KEF - Amazon S3

KEF Q900
Vraag bezoekers van de
dertigste High End show in
München welke KEF luidspreker
op hen de meeste
indruk maakte en het antwoord
zal ongetwijfeld
‘Blade’ luiden. Daarnaast
verbleekt voor velen het tevens
op die show aanwezige
vlaggenschip van de - recent
vernieuwde en ‘down
to earth’ geprijsde - Q serie.
Aan de Q900 de kans om in
mijn luisterruimte te bewijzen
dat hij wel degelijk indruk
kan maken.
tested
43
Met vlag
en wimpel
NEXT

tested
44
Luidsprekers als de Blade en stalgenoot Muon maken natuurlijk
terecht veel tongen los. Het zijn echte ‘state of the art’ ontwerpen
waarmee een bedrijf zijn visitekaartje afgeeft. Het bewijst
dat KEF niet alleen een roemruchte naam uit het verleden
is, maar ook heden ten dage nog steeds aan de frontlijn van
innovatieve luidsprekerontwerpen te vinden is en ook thuishoort.
De nieuwe Q serie heeft een directe link naar dat verleden
dat begon in 1961 toen de voormalig BBC electrical engineer
Raymond Coke zijn eigen bedrijf oprichtte. Aanvankelijk
was het gevestigd in een nissenhut die zich op het terrein van
het metaalverwerkend bedrijf Kent Engineering & Foundry bevond.
Voor de naam van zijn fi rma gebruikte Cooke de initialen
van dit metaalbedrijf. In de zestiger, zeventiger en tachtiger jaren
bouwde het merk KEF een enorme reputatie op. Eén van
de belangrijkste pijlers waarop deze reputatie rustte werd gevormd
door de ontwikkeling van een enkelpuntsgeluidsbron,
de Uni-Q, die in 1988 het licht zag. Een puntbron samengesteld
uit een hoog- en een middentoon weergever waarbij gebruik
gemaakt werd van door de NASA ontwikkeld neodymium/ijzer/borium
magnetisch materiaal. De modellen met Uni-Q
weergevers die in de daaropvolgende jaren geïntroduceerd
werden gaven voor mij in die tijd uitdrukking aan de term ‘Britannia
Rules The (sound)Waves’. In gedachten werd dit dan
uiteraard aangevuld met een beeld van een fi er wapperende
Union Jack. Helaas heb ik in de afgelopen jaren het merk eerlijk
gezegd wat uit het oog verloren. Maar omdat ook de huidige
Q lijn van de derde generatie voortbouwt op het eerste
oermodel van deze misschien wel meest innovatieve KEF vinding
ooit, heb ik aan het begin van de testperiode hoge verwachtingen
van deze vloerstaander.
Q900
In die nieuwe Q lijn zitten vloerstaande modellen, boekenplank
modellen maar ook centre, dipool en subwoofer modellen.
Daarmee is niet alleen een mooie stereoset, maar ook een
mooie home theater set samen te stellen. Er zijn drie vloerstaanders;
de Q500, de Q700 en de hier geteste Q900. De oude
lijn is overigens nog steeds leverbaar en wordt nu verkocht onder
de naam Classic Q Series. Wie beide series op de internetsite
van KEF met elkaar vergelijkt zal met mij eens zijn dat
het gaat om twee totaal verschillende lijnen. In visueel opzicht
is de Classic serie een klassiek vormgegeven reeks die zich
kenmerkt door een rondere belijning. Mede doordat hij op een
aan de kast gekoppelde voet staat doet hij massiever aan dan
de nieuwe Q900 die op uitstekende steunvoeten rust welke
hem van de grond tillen. Steunvoeten die hem ook breder en
daarmee stabieler maken. Daarnaast ontbreken bij de nieuwe
lijn de bij de Classic serie aan de voorzijde zo prominent aanwezige
baspoorten. De Q900 is netjes afgewerkt en net als
zijn twee kleinere broers hoekig vormgegeven. Als grootste
van de drie beschikt hij over de meest imposante maten; inclusief
steunvoeten is dat 1060 mm hoog, 244 mm breed en
322 mm diep. Niet alleen qua uiterlijk wijkt de Q900 af van
zijn voorgangers. Ook de techniek is geheel vernieuwd. Dat
blijkt al wanneer ik het middels kunststof pootjes aan de baffl e
bevestigde, op een kunststof frame gespannen frontdoek verwijder.
Vier units met een diameter van 200 mm - in de Q700
en Q500 zijn die maten respectievelijk 165 mm en 130 mm
- domineren het front. Bovenin troont de nieuwste Uni-Q eenheid
met een maar liefst 38 mm grote geventileerde tweeter
die veel groter is dan in de oude Uni-Q weergevers het geval
was en die eveneens gekenmerkt wordt door een veel hogere
gevoeligheid en belastbaarheid. De ‘tangerine’ waveguide -
een term die me altijd weer doet denken aan ‘California Girls’
van die Amerikaanse surfgroep The Beach Boys - is geheel
nieuw ontworpen en zorgt met de vlakkere aluminium conus
van de woofer en de nieuw vormgegeven, gestroomlijnde rolrand
voor een groter en homogener afstraalgebied. Van de
daaronder geplaatste units met de in deze nieuwe versie bijna
vlakke conus is de bovenste de bas weergever terwijl de andere
twee passieve units zijn. Bij elkaar opgeteld geven deze
units de 22,1 kilo zware, 2,5 weg vloerstaander, waarbij het
kantelpunt op 1,8 kHz ligt, een frequentiebereik (+- 3 dB) van
32 Hz to 40 kHz. De nominale impedantie van 8 Ohm, gekoppeld
aan de gevoeligheid van 91 dB (2.83 V/1 meter), maken

tested
de Q900 tot een voor veel versterkers relatief makkelijk aanstuurbare
luidspreker.
Plaatsen en aansluiten
In de bijbehorende gebruiksaanwijzing adviseert KEF een onderlinge
afstand van minimaal twee, en maximaal drie meter.
Met twee meter veertig zit ik daar netjes tussenin waarbij ik
een toe-in van slechts enkele graden als optimaal ervaar. Het
geldt zeker niet voor alle luidsprekers maar bij deze Q900
loont het om nauwkeurig de juiste mate van indraaien te bepalen.
Voorafgaand aan het aansluiten moeten bij deze luidsprekers
echter eerst de los bijgeleverde steunvoeten gemonteerd
worden. Een werkje dat ik als recensent zelf doe maar
dat u als consument natuurlijk ook over zou kunnen laten aan
de deskundige dealer die de speakers komt plaatsen. Met behulp
van de in te draaien spikes is de luidspreker niet alleen
perfect waterpas neer te zetten maar zijn de speakers ook onderling
op gelijke hoogte af te stellen. Dat laatste wordt door
de gemiddelde koper misschien nog wel eens vergeten maar
het zet wel de puntjes op de i. Wanneer de spikes optimaal ingedraaid
zijn kunnen bovenop de spikes de afdekdoppen gedraaid
worden waarmee het geheel ook in visuele zin helemaal
af is. Bij het aansluiten van de Siltech luidsprekerkabel stuit ik
aan de achterzijde op twee paar vergulde luidsprekeraansluitingen
met daartussen in plaats van de algemeen gebruikte
verbindingsbruggen twee draaiknoppen die dezelfde functie
hebben. Naar links gedraaid kan de speaker gebruikt worden
in bi-wire dan wel bi-amp modus terwijl compleet naar rechts
gedraaid alleen het onderste aansluitpaar gebruikt kan worden.
Een uiterst handige oplossing om de klankmatig vaak inferieure
verbindingsstukjes te omzeilen en één die ik niet eerder
bij andere merken tegengekomen ben. Ik gebruik alleen de
onderste aansluitpunten om de verbinding naar mijn Unison
Research P70 tot stand te brengen. Deze wordt op zijn beurt
gevoed door een TW Acustic Raven Two draaitafel met SME
309 arm met Lyra Delos MC element en een Esoteric SA-10
sacd-speler. Interlinks zijn in het sacd deel afkomstig van Sonore
(RCA) en in het vinyl deel van John van Gent (XLR) terwijl
als phono voorversterker de ASR Basis Exclusive dienst doet.
Netkabels komen op het conto van Essential Audio Tools.
Luisteren
Juist omdat het zo lang geleden is dat ik een paartje KEF luidsprekers
gehoord heb ben ik heel benieuwd naar de luisterindrukken.
In de tachtiger jaren had ik een andere luisterruimte,
een andere installatie en draaide ik andere muziek. Wat ik
me herinner is dat ik de sound altijd wat aan de warmere, wat
meer aangenamere kant van het spectrum plaatste. In die zin
ligt die klank wat dichter bij de warm muzikale Opera Callas
Diva die in mijn luisterruimte staat dan bij de soeverein heersende,
veel neutraler klinkende, Audiovector Si3 Avantgarde
Arreté die eveneens tot de standaard uitrusting van mijn grote
NEXT
45

tested
46
luisterruimte behoort. Op het moment dat ik met serieus luisteren
begin bevinden mijn echtgenote en onze dochter zich in
vakantiepark De Efteling. Ik weet dat zij daar het spookhuis zullen
bezoeken en om in gedachten dichtbij hen te kunnen zijn
draai ik de muziek die ook in het spookhuis weerklinkt; Saint
Saëns’ Dance Macabre, ditmaal op cd in de uitvoering van het
Minnesota Orchestra onder leiding van Eji Oue. De opname
van Reference Recordings laat veel zaalinformatie horen en
ook via de Q900 wordt die volledig doorgegeven. Het tweede
wat opvalt, is de uitzonderlijke sprongen in dynamiek die het
stuk kenmerken. Ook deze worden bijna één op één weergegeven
waarmee het werkelijkheidsgehalte van de weergave
tot grote hoogte stijgt. Mijn angst dat de rechte, relatief
dunne zijwanden van de Q900 in negatieve zin door zouden
kunnen klinken in de weergave worden gelukkig niet bewaarheid.
De klankkleuren van de diverse instrumenten zijn natuurgetrouw
en het laag loopt diep door zonder te ontaarden in
een vormloos geheel. Dus ook op dat vlak heb ik geen kritiek
op deze - met zijn stuksprijs van 799 euro - relatief goedkope
vloerstaande weergever. Integendeel, hij presteert beter dan
ik op grond van zijn aanschafprijs zou mogen en kunnen verwachten.
Ook klinkt hij veel transparanter en meer verfi jnd dan
ik mij herinner van die oudere Uni-Q units. Dit speelt op een
niveau wat zijn prijsklasse ver overstijgt. Om te kunnen beoordelen
hoe hij omgaat met de menselijke stem leg ik Brian Ferry’s
180 grams lp Dylanesque op de draaitafel. Ferry is heel
dichtbij en het timbre van zijn stem wordt op gloedvolle wijze
neergezet. Nadat de lp kant weergegeven is leg ik een lp met
de titel ‘Best Audiophile Voices’ op de draaitafel. Ferry heeft
de spoeltjes en magneetjes in het element op temperatuur gebracht
en de vrouwelijke stemmen komen dan ook optimaal tot
hun recht. Eerst Eva Cassidy, dan Alison Krauss en vervolgens
Stacey Kent. Zij verklankt ‘So Nice’ en in mijn oren is het meer
dan dat. Haar licht nasale stem ontroert me en de sax van haar
echtgenoot Jim Tomlinson geeft me het laatste zetje. Dan heb
ik trek in wat jazz op niveau en wat komt dan meer in aanmerking
dat ‘the one and only’ Miles Davis? Eén van mijn favoriete
lp’s is ‘Round About Midnight’ en op openingsnummer ‘Round
Midnight’ is de trompet van Miles wederom heel dichtbij, direct
en indringend aanwezig zoals het hoort. ‘All of You’ laat
me swingen op de klanken van Miles, bijgestaan door saxofonist
John Coltrane, bassist Red Garland, bassist Paul Chambers
en last but not least drummer ‘Philly Joe’ Jones.
Conclusie
Does Britannia still rule the waves? Hardly. Desondanks is
KEF in de hifi scene nog steeds aanwezig als één van de
meest innovatieve luidsprekerfabrikanten. Of dat nog steeds
onder Engelse vlag gebeurd is een vraag die niet zo eenvoudig
te beantwoorden is. Nog steeds worden alle modellen
ontwikkeld in Maidstone, England en daar worden ook nog
steeds enkele modelreeksen gebouwd zoals Reference en
de eerder genoemde Muon en Blade. De Q900 wordt geassembleerd
in een nieuwe hypermoderne fabriek in China.
Hoe dan ook, KEF is met de Q900 met vlag en wimpel door
deze test gekomen. De luidspreker presteert op een niveau
dat haar prijsklasse ruimschoots overstijgt en ze weet me met
haar grote ruimtebeeld en mooie plaatsing van op natuurlijke
wijze weergegeven stemmen en instrumenten keer op keer in
de muziek te trekken. Ik kan me dan ook niet voorstellen dat
een consument, die in deze prijsklasse - en ook ruim daarboven
- op zoek is naar een vloerstaander met een groot bereik
en hoge resolutie, zich kan veroorloven om deze weergevers
niet in zijn zoektocht te betrekken. Van harte en zonder enige
reserve aanbevolen.
Jan de Jeu
PRIJS
KEF Q900 (DONKER EIKEN, KERSEN EN WALNOOT)
€ 799,- PER STUK
GP ACOUSTICS GMBH, WWW.KEF.NL
END