bijlage 3
(Ref: Para. A30) (Zie Par. A30)
Examples of Conditions or Events that May Indicate Risks of Material Misstatement of
the Group Financial Statements
The examples provided cover a broad range of conditions or events; however, not all
conditions or events are relevant to every group audit engagement and the list of examples is
not necessarily complete.
Voorbeelden van omstandigheden of gebeurtenissen die kunnen wijzen op risico’s op een
afwijking van materieel belang in de financiële overzichten van een groep
De genoemde voorbeelden hebben betrekking op een breed scala aan omstandigheden en
gebeurtenissen. Niet alle omstandigheden en gebeurtenissen zijn echter relevant voor iedere
controleopdracht op groepsniveau, en de lijst met voorbeelden is niet noodzakelijkerwijs
volledig.
A complex group structure, especially where there are frequent acquisitions, disposals
or reorganizations.
een complexe groepsstructuur, met name als er sprake is van frequente overnames,
afstotingen of reorganisaties;
Poor corporate governance structures, including decision-making processes, that are not
transparent.
gebrekkige corporate governance-structuren, met inbegrip van besluitvormingsprocessen
die niet transparant zijn;
Non-existent or ineffective group-wide controls, including inadequate group
management information on monitoring of components’ operations and their results.
het ontbreken of niet effectief werken van interne beheersingsmaatregelen geldend voor
de groep als geheel, met inbegrip van inadequate informatie verstrekt door het
management op groepsniveau over het monitoren van de activiteiten en resultaten van
groepsonderdelen;
Components operating in foreign jurisdictions that may be exposed to factors such as
unusual government intervention in areas such as trade and fiscal policy, and restrictions on
currency and dividend movements; and fluctuations in exchange rates.
groepsonderdelen die actief zijn in buitenlandse rechtsgebieden en blootgesteld kunnen
zijn aan factoren zoals ongebruikelijke overheidsinterventies op gebieden als handel en
fiscaal beleid, beperkingen op valutabewegingen en dividenduitkeringen, alsmede
wisselkoersfluctuaties;
Business activities of components that involve high risk, such as long-term contracts or
trading in innovative or complex financial instruments.
zakelijke activiteiten van groepsonderdelen die een hoog risico inhouden, zoals
langetermijncontracten of de handel in innovatieve of complexe financiële instrumenten;
Uncertainties regarding which components’ financial information require incorporation in
the group financial statements in accordance with the applicable financial reporting
framework, for example, whether any special-purpose entities or non-trading entities exist
and require incorporation.
onzekerheden omtrent de vraag van welke groepsonderdelen financiële informatie moet
worden opgenomen in de financiële overzichten van de groep in overeenstemming met het
van toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving, bijvoorbeeld of er voor een
bijzonder doel opgerichte entiteiten of entiteiten zonder commercieel doel bestaan die
moeten worden opgenomen;
Unusual related party relationships and transactions. ongebruikelijke relaties en transacties met verbonden partijen;
Prior occurrences of intra-group account balances that did not balance or reconcile on
consolidation.
eerder voorgekomen intragroeprekeningsaldi die bij consolidatie niet in evenwicht waren
of aansloten;
The existence of complex transactions that are accounted for in more than one component. het bestaan van complexe transacties die in meer dan een groepsonderdeel administratief
zijn verwerkt;
Components’ application of accounting policies that differ from those applied to the group
financial statements.
de toepassing door groepsonderdelen van grondslagen voor financiële verslaggeving die
afwijken van die welke bij het opstellen van de financiële overzichten van de groep zijn
toegepast;
Pagina 53 van 61

Components with different financial year-ends, which may be utilized to manipulate the
timing of transactions.
groepsonderdelen waarvan de boekjaren op verschillende data eindigen en die kunnen
worden gebruikt om de timing van transacties te manipuleren;
Prior occurrences of unauthorized or incomplete consolidation adjustments. eerder voorgekomen niet-geautoriseerde of onvolledige consolidatieaanpassingen;
Aggressive tax planning within the group, or large cash transactions with entities in tax
havens.
een agressieve belastingplanning binnen de groep of grote geldtransacties met entiteiten in
belastingparadijzen;
Frequent changes of auditors engaged to audit the financial statements of components. frequente vervangingen van auditors die belast waren met de controle van de financiële
overzichten van groepsonderdelen.
Pagina 54 van 61

Appendix 4 Bijlage 4
(Ref: Para. A35) (Zie Par. A35)
Examples of a Component Auditor’s Confirmations
The following is not intended to be a standard letter. Confirmations may vary from one
component auditor to another and from one period to the next.
Confirmations often are obtained before work on the financial information of the component
commences.
[Component Auditor Letterhead]
[Date]
[To Group Engagement Partner]
This letter is provided in connection with your audit of the group financial statements of
[name of parent] for the year ended [date] for the purpose of expressing an opinion on
whether the group financial statements present fairly, in all material respects (give a true and
fair view of) the financial position of the group as of [date] and of its financial performance
and cash flows for the year then ended in accordance with [indicate applicable financial
reporting framework].
We acknowledge receipt of your instructions dated [date], requesting us to perform the
specified work on the financial information of [name of component] for the year ended [date].
We confirm that:
Voorbeelden van bevestigingen van de auditor van een groepsonderdeel
Het onderstaande voorbeeld is niet bedoeld als een standaardbrief. Bevestigingen kunnen
verschillen per auditor van een groepsonderdeel en per periode.
Bevestigingen worden vaak verkregen voordat de werkzaamheden met betrekking tot de
financiële informatie van het groepsonderdeel beginnen.
[Briefhoofd van de auditor van het groepsonderdeel]
[Datum]
[Aan de opdrachtpartner op groepsniveau]
Deze brief houdt verband met uw controle van de financiële overzichten van de groep van
[naam van de moedervennootschap] over het op [datum] afgesloten boekjaar met als doel een
oordeel tot uitdrukking te brengen over de vraag of de financiële overzichten van de groep in
alle van materieel belang zijnde opzichten een getrouwe weergave vormen (of een getrouw
beeld geven) van de financiële positie van de groep per [datum] en van haar financiële
prestaties en kasstromen over het op die datum afgesloten boekjaar in overeenstemming met
[het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële verslaggeving].
Wij bevestigen de ontvangst van uw instructies de dato [datum] waarbij u ons verzoekt de
daarin genoemde werkzaamheden met betrekking tot de financiële informatie van [naam van
het groepsonderdeel] over het op [datum] afgesloten boekjaar uit te voeren.
Wij bevestigen dat:
We will be able to comply with the instructions. / We advise you that we will not
be able to comply with the following instructions [specify instructions] for the
following reasons [specify reasons].
We acknowledge that:
• The instructions are clear and we understand them. / We would appreciate
it if you could clarify the following instructions [specify instructions].
• We will cooperate with you and provide you with access to relevant audit
documentation.
1. The financial information of [name of component] will be included in the group
financial statements of [name of parent].
2. You may consider it necessary to be involved in the work you have requested us to
perform on the financial information of [name of component] for the year ended
[date].
Wij erkennen dat:
wij in staat zullen zijn uw instructies na te komen. / Wij berichten u dat wij niet in
staat zullen zijn de volgende instructies [instructies specificeren] na te komen om de
volgende redenen [redenen specificeren].
de instructies duidelijk zijn en dat wij ze begrijpen. / Wij zouden het op prijs stellen
mocht u de volgende instructies [instructies specificeren] kunnen verduidelijken.
wij met u zullen samenwerken en u toegang zullen verlenen tot relevante
controledocumentatie.
1. de financiële informatie van [naam van het groepsonderdeel] zal worden opgenomen in de
financiële overzichten van de groep van [naam van de moedervennootschap].
2. u het noodzakelijk kunt achten te worden betrokken bij de werkzaamheden die u ons verzocht
heeft uit te voeren met betrekking tot de financiële informatie van [naam van het
groepsonderdeel] over op [datum] afgesloten het boekjaar.
3. You intend to evaluate and, if considered appropriate, use our work for the audit 3. u voornemens bent onze werkzaamheden te evalueren en, indien deze geschikt worden
Pagina 55 van 61

of the group financial statements of [name of parent].
In connection with the work that we will perform on the financial information of [name of
component], a [describe component, e.g., wholly-owned subsidiary, subsidiary, joint venture,
investee accounted for by the equity or cost methods of accounting] of [name of parent], we
confirm the following:
(a)
(b)
We have an understanding of [indicate relevant ethical requirements] that
is sufficient to fulfill our responsibilities in the audit of the group financial
statements, and will comply therewith. In particular, and with respect to
[name of parent] and the other components in the group, we are independent
within the meaning of [indicate relevant ethical requirements] and comply
with the applicable requirements of [refer to rules] promulgated by [name of
regulatory agency].
We have an understanding of International Standards on Auditing and
[indicate other national standards applicable to the audit of the group
financial statements] that is sufficient to fulfill our responsibilities in the
audit of the group financial statements and will conduct our work on the
financial information of [name of component] for the year ended [date] in
accordance with those standards.
(3) We possess the special skills (e.g., industry specific knowledge) necessary to
perform the work on the financial information of the particular component.
(4) We have an understanding of [indicate applicable financial reporting framework or
group financial reporting procedures manual] that is sufficient to fulfill our
responsibilities in the audit of the group financial statements.
We will inform you of any changes in the above representations during the course of our
work on the financial information of [name of component].
[Auditor’s signature]
[Date]
[Auditor’s address]
bevonden, daarvan gebruik te maken voor de controle van de financiële overzichten van de
groep van [naam van de moedervennootschap].
In verband met de werkzaamheden die wij zullen uitvoeren met betrekking tot de financiële
informatie van [naam van het groepsonderdeel], een [beschrijving van het groepsonderdeel,
bijvoorbeeld een 100%-dochtermaatschappij, een dochtermaatschappij, een joint venture, een
deelneming die administratief wordt verwerkt volgens de equity- of kostprijsmethode] van
[naam van de moedermaatschappij] bevestigen wij het volgende:
(a)
(b)
Wij hebben voldoende kennis van [relevante ethische voorschriften vermelden] om
onze verantwoordelijkheden in de controle van de financiële overzichten van de groep
te vervullen, en wij zullen deze naleven. In het bijzonder, en met betrekking tot [naam
van de moedervennootschap] en de andere groepsonderdelen, zijn wij onafhankelijk in
de zin van [relevante ethische voorschriften vermelden] en houden wij ons aan de van
toepassing zijnde vereisten van [verwijzen naar voorschriften] uitgevaardigd door
[naam van de regelgevende instantie].
Wij hebben voldoende kennis van de International Standards on Auditing en [andere
nationale standaarden vermelden die van toepassing zijn op de controle van de
financiële overzichten van de groep] om onze taken in de controle van de financiële
overzichten van de groep te vervullen en wij zullen onze werkzaamheden met
betrekking tot de financiële informatie van [naam van het groepsonderdeel] over het op
[datum] afgesloten boekjaar uitvoeren in overeenstemming met deze standaarden.
(3) Wij bezitten specifieke deskundigheid (bijvoorbeeld sectorspecifieke kennis) die
noodzakelijk is om de werkzaamheden met betrekking tot de financiële informatie
van het betrokken groepsonderdeel uit te voeren.
(4) Wij hebben voldoende kennis van [het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële
verslaggeving of het handboek met procedures voor de financiële verslaggeving van
de groep vermelden] om onze taken in de controle van de financiële overzichten van
de groep te vervullen.
Wij zullen u op de hoogte houden van eventuele wijzigingen in de bevestigingen hierboven die
zich kunnen voordoen in de loop van onze werkzaamheden met betrekking tot de financiële
informatie van [naam van het groepsonderdeel].
[Datum]
[Adres van de auditor]
[Handtekening van de auditor]
Pagina 56 van 61

Appendix 5 Bijlage 5
(Ref: Para. A58) (Zie Par. A58)
Required and Additional Matters Included in the Group Engagement Team’s Letter of
Instruction
Matters required by this ISA to be communicated to the component auditor are shown in
italicized text.
Matters that are relevant to the planning of the work of the component auditor:
A request for the component auditor, knowing the context in which the group
engagement team will use the work of the component auditor, to confirm that the
component auditor will cooperate with the group engagement team.
The timetable for completing the audit.
Dates of planned visits by group management and the group engagement team, and
dates of planned meetings with component management and the component
auditor.
A list of key contacts.
The work to be performed by the component auditor, the use to be made of that work,
and arrangements for coordinating efforts at the initial stage of and during the
audit, including the group engagement team’s planned involvement in the work of
the component auditor.
The ethical requirements that are relevant to the group audit and, in particular, the
independence requirements.
Vereiste en aanvullende aangelegenheden die in de instructiebrief van het opdrachtteam
op groepsniveau worden opgenomen
Aangelegenheden die op grond van deze ISA vereist zijn aan de auditor van een
groepsonderdeel te worden meegedeeld, zijn cursief weergegeven.
Aangelegenheden die relevant zijn voor de planning van de werkzaamheden van de auditor van
een groepsonderdeel:
een verzoek aan de auditor van het groepsonderdeel, die kennis heeft van de context
waarbinnen het opdrachtteam op groepsniveau gebruik zal maken van de
werkzaamheden van de auditor van het groepsonderdeel, om te bevestigen dat hij
met het opdrachtteam op groepsniveau zal samenwerken;
het tijdschema voor het afronden van de controle;
de data van geplande bezoeken door het management op groepsniveau en het
opdrachtteam op groepsniveau, alsmede de data van geplande vergaderingen met het
management van het groepsonderdeel en de auditor van dat onderdeel;
een lijst van belangrijke contactpersonen;
de door de auditor van het groepsonderdeel uit te voeren werkzaamheden, het gebruik
dat van die werkzaamheden zal worden gemaakt, alsmede regelingen voor het
coördineren van de inspanningen in de beginfase van en tijdens de controle, met
inbegrip van de geplande betrokkenheid van het opdrachtteam op groepsniveau bij
de werkzaamheden van de auditor van het groepsonderdeel;
de ethische voorschriften die relevant zijn voor de groepscontrole en, in het bijzonder,
de onafhankelijkheidsvoorschriften;
In the case of an audit or review of the financial information of the component,
component materiality (and, if applicable, the materiality level or levels for
particular classes of transactions, account balances or disclosures), and the
threshold above which misstatements cannot be regarded as clearly trivial to the
group financial statements.
A list of related parties prepared by group management, and any other related
parties that the group engagement team is aware of, and a request that the
component auditor communicates on a timely basis to the group engagement team
related parties not previously identified by group management or the group
engagement team.
in geval van een controle of beoordeling van de financiële informatie van het
groepsonderdeel, het materialiteitsniveau voor een groepsonderdeel, (en, indien van
toepassing, het (de) materialiteitsniveau(s) voor bijzondere transactiestromen,
rekeningsaldi of in de financiële overzichten opgenomen toelichtingen) alsmede de
grenswaarde waarboven afwijkingen niet als duidelijk triviaal voor de financiële
overzichten van de groep kunnen worden beschouwd;
een lijst van verbonden partijen opgesteld door het management op groepsniveau, en
alle andere verbonden partijen waarvan het opdrachtteam op groepsniveau kennis
heeft, alsmede een verzoek dat de auditor van het groepsonderdeel aan het
opdrachtteam op groepsniveau tijdig de verbonden partijen meedeelt die niet eerder
door het management op groepsniveau of door het opdrachtteam op groepsniveau
waren aangewezen;
Pagina 57 van 61

Work to be performed on intra-group transactions and unrealized profits and intragroup
account balances.
Guidance on other statutory reporting responsibilities, for example, reporting on
group management’s assertion on the effectiveness of internal control.
Where time lag between completion of the work on the financial information of the
components and the group engagement team’s conclusion on the group financial
statements is likely, specific instructions for a subsequent events review.
Matters that are relevant to the conduct of the work of the component auditor
The findings of the group engagement team’s tests of control activities of a
processing system that is common for all or some components, and tests of
controls to be performed by the component auditor.
Identified significant risks of material misstatement of the group financial
statements, due to fraud or error, that are relevant to the work of the component
auditor, and a request that the component auditor communicates on a timely basis
any other significant risks of material misstatement of the group financial
statements, due to fraud or error, identified in the component and the component
auditor’s response to such risks.
The findings of internal audit, based on work performed on controls at or relevant to
components.
A request for timely communication of audit evidence obtained from performing
work on the financial information of the components that contradicts the audit
evidence on which the group engagement team originally based the risk
assessment performed at group level.
A request for a written representation on component management’s compliance with
the applicable financial reporting framework, or a statement that differences
between the accounting policies applied to the financial information of the
component and those applied to the group financial statements have been
disclosed.
Matters to be documented by the component auditor.
werkzaamheden die moeten worden uitgevoerd met betrekking tot
intragroepstransacties, niet-gerealiseerde winsten en intragroeprekeningsaldi;
leidraden met betrekking tot andere wettelijke rapporteringsverplichtingen,
bijvoorbeeld rapportering over de beweringen van het management op groepsniveau
inzake de effectiviteit van de interne beheersing;
indien er waarschijnlijk een bepaalde tijd zal verlopen tussen de afronding van de
werkzaamheden met betrekking tot de financiële informatie van de
groepsonderdelen en de conclusies van het opdrachtteam op groepsniveau met
betrekking tot de financiële overzichten van de groep, specifieke instructies voor een
beoordelingen van gebeurtenissen na de einddatum van de verslagperiode.
Aangelegenheden die relevant zijn voor de uitvoering van de werkzaamheden van de auditor
van een groepsonderdeel
de bevindingen van de toetsingen door het opdrachtteam op groepsniveau van de
interne beheersingsactiviteiten van een verwerkingssysteem dat door alle of
sommige groepsonderdelen wordt gebruikt, alsmede de bevindingen van door de
auditor van het groepsonderdeel uit te voeren toetsingen van de interne
beheersingsmaatregelen;
geïdentificeerde significante risico’s op een afwijking van materieel belang in de
financiële overzichten van de groep als gevolg van fraude of fouten die relevant zijn
voor de werkzaamheden van de auditor van het groepsonderdeel, en een verzoek dat
de auditor van het groepsonderdeel alle andere in het groepsonderdeel
geïdentificeerde significante risico’s op een afwijking van materieel belang in de
financiële overzichten van de groep als gevolg van fraude of fouten tijdig meedeelt,
alsmede de wijze waarop de auditor van het groepsonderdeel op dergelijke risico’s
inspeelt;
de bevindingen van de interne audit die gebaseerd zijn op werkzaamheden uitgevoerd
met betrekking tot interne beheersingsmaatregelen in, of relevant voor,
groepsonderdelen;
een verzoek om controle-informatie verkregen uit de uitvoering van werkzaamheden
met betrekking tot de financiële informatie van de groepsonderdelen die in
tegenspraak is met controle-informatie waarop het opdrachtteam op groepsniveau
oorspronkelijk de op groepsniveau uitgevoerde risico-inschatting heeft gebaseerd
tijdig mee te delen;
een verzoek om een schriftelijke bevestiging over de naleving door het management
van het groepsonderdeel van het van toepassing zijnde stelsel inzake financiële
verslaggeving, dan wel een verklaring dat verschillen tussen de grondslagen voor
financiële verslaggeving die op de financiële informatie van het groepsonderdeel
zijn toegepast en die welke op de financiële overzichten van de groep zijn toegepast,
zijn toegelicht;
Door de auditor van het groepsonderdeel te documenteren aangelegenheden.
Pagina 58 van 61

Other information
Overige informatie
A request that the following be reported to the group engagement team on a timely
basis:
o
Significant accounting, financial reporting and auditing matters,
including accounting estimates and related judgments.
een verzoek dat de volgende punten tijdig aan het opdrachtteam op groepsniveau
worden gerapporteerd:
o
significante aangelegenheden inzake administratieve verwerking,
financiële verslaggeving en controle, met inbegrip van schattingen en
daarmee verband houdende oordeelsvormingen;
o Matters relating to the going concern status of the component. o aangelegenheden met betrekking tot de continuïteit van het
groepsonderdeel;
o Matters relating to litigation and claims. o aangelegenheden met betrekking tot rechtszaken en claims;
o
Significant deficiencies in internal control that the component auditor
has identified during the performance of the work on the financial
information of the component, and information that indicates the
existence of fraud.
o
significante tekortkomingen in de interne beheersing die de auditor van
het groepsonderdeel tijdens de uitvoering van de werkzaamheden met
betrekking tot de financiële informatie van dat groepsonderdeel heeft
geïdentificeerd, alsmede informatie die wijst op het bestaan van fraude;
A request that the group engagement team be notified of any significant or unusual
events as early as possible.
A request that the matters listed in paragraph 41 be communicated to the group
engagement team when the work on the financial information of the component is
completed.
een verzoek dat het opdrachtteam op groepsniveau zo snel mogelijk op de hoogte
wordt gesteld van elke significante of ongebruikelijke gebeurtenis;
een verzoek dat de in paragraaf 41 genoemde aangelegenheden aan het opdrachtteam
op groepsniveau worden meegedeeld wanneer de werkzaamheden met betrekking tot
de financiële informatie van het groepsonderdeel zijn afgerond.
Pagina 59 van 61

Figuur 1 ISA 600 ENGELS
Is the component of
individual financial
significance to the
group? (Para. 26)
YES
Audit of the
component’s financial
information*
(Para. 26)
NO
Is the component likely to
include significant risks of
material misstatement of
the group financial
statements due to its
specific nature or
circumstances? (Para. 27)
YES
Audit of the
component’s financial
information;* or
Audit of one or more
account balances,
classes of transactions
or disclosures relating to
the likely significant
risks; or
Specified audit
procedures relating to
the likely significant
risks
(Para. 27)
NO
Analytical procedures performed at group
level for components that are not
significant components (Para. 28)
Is the planned scope
such that sufficient
appropriate audit
evidence on which to
base the group audit
opinion can be
obtained?
(Para. 29)
YES
Communication
with component
auditors
(Para. 40)
NO
Page 60 of 61
For further selected components:
Audit of the component’s financial information;* or
Audit of one or more accounts balances, classes of
transactions or disclosures; or
Review of the component’s financial information; or
Specified procedures (Para. 29)
* Performed using
component
materiality.

Figuur 1 ISA 600 NEDERLANDS
Is het groepsonderdeel van
individuele financiële
significantie voor de groep?
(Paragraaf 26)
JA
Controle van de financiële
informatie van het
groepsonderdeel
(Paragraaf 26)
NEEN
Bevat het groepsonderdeel
waarschijnlijk significante
risico’s op een afwijking van
materieel belang in de financiële
overzichten van de groep die het
gevolg zijn specifieke aard of
omstandigheden?
(Paragraaf 27)
JA
Controle van de financiële
informatie van het
groepsonderdeel; of de
controle van één of meer
rekeningsaldi,
transactiestromen, of
opgenomen toelichtingen
met betrekking tot
waarschijnlijk significante
risico’s; of specifieke
controlewerkzaamheden met
betrekking tot waarschijnlijk
significante risico’s
(Alinea 27)
NEEN
Cijferanalyses uitgevoerd op het groepsniveau
voor niet significante groepsonderdelen (Paragraaf
28)
Is de geplande reikwijdte
zodanig dat voldoende en
geschikte controleinformatie
kan worden
verkregen om daarop het
oordeel op groepsniveau te
baseren?
(Paragraaf 29)
JA
Communicatie met
auditors van
groepsonderdelen
(Paragraaf 40)
NEEN
Page 61 of 61
Voor verder geselecteerde groepsonderdelen:
Controle van de financiële informatie* van het groepsonderdeel; of
controle van één of meer rekeningsaldi, transactiestromen, of in de
financiële overzichten opgenomen toelichtingen; of beoordeling van
de financiële informatie van het groepsonderdeel; of specifieke
werkzaamheden
(Paragraaf 29)
* Uitgevoerd op basis
van het materialiteitsniveau
van het
groepsonderdeel