11.01.2014 Views

Cyrus - Revel - Amazon S3

Cyrus - Revel - Amazon S3

Cyrus - Revel - Amazon S3

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

REVEL CONCERTA F12 LUIDSPREKERS MET CYRUS CD 8 SE CD-SPELER,<br />

CYRUS 8 XP D QX GEÏNTEGREERDE VERSTERKER EN CYRUS PSX-R EXTERNE VOEDINGEN<br />

tested<br />

Referentiekwaliteiten<br />

in de middenklasse<br />

84<br />

Het Amerikaanse <strong>Revel</strong> en het Engelse <strong>Cyrus</strong> kunnen beiden bogen op zowel een<br />

rijke historie met veel successen, een uitgebreid productassortiment als vooral<br />

een sterk streven naar perfectie. Toch kunnen de dit keer door importeur Audiac<br />

aangeboden testproducten, onderling bijna niet meer verschillend zijn.<br />

Want laten we eerlijk zijn, waar de <strong>Cyrus</strong> producten er door hun gestroomlijnde,<br />

compacte en degelijke bouw, gelikt en modern uitzien, ogen deze<br />

<strong>Revel</strong>s uit de prijsgunstige Concerta serie, bijna bovenmatig conservatief.<br />

En de klank? Die bleek bij beide representanten nog de nodige verrassingen<br />

in petto te hebben.<br />

<strong>Revel</strong> is een sinds midden jaren negentig<br />

van de vorige eeuw opererende luidsprekerfabrikant,<br />

die sinds jaar en dag<br />

vooral bekend staat om de compromisloze<br />

state-of-the-art luidsprekerontwerpen.<br />

Vooral de modellen uit de duurste<br />

Ultima reeks kunnen wereldwijd bogen<br />

op veel waardering en een ijzersterk<br />

imago. Sinds 1997 staat ontwerper<br />

Kevin Voecks aan het hoofd van de<br />

<strong>Revel</strong> luidsprekerontwikkelafdeling en<br />

in de daarop volgende periode zijn er<br />

veel toonaangevende modellen geïntroduceerd.<br />

Kevin heeft zijn sporen in het<br />

verleden al ruimschoots verdiend door<br />

complete modellijnen te ontwerpen<br />

voor bekende ondernemingen als Mirage<br />

en Snell Acoustics. Hij staat als<br />

ontwerper verder vooral bekend om<br />

het feit dat hij wetenschap en goede<br />

metingen een wezenlijk onderdeel<br />

vind naast de vele kritische luistersessies<br />

die bij het ontwerpen van<br />

een model altijd nodig zijn en zullen<br />

blijven. Het moge duidelijk zijn dat<br />

hij dan juist bij Harman International<br />

op de juiste plaats zit, want (bijna)<br />

geen enkele andere fabrikant ter


tested<br />

wereld heeft zoveel verschillende faciliteiten<br />

(dode kamers, meetapparatuur en<br />

blindtest luisterruimtes waar op zelfroterende<br />

schijven de luidsprekers kunnen<br />

worden opgesteld!) tot zijn beschikking<br />

als deze moedermaatschappij.<br />

<strong>Revel</strong> Concerta F12<br />

Naast de prestigieuze en compromisloze<br />

high-end Ultima luidsprekermodellen<br />

bestaat de <strong>Revel</strong> modellenlijn ook nog<br />

uit de wat lager gesitueerde Performa<br />

serie, terwijl zich daar weer onder, de<br />

Concerta serie, die bedoeld is voor ‘de<br />

gewone man’, bevind. Tenslotte maakt<br />

<strong>Revel</strong> ook nog een serie in-wall en onwall<br />

inbouwluidsprekers voor diegenen<br />

die helemaal niets meer willen zien maar<br />

wel alles willen horen. Ten opzichte van<br />

de Ultima en Performa serie, is de Concerta<br />

range ineens wel erg betaalbaar<br />

en het mooie is dat veel van de opgedane<br />

knowhow uit de duurdere modellen,<br />

ook in deze luidsprekers is verwerkt. De<br />

hier geteste drieweg F12 is het grootste<br />

luidsprekersysteem uit deze ‘budget’<br />

serie en is met zijn 107,4 cm hoogte,<br />

24,8 cm breedte en 36,3 cm, zeker<br />

voor deze prijsklasse, een bijzonder grote<br />

jongen te noemen. Het gewicht is met<br />

28,4 kilo iets lichter als gemiddeld bij dit<br />

soort afmetingen het geval is en het rendement<br />

komt op een mooie 90,5 dB bij<br />

2,83 volt op 1 meter afstand. De F12 is<br />

een driewegsysteem en bevat vier eenheden<br />

waarbij van een gegoten chassis<br />

gebruik wordt gemaakt. Van onder<br />

naar boven zijn er twee basluidsprekers<br />

van ieder 20 cm, een middentoner met<br />

een diameter van 13,5 cm en tenslotte<br />

een 2,54 cm dometweeter die is voorzien<br />

van een licht gebogen hoornachtige<br />

constructie. Bijzonder aan deze eenheden<br />

is dat ze allemaal van hetzelfde<br />

materiaal zijn vervaardigd, waar <strong>Revel</strong><br />

de naam Organic Ceramic Composite<br />

oftewel OCC aan heeft gegeven. Feitelijk<br />

gaat het hier om een diep aluminium<br />

anodiserings procedé, waardoor<br />

uiteindelijk een heel licht en toch stijf<br />

oxidelaagje op het conusoppervlak ontstaat.<br />

Wat de kasten betreft verdiend de<br />

F12 door de nogal hoekige vormgeving<br />

en de verschillende kunststoffi neer varianten<br />

(kersen en zwart) op zich geen<br />

schoonheidsprijs, maar doordat de afwerking<br />

verder wel gedegen en goed<br />

voor elkaar is en het leeuwendeel van<br />

het budget in de techniek zelf zit, kan ik<br />

het de luidsprekers wel vergeven. Een<br />

ontwerper moet nu eenmaal bepaalde<br />

keuzes maken. Aan de achterzijde bevind<br />

zich verder een laaggeplaatste grote<br />

basrefl expoort en vlak daaronder een<br />

aansluitterminal voor bi-wiring of bi-amping.<br />

De onderzijde kan tenslotte zowel<br />

worden voorzien van bijgeleverde rubbervoeten<br />

als spikes.<br />

<strong>Cyrus</strong><br />

De naam <strong>Cyrus</strong> zal bij velen onder ons<br />

misschien nog bekender zijn onder de<br />

vroegere naam Mission <strong>Cyrus</strong>, een Engelse<br />

fabrikant met voor die tijd revolutionaire<br />

ontwerpen. De <strong>Cyrus</strong> geschiedenis<br />

start beginjaren tachtig, waar het<br />

toen nog onderdeel was van luidsprekerfabrikant<br />

Mission. Samen met de <strong>Cyrus</strong><br />

elektronica kon Mission in de jaren een<br />

complete stereoset neerzetten. Al vanaf<br />

de vroege beginjaren maakt <strong>Cyrus</strong> gebruik<br />

van het halve chassis ‘schoenendoosformaat’<br />

en ook vandaag de dag is<br />

dat nog steeds het visuele handelsmerk<br />

van deze fabrikant. De allereerste producten<br />

die onder de <strong>Cyrus</strong> merknaam<br />

verschenen waren de in juli 1984 geintroduceerde<br />

<strong>Cyrus</strong> One en Two geïn-<br />

NEXT<br />

85


tested<br />

86<br />

tegreerde versterkers. Apparaten die al<br />

spoedig een goede reputatie wisten op<br />

te bouwen door de hoge ontwerpkwaliteit<br />

en vooral de bijzonder goede gehoormatige<br />

prestaties. De <strong>Cyrus</strong> One<br />

werd daarbij vooral aangeschaft door<br />

studenten met een beperkt budget, terwijl<br />

de krachtiger Two versterker de wat<br />

meer kapitaalkrachtige muziekliefhebber<br />

wist aan te spreken en daarbij de mogelijkheid<br />

had om door middel van een<br />

extra aan te sluiten separate voedingseenheid,<br />

de prestaties en het uitgangsvermogen<br />

van het apparaat nog verder<br />

te laten toenemen. Deze allereerste update<br />

mogelijkheid was de feitelijke voorhoedeloper<br />

van alle latere <strong>Cyrus</strong> producten<br />

die allemaal op de een of andere<br />

wijze zijn op te waarderen. Vandaag de<br />

dag ontwerpt en vervaardigd <strong>Cyrus</strong> vanuit<br />

het Engelse hoofdkwartier een wijd<br />

scala aan hoge kwaliteits audioproducten<br />

die uiteenlopen van cd-spelers, versterkers<br />

en streaming media, tot een<br />

heel brede range aan upgrade mogelijkheden<br />

aan toe.<br />

<strong>Cyrus</strong> CD 8 SE<br />

Net als de overige <strong>Cyrus</strong> producten is<br />

ook deze meest kostbare geïntegreerde<br />

cd-speler uit het leveringsprogramma,<br />

voorzien van de overbekende slechts<br />

21,5 cm brede behuizing die met maten<br />

van slechts 7,8 cm hoog en 36 cm diep,<br />

aangenaam handzaam uitvalt. Het gewicht<br />

is met slechts 3,5 kilo voor tegenwoordige<br />

maatstaven normaal zwaar te<br />

noemen, maar voor mij als iemand die<br />

ook die prachtige en gewichtig (minimaal<br />

10 kilo) geconstrueerde cd-spelers<br />

uit beginjaren tachtig en negentig<br />

heeft meegemaakt, blijft het toch nog<br />

altijd even slikken. En ook al werkt het<br />

uit de auto-industrie overgewaaide ‘slot<br />

loading’ mechanisme netjes en zonder<br />

problemen. Het doet mij qua duurzaamheidsgevoel<br />

nu niet direct een rondedansje<br />

van enthousiasme maken. Het<br />

laden gaat namelijk langzaam terwijl het<br />

uitwerpen het plaatje te weinig laat uitsteken<br />

om het goed aan te kunnen pakken.<br />

Toch is er bij verdere beschouwing<br />

gelukkig ook (veel) vreugdevols te melden,<br />

want de behuizing is door zijn uit<br />

magnesium gegoten ommanteling weliswaar<br />

opvallend licht van gewicht, maar<br />

verder ook heel sterk en duurzaam. Toch<br />

is het vooral het onderhuidse gedeelte<br />

waar de CD 8 SE zijn waardering vandaan<br />

moet halen en daar word ik niet in<br />

teleurgesteld. Naast een mooie dubbele<br />

voeding met (stille!) ringkerntrafo’s die<br />

elf verschillende gedeelten van de speler<br />

van stroom voorzien, is hét bijzondere<br />

item van deze speler de geheel nieuw<br />

ontworpen servo sturing die door <strong>Cyrus</strong>,<br />

‘Servo Evolution’ wordt genoemd. Aan<br />

deze speciaal voor audio toepassingen<br />

geheel nieuw ontworpen servo sturing,<br />

is jarenlang door een grote groep hoog<br />

geschoolde technici, waaronder verschillende<br />

oud Philips medewerkers,<br />

keihard gewerkt om nu eens echt de<br />

maximale informatie van het disc medium<br />

te halen. Mede omdat de Compact<br />

Disc van origine ook goed in een sterk<br />

trillende en bewegende omgeving als<br />

een auto moest kunnen functioneren, is<br />

het servo gedeelte wat ten alle tijden de<br />

laser in het juiste spoor moet houden,<br />

op een bepaalde manier in samenwerking<br />

met een sterk ingrijpende foutcorrectie<br />

ontworpen. Op deze manier is er<br />

wel een verregaand betrouwbare uitlezing<br />

van het plaatje ontstaan, maar komt<br />

dit nu niet bepaald ten gunste van een<br />

maximale geluidskwaliteit. Tot op de dag<br />

van vandaag werken echter op een enkele<br />

uitzonderingen na, eigenlijk alle cdspelers<br />

met zo’n origineel ontworpen<br />

servosturing! Voor hoge kwaliteits audio<br />

toepassingen is zoiets echter helemaal<br />

niet gewenst want onze spelers staan<br />

immers rustig in of op een kast of meubel<br />

en hebben zeer veel minder last van<br />

de heftige trillingen of stoten die in een<br />

‘vijandige’ auto omgeving kunnen optreden.<br />

Het moge duidelijk zijn dat dus een<br />

meer verfi jnde en veel minder bruusk<br />

werkende servosturing, die een absoluut<br />

minimum aan foutcorrectie nodig heeft,<br />

theoretisch beter zou moeten klinken. Ik<br />

heb het zelf niet kunnen nameten, maar<br />

volgens <strong>Cyrus</strong> geeft hun Servo Evolution<br />

system een signifi cante verbetering<br />

op het gebied van foutloos uit te lezen<br />

data, doordat bij de in één keer uit te lezen<br />

data, de accuratesse veel groter is.<br />

Dit heeft als gevolg dat er tot vijf keer<br />

minder datafouten optreden, de foutcorrectie<br />

veel minder hoeft in te grijpen en<br />

de signaal/ruis verhouding verbeterd.<br />

<strong>Cyrus</strong> heeft verder grote geldbedragen<br />

in deze hernieuwde servo ontwikkeling<br />

voor de cd gestoken omdat het als één


van de weinigen nog heilig gelooft in de<br />

cd als hoogwaardig digitaal toekomstig<br />

medium van ongecomprimeerde muziek.<br />

Buiten de prachtig ontwikkelde servosturing<br />

bestaat een cd-speler als de CD<br />

8 SE natuurlijk uit nog veel meer bouwstenen<br />

die het eindresultaat bepalen. Zo<br />

is de D/A converter een ‘Dual Differential’<br />

24 bits exemplaar met een volledig<br />

gebalanceerde analoge fi lter topologie<br />

en is er verder veel aandacht besteed<br />

aan klok stabiliteit ter voorkoming van<br />

ongewenste Jitter. De dubbele ringkerntrafo<br />

met 11 aftakkingen en de lichte<br />

maar zeer solide magnesium behuizing<br />

zijn al eerder in dit verhaal genoemd.<br />

Van de voorzijde gezien is de CD 8 SE<br />

compact en overzichtelijk vormgegeven.<br />

De onderzijde onder het slotmechanisme<br />

om de cd in te steken, staat bewust<br />

een beetje schuin voor maximale afl eesbaarheid<br />

en wordt geheel gevuld met<br />

zeven langwerpige kunststof druktoetsen<br />

met een redelijk precies drukpunt.<br />

Boven het slotmechanisme zijn van links<br />

naar rechts een stand-by toets, een infrarood<br />

oog en een smalle langwerpige<br />

fel groen verlichte LCD display te vinden.<br />

Van dichtbij gaat het nog allemaal<br />

prima, maar vanaf enkele meters afstand<br />

is dit display echter niet meer als redelijk<br />

goed af te lezen. Gezien de compacte<br />

bouwwijze van het apparaat, kan het<br />

zelfs volgens mij ook niet veel groter,<br />

maar feitelijk is het display gewoon net<br />

wat te klein om ideaal te zijn. De achterzijde<br />

oogt ook opgeruimd en overzichtelijk<br />

met twee paar analoge cinch (RCA)<br />

uitgangen, één optische toslink en één<br />

S/PDIF (RCA) uitgang een niet geaarde<br />

euro netstekker aansluiting en een in- en<br />

uitgang voor het MC-bus systeem waarmee<br />

de CD 8 SE cd-speler ook in een<br />

grotere <strong>Cyrus</strong> context kan worden bediend.<br />

‘Last but not least’ is er nog de<br />

heel nuttige aansluiting aanwezig voor<br />

toevoeging van een externe <strong>Cyrus</strong> PSX-<br />

R voeding.<br />

<strong>Cyrus</strong> 8 XP d Qx<br />

Waar in ‘vroegere’ tijden de cd of sacdspeler<br />

het technisch meest geavanceerde<br />

onderdeel van een audioketen<br />

vormde, wordt dat stokje tegenwoordig<br />

steeds vaker door de moderne geïntegreerde<br />

versterker overgenomen welke<br />

steeds vaker is voorzien van een ingebouwde<br />

DAC. Is die integratie in een<br />

van standaardmaten voorziene behuizing<br />

al een hele opgave, binnen de zeer<br />

compacte <strong>Cyrus</strong> kast lijkt het mij bijna<br />

een nachtmerrie voor de ontwerpers geweest.<br />

Het is namelijk niet alleen de miniaturisatie<br />

die de moeilijkheidsgraad<br />

verhoogt, wat te denken van de enorme<br />

onderlinge beïnvloeding die plaatsvindt<br />

bij het samenvoegen van zoveel kwetsbare<br />

signalen als wel grote (netspanning)<br />

stromen? Dat het ze toch is gelukt<br />

en dan ook nog eens op een zeer<br />

hoog kwalitatief niveau, neem ik mijn<br />

petje voor af. Daar is echt heel veel kennis,<br />

kunde en ervaring voor nodig. De<br />

<strong>Cyrus</strong> 8 XP d Qx is het topmodel onder<br />

de geïntegreerde <strong>Cyrus</strong> versterkers<br />

die 2 x 70 Watt aan 8 Ohm en 2 x 115<br />

Watt aan 4 Ohm onder de kap heeft,<br />

terwijl de weegschaal een tamelijk lichte<br />

5,9 kilo aanwijst. Feitelijk is het in basis<br />

een ‘normale’ 8 XP analoge geïnte-<br />

greerde versterker waar vervolgens een<br />

compleet digitaal gedeelte aan is toegevoegd.<br />

Je krijgt dan eerst een 8 XP d<br />

versie. De extra toevoeging Qx vervangt<br />

dan vervolgens de ‘normale’ hoogwaardige<br />

DAC module voor een nog beter<br />

klinkend exemplaar, waarbij onder andere<br />

wordt gezorgd dat alle digitale ingangen<br />

kunnen profi teren van de kwaliteitswinst<br />

van 192 kHz up-sampling.<br />

Om nog even bij het digitale gedeelte<br />

te blijven, de 8 XP d Qx heeft verder de<br />

beschikking over vijf digitale ingangen.<br />

Twee S/PDIF (RCA), twee optische Toslink<br />

en één USB ingang. Analoog wordt<br />

dit nog eens dunnetjes overgedaan met<br />

6 (RCA) ingangen. Maar daarmee is de<br />

koek nog lang niet op, want deze <strong>Cyrus</strong><br />

versterker is werkelijk bijzonder compleet<br />

uitgerust. Naast deze grote hoeveelheid<br />

ingangen, kunnen er ook nog<br />

twee luidsprekerparen worden aangesloten,<br />

echter alleen met gebruikmaking<br />

van de speciale, haaks gevormde ‘BFA’<br />

connectoren! Deze aansluitvariant heeft<br />

minstens hetzelfde contactoppervlak als<br />

een conventionele banaanstekker van 4<br />

mm, maar is verder helemaal afgesloten<br />

waardoor de kans op een eventuele<br />

kortsluiting tot 0 wordt gereduceerd.<br />

Op zich lijkt dit allemaal heel mooi, maar<br />

bezit u net zoals ik al hele mooie kabels<br />

die voorzien zijn van hoogwaardige spades<br />

of conventionele banaanstekkers,<br />

dan kunt u deze dus niet zondermeer op<br />

een <strong>Cyrus</strong> versterker aansluiten. De enige<br />

vorm van clementie wordt gevormd<br />

door het feit dat ook holle banaanstekkers<br />

in de aansluitingen op de versterker<br />

passen. Nu ik het toch over de aansluitingen<br />

heb, de stortvloed aan mogelijkheden<br />

en aansluitingen werkt dit keer<br />

tegen het op een smalle behuizing gebaseerde<br />

<strong>Cyrus</strong> concept. Op zich zitten<br />

alle aansluitingen dan wel allen keurig<br />

netjes op de hun eigen toegewezen<br />

plaatsen, alleen is het probleem dat als<br />

je echt alles of veel daarvan wilt gebruiken,<br />

je bijna uitgesloten wordt van het<br />

gebruik van hoogwaardige kabels die<br />

over aan te draaien, klembare connectoren<br />

bezitten. Let daar dus extra op bij<br />

aankoop van kabels indien u voor deze<br />

<strong>Cyrus</strong> versterker wilt gaan. De voorzijde<br />

geeft eenzelfde evenwichtige indruk<br />

NEXT<br />

tested<br />

87


tested<br />

88<br />

als die van de cd-speler, wat wil zeggen<br />

een rij langwerpige kunststof drukknoppen<br />

op het laaggeplaatste schuine<br />

gedeelte en daarboven een stand-by<br />

drukknop, een groenverlicht LCD display<br />

die wederom op afstand maar matig<br />

afl eesbaar is en in geval van deze<br />

versterker, een tamelijk soepel lopende<br />

draairegelaar voor de elektronische volumeregeling<br />

(0 dB tot -63 dB bereik).<br />

De totale uitrusting wordt tenslotte gecompleteerd<br />

met een organisch vormgegeven<br />

uit kunststof vervaardigde afstandsbediening<br />

die weliswaar goed in<br />

de hand ligt, maar die door de vele symbooltjes<br />

en dubbelfuncties, helaas wat<br />

minder intuïtief overkomt dan ik graag<br />

zou willen zien.<br />

Gebruik en luisteren <strong>Revel</strong><br />

Wanneer de <strong>Revel</strong> en <strong>Cyrus</strong> testproducten<br />

zijn uitgepakt en broederlijk<br />

naast elkaar staan, kan ik een glimlach<br />

niet onderdrukken. De tegenstelling tussen<br />

de toch wel enigszins plomp vormgegeven<br />

<strong>Revel</strong> F12 luidsprekers en de<br />

kleine compacte <strong>Cyrus</strong> elektronica, is<br />

gewoonweg enorm groot. Maar dat visuele<br />

aspecten niets te maken hoeven<br />

te hebben met hoe iets klankmatig presteert,<br />

bewijzen wel de daarna volgende<br />

luistersessies. Want vooruitlopend<br />

hoe de producten presteren, kan ik nu<br />

al zeggen dat het hier om zeer serieuze<br />

kwaliteitskandidaten gaat. In een volledig<br />

willekeurige beslissing begin ik met<br />

de <strong>Revel</strong>’s. Ik heb in het nabije verleden<br />

al vele andere <strong>Revel</strong> luidsprekers mogen<br />

beluisteren en ben benieuwd wat<br />

er nog van deze kwaliteiten overblijft als<br />

je het beschikbare budget zoals hier, zo<br />

enorm verlaagt. Ook al gaat het om behoorlijk<br />

ingespeelde modellen, de eerste<br />

indruk na een globale plaatsing in<br />

de luisterruimte met gebruik van gemiddeld<br />

geprijsde maar goede elektronica,<br />

is nu niet bepaald ogenblikkelijk positief.<br />

Weliswaar hoor ik al snel de voor<br />

<strong>Revel</strong> typerende neutraliteit en egaliteit<br />

in zowel het hoge tonen als middengebied,<br />

maar het geluid kleeft echt aan<br />

de kasten, heeft een ietwat donkere inslag,<br />

het laag zit vast en eigenlijk klinkt<br />

het allemaal maar saai en wat kleurloos.<br />

Maar geen paniek want luidsprekers<br />

kunnen nu eenmaal behoorlijk grillig reageren<br />

op vervoer, wisselende vochtigheidsgraad<br />

en vooral een poos niet<br />

gebruikt zijn. Na een uurtje fl ink spelen<br />

gaat het al aanmerkelijk beter en begint<br />

het beeld zienderogen open te trekken.<br />

Het geluid komt nu voorzichtig los van<br />

de kasten en de saaiheid is nu omgebogen<br />

naar een niet oninteressant geluid.<br />

Na nog een etmaal te laten spelen begin<br />

ik met het schuiven van de luidsprekers<br />

en daarvoor blijken ze gelukkig maar gemiddeld<br />

gevoelig te zijn. De F12 is een<br />

tamelijk forse luidspreker met ook nog<br />

eens een fl ink woofer oppervlak en die<br />

moet je dus niet eens willen aansluiten<br />

in een kleine slaap- of woonkamer, omdat<br />

dit gewoon vragen om problemen is.<br />

Ik denk dat je in geval van de F12 eigenlijk<br />

niet ver onder de 30 m 2 moet gaan<br />

zitten. Voor deze test ben ik dan ook uitgeweken<br />

naar een veel grotere luisterruimte<br />

dan ik normaliter gebruik en die<br />

bestaat uit een langgerekte zolderverdieping<br />

van zo’n 77 m 2 (7 meter breed<br />

en 11 meter lang). De defi nitieve eindopstelling<br />

is hier uiteindelijk tussen de<br />

2,5 en 3 meter uit elkaar geplaatst, ruim<br />

van de achter en zijwanden vandaan en<br />

enigszins ingedraaid. Zo onkritisch als<br />

de keuze van de kabels is, zo kritisch<br />

komt de keuze van de gebruikte elektronica.<br />

Is de elektronica niet adequaat<br />

passend, dan kan een luistersessie met<br />

de F12 ontaarden in een kleurloze of<br />

juist gekleurde gebeurtenis waar maar<br />

weinig spannends aan te beleven is. En<br />

dat is eigenlijk meteen de grote vuilkuil<br />

van deze op zich mooie luidsprekers.<br />

Het is duidelijk waarneembaar dat het<br />

grote <strong>Revel</strong> (Harman International) bij<br />

de ontwikkeling gebruik heeft gemaakt<br />

van (zeer) hoogwaardige elektronica.<br />

Apparaten met waarschijnlijk een hoge<br />

resolutie, in staat tot het weergeven<br />

van mooi uitgewerkte klankkleuren en<br />

verwerking van grote dynamische contrasten.<br />

Want waar apparaten uit de eigenlijk<br />

bij de prijs van deze luidsprekers<br />

behorende € 1000,- tot € 1.500,- klasse,<br />

een beetje klinken als een kleine en<br />

lichte Fiat Panda die een (te) grote caravan<br />

moet gaan trekken, gaat het met het<br />

stijgen van de prijs, zienderogen beter.<br />

Er komt meer kleur op de wangen en het<br />

geluid krijgt een moeilijk te omschrijven<br />

klik en vooral kloppendheid die de te<br />

lichte kwaliteit apparaten gewoonweg<br />

niet voor elkaar kunnen krijgen. Een andere<br />

achillespees van deze Amerikanen<br />

is een bepaalde kleuring of verdikking<br />

in het lage middengebied die wederom<br />

extra opvalt bij goedkopere elektronica.<br />

Niet geheel toevallig gaat het vooral met<br />

de fantastisch goede maar ook tamelijk<br />

kostbare Unison Research Performance<br />

single ended buizenversterker dan ook<br />

vervolgens, als de spreekwoordelijke<br />

brandweer. Het geluid wordt als bij toverslag<br />

spannend, klankkleurrijk, dynamisch,<br />

breedbandig, 3D ruimtelijk terwijl<br />

de lichte verdikking in het lage middengebied<br />

zelfs nagenoeg onhoorbaar<br />

word. En de <strong>Cyrus</strong> elektronica dan? Het<br />

lijkt misschien te mooi om waar te zijn<br />

maar ook in verhouding tot de kostbare<br />

Unison Research, lukte de muzikale illusie<br />

en werd een plaatje van een geluid<br />

neergezet met pit, muzikaliteit en kloppend<br />

realisme. Bij de commercieel opgenomen<br />

maar wel sfeervolle live registratie<br />

van Sting uit alweer 2001 - …Al<br />

this Time (A&M Records 493 156-2)<br />

komen nummers als ‘Fragile’, ‘A thousand<br />

years’, ‘Don’t stand so close te me’<br />

en niet te vergeten het Police nummer<br />

‘Roxanne’, op prachtig herkenbare wijze<br />

over. Het laag laat ook met de <strong>Cyrus</strong><br />

spullen dan nog wel net wat van de middenlaag<br />

verdikking horen, maar het laag<br />

zelf loopt mooi diep en drukvol door. Het<br />

middengebied maakt de wat dun opgenomen<br />

stem van Sting niet nog dunner<br />

of vult het te veel aan en het hoog loopt


Gebruikte componenten<br />

Luidsprekers<br />

Master Contemporary C, Hansen Audio Elixer,<br />

Sugden LS21, B&W 804<br />

Standaards Hansen Elixer Parington Heavi II<br />

Cd-spelers<br />

North Star Design T192 + Extremo DAC,<br />

Moon 750 D, Audia Flight FL CD Three<br />

Geïntegreerde versterkers Unison Research Performance, Moon 700i,<br />

Audia Flight FL Three<br />

Audiorack<br />

Finite Elemente Pagode Master Reference HD12<br />

Interlinks<br />

Siltech Royal Signature Empress,<br />

Siltech Classic Anniversary l-700,<br />

Digitale kabel<br />

North Star Design White Gold I2S,<br />

Luidsprekerkabel Nirvana SX, JK-Acoustics type III<br />

Netkabels<br />

Nirvana PC, Kemp Reference, Essential Audio Tools<br />

Current Conductor, Siltech Royal Signature Ruby Hill II<br />

mooi ver door zonder ooit scherp of opdringerig<br />

te worden. Het mooie ruimtebeeld<br />

van deze opname is daarbij niet<br />

zo expressief aanwezig als mogelijk is,<br />

maar er wordt zeker wel een hele mooie<br />

sfeer neergezet die prima loskomt van<br />

de luidsprekers. Wat heel goed is en<br />

een directe consequentie van het vele<br />

conusoppervlak, is de lage vervorming<br />

en het gemak waarmee de F12 ook op<br />

hoger volumeniveau, dit liveoptreden<br />

weet neer te zetten. Het is niet geknepen<br />

of geladen met zo vaak gehoorde<br />

vervormende luidsprekercompressie.<br />

Nee, de <strong>Revel</strong>’s laten gewoon heel goed<br />

horen wat de ontwerpparameters van<br />

zijn geestelijk vader, Kevin Voecks zijn.<br />

Samenvattend is de <strong>Revel</strong> F12 een gedegen<br />

en solide luidspreker die vooral in<br />

wat grotere ruimtes en stabiele elektronica,<br />

het beste tot zijn recht komt. Het<br />

systeem is verder zowel geschikt voor<br />

alle gangbare volumeniveaus als alle<br />

muziekgenres en trekt in positieve zin,<br />

weinig aandacht naar zichzelf toe.<br />

Gebruik en luisteren <strong>Cyrus</strong><br />

Na de prijsgunstige <strong>Revel</strong> luidsprekers<br />

is het vervolgens de beurt aan de twee<br />

<strong>Cyrus</strong> componenten om hun kunsten te<br />

vertonen. Eerst is er wat ergernis omdat<br />

het gewoon heel erg lastig is om met<br />

zelf bedachte toegevoegde hulpstukken,<br />

mijn referentie Nirvana SX luidsprekerkabels<br />

die zijn voorzien van spades,<br />

in de openingen van de <strong>Cyrus</strong> versterker<br />

te wurmen, maar die ergernis verdwijnt<br />

als sneeuw voor de zon als ik de eerste<br />

klanken hoor. ‘Wauw, wat een goed<br />

geluid zeg!’ Want de eerste indruk is<br />

er één van een mooie buizenversterker,<br />

maar dan zonder de eventuele nadelen<br />

van buizen en ook zonder de klankmatige<br />

nadelen van een transistorversterker!<br />

Of met andere woorden, het geluid<br />

is dermate gloedvol, klankkleurrijk, ruimtelijk<br />

en op een aanstekelijke wijze expressief,<br />

alsof ik een ultieme combinatie<br />

hoor van zowel de eigenschappen<br />

van een mooie buizenversterker als die<br />

van een transistorvariant. En dat is uit<br />

mijn mond een heel groot compliment!<br />

Een ander positief aspect is de muzikale<br />

honger die vervolgens opsteekt en<br />

een bepaalde sensatie die ik tot nu toe<br />

eigenlijk alleen maar van mijzelf ken bij<br />

producten die daadwerkelijk wat wezenlijks<br />

in de weergave weten toe te<br />

voegen. Noem het de X-factor, noem<br />

het magie of wat dan ook. Feit is echter<br />

meteen dat deze <strong>Cyrus</strong> producten<br />

de essentie van muziekweergave weten<br />

te vangen en te conditioneren. Als ik de<br />

producten ga uitwisselen met andere<br />

producten blijkt de CD 8 SE inderdaad<br />

een baanbrekend goede speler voor het<br />

geld te zijn. Of de servosturing dit nu<br />

veroorzaakt is moeilijk te achterhalen,<br />

maar de <strong>Cyrus</strong> speler is in ieder geval<br />

in staat een zeer vloeiend en buitengewoon<br />

informatief beeld door te geven.<br />

De tonale balans is daarbij evenwichtig<br />

doch ook iets aan de lichte kant. Wat<br />

echter ook bijna geheel ontbreekt, is de<br />

voor een digitaal disc medium vaak zo<br />

kenmerkende licht donkere versluiering<br />

of een moeilijk defi nieerbare versmering<br />

van tonale structuren. Ook het 3D beeld<br />

is erg overtuigend en realistisch en behoort<br />

absoluut tot het beste wat in deze<br />

prijsklasse momenteel mogelijk is. Het<br />

stereobeeld wordt daarbij wel wat pregnanter<br />

dan normaal geplaatst wat bij<br />

een minder goed bijpassend luidsprekersysteem,<br />

voor sommigen net wat teveel<br />

zou kunnen zijn. Door de wat lichtere<br />

klankbalans ontbreekt ook net dat<br />

laatste stukje realisme en overtuigingskracht<br />

wat topspelers in veel hogere<br />

prijsklasse wel kunnen hebben. De <strong>Cyrus</strong><br />

8 XP d Qx versterker sluit hier klankmatig<br />

heel mooi op aan en verschuift<br />

subtiel op slimme wijze enkele belangrijke<br />

weergaveparameters. De versterker<br />

is op een goede manier wat meer organisch<br />

van klank afgestemd en met een<br />

bepaald ‘magisch’ middengebied wat je<br />

maar zelden tegenkomt bij transistorversterkers.<br />

Onder magisch versta ik een<br />

bepaalde innerlijke gloed die de muziek<br />

meer laat ademen en zingen en vooral<br />

goede buizenontwerpen vaak lukt. De<br />

<strong>Cyrus</strong> gaat daarbij nog wel niet zover<br />

als een goede single ended versterker,<br />

maar voor een transistorvariant in deze<br />

prijsklasse vind ik het allemaal heel bijzonder.<br />

Ook het laag en hoog hebben<br />

een stukje van diezelfde gloed waarbij<br />

het laag precies de juiste precaire balans<br />

heeft tussen controle en klankkleur<br />

en dit gebied gelukkig niet zo ‘doodgeknepen’<br />

en verstikt wordt als je soms bij<br />

sommige veel te droog klinkende vaak<br />

(transistor)versterkers hoort. Het hoog<br />

is vloeiend en bezit zelfs een mooie<br />

mate aan textuur en klankkleuren wat<br />

zeldzaam is in deze prijsklasse. Omgezet<br />

in muzikale software krijgt zangeres<br />

Janis Ian op haar prachtige en beroemde<br />

album ‘Breaking Silence’ (CD Analogue<br />

Productions CAPP 027) het bij mij<br />

voor elkaar dat ik mij eindelijk weer eens<br />

daadwerkelijk emotioneel betrokken<br />

voel bij haar teksten. Iets wat in deze<br />

prijsklasse bij mij eigenlijk maar zeer zelden<br />

voorkomt. Deze Janis Ian productie<br />

staat werkelijk vol met mooie juweeltjes<br />

zoals het openingsnummer ‘All roads to<br />

the river’, het bezielende ‘Tattoo’ en het<br />

ritmisch georiënteerde ‘What about the<br />

love’ en natuurlijk de hyperdynamische<br />

afsluiter ‘Breaking silence’. Maar we zijn<br />

er nog niet want als echte ‘nabrander’<br />

NEXT<br />

tested<br />

89


tested<br />

90<br />

heb ik van de importeur Audiac maarliefst<br />

twee optioneel verkrijgbare PSX-<br />

R voedingen meegekregen. Uit een ver<br />

verleden toen ik zelf met één van de eerste<br />

Mission <strong>Cyrus</strong> Two versterkers heb<br />

gespeeld, weet ik nog wat zo’n voeding<br />

kan toevoegen en al bij de eerste klanken<br />

hoor ik direct dat mijn vermoeden<br />

in positieve zin bewaarheid word. Beide<br />

voedingen brengen deze set op een<br />

voor de prijs absurd hoog niveau. Oké<br />

er komt ook twee keer € 699,- bij. Maar<br />

mensen, als u het budget ervoor heeft<br />

en van plan bent één of meerdere van<br />

deze producten aan te schaffen, koop<br />

die voedingen er dan in hemelsnaam<br />

bij en u zult beloond worden met één<br />

van de allerbeste weergaves die er binnen<br />

deze prijsklasse mogelijk zijn. Interessant<br />

is dat bij beide apparaten een<br />

identieke voeding zo’n verschillend resultaat<br />

kan opleveren. Bij de cd-speler<br />

wordt het geluid namelijk meer ontspannen,<br />

transparanter, nog meer 3D<br />

en wordt er een verdieping in de klankkleuren<br />

toegevoegd. Bij de versterker<br />

neemt juist de innerlijke kracht en gloed<br />

toe, klinkt het soepeler en gemakkelijker<br />

met duidelijk meer ‘headroom’ zonder<br />

meteen weer te ontaarden in teveel<br />

of te traag. Het mooie is dat de <strong>Cyrus</strong><br />

versterker door zijn continuïteit in al zijn<br />

eigenschappen ook nog eens sterk luidsprekeronafhankelijk<br />

is. Hij haalt net zo<br />

goed de kwaliteiten uit een paar <strong>Revel</strong><br />

F12 luidsprekers als de meer helder<br />

afgestemde B&W Nautilus 804 en<br />

nog helderder afgestemde Sugden LS<br />

21. Zelfs met echte kostbare high-end<br />

luidsprekers zoals de Master Contemporary<br />

C en nog veel duurdere Hansen<br />

Audio Elixers (€ 16.000,-!), gaat het nog<br />

steeds met volle overtuiging en zonder<br />

enige moeite door, om zelfs dat kwaliteitspotentieel<br />

in te vullen. Beslist een<br />

zeer knappe prestatie voor elektronica<br />

uit deze middenprijsklasse. En ‘last but<br />

not least’, hoe staat het eigenlijk met de<br />

ingebouwde DAC? Als haar in de soep<br />

zou ik kunnen zeggen dat ik het aantal<br />

ingangen, zeker USB, voor zo’n DAC<br />

toch wel enigszins aan de beperkte kant<br />

vind, maar waar anders zouden ze die<br />

verder nog kunnen laten? Eigenlijk is het<br />

spijkers op laag water zoeken want feitelijk<br />

klinkt deze DAC gewoon exact gelijk<br />

aan de mooie DAC die in de CD 8<br />

SE cd-speler zit! Wederom een knappe<br />

prestatie gezien het feit dat al deze<br />

kwaliteit in zo’n kleine, compacte behuizing<br />

met al zijn interfererende invloeden<br />

is verwerkt.<br />

Conclusie<br />

Een paar luidsprekers en elektronicaproducten<br />

uit het middensegment die bij<br />

mij voor een regelrechte verrassing weten<br />

te zorgen. De <strong>Revel</strong> F12 is een gezonde,<br />

grote luidspreker die een mooie<br />

tegenhanger vormt van de dun en schril<br />

klinkende (design) satelliet luidsprekersetjes<br />

brigade met hun bijhorende ‘subwoofer’.<br />

Deze Amerikaanse luidsprekers<br />

zijn absoluut niet op welke designtrend<br />

dan ook georiënteerd en alle kwaliteit<br />

zit vooral in de ontwikkeling en samenstelling<br />

van het totaalconcept. Dit zijn<br />

egaal presterende luidsprekers die in<br />

een geschakeld opgestelde rij van een<br />

winkelketen waarschijnlijk niet eens zullen<br />

opvallen. Met een te beperkte versterker<br />

zijn het bijna saaie grijze muizen,<br />

maar met wat serieus advies en speurwerk<br />

naar een echt goede kwaliteit, zoals<br />

bij deze <strong>Cyrus</strong> 8 serie, bent u er al<br />

en komt er een echt goed in balans zijnde<br />

weergave naar voren waar het heel<br />

lang naar luisteren is en die ook nog<br />

eens geschikt zijn voor grootschalige<br />

rock en klassieke werken. Zelfs met een<br />

kleinere (en goedkopere!) <strong>Cyrus</strong> 6 XP<br />

versterker, zou ik de gok nog wel durven<br />

wagen. De beide <strong>Cyrus</strong> componenten<br />

maken deze verrassing echter tot<br />

een echte knaller. Zelden heb ik producten<br />

uit deze prijsklasse gehoord die ik<br />

zo goed en evenwichtig vind presteren<br />

op bijna alle audioparameters! Met PSX<br />

voeding (liefst twee), wordt het zelfs<br />

nog beter en dan gaat pas echt het dak<br />

eraf. Wat kleine kanttekening zijn er ook,<br />

de <strong>Revel</strong> luidsprekers zijn dan wel goed<br />

afgewerkt maar ze zijn nu niet bepaald<br />

moedersmooiste, de <strong>Cyrus</strong> versterker<br />

met DAC heeft veel te veel aansluitingen<br />

op zijn kleine achterpaneel, de afstandsbediening<br />

is tamelijk onoverzichtelijk<br />

en de display is van enige meters<br />

afstand niet bijster goed afl eesbaar. Bij<br />

de <strong>Cyrus</strong> cd-speler is tenslotte het ‘slot<br />

loading’ mechanisme nu niet bepaald<br />

het toppunt van ergonomie en is er een<br />

display afwezig die net zo matig afl eesbaar<br />

is als zijn versterkende broer. En<br />

toch lach ik het uiteindelijk allemaal weg.<br />

Want mechanisch zit het allemaal gedegen<br />

in elkaar en die superklank en storingsvrijheid<br />

maakt zoveel goed, dat ik<br />

die andere kleine zaken in het dagelijks<br />

gebruik graag door de vingers wil zien.<br />

Niet alleen van harte aanbevolen maar<br />

met name de <strong>Cyrus</strong> componenten wil ik<br />

graag voorlopig gaan inzetten als nieuwe<br />

persoonlijke referentie in deze prijsklasse!<br />

Tekst & fotografi e: Werner Ero<br />

PRIJZEN<br />

REVEL CONCERTA F12 PER STUK € 799,-<br />

CYRUS CD 8 SE CD-SPELER € 1.790,-<br />

CYRUS 8 XP D QX GEÏNTEGREERDE<br />

VERSTERKER MET DAC € 2.589,-<br />

CYRUS PSX-R EXTERNE VOEDING € 699,-<br />

AUDIAC BV, TEL: 030-6049000<br />

E-MAIL: INFO@AUDIAC.NL<br />

WWW.AUDIAC.NL<br />

END

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!