Jaarverslag 2011 (PDF, 151 kB) - Gemeente Hardenberg

Jaarverslag
2011

Voorwoord...................................................................................................................................................2
Inhoud jaarverslag ......................................................................................................................................3
1. De procedure in de gemeente Hardenberg in 2011 .............................................................................4
2. Ervaringen met de procedure ................................................................................................................6
2.1 Instroom van bezwaarschriften ........................................................................................................6
2.2 Advies- en beslistermijnen ...............................................................................................................7
2.3 Uitstel van behandeling / Wachttijden ..............................................................................................7
2.4 Nader overleg ...................................................................................................................................8
2.5 Behandelduur bezwaarschriften.......................................................................................................8
2.6 Aantal behandelde bezwaarschriften / uitgebrachte adviezen……………………………………… 10
2.7 Het aantal bezwaarschriften per afdeling, cluster ..........................................................................10
2.8 Hoorzitting ......................................................................................................................................11
2.9 Zonder hoorzitting afdoen……………………………………………………………………………… 12
2.10 Ingetrokken bezwaarschriften .........................................................................................................11
3 Het advies ............................................................................................................................................12
3.1 Afwijken van het advies van de Commissie ....................................................................................13
3.2 Kosten..............................................................................................................................................14
3.3 Geconstateerde gebreken in besluiten............................................................................................14
3.3.2 Registratie en distributie ingekomen poststukken...........................................................................14
Aanbeveling..................................................................................................................................................15
Bijlage: (Hoger) beroep / voorlopige voorzieningen ....................................................................................16
overzicht van uitspraken in (hoger) beroep en voorlopige voorzieningen 2011...........................................16
1

Voorwoord
Voor u ligt het jaarverslag van de commissie bezwaarschriften van de gemeente
Hardenberg. Daarin treft u een terugblik aan over het jaar 2011.
In het jaarverslag treft u naast de gebruikelijke cijfers slechts één aanbeveling aan. De
commissie heeft er dit keer voor gekozen om niet alle in de adviezen gedane
aanbevelingen in het jaarverslag op te nemen. Dit zou voor een aanzienlijk deel een
doublure opleveren met het jaarverslag 2010.
De ene aanbeveling heeft betrekking op het postsysteem. Een bezwaarschrift kan door
de burgers op verschillende wijzen worden ingediend zoals per post, afgifte aan de
balies of aan een medewerker, gooien in de brievenbus van het gemeentehuis of het
locgebouw, per fax en ook per DigiD. Hierdoor komt het voor dat een bezwaarschrift
niet direct wordt aangeboden ter registratie maar gaat rondzwerven in de ambtelijke
organisatie. Daarnaast klagen burgers erover dat hun brief niet is aangekomen en niet
wordt beantwoord.
De commissie wijst er op dat als post niet aankomt dit voor rekening van de
(bezwaarmakende) burger komt. Hij kiest immers voor één van de bovenstaande wijzen
om zijn brief (of bezwaarschrift) toe te zenden. Maar het wordt anders als er regelmatig
post van burgers niet aankomt bij de gemeente Hardenberg. Dan kan de bewijslast
verschuiven naar de gemeente Hardenberg. Om dit te laatste te voorkomen adviseert de
commissie om de ontvangst van post zo sluitend mogelijk te maken. Alle post die
binnenkomt dient het liefst nog diezelfde dag te worden geregistreerd in het digitale
postsysteem.
Immers een goede, duidelijke communicatie met de burger is erg belangrijk. Het kan de
samenwerking tussen bestuur en haar burgers zeker bevorderen. En goede
communicatielijnen en methoden voorkomen ook dat burgers klachten en
bezwaarschriften indienen.
De commissie zoekt ook steeds weer naar een juiste verhouding tussen ‘regel is regel’
en de menselijke maat. Dat is breder dan als een organisatie alleen maar efficiency
nastreeft. Ook een strenge en doortastende overheid kan fouten maken. Daarom hoort
bij de besluiten van de overheid, die kwaliteit hoog in het vaandel heeft staan, een
bezwaar- en beroepsmogelijkheid.
De commissie neemt zich voor om in 2012 verder met elkaar te spreken over een aantal
inhoudelijke zaken die te maken kunnen hebben met veranderende wet- en regelgeving
en de invloed daarvan op besluitvorming.
Ik dank de commissieleden voor hun inzet in het achterliggende jaar.
A.J. Afink, voorzitter,
Hardenberg, mei 2012
2

Inleiding
De Commissie Bezwaarschriften is door de gemeenteraad van Hardenberg op
2 januari 2001 ingesteld met als taak: het voorbereiden van de beslissing op gemaakte
bezwaren als bedoeld in de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb). In de praktijk
brengt de commissie - aan de hand van een dossier en een hoorzitting - een advies uit
aan het betrokken bestuursorgaan. Meestal is dat het college van burgemeester en
wethouders, af en toe de gemeenteraad en soms de burgemeester. Uitgesloten van
advies zijn bezwaarschriften in het kader van gemeentelijke leges- en
belastingverordeningen en de Wet waardering onroerende zaken. Sinds 1 januari 2008
behandelt de commissie ook personele zaken.
In het jaar 2011 bestond de commissie uit de volgende, onafhankelijke, leden:
- de heer A.J. Afink (voorzitter)
- mevrouw mr. C.E. Wolf (voorzitter)
- de heer mr. B.H. Abbing (voorzitter, alleen voor personele zaken)
- de heer E. Hahn (lid)
- de heer S.B. ten Kate (lid)
- mevrouw mr. A. Prins-de Haas (lid)
- mevrouw M. Zoestbergen (alleen voor personele zaken)
- de heer A. van Driesten (alleen voor personele zaken)
- de heer L. van der Tol (lid)
-
Plaatsvervangende leden
- de heer mr. H. ten Hoven
- de heer J.W. Mondria (alleen voor personele zaken)
- de heer P. Nagtegaal (alleen voor personele zaken)
De commissie beschikte in het jaar 2011 over een vaste notulist, mevrouw N. Huser.
Gedurende het gehele jaar waren de heer mr. C. van Ramshorst en de heer
W.J. van Emmen secretaris van de commissie. Het secretariaat dat bij het team
Juridische zaken is ondergebracht valt sinds 1 januari 2011 onder de nieuwe afdeling
Dienstverlening.
De voorzitters ontvangen de raadstukken om op de hoogte te blijven van zaken die in
de gemeente spelen. De leden worden verder door het secretariaat op de hoogte
gehouden van jurisprudentie en eventuele actuele ontwikkelingen.
Inhoud jaarverslag
In hoofdstuk 1 wordt de procedure voor het behandelen van bezwaarschriften
behandeld. In het tweede hoofdstuk wordt ingegaan op de ervaringen van de commissie
in het jaar 2011, waarna in hoofdstuk 3 apart aandacht wordt besteed aan de adviezen
die de commissie heeft uitgebracht. Hoofdstuk 4 bevat de samenvatting van de
aanbeveling(en). In een bijlage is een overzicht van uitspraken op beroepschriften in
het jaar 2011 opgenomen.
3

1. De procedure in de gemeente Hardenberg in 2011 1
Hoewel het bezwaar wordt ingediend bij het bestuursorgaan, boekt de afdeling
Facilitaire Zaken het bezwaarschrift rechtstreeks in op het team Juridische Zaken
(secretariaat commissie). Het secretariaat verzorgt vervolgens een ontvangstbevestiging
richting bezwaarmaker en eventuele derde belanghebbende(n). De vakafdeling wordt
eveneens op de hoogte gesteld van het bezwaar. Naar de bezwaarmaker en derde
belanghebbende(n) zendt het secretariaat tevens een folder, waarin de verdere
procedure van behandeling van het bezwaar, de samenstelling, functies en de
werkwijze van de commissie wordt uitgelegd.
Tevens beoordeelt het secretariaat het bezwaarschrift op mogelijke gebreken of
termijnoverschrijding. Het secretariaat geeft de bezwaarmaker binnen maximaal drie
weken na ontvangst van het bezwaar de gelegenheid om gebreken te herstellen of een
termijnoverschrijding te verklaren.
In deze fase beoordeelt het secretariaat ook of een bezwaarschrift kennelijk niet -
ontvankelijk of kennelijk (on)gegrond is. Zo ja, dan legt het secretariaat het bezwaar
met de onderliggende stukken voor aan de voorzitter die dan beslist over het al of niet
houden van een hoorzitting. Als de voorzitter beslist tot het niet houden van een
hoorzitting, dan wordt de bezwaarmaker in een brief hiervan op de hoogte gebracht. De
commissie brengt dan advies uit op basis van de stukken zonder dat een verweerschrift
wordt gevraagd.
In de gevallen waarin wel een hoorzitting plaatsvindt, verzoekt het secretariaat de
vakafdeling om een procesdossier samen te stellen en een verweerschrift op te stellen.
Uiterlijk drie weken voor een geplande zitting moeten de stukken bij het secretariaat
worden aangeleverd. Het secretariaat stelt het dossier samen, stelt een samenvatting
op, laat het dossier vermenigvuldigen en verzendt de uitnodigingen en de dossiers in
beginsel veertien dagen voor de hoorzitting aan alle betrokkenen.
Omdat het gemeentebestuur zich bij de commissie laat vertegenwoordigen door
ambtenaren, wordt aan de betrokken portefeuillehouder en gemeentesecretaris een
afschrift van de uitnodiging gezonden. Op deze wijze blijft het bestuur op de hoogte van
de behandeling van de bezwaarschriften.
De commissie vergadert volgens een rooster in principe twee keer per maand, op
woensdagmiddag en donderdagavond. Dan komen telkens een voorzitter en twee leden
bijeen. Bij personele zaken komt de commissie op afroep bijeen.
De commissie behandelt alle zaken, behalve met betrekking tot belastingen. Als een
bezwaarschrift binnenkomt, dan wordt het bezwaarschrift geagendeerd voor de
eerstvolgende beschikbare vergaderdatum, uiteraard met in achtneming van de termijn
voor het opstellen van een verweerschrift en verzending van de stukken. Voor de leden
van de commissie heeft dit tot gevolg dat zij adviseren over zaken die op allerlei
beleidsterreinen liggen (variërend van de weigering van bouwvergunningen tot
terugvordering van bijstand).
De commissie hoort de bezwaarmaker, eventuele andere belanghebbenden en
(vertegenwoordigers van) het verwerende bestuursorgaan in elkaars aanwezigheid
1 Op de website van de gemeente Hardenberg (www.hardenberg.nl) is uitgebreide informatie opgenomen
over de procedure van behandeling van bezwaarschriften bij de gemeente Hardenberg. De gemeentegids
2011-2012 bevat summiere informatie over de bezwarenprocedure en verwijst naar de website van de
gemeente Hardenberg.
4

en beraadt zich vervolgens - in beslotenheid - over het aan het bestuursorgaan uit te
brengen advies.
De hoorzittingen van de commissie zijn in beginsel openbaar, dat wil zeggen: ook
toegankelijk voor publiek en pers. Met het oog hierop kondigt het secretariaat de
hoorzittingen in De Toren aan. De pers krijgt een afschrift van de uitnodiging aan het
bestuursorgaan en de procesdossiers worden voor de pers en het publiek ter inzage
gelegd. In het afgelopen jaar is de lokale pers af en toe aanwezig geweest bij
hoorzittingen, hetgeen heeft geleid tot artikelen in de krant. Als er echter zaken aan de
orde komen die de persoonlijke levenssfeer raken, wordt de behandeling van die
bezwaarschriften niet gepubliceerd. De pers wordt in die gevallen evenmin op de hoogte
gebracht. In de regel betreft dit bezwaarschriften op grond van de Wet werk en bijstand
(verder: WWB), de Wet maatschappelijke ondersteuning (verder: Wmo) en ook
bezwaarschriften die betrekking hebben op de ambtelijke rechtspositie.
Het conceptverslag en -advies worden, nadat deze door het secretariaat zijn
opgemaakt, per e-mail aan de voorzitter en de leden, die de betreffende hoorzitting
hebben bijgewoond, toegezonden. Deze leden hebben een week de tijd om hun
opmerkingen aan het secretariaat door te geven.
De stukken worden, zo nodig aangepast. Na ondertekening door de voorzitter en de
secretaris worden de stukken gekopieerd en aan alle betrokkenen gezonden. Het
originele advies en verslag gaan - samen met het procesdossier (de originele stukken) -
naar het bestuursorgaan. Dit gebeurt inmiddels ook digitaal.
Aangezien er sprake dient te zijn van een volledige heroverweging van het besluit
waartegen bezwaar wordt gemaakt, toetst de commissie de rechtmatigheid en
beoordeelt zij ook de doelmatigheid. Bij de beoordeling van de doelmatigheid stelt de
commissie zich terughoudend op als het beleidskeuzes – vastgelegd in een verordening
of in beleidsregels – van de gemeente betreft. Anderzijds betrekt de commissie wel
wijzigingen in de omstandigheden, bijvoorbeeld in de medische situatie, bij de
heroverweging van het besluit.
De commissie bekijkt tijdens de hoorzitting ook of er een andere oplossing van het
conflict mogelijk is. Dit kan leiden tot de opschorting van het advies teneinde partijen
binnen een vast te stellen termijn de gelegenheid te bieden tot een oplossing te komen.
De commissie adviseert aan het gemeentebestuur en neemt dus zelf geen besluiten op
het bezwaarschrift. De werkwijze is dat het advies wordt overgedragen aan de
betreffende vakafdeling, die de op het bezwaarschrift te nemen beslissing verder
voorbereidt (dat wil zeggen: aan het bestuursorgaan voorlegt) en uitvoert. Het
bestuursorgaan bepaalt dus, hiertoe geadviseerd door de vakafdeling, zelf hoe met de
adviezen van de commissie wordt omgegaan. Afwijking van een advies moet uiteraard
wel goed gemotiveerd worden.
Nadat het bestuursorgaan een beslissing op het bezwaar heeft genomen, krijgt het
secretariaat van de commissie daarvan een afschrift, ter kennisname. Het secretariaat
licht de betrokken commissieleden in, wanneer het bestuursorgaan het advies niet
overneemt. Het secretariaat licht de leden ook in over eventuele beroepszaken
(voorzover het secretariaat hiervan op de hoogte wordt gesteld).
5

2. Ervaringen met de procedure
2.1 Instroom van bezwaarschriften
De instroom van bezwaarschriften vindt niet gelijkmatig over het gehele jaar verspreid
plaats. Die instroom wisselt behoorlijk. Dit komt bijvoorbeeld doordat in een bepaalde
maand financiële bijdragen worden verlaagd, wetgeving wordt gewijzigd of gewoon door
toeval.
Zo blijkt uit de grafiek dat in de maanden januari en februari rond de 60
bezwaarschriften zijn binnengekomen. Dit is veroorzaakt doordat de gemeente
Hardenberg op en rond 30 december 2010 besluiten over de eigen bijdragen voor Wmovoorzieningen
en over de inkomensgrens bij de regiotaxi Vechtdal heeft verstuurd.
Opvallend is ook dat tegen besluiten waarbij een omgevingsvergunning voor
inrichtingen waarbij meer varkens mogen worden gehouden meerdere mensen
gezamenlijk één bezwaarschrift is ingediend. Zij zien dan hun woonomgeving bedreigd
door stank en meer vrachtverkeer.
Onderstaand grafiek laat zien hoe de verdeling is:
35
30
25
20
15
aantal
10
5
0
januari april juli oktober
6

2.2 Advies- en beslistermijnen
Voor de behandeling van een bezwaarschrift geeft de Awb zogenaamde beslistermijnen.
Het bestuursorgaan dient binnen twaalf weken, nadat de bezwarentermijn is verstreken,
een beslissing op het bezwaar te nemen. Deze termijn kan met ten hoogste zes weken
worden verdaagd. Verder uitstel is mogelijk voor zover de indiener van het bezwaarschrift
daarmee instemt en andere belanghebbenden daardoor niet in hun belangen worden
geschaad of ermee instemmen.
In de gemeente Hardenberg is afgesproken dat het bestuursorgaan (lees: de
vakafdeling) deze termijnen zelf bewaakt. In het advies van de commissie wordt daar
wel altijd expliciet aandacht aan besteed. In de meeste gevallen ontvangt het
secretariaat een afschrift van het besluit op bezwaarschrift. Indien dit wordt vergeten,
vraagt het secretariaat deze afschriften op of zoekt het betreffende besluit op in het
archief of in het digitale systeem Verseon.
2.3 Uitstel van behandeling / Wachttijden
De behandelduur van bezwaarschriften is vaak onderhevig aan externe factoren.
Rechtshulpverleners, zoals advocaten en juristen van rechtsbijstandverleners, vragen
regelmatig, nadat zij een zogenaamd pro-forma bezwaarschrift hebben ingediend, om
een termijn voor het indienen van (nadere) gronden van het bezwaarschrift. Hierdoor
wordt de behandelingsduur gemiddeld genomen opgeschort met drie tot vier weken. Dit
is gebeurd bij e zaken. Daarnaast verzoeken bezwaarmakers regelmatig – wegens
ziekte, vakantie – om uitstel van behandeling.
Veel vertraging is ook opgetreden door het vragen van medische adviezen, in het kader
van uitvoering van de Wmo, aan medische adviesinstanties als Argonaut of Trivium.
Daarnaast leidt het vragen van een medisch advies of in het kader van een second
opinion, al gauw tot zes tot acht weken stil liggen van de behandeling van het
bezwaarschrift. In dit verslagjaar ging het om drie van zulke bezwaarschriften.
Verder heeft de stortvloed van bezwaarschriften in de maanden januari en februari
2011 geleid tot vertraging bij de commissie alsmede bij het college. Vooral over de eigen
bijdrage heeft dit geleid tot vertraging doordat – voordat tot behandeling is overgegaan
– overleg is gepleegd met vertegenwoordigers van het college. Dit heeft geleid tot een
langere behandeling van ruim 4 weken.
In totaal bedraagt het verleende/gevraagde uitstel 97 en 116 = 213 weken. Gemiddeld
is dit per uitgebracht advies 213 weken verdeeld over het aantal uitgebracht adviezen
(128), wat neerkomt op 1,66 week (afgerond).
Het binnen de beslistermijn blijven is geen doel op zich. Als alle partijen (indiener van
het bezwaarschrift en het verwerend bestuursorgaan) instemmen met een langere
beslistermijn (bijvoorbeeld omdat men tijd wil nemen voor nader overleg), terwijl derdebelanghebbenden
hierdoor niet worden benadeeld, is er geen ‘probleem’.
De wet biedt hiertoe ook de mogelijkheid (artikel 7:10, lid 4, Awb: “Verder uitstel is
mogelijk voor zover:
a. alle belanghebbenden daarmee instemmen
b. de indiener van het bezwaarschrift daarmee instemt en andere
belanghebbenden daardoor niet in hun belangen kunnen worden geschaad, of
c. dit nodig is in verband met de naleving van wettelijke procedurevoorschriften.”
Met andere woorden: het niet halen van de beslistermijn is in die gevallen geen reden
tot zorg/aanleiding tot ‘acties’.
7

In het nieuwe verslagjaar, 2011, was het bedoeling om de wachttijden preciezer in
beeld te brengen. Onder andere is voor dit doel binnen het digitale
documentmanagement systeem Verseon een speciale bezwaarschriftenmodule met de
mogelijkheid van rapportages aangeschaft. Helaas bleek dat het maken van
rapportages niet mogelijk was. Om die reden is er voor gekozen om de gegevens van de
bezwaarschriften ook in het verslagjaar 2011 op te nemen in het gebruikelijke
excelbestand.
2.4 Nader overleg
Als de commissie van oordeel is dat zij over onvoldoende gegevens beschikt voor het
uitbrengen van een advies, kan tijdens de hoorzitting de zaak worden aangehouden en
kan de voorzitter van de commissie een nader onderzoek gelasten. Dit kan zowel door de
commissie zelf geschieden, als - in opdracht van de commissie - door een derde partij.
Indien het nader overleg / onderzoek nieuwe en relevante gegevens oplevert, die van
belang kunnen zijn voor de op het bezwaar te nemen beslissing, worden de nieuwe
gegevens toegestuurd aan bezwaarmaker en het college voor eventuele nadere
opmerkingen. De mogelijkheid bestaat om een tweede hoorzitting te beleggen. Van deze
mogelijkheid wordt in de praktijk nauwelijks tot geen gebruik gemaakt.
In een aantal gevallen heeft na de hoorzitting nader overleg plaatsgevonden tussen
bezwaarmaker en de behandelend ambtenaar. Dit leidt niet altijd tot een spoedig
resultaat. Vaak kost het weken - bijvoorbeeld door uitwisseling van nadere stukken,
het maken van nieuwe offerte - voordat partijen al dan niet tot een oplossing komen. Al
die tijd ligt het bezwaarschrift op de stapel "nog te behandelen zaken". Om de
voortgang te bevorderen bewaakt het secretariaat de procedure. Regelmatig moet het
secretariaat (niet altijd met succes) zowel de vakafdeling als bezwaarmaker aansporen
om de benodigde actie te ondernemen.
2.5 Behandelduur bezwaarschriften
Het onderstaande schema geeft de volgende behandeltermijnen aan. Hierbij is
gerekend met netto termijnen, waaruit de vertraging door het wachten op gronden,
medische adviezen en ander uitstel zo veel mogelijk is weg gefilterd.
(Gemiddelde) netto behandeltermijn 2 van de bezwaarschriften in 2011)
Gemiddeld Besluit binnen Besluit Gemiddeld
aantal minder dan of langer dan aantal weken
weken tot gelijk aan 14 weken tot besluit op
advies 14 weken
bezwaarschrift
Totaal 12,64 31 73 3,9
Uit deze cijfers blijkt dat de gemiddelde benodigde termijn voor het opstellen van het
advies, vergeleken met het vorige verslagjaar ( 2010: 11,2) aanzienlijk is gestegen, met
anderhalve week. De hoofdoorzaak is gelegen in de onevenwichtige instroom van
bezwaarschriften in de maanden januari en februari 2011.
Wat betreft het gemiddeld aantal weken vanaf het verzenden van het advies tot het
besluit op het bezwaarschrift is de gemiddelde behandelduur 3,9 weken. Een stijging
met ruim een week. In het verslagjaar 2010 was dit 2,7. 3
2 Het betreft de behandeling vanaf binnenkomst bezwaarschrift t/m het verzenden van het
advies door de commissie en de stand van zaken per 1 april 2012.
3 Over 2009 blijkt dat het om gemiddeld 2,9 weken ging.
8

2.6 Aantal behandelde bezwaarschriften / uitgebrachte adviezen
In het verslagjaar 2011 is de commissie 21 keer bijeengekomen (2010: 22 keer in
totaal). Daarnaast is op twee dagen, 21 april 2012 en 28 april 2012, extra vergaderd
over de bezwaarschriften die betrekking hebben op de eigen bijdragen die worden
geheven op basis van de Wet maatschappelijke ondersteuning . De kamer voor
personele zaken is één keer bijeengekomen.
In totaal zijn in 2011 193 bezwaarschriften, die betrekking hebben op besluiten van
het college van burgemeester en wethouders, de gemeenteraad en de burgemeester,
door de commissie ontvangen.
De commissie heeft in het verslagjaar 2011 in totaal 204 bezwaarschriften in
behandeling genomen. Dit is inclusief 11 bezwaarschriften die zijn binnengekomen in
het jaar 2010.
De commissie heeft in totaal 117 plus 11 = 128 adviezen uitgebracht. Aan het einde
van het verslagjaar 2011 waren er nog 11 bezwaarschriften in behandeling uit het jaar
2011.
aantal binnengekomen bezwaarschriften/uitgebrachte adviezen (2006, 2007, 2008, 2009,
2010 en 2011)
250
200
150
100
156
108
135
87
173 180
121
138
128
112
193
128
Aantal bezwaarschriften
Aantal uitgebrachte adviezen
50
0
2006 2007 2008 2009 2010 2011
Het verschil tussen het aantal (binnengekomen) bezwaarschriften en het aantal
uitgebrachte adviezen wordt verklaard doordat ook een aanzienlijk deel van de
bezwaarschriften werd ingetrokken en door bezwaarschriften die nog in behandeling zijn,
zie de tabel op pagina 13.
Het aantal (binnengekomen) bezwaarschriften is vergeleken met het vorig jaar fors
gestegen Dit is voor een groot deel veroorzaakt doordat in het jaar 2011 tegen besluiten
om een eigen bijdrage bij Wmo-voorzieningen als scootmobielen en trapliften te gaan
innen 43 bezwaarschriften zijn binnengekomen. Ook de besluiten over de
inkomensgrens bij de regiotaxi Vechtdal leverden diverse bezwaarschriften op.
Daarnaast zijn er meerdere bezwaarschriften binnengekomen over de verhoging van de
eigen bijdrage voor het leerlingenvervoer, van € 281,-- naar € 461,50 per jaar. Hier bleek
dat de gemeente in de afgelopen jaren te weinig eigen bijdrage heeft berekend door een
rekenfout.
Hierbij tekent de commissie aan dat over het aantal bezwaarschriften weinig is te zeggen
of is te voorspellen. Vaak is dit afhankelijk van ruimtelijke ontwikkelingen,
wetswijzigingen, overheveling van taken van het rijk naar de gemeente als ook
wijzigingen in het gemeentelijk beleid , bijvoorbeeld als gevolg van besluiten om te
bezuinigingen.
9

2.7 Het aantal bezwaarschriften per afdeling, cluster
Het aantal bezwaarschriften in het kader van de Wmo, inclusief de regeling
gehandicaptenparkeerkaarten, is explosief gestegen ten opzichte van het vorige
verslagjaar, 2011. De redenen zijn hiervoor in paragraaf 2.6 al genoemd.
Bij de WWB is het aantal ingediende bezwaarschriften vergeleken met de vorige jaren
gelijk gebleven. De meeste bezwaarschriften hebben betrekking op het terugvorderen van
bijstand en het toepassen van maatregelen waardoor de periodieke bijstandsuitkering
wordt verlaagd. Ook de nieuwe, ingewikkelde, Wet investeren in jongeren (WIJ), die een
werkleeraanbod en een beperkte inkomensvoorziening voor jongeren tot 27 jaar regelt,
leverde 5 bezwaarschriften op. Deze bezwaarschriften zijn meegenomen bij het kopje
bijstand. Vanaf 1 januari 2012 is de Wet investeren in jongeren ingetrokken. De bijstand
voor jongeren is van 1 januari 2012 geregeld in de aangepaste Wet werk en bijstand.
Aantal bezwaarschriften per afdeling/cluster (2007, 2008, 2009, 2010 en 2011)
120
100
80
76
96
2007
2008
2009
2010
2011
60
40
20
0
49
37 40 40
34
29 32
17
9 11 13
5 5 2 4 1 0 0 0 1 2 2 4
Bijstand Wmo en gpk Onderwijs/Welzijn Sport/Cultuur Dienstverlening
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
41
30
24
6
0
4 3 2
4
2
8
0 0 1 0
15
13
10
34 34
8
2
32
7
1 2
0 0 1 2
2007
2008
2009
2010
2011
Ruimte (RO) Infrastructuur Beheer
Openbare
Ruimte
Bouwen Milieu Personele
zaken
Het aantal bezwaarschriften op het terrein van de Woningwet (vooral bouwvergunningen)
is niet verder gestegen. De nieuwe Wet algemene bepalingen omgevingswet heeft niet
meer bezwaarschriften opgeleverd. Ook niet nu bezwaarschriften over kapvergunningen
– die vallen onder deze nieuwe wet – weer worden behandeld door de commissie. Het
aantal bezwaarschriften op grond van de Wet (op de) Ruimtelijke Ordening is ook dit jaar
10

verder gedaald. Op het terrein van het milieu en het personeel zijn dit jaar nauwelijks
bezwaarschriften binnengekomen.
2.8 Hoorzitting
Het bestuursorgaan (meestal het college van burgemeester en wethouders) laat zich bij
de commissie vertegenwoordigen door de behandelend ambtenaar.
De commissie is in het algemeen tevreden over de wijze van optreden van de ambtelijke
vertegenwoordigers. Zij zijn goed voorbereid op mogelijke vragen. Hierbij merkt de
commissie op dat de ambtenaar het bestuursorgaan vertegenwoordigt. Dit houdt in dat
hij ook vragen dient te beantwoorden die niet altijd op zijn eigen vakterrein liggen.
Soms levert dit problemen op omdat deze vragen niet waren voorzien. Zo nodig kan hij
een collega van een ander vakterrein vooraf raadplegen of meenemen naar de
hoorzitting.
Bij zaken die liggen op het terrein van de WWB en de Wmo valt het nog steeds op dat
de vertegenwoordigers van het college zelf niet betrokken zijn bij de besluitvorming. De
commissie is van mening dat door deze werkwijze onvoldoende ‘leereffect’ uitgaat van
de adviezen die de commissie uitbrengt.
2.9 Zonder hoorzitting afdoen
De commissie hoort de partijen (bezwaarmaker en het bestuursorgaan) niet als een
bezwaarschrift kennelijk niet ontvankelijk is. Dat is bijvoorbeeld het geval als het
bezwaarschrift te laat is ingediend, als er geen sprake is van een besluit in de zin van
de Awb of als de bezwaarmaker geen belanghebbende is bij het bestreden besluit. In
het verslagjaar 2011 is dit in 20 gevallen gebeurd. In die gevallen heeft het geen zin om
bezwaarmakers op te roepen en te laten komen waarna hij tijdens de zitting verneemt
dat zijn bezwaarschrift niet ontvankelijk is en niet inhoudelijk wordt behandeld. De
betrokken bezwaarmakers worden in een brief op de hoogte gesteld van het feit dat de
voorzitter van de commissie heeft besloten om af te zien van het horen. Als er twijfel is
over de ontvankelijkheid, dan hoort de commissie bezwaarmakers wel. In het
verslagjaar is dit bij 8 zaken gebeurd.
De commissie kan ook besluiten om af te zien van een hoorzitting als het
bezwaarschrift kennelijk (on)gegrond is. Een voorbeeld van ‘kennelijk gegrond’ is, als er
sprake is van een evidente fout in een berekening. Ook dan is het oproepen en horen
van bezwaarmakers niet meer zinvol. Dit komt niet vaak voor. In het verslagjaar 2011
is dit niet gebeurd.
2.10 Ingetrokken bezwaarschriften
Ook in 2011 zijn weer diverse bezwaarschriften ingetrokken, namelijk 66 stuks, dat is
34 % van de in het verslagjaar ingediende bezwaarschriften. In 2010 werd 26 % van
het totale aantal ingediende bezwaarschriften ingetrokken (33 stuks).
Net als in voorgaande jaren zijn de meeste intrekkingen het gevolg van nader overleg
tussen de behandelend ambtenaar, vergunninghouder en/of derde-belanghebbende. In
alle gevallen is dit gebeurd voordat een hoorzitting is gehouden. In al die gevallen vond
veelvuldig overleg plaats tussen de behandelende afdeling en het secretariaat van de
commissie.
Meerdere keren is een oplossing gevonden en is de gevraagde voorziening / vergoeding
alsnog verstrekt. Ook bleek dat eigen bijdrages voor voorzieningen als trapliften en
socootmobielen ten onrechte waren opgelegd. Nadere analyse van de reden van de
intrekking leert dat in 22 (van de 66) gevallen het college het genomen besluit
11

heroverweegt en overgaat tot een voor bezwaarmaker gunstig nieuw besluit. Hierbij valt
wel op dat 16 zaken betrekking hebben op besluiten van de afdeling Werk, Welzijn en
Educatie.
3 Het advies
Na de hoorzitting beraadslaagt de commissie in beslotenheid over het uit te brengen
advies.
Bij de toetsing op ontvankelijkheid gaat de commissie na of het bezwaar gericht is tegen
een besluit als bedoeld in de Awb, of dit besluit is uitgezonderd van bezwaar en beroep
en of het bezwaarschrift binnen de wettelijke termijn van zes weken is ingediend.
Daarnaast kijkt de commissie of de bezwaarmaker is aan te merken als belanghebbende
bij het bestreden besluit en of het bezwaarschrift voldoet aan de wettelijke
vormvereisten, zoals bijvoorbeeld het motiveringsvereiste.
Als het bezwaar deze toets doorstaat, beoordeelt de commissie of het bezwaar al dan niet
(gedeeltelijk) gegrond is en of het bestreden besluit moet worden herroepen.
Hierbij past de opmerking dat de Awb in het kader van de heroverweging de termen
gegrond en ongegrond niet gebruikt. Artikel 7:11, tweede lid van deze wet zegt: "Voor
zover de heroverweging daartoe aanleiding geeft, herroept het bestuursorgaan het
bestreden besluit en neemt het voor zover nodig in de plaats daarvan een nieuw besluit".
Dit betekent, dat de commissie zorgvuldig met de termen gegrond en ongegrond om moet
gaan. Zo komt het voor dat de commissie van oordeel is, dat het bestreden besluit om
(procedurele) redenen niet in stand kan blijven, zonder dat de bezwaarmaker deze
gronden aanvoerde. In dat geval is de term gegrond niet op zijn plaats, maar zal het
oorspronkelijke besluit wel herroepen moeten worden.
Overzicht adviezen, ingetrokken en in behandeling zijnde bezwaarschriften
(2007, 2008, 2009, 2010 en 2011)
90
85
80
75
70
65
60
55
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
25
19
44
16
30
niet
ontvankelijk
7678
68
53
43
2007(totaal=135)
2008(totaal=182)
2009(totaal=201)
2010(totaal=151)
2011(totaal=204)
35
16 17 16
12
15
9 10
1 3
66
47
42
33 33
19
15 16
10
6
ongegrond gegrond anders ingetrokken in behandeling
Bij de gegronde bezwaarschriften is in bijna alle gevallen sprake van strijd met het
zorgvuldigheidsbeginsel (artikel 3:4 Awb), strijd met een wettelijk voorschrift of het
motiveringsbeginsel (artikel 3:46 Awb).
Noot: De categorie 'anders' bestaat voornamelijk (10) uit gemengde adviezen. Dat wil zeggen dat
een bezwaarschrift naar het oordeel van de commissie deels gegrond en deels ongegrond was.
12

Overzicht van gegeven adviezen, in behandeling zijnde zaken en ingetrokken
zaken (in totaal 204) in percentages
10
53
ongegrond
niet ontvankelijk
66
gegrond
anders
10
35
30
ingetrokken
in behandeling
3.1 Afwijken van het advies van de Commissie
Nadat het advies van de commissie is uitgebracht overweegt het verwerend orgaan, in
nagenoeg alle gevallen het college van burgemeester en wethouders, of het advies kan
worden overgenomen.
In een zaak was de commissie van mening dat er geen sprake was van fraude en het
bezwaar vervolgens gegrond achtte. Het college was vervolgens van mening dat het
bezwaar ongegrond was omdat er geen sprake was van veranderende omstandigheden.
De adviezen over de eigen bijdrage bij Wmo-voorzieningen
De commissie adviseerde om de bezwaarschriften die betrekking hadden op de eigen
bijdrage (voornamelijk voor scootmobielen en trapliften) gegrond te verklaren en geen
eigen bijdragen te heffen bij al verstrekte voorzieningen.
De commissie merkte hierbij op dat het Besluit maatschappelijke ondersteuning
gemeente Hardenberg 2011 en het Verstrekkingenboek 2012 op onderdelen te veel
rammelden en innerlijk tegenstrijdig waren.
Hierbij noemde de commissie als belangrijkste punten:
- de informatieverstrekking in de vorm van beschikkingen, die op 30 december
2010 zijn verstuurd, was kennelijk onvoldoende omdat op 28 maart 2011
een brief met aanvullende informatie is verstuurd.
- de eigen bijdrage voor onderhoud en reparatie van voorzieningen is
onverbindend omdat onduidelijk is hoe deze eigen bijdrage is bepaald.
- het afsluiten van bruikleenovereenkomsten zijn afspraken waarvan het
college slechts in uitzonderlijke gevallen mag terugkomen. De commissie
acht het in strijd met het beginsel van de rechtszekerheid om eigen bijdragen
te heffen bij voorzieningen die voor 1 januari 2011 zijn verstrekt.
- de bepaling van de restwaarde van de voorzieningen is niet gebaseerd op
gebruikelijke afschrijvingsmethoden.
Het college heeft vervolgens de adviezen in de besluiten op bezwaar niet overgenomen.
Deze afwijkingen zijn uitvoerig gemotiveerd.
Vervolgens heeft de Rb. Zwolle – Lelystad op 8 maart 2012 de beroepschriften die zijn
ingediend tegen de besluiten op bezwaar gegrond verklaard. De hoofdoverweging van
de rechtbank is dat het college niet bevoegd was om eigen bijdragen te heffen. De raad
had het college niet – in de Verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente
13

Hardenberg – bevoegd verklaard om nadere regels te stellen over de eigen bijdragen.
Verder wees de Rb Zwolle – Lelystad op artikel 4:4 van het landelijke Besluit
maatschappelijke ondersteuning dat de eigen bijdrage niet wordt opgelegd voor zover
binnen twee jaar na aanvang van de maatschappelijke ondersteuning voor de te
betalen eigen bijdrage geen beschikking is verzonden. Ook wees de rechtbank er op dat
de voorschriften in de bruikleenovereenkomst voorwaarden zijn die behoren bij het
besluit tot verstrekking van de voorziening. Ofwel een aanhangsel bij een
publiekrechtelijke besluit.
3.2 Kosten
Het is mogelijk dat bezwaarmakers de door hen gemaakte kosten in de bezwaarfase bij
de gemeente kunnen declareren. De proceskosten worden op grond van een landelijk
vastgesteld systeem in de vorm van forfaitaire bedragen vergoed. Kostenvergoeding
vindt alleen desgevraagd plaats indien het bezwaar – wegens aan het bestuursorgaan
te wijten onrechtmatigheid - gegrond is en het bestreden besluit is herroepen. In de
folder bij de ontvangstbevestiging is hieraan door de commissie een paragraaf gewijd.
Het gaat hier vooral om kosten van professionele rechtshulp, zoals advocaten,
medewerkers van rechtsbijstandverzekeraars en juristen van vakbonden.
Er is in meerdere gevallen een beroep gedaan op deze regeling, in de meeste gevallen
door professionele rechtshulpverleners. De commissie heeft dit jaar in vier gevallen
geadviseerd om de gemaakte kosten van rechtshulp te vergoeden. In totaal is een
bedrag van € 2.185,-- aan kosten in de bezwaarfase vergoed. In 2010 zijn bij vier
bezwaarschriften de proceskosten voor een totaalbedrag van € 2.945,-- vergoed.
Overigens zijn de bedragen voor de vergoeding van proceskosten vanaf 1 oktober 2009
wel aanzienlijk (met 35%) verhoogd 4 Deze dreigen evenwel in 2012 nog eens zeer fors
verhoogd te worden, zowel voor bezwaarmakers als ook de openbare lichamen als
gemeenten, provincies en waterschappen.
3.3 Geconstateerde gebreken in besluiten
Indien de commissie dat nodig oordeelt, kan zij aan het advies een zogenaamde
'overweging ten overvloede' toevoegen. Een dergelijke overweging houdt verband met de
signaalfunctie van de commissie en heeft doorgaans geen betrekking op de inhoud van
de zaak, maar bijvoorbeeld op de gevolgde procedure, het niet (volledig) vermelden van de
juiste wetsartikelen of beleidsregels, of de onderbouwing van besluiten. De geadresseerde
moet in het besluit kunnen lezen waarom nu juist dit besluit is genomen.
In het jaarverslag over de jaren 2009 en 2010 heeft de commissie, zeer uitvoerig
stilgestaan bij, en geadviseerd over, alle in dat jaar vastgestelde gebreken. Die uitvoerige
beschrijving van de gebreken, met de daarbij geadviseerde herstelacties, heeft de
organisatie in de ogen van de commissie goed opgepakt.
De commissie kiest er voor om over het jaar 2011 dit verslag te beperken tot één
opnieuw geconstateerd gebrek of probleem dat niet is opgelost.
3.3.2 Registratie en distributie ingekomen poststukken
Evenals vorige jaren leidt de commissie uit een aantal gevallen af, dat er geen sprake is
van een sluitend postregistratie- en -distributiesysteem. Zo worden bezwaarschriften
niet altijd als bezwaarschrift herkend. De commissie erkent dat het soms lastig is om
een bezwaarschrift te onderscheiden van bijvoorbeeld een zienswijze, ingebrekestelling
4 Besluit van 4 september 2009, houdende aanpassing van de bijlage bij het Besluit proceskosten
bestuursrecht in verband met de indexering van bedragen, Staatsblad 2009, 375
14

of bedenking. Maar ook in gevallen waarin het vrij duidelijk is dat het om een
bezwaarschrift gaat, gaat het soms mis. De betreffende bezwaarschriften worden in die
gevallen niet onmiddellijk ter behandeling doorgezonden aan het secretariaat van de
commissie. Bovenstaande heeft in een enkel geval geleid tot een vertraagde
behandeling van ruim weken, in één geval twee maanden.
Ook komen poststukken (waaronder bezwaarschriften) binnen bij, en worden
poststukken afgegeven aan de balie van, het LOC-gebouw. In strijd met afspraken die
hierover kennelijk binnen de organisatie bestaan, worden deze stukken niet bij de
centrale afdeling DIV voor registratie aangeboden, maar naar eigen inzicht
gedistribueerd. Registratie van ingekomen poststukken vindt in het LOC-gebouw niet
plaats. Dit geval staat niet op zichzelf: in de periode februari-juni 2010 heeft een
stagiaire van Hogeschool Windesheim op verzoek van ons secretariaat onderzoek
gedaan naar de poststromen. De conclusies en aanbevelingen van de stagiaire zijn
aangeboden aan de seniormedewerker DIV, van de (toenmalige) afdeling Facilitaire
Zaken.
De bovenstaande problemen kunnen nog toenemen bij de samenwerking met de
gemeente Ommen waardoor er op meerdere adressen bezwaarschriften kunnen
binnenkomen voor de Commissie Bezwaarschriften van de gemeenten Ommen en
Hardenberg.
Aanbeveling
De commissie beveelt het college aan om een sluitend postregistratie en
distributiesysteem voor binnenkomende (en uitgaande) brieven en beschikkingen voor
de gehele organisatie te ontwikkelen (al of niet in Verseon) en te maken.
15

Bijlage: (Hoger) beroep / voorlopige voorzieningen
Tegen de beslissing op het bezwaar kan beroep bij de rechtbank worden aangetekend.
In het verslagjaar is hiervan – vergeleken met vorige jaren – gemiddeld gebruik
gemaakt.
Uit de uitspraken van de bestuursrechter blijkt dat in eerste instantie dat de rechtbank
in 10 dossiers het beroep gegrond heeft verklaard. Het betreft hier in feite 4 dossiers,
die betrekking hebben op 10 belanghebbenden. Bij 9 dossiers is het beroep ongegrond
verklaard. Voor een overzicht van de uitspraken in beroep wordt verwezen naar bijlage
1.
overzicht van uitspraken in (hoger) beroep en voorlopige
voorzieningen 2011
beroepschriften:
voorlopige voorziening:
hoger beroep
10 gegrond
1 niet ontvankelijk
9 ongegrond
1 toegewezen
3 afgewezen
3 ongegrond
16

Zaak
Voorlopige
voorziening
(datum +
uitspraak)
Beroep Rechtbank
Zwolle - Lelystad
(datum + uitspraak)
Hoger Beroep
(datum + uitspraak)
Leerpunten
1. norm
alleenstaande of
alleenstaande ouder
2 weigering om
inkomensvoorziening
te verstrekken
wegens inkomsten
van partner
1 april 2011
Ongegrond
8 april 2011
Ongegrond
(samenwonen)
3. beschrijving functie 24 maart 2010
Ongegrond
19 mei 2011
Ongegrond
4. vaststellen
planschade Noorden
Zuid Meene
(dubbelbestemming)
5. verleende
compensatie, traplift,
is voldoende;
zelfredzaamheid;
risico’s beperkt
6. handhavend
optreden tegen
bewoning perceel in
De Krim
7. autohandel,
intrekken en
terugvorderen
8. gezamenlijke
huishouding
9. verblijfplaats niet
vast te stellen
23 december
2011
toegewezen
20 juli 2011
Gegrond (4x) planschade
vaststellen op € 600,-- per
hectare cultuurgrond
20 juli 2011
Ongegrond
22 oktober 2010
Ongegrond
9 november 2011
Ongegrond
8 maart 2011
Ongegrond
27 juli 2011
Ongegrond
3 november 2011
Ongegrond
Afwijking adviseur gemeente van advies
SAOZ niet gemotiveerd

10. vaststellen
planschade Noord- en
Zuid Meene
(dubbelbestemming
11. bouw 18
groepswoningen
12. 10. proceskosten
ad € 14,30
20 juli 2011
Ongegrond
5 september 2011
Ongegrond
30 januari 2012
Gegrond
Nadat de rechtbank op 9 november
2010 de vrijstelling had vernietigd, is
opnieuw een welstandsadvies
verkregen; daarna is een nieuw besluit
op bezwaar genomen waarbij de
vrijstelling en de bouwvergunning zijn
gehandhaafd. Nu wel deugdelijk
welstandsadvies
13. kappen boom Verzoek
afgewezen
31 januari 2012
14. aanlegvergunning
voor vellen 100 bomen
15. aanlegvergunning
voor vellen 100 bomen
16 eigen bijdrage
voorzieningen Wmo
(scootmobiel, traplift)
17.
verhuiskostenvergoedi
ng
Verzoek
afgewezen (2x)
13 februari 2012
13 februari 2012
Ongegrond (2x)
14 februari 2012
Niet ontvankelijk
8 maart 2012
Gegrond (4x)
4 april 2012
Gegrond, rechtsgevolgen
blijven in stand van het
vernietigde besluit
Na toezegging vergunninghouder dat
met de kap wordt gewacht totdat het
advies van de bezwarencommissie is
uitgebracht
Voordat beroep kan worden ingesteld
moet in de regel eerst bezwaar worden
gemaakt tegen het primaire besluit.
College was niet door de gemeenteraad
van Hardenberg bevoegd verklaard om
regels te stellen voor het heffen van
eigen bijdragen.
Het besluit op bezwaar was innerlijk
tegenstrijdig. Het college volgde het
advies van de commissie volledig maar
nam vervolgens een afwijkend besluit
1