ToekomsTvisie - Hendrik-Ido-Ambacht
ToekomsTvisie - Hendrik-Ido-Ambacht
ToekomsTvisie - Hendrik-Ido-Ambacht
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Toekomstvisie<br />
<strong>Hendrik</strong>-<br />
<strong>Ido</strong>-<br />
<strong>Ambacht</strong>-<br />
2040<br />
gewoon buitengewoon
INLEIDING<br />
Gewoon<br />
Buitengewoon<br />
tenminste houdbaar tot<br />
<strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> mag zich buitengewoon gelukkig prijzen. Bij het project Aandacht<br />
voor <strong>Ambacht</strong> zijn deelnemers aan de hand van vijf thema’s gevraagd aan<br />
de slag te gaan met het bedenken en schrijven van een toekomstscenario. Er is veel<br />
aandacht besteed aan het vormen van de kaders en de professionele begeleiding,<br />
maar het waren de deelnemers zelf die de werkelijke invulling moesten geven. Deelnemers<br />
die al dan niet instellingen, bedrijven, onderwijs, zorg of verenigingen representeerden.<br />
Een nogal onorthodoxe methode. Zou dat wel lukken?<br />
Al tijdens de eerste bijeenkomsten ontdekten de begeleiders dat de geest bij de deelnemers<br />
op een geweldige manier uit de fles kwam. Deze omgekeerde weg, de wens<br />
van de inwoners tot uitgangspunt verheffen, is een succes geworden Dankzij die<br />
tientallen deelnemers die zich vrijwillig hebben ingezet. De apotheose vond plaats op<br />
5 maart 2008 tijdens een avond in Cascade, waar de scenariogroepen hun scenario’s<br />
presenteerden. Diezelfde flessengeest waarde die avond rond door de zaal en<br />
leverde een enorme hoeveelheid inspiratie op voor het schrijven van een toekomstvisie.<br />
Tijdens het bestuderen van de scenario’s bleken deze nog waardevoller te zijn<br />
dan de hoog gespannen verwachtingen al waren. Veel elementen uit de scenario’s<br />
zijn rechtstreeks in de synchroon ontwikkelde structuurvisie terechtgekomen En<br />
maken daarmee onderdeel uit van een reële visie op de nabije toekomst. Tevens bleek,<br />
zoals verscheidene scenariogroepen ook aangaven, het jaar 2020 te dichtbij voor<br />
uitvoering van allerlei ideeën, plannen en visies. Vandaar dat de toekomstvisie zich<br />
richt op 2040. Door dankbaar gebruik te maken van de inhoud van de scenario’s en<br />
de inspirerende ideeën van de deelnemers, is deze toekomstvisie tot stand gekomen.<br />
Met een houdbaarheid die gegarandeerd is tot 2040. Een visie die is geworteld in de<br />
samenleving. Als dit het resultaat is, dan mag <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> zich gewoon<br />
buitengewoon gelukkig prijzen.<br />
Met als basiselementen de historie, de onderlinge verbondenheid, de sfeer, de ligging<br />
en de bereikbaarheid vinden we in deze toekomstvisie veel zaken terug uit de<br />
scenario’s. Waar de scenario’s elkaar tegenspraken, is een keuze gemaakt en waar<br />
de scenario’s elkaar aanvulden, zijn ze samengevoegd. Duurzame ontwikkeling is<br />
vaak het uitgangspunt geweest. De sfeer is behoud van wat goed en waardevol<br />
is, versterken en veranderen wat beter kan en toevoegen daar waar het niet is.<br />
Met veel water, groen en rust, want dat staat hoog op de prioriteitenlijst van de<br />
inwoners. In deze toekomstvisie wordt u meegenomen naar <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong><br />
in 2040. Samen met een aantal hoofdpersonen, van wie sommigen u wellicht bekend<br />
voorkomen uit de scenario’s. U leest wat er is veranderd en wat is behouden. Na elk<br />
verhaal treft u de hoofdpunten aan, voorzien van een nadere uitleg. In de verhalen<br />
komen allerlei initiatieven, instituten en ontwikkelingen aan bod. Als u meer wilt<br />
weten over de realisatiemogelijkheden van de initiatieven en bijbehorende projecten,<br />
raadpleeg dan na elk verhaal de dichtgeplakte pagina’s.<br />
Geniet op de volgende pagina’s van uw toekomstig <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong>.<br />
Het college van Burgemeester en Wethouders van <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong>,<br />
Namens dezen, H.H. Jonker
Inhoud<br />
Afscheid en een nieuw begin pagina 4<br />
Herkenbaar en nieuw pagina 8<br />
Uitgaan of er op uitgaan pagina 16<br />
Jong en wat is oud? pagina 20<br />
Droom en werkelijkheid pagina 24<br />
Kunst van (nieuw) leven pagina 28<br />
Trek in de toekomst pagina 30
Afscheid<br />
en een nieuw<br />
begin<br />
‘Klik’. De lampjes op het dashboard gaan branden. Marleen (33) duwt het kleine pookje<br />
naar boven, geeft een tikje met haar voet op het pedaal en geruisloos zet de oude Toyota<br />
Prius zich in beweging. Haar opa’s trots. Ooit was het een gloednieuwe auto die voor de<br />
deur stond in de wijk Volgerlanden. De wijk heeft de tand des tijds doorstaan, de Prius niet.<br />
Nadat zij de toen al klassieke auto tien jaar geleden van haar opa had gekregen is deze nog<br />
volledig opgeknapt. Eigenlijk ziet ie er voor zijn leeftijd nog best aardig uit, maar eenmaal op<br />
de Laan van Welhorst slaat de verbrandingsmotor aan. En daar zit nu precies het probleem.<br />
Door de nieuwe wetgeving mogen auto’s met het ouderwetse hybride systeem binnenkort nergens<br />
in Nederland meer de bebouwde kom in. Marleen heeft er vandaag vrij voor genomen<br />
vandaag is de dag van de afscheidsrit. Nog één keer een rondje door <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong><br />
langs haar familie, vrienden en bekenden. En dan is het mooi geweest.Vanaf de Rietlaan slaat<br />
zij linksaf de Veersedijk op. Ze geniet van het uitzicht op de Sophiapolder tussen de bebouwing<br />
door. De natuur gaat er zijn gang en in de verte ziet zij al EcoHotel <strong>Ambacht</strong>, het hotel<br />
op palen, op het uiteinde van Sophiapolder staan 1 . Een unieke ervaring om daar van bovenaf<br />
de natuur te aanschouwen zonder het te verstoren. Ze vervolgt haar weg naar het noorden<br />
met tussendoor doorkijkjes naar de rivier en de Sophiapolder. Bij de jachthaven wordt het<br />
steeds drukker en met de rivier de Noord in het vizier moet ze zelfs in de remmen. Het is weer<br />
druk bij het Maritiem Werk- en Kijkcentrum 2 . Haar opa werkt er al jaren. Scheepsbouw en<br />
scheepsreparatie vindt<br />
er op kleine schaal plaats, het is een toeristische trekpleister met een museumfunctie, maar<br />
toch vooral een plek om te leren. Want achter de hellingen vinden we een maritiem innovatiecentrum<br />
annex leerschool waar de nieuwste technologieën worden ontwikkeld. <strong>Hendrik</strong>-<br />
<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> heeft zich de afgelopen jaren gespecialiseerd op maritiem gebied. Een keuze<br />
waar de bedrijven in de Rotterdamse haven positief op hebben gereageerd, gezien de vele<br />
opdrachten die voor hen worden uitgevoerd. De Prius zet zich weer in beweging. De boulevard<br />
aan de Rietbaan 3 verdwijnt in haar achteruitkijkspiegel, in de Antoniapolder stopt ze<br />
even bij Research & Development Hommersson om haar collega Jasmine op te halen. “Wat<br />
een drukke dag vandaag”, roept Jasmine al tijdens het instappen. “Je mag wel blij zijn dat<br />
je vrij had vandaag. Enne, waar gaan we naar toe?” “Naar het Noordereiland”, antwoordt<br />
Marleen. “Met de auto? We zitten toch vlakbij…o ja, ik weet het al. De laatste dag van de<br />
Prius”, herinnert nu ook Jasmine zich. Dus al is het overdreven,<br />
HIER OPENEN >>><br />
MOGELIJK PROJECTEN:<br />
-Hotel op palen in de Sophiapolder<br />
-Maritiem werk- en kijkcentrum<br />
-Noordereiland<br />
-Zaken- en kenniscentrum<br />
HIER OPENEN >>><br />
de weg wordt vervolgd naar de Noorderbrug richting<br />
het Noordereiland 4 . Met een slakkengangetje rijdt Marleen<br />
over het Noordereiland en wijst naar haar toekomstige<br />
appartement. Nog twee maanden en dan woont ze er. Ze zet<br />
haar auto alvast in ‘haar’ parkeergarage. Bovengronds strijden de<br />
trendy winkels en de al even trendy terrasjes om voorrang in dit vooral bij jongeren zeer geliefde<br />
uitgaanscentrum. Na een tochtje langs de etalages van de winkels, strijken beiden neer<br />
op het terras van Paviljoen Schildmanskinderen op de zuidpunt van het eiland. Een lekker fris<br />
briesje wappert door hun haren terwijl ze uitkijken op de aanlegplaats van de rondvaartboot.<br />
Het is druk op de boulevard waar de superfastferry net vertrekt. De watertaxi’s scheren als<br />
muggen over het water. In een gezellig geroezemoes weet Marleen zeker dat het goed is, dit<br />
is het meest hippe stuk van <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> en zij woont hier over twee maanden. Haar<br />
werk bij Hommersson, waar zij meehelpt aan een leerproject voor ontwikkeling van voedsel<br />
uit de Vierde Wereld dat op fair-trade basis in het westen wordt verhandeld geeft haar alle<br />
voldoening. Iets goeds doen voor de mensheid, dat had zij zich als klein meisje in de kerk al<br />
voorgenomen. Toen wist ze nog niet hoe het zou uitpakken, nu kan ze het in praktijk brengen<br />
in <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong>. De Antoniapolder is een zaken- en kenniscentrum 5 geworden van bedrijvigheid,<br />
leerpraktijk en ontspanning. Dat laatste dankzij het sportcentrum dat zich er heeft<br />
gevestigd. Na de cocktails is het tijd om op te stappen, Jasmine loopt nog even mee naar de<br />
parkeergarage, geeft Marleen een zoen en de Prius een liefdevol klapje op de motorkap.<br />
Zij gunt zichzelf een snelle terugreis met de watertaxi naar haar woonplaats Rotterdam.<br />
4 5<br />
tenminste houdbaar tot
1 Hotel op palen in de<br />
Sophiapolder<br />
basis van werkervaring en kennisuitwisseling.<br />
Ouderen dragen hun kennis over op jongeren<br />
die hier een ambacht leren. Het wordt gefinancierd<br />
door de deelnemende bedrijven, het<br />
onderwijs en de gemeente binnen een samenwerkingsverband.<br />
3 Boulevard<br />
Een mogelijke invulling van de Sophiapolder:<br />
De Sophiapolder is voorzien van een bijzonder<br />
hotel op palen. Het Ecohotel <strong>Ambacht</strong> is<br />
een echte toeristentrekker geworden. Het is<br />
een geliefde plek om te overnachten, te eten,<br />
een conferentie te houden en de natuur te bestuderen.<br />
Je kunt van bovenaf de natuur waarnemen,<br />
het landschap zelf blijft onaangeroerd<br />
door de mens. Helemaal met rust laten als<br />
beschermd natuurgebied is een ander idee.<br />
Beperkte toegankelijkheid met een educatief<br />
randje is een weer ander idee. Beperkte mate<br />
van woningbouw, nog een idee. Er een compleet<br />
recreatiegebied ervan maken, ook een<br />
mogelijkheid. Ook in een toekomstvisie blijven<br />
er wel eens vraagtekens over. Ideeën zijn<br />
er meer dan genoeg, maar gezien de ontwikkeling<br />
van het omringende gebied wordt het<br />
tijd richting te bepalen.<br />
2 Maritiem werk- en<br />
kijkcentrum<br />
De rivieroever van de Noord wordt verrijkt met<br />
een maritiem openlucht werk- en kijkcentrum.<br />
Hierin worden alle facetten van de <strong>Ambacht</strong>se<br />
historie zoals onder andere bouwen, repareren<br />
en ook het slopen van schepen belicht en<br />
in beperkte mate uitgeoefend. Ook zal hierin<br />
plaats zijn voor aanverwante innovatieve<br />
bedrijven die moderne maritieme technologieën<br />
ontwikkelen en toepassen. Dit alles op<br />
Op de boulevard langs de Rietbaan zien we<br />
hotels, restaurants, cafés, vergadercentra en<br />
ontspanningscentra (leisure). Het is voor de<br />
inwoners van de Drechtsteden en Groot Rotterdam<br />
een geliefde plek geworden. Cultuur,<br />
handel, ontspanning, economie, conferentieen<br />
overnachtingsmogelijkheden, het komt hier<br />
allemaal samen. Er is een direct verband met<br />
de rivier. Het landschap is zo veel mogelijk<br />
groen en voorzien van kunstwerken. Er is een<br />
natuurlijke overgang van land naar water.<br />
4 Noordereiland<br />
In de rivier de Noord, gesitueerd ter hoogte<br />
van het huidige industriegebied, wordt (op<br />
lange termijn) een levendig eiland gecreëerd<br />
met een oppervlakte van 150 bij 1000 meter.<br />
Het eiland is niet te breed aangelegd om een<br />
zichtrelatie met beide kanten te waarborgen.<br />
De Noordoever en het Noordereiland bieden<br />
ruimte aan wonen, hoogwaardige winkels,<br />
horeca en recreatieve voorzieningen met<br />
onder andere een haventje die het toekomstig<br />
centrum van bruisend <strong>Ambacht</strong> kunnen<br />
vormgeven. Hier zijn de grote, meer levendige<br />
voorzieningen te vinden voor de bewoners<br />
van de gemeente en voor bezoekers van<br />
elders. Het is een hip en trendy eiland. Mensen<br />
die hier wonen zijn voornamelijk jongeren<br />
en stelletjes die het prettig vinden te vertoeven<br />
in een stadse omgeving temidden van allerlei<br />
(gemaks)voorzieningen. De horeca op het<br />
Noordereiland (en ook op het Havenhoofd 18 )<br />
biedt ook plaats aan leer werk trajecten.<br />
Jongeren doen werkervaring op, leren het horecavak<br />
en verdienen hun eigen geld.<br />
5 Zaken- en<br />
kenniscentrum<br />
De Antoniapolder leent zich zeer goed voor<br />
een doorontwikkeling tot een internationaal<br />
zaken- en kenniscentrum waar handelsbedrijven,<br />
zakencentra en dienstverlenende bedrijven<br />
zijn gevestigd. Door middel van een leerwerk<br />
omgeving kan er productontwikkeling en<br />
productie op het gebied van voedsel, gezondheid,<br />
water en energie plaatsvinden.<br />
6 7
Herkenbaar<br />
en nieuw<br />
Karel (25) woont aan de Noordoevers 6 . Hij is een van de vele ZZP-ers, een echte Zelfstandige<br />
Zonder Personeel. De moderne huizen hier lenen zich er prima voor. Karel combineert zijn<br />
werk als adviseur met werk bij de tuinbouwschool annex zorgboerderij 7 in Sandelingen-<strong>Ambacht</strong>.<br />
Hij loopt daar een vrijwillige maatschappelijke stage 8 . De wortels van Karel zijn te<br />
vinden in een oud tuindergeslacht. Hoewel hij dat zelf niet meer heeft meegemaakt, heeft hij<br />
er toch het nodige van meegekregen. Voldoende om kennis over te brengen op de leerlingen.<br />
Zijn adviesbureau houdt zich onder andere bezig met plantenveredeling 9 . Voor hem is het gemakkelijk<br />
een link te leggen tussen zijn vakgebied en de proeftuin bij de zorgboerderij. Door<br />
dit werk blijft een deel van de historie van <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> voortleven, wat belangrijk is<br />
volgens Karel. Zijn vriendin Jannie (28) werkt parttime als rondleidster in het Maritiem Werken<br />
Leercentrum en ook zij loopt een maatschappelijke stage 10 , maar dan in het Centrum voor<br />
Ontwikkeling 11 . Dat sluit voor Jannie precies op elkaar aan. Haar studie geschiedenis heeft<br />
ze afgerond met een scriptie over de historie van de scheepsbouw, -reparatie –sloperijen in<br />
Nederland en daarbij heeft zij met name de historie van deze branche in de Drechtsteden<br />
volledig bestudeerd. Op het Centrum voor Ontwikkeling geeft zij deze kennis, uiteraard<br />
aangepast aan het desbetreffende niveau, door aan leerlingen van alle leeftijden. Omdat het<br />
Maritiem Centrum in het Centrum voor Ontwikkeling een werkplaats heeft, kunnen leerlingen<br />
van het beroepsonderwijs ter plekke werken aan het restaureren van kleinere scheepsmotoren,<br />
keerkoppelingen, pompen en aan elektronica voor de besturing.<br />
Het is voor Jannie en Karel niet alleen werken wat de klok slaat. Bij mooi weer is het stel in het<br />
weekend vaak te vinden op de atletiekbaan van het gerenoveerde en opnieuw ingerichte ultramoderne<br />
sportpark in het centrum van <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> 12 . Dat blijft een unieke plek voor<br />
een sportpark. Bij slecht weer wordt er binnen gesport; badminton in de sporthal bij het Centrum<br />
voor Ontwikkeling. Daarna is het vaak een kwestie van even bijkomen in de ontmoetingsruimte<br />
van het Centrum voor Ontwikkeling. Er zijn wisseltentoonstellingen<br />
te zien van kunstenaars -van binnen en buiten de gemeente-,<br />
er kan ter plekke kunst worden beoefend 13 en ze komen er<br />
vaak bekenden tegen. Zoals Jan en Mieke, een ouder stel<br />
die ze bij het badmintonnen hebben leren kennen. Het<br />
HIER OPENEN >>><br />
aanzienlijke leeftijdsverschil werkt bij hen inspirerend.<br />
Vandaar dat zij af en toe eens gezamenlijk naar het<br />
Baxpark of naar Sandelingen-<strong>Ambacht</strong> gaan 14 . Om<br />
te gaan wandelen of een stukje hard te lopen. Door<br />
Jannie’s interesse in geschiedenis is het leuk te zien<br />
dat de gesprekken vaak gaan over hoe het nu is en<br />
hoe het toen was. Maar ook wat hetzelfde is gebleven.<br />
De karakteristieke dorpslinten, luxe panden en arbeidershuisjes<br />
die bewaard zijn gebleven kun je nog steeds<br />
zien. Maar misschien nog wel belangrijker, zo leren Jannie<br />
en Karel van Jan en Mieke juist meer over het onzichtbare,<br />
de identiteit van de gemeente <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> die bewaard<br />
is gebleven. Het actieve verenigingsleven, de kerkelijke signatuur die<br />
MOGELIJK PROJECTEN:<br />
-De wijk Noordoevers<br />
-Renaissance sociale samenhang<br />
-Maatschappelijke stage<br />
-Green College<br />
HIER OPENEN >>><br />
de gemeente heeft behouden en de rust en ruimte waar de mensen toen al van genoten en nu<br />
nog steeds van kunnen genieten.<br />
tenminste houdbaar tot<br />
8 9
6 De wijk<br />
Noordoevers<br />
De wijk Noordoevers aan de Noord, is niet<br />
alleen een woongebied. Dankzij de wandelboulevard<br />
en de haven genieten niet alleen<br />
de wijkbewoners van de omgeving, alle <strong>Ambacht</strong>ers<br />
zijn welkom om er te genieten van<br />
het water en het groen. Een toevoeging aan<br />
Noordoevers is ook de horeca. Lekker genieten<br />
op een van de terrassen aan de Noord,<br />
het is een mogelijkheid.<br />
VERBINDINGEN MET BESTAAND BELEID<br />
Wonen aan het water krijgt de komende<br />
jaren al concreet vorm door de herstructurering<br />
van het zuidelijke gedeelte van de<br />
oevers aan de Noord. Het bedrijventerrein<br />
wordt hier omgevormd tot een aantrekkelijk<br />
en hoogwaardig woonmilieu: Noordoevers.<br />
Wonen aan het water wordt op<br />
Noordoevers gecombineerd met groen.<br />
De Sophiapolder wordt ingericht als zoetwatergetijdegebied<br />
en krijgt daardoor<br />
een echte natuurfunctie.<br />
Omdat er steeds meer water opgevangen<br />
moet kunnen worden (denk aan de grotere<br />
hoeveelheden regenwater door het<br />
opwarmende klimaat), moet bij bouwplannen<br />
rekening worden gehouden met<br />
het creëren van waterpartijen. De noodzaak<br />
van het creëren van waterpartijen,<br />
sluit perfect aan bij de wens om het water<br />
meer onderdeel uit te laten maken van de<br />
woonomgeving.<br />
7 Kleinschalige<br />
zorgvoorzieningen<br />
Kleinschalige zorgvoorzieningen op buurtniveau<br />
met een zorgnetwerk op regioniveau maken<br />
het zelfstandig wonen en het kleinschalig<br />
groepswonen voor vele zorgbehoeftigen mogelijk.<br />
Door koppeling van uitgekiende technologie,<br />
kennis binnen de bestaande zorginstellingen,<br />
samenwerking met het onderwijs<br />
en zorgverzekeraars is dit mogelijk gemaakt.<br />
De gemeente faciliteert, waardoor mensen zo<br />
lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Via<br />
het voortgezet en middelbaar onderwijs worden<br />
er maatschappelijke stages uitgevoerd. In<br />
het natuurgebied Sandelingen-<strong>Ambacht</strong> is een<br />
zorgboerderij waar gehandicapten werken.<br />
VERBINDINGEN MET BESTAAND BELEID<br />
Het idee van kleinschalige woonvoorzieningen<br />
sluit nauw aan bij de visie Wonen<br />
Zorg en Welzijn die in 2007 door de<br />
gemeente is opgesteld. Het geeft een antwoord<br />
op de verwachte toekomstige vergrijzing<br />
in Nederland en de vraagstukken<br />
die dit met zich meebrengt.<br />
8 Maatschappelijke<br />
stage<br />
Een maatschappelijke stage is een logisch vervolg<br />
op bestaande uitgangspunten van het beleid<br />
van <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong>. Die uitgangspunten<br />
zijn dat iedereen mee moet kunnen<br />
doen in de samenleving, dat burgers gestimuleerd<br />
worden om hun verantwoordelijkheid te<br />
nemen en een bijdrage te leveren aan de samenleving,<br />
leefbaarheid en cohesie in de gemeente.<br />
Een maatschappelijke stage gaat een<br />
stap verder. Het doel hiervan is stimuleren dat<br />
mensen het als een persoonlijke plicht ervaren<br />
om minimaal één keer in hun leven een maatschappelijke<br />
stage uit te voeren. Kennismaken<br />
met een gebied waar je anders zelden of<br />
nooit mee geconfronteerd wordt, het zal voor<br />
bijna iedereen als eye-opener werken. Tijdelijk<br />
meewerken bij (sport)verenigingen, culturele<br />
instellingen of in de zorgsector, mondt uit<br />
in ontmoetingen met andere groepen mensen.<br />
Het effect hiervan is een toename van het wederzijds<br />
begrip en meer betrokkenheid bij de<br />
samenleving. Het versterkt de sociale cohesie.<br />
De gemeente vervult de rol van faciliterende<br />
participant. Ze neemt in samenwerking met de<br />
betrokken partijen de organisatie op zich en<br />
stelt zo de burgers in staat om hun verantwoordelijkheid<br />
te nemen. Om dit te realiseren (en<br />
te stimuleren) is het wenselijk de maatschappelijke<br />
stagelopers een blijk van waardering<br />
in het vooruitzicht te stellen, bijvoorbeeld een<br />
indirecte beloning in de vorm van gratis deelname<br />
aan cultuur- kunst- en sportevenementen<br />
en gratis openbaar vervoer gedurende de<br />
stageperiode. De maatschappelijk stageloper<br />
houdt er altijd een groter netwerk, een geestelijke<br />
verrijking en een bredere blik aan over.<br />
De maatschappelijke stage is ook op het gebied<br />
van de zorg een instrument om de zorg<br />
dichterbij de mens te brengen. Via de stage<br />
helpen jongeren ook bij de organisatie van<br />
buurtactiviteiten waar jongeren en ouderen<br />
elkaar kunnen leren kennen.<br />
VERBINDINGEN MET BESTAAND BELEID<br />
Het idee van maatschappelijke stage sluit<br />
nauw aan bij de uitgangspunten van het<br />
WMO-beleidsplan Zwijndrechtse Waard<br />
en de Integrale Welzijnsnota van de gemeente<br />
en het project wijk- en buurtgericht<br />
werken. Daarin wordt nadrukkelijk uitgesproken<br />
dat:<br />
•Iedereen mee moet kunnen doen in de<br />
samenleving.<br />
•Burgers en organisaties gestimuleerd<br />
worden om hun verantwoordelijkheid<br />
te nemen en een bijdrage te leveren aan<br />
de civil society en de leefbaarheid en<br />
cohesie in de gemeente.<br />
9 Green College<br />
<strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> kiest bewust voor<br />
een maritieme specialisatie. Daarin liggen mogelijkheden<br />
voor de toekomst, en het bouwt<br />
voort op ervaring uit het verleden. Naast het<br />
nadrukkelijke blauwe (maritieme) karakter<br />
10 11
van de gemeente, is er ook ruimte voor een<br />
groen accent: Een Green College of Groene<br />
Universiteit. Groen en milieu krijgen in de<br />
toekomst op wetenschappelijk gebied steeds<br />
meer aandacht. De universiteit van Maastricht<br />
heeft in 2008 een eerste kleinschalige<br />
dependance geopend in Venlo. Dat is de eerste<br />
universitaire opleiding ter wereld die zich<br />
richt op de filosofie voor een milieuneutrale<br />
economie. Een tweede grootschaliger dependance<br />
in <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> biedt kansen<br />
voor de toekomst. Een tweede interpretatie is<br />
kleinschaliger en blijft nog dichter bij het <strong>Ambacht</strong>se<br />
verleden: Het oprichten van een tuinbouwschool<br />
gericht op theorie en praktijk en<br />
de begrippen milieubewustzijn en biologische<br />
teelt. Daarnaast kan er in samenwerking met<br />
het bedrijfsleven (leer-werk constructie) hoogwaardig<br />
onderzoek worden gedaan.<br />
10 Renaissance<br />
van de sociale<br />
samenhang<br />
De huidige trends vragen om aandacht voor<br />
de manier waarop we met elkaar omgaan<br />
en samenleven. De toename van het aantal<br />
ouderen en het aantal mensen dat er bewust<br />
voor kiest om als alleenstaande door het leven<br />
te gaan moet zorgvuldig worden ingepast.<br />
Zorg voor elkaar is belangrijk: geen sociale<br />
controle maar sociale zorg! Deze sociale<br />
samenhang moet verder worden versterkt. De<br />
gemeente wil haar faciliterende rol verder<br />
ontwikkelen. Met de trends en de mogelijkheden<br />
die de toekomst ons biedt, kan de sociale<br />
samenhang in combinatie met economie en<br />
technologie een nieuwe invulling krijgen. We<br />
noemen dat de Renaissance van de sociale<br />
samenhang. Om de sociale samenhang op<br />
een nieuwe manier invulling te geven, moet<br />
men de gelegenheid krijgen om zich ergens<br />
bij betrokken te voelen. Dat kan worden bereikt<br />
door dwarsverbanden te leggen. Denk<br />
aan ouderen structureel een functie geven in<br />
het onderwijs en op bedrijfsscholen, scholen<br />
en bedrijven die nauwer samenwerken, mensen<br />
met een verstandelijke handicap actief inzetten<br />
in publieke locaties zoals een zorgboerderij<br />
of in de horeca, ervaring opdoen in een<br />
zorgzone tijdens een maatschappelijke stage,<br />
maar ook aan werken aan huis (kleinschalige<br />
woon-werk functies) waardoor wijken in plaats<br />
van slaapwijken weer levendig en actief worden.<br />
Alle initiatieven om de verbondenheid<br />
te bevorderen tussen bewoners van een wijk,<br />
jongeren en ouderen, of mensen mét en mensen<br />
zonder handicap, verdienen het om uitgewerkt<br />
en gefaciliteerd te worden. Kortdurend<br />
in de vorm van culturele en sportevenementen,<br />
maar ook structureel in de vorm van een zodanige<br />
opzet van wijken, recreatiegebieden<br />
en centra voor ontwikkeling dat het mensen<br />
optimaal de kans geeft elkaar te ontmoeten.<br />
11<br />
Centra voor<br />
Ontwikkeling<br />
De Centra voor Ontwikkeling bevinden zich in<br />
een parkachtige omgeving. Onderwijs (kleinschalig<br />
middelbaar beroepsonderwij en voortgezet<br />
onderwijs) staat centraal in de Centra<br />
voor Ontwikkeling. Daarnaast wordt er ook<br />
voorzien in educatie, preventieve gezondheidszorg,<br />
recreatie, kunst, cultuur en uitgaan<br />
voor jong en oud. Kenmerken: zeven dagen<br />
per week beschikbaar, vanaf ’s morgens<br />
vroeg tot ’s avonds laat. Goed bereikbaar<br />
per fiets en te voet en goed toegankelijk voor<br />
iedereen in een autoluwe omgeving. In iedere<br />
wijk vinden we een Centrum voor Ontwikkeling.<br />
Er zijn een aantal functies gebundeld, zo<br />
is het onderwijs er geconcentreerd en is het<br />
centrum een ontmoetingsplek voor alle generaties<br />
in de wijk.<br />
VERBINDINGEN MET BESTAAND BELEID<br />
De gedachte van Centra voor Ontwikkeling<br />
sluit nauw aan bij het huidige<br />
regionale speerpunt in de Drechtsteden<br />
om te komen tot een betere aansluiting<br />
van onderwijs en arbeidsmarkt. De aansluiting<br />
moet vorm krijgen met behulp van<br />
de realisatie van het Leerpark in Dordrecht<br />
en de bouw van het LOC in Zwijndrecht.<br />
Op lokaal niveau wordt in het Integraal<br />
Huisvestingsplan Onderwijs gekeken naar<br />
mogelijkheden om via multifunctionele<br />
voorzieningen voor het basisonderwijs in<br />
de toekomst meer mogelijkheden te realiseren<br />
voor de ontwikkeling van kinderen.<br />
12 Sport<br />
Sportverenigingen hebben hun rol en functie<br />
verbreed, over dertig jaar hebben zij een<br />
duidelijke maatschappelijke taak. Met hulp<br />
van het grote aantal vrijwilligers dat zich<br />
beschikbaar stelt, bieden de diverse verenigingen<br />
buitenschoolse opvang aan. Tijdens<br />
deze opvanguren krijgen de kinderen sportles.<br />
Door het gestegen inwoneraantal komt er<br />
een verbreding van het aanbod van sport. De<br />
benodigde accommodaties voor bestaande<br />
12 13
en nieuwe buitensporten worden tussen de<br />
<strong>Ambacht</strong>sezoom en de Langeweg gepositioneerd.<br />
Daarmee zijn er twee plaatsen in de<br />
gemeente waar buitensport kan worden beoefend.<br />
Sportfaciliteiten in het Baxpark blijven<br />
immers bestaan.<br />
13 Cultuurvoorzieningen<br />
VERBINDINGEN MET BESTAAND BELEID<br />
Bij de ontwikkeling van de Volgerlanden<br />
is bewust gekozen voor het opnemen van<br />
beeldende kunst als verbinding tussen<br />
woongebieden, openbare ruimte en bewoners<br />
(bron: “Scenario voor beeldende<br />
kunst in de Volgerlanden (2002-2010)”.<br />
Gekozen is om kunstwerken strategisch<br />
te plaatsen ten opzichte van de diverse<br />
‘landschappen’ in de wijk. Inmiddels zijn<br />
vier rotondes met kunst en twee lichtkunstwerken<br />
gerealiseerd in de Volgerlanden.<br />
natuurgebied geworden met onder andere een<br />
zorgboerderij en een horecagelegenheid.<br />
De gerealiseerde bebouwing aan de Noordoevers<br />
is zodanig vormgegeven dat er een<br />
doorzicht is naar de rivier. Aan de rivierzijde<br />
zijn mogelijkheden voor recreatie. De wandelpromenade<br />
aan de oevers van de rivier, heeft<br />
het water ook bereikbaar gemaakt.<br />
VERBINDINGEN MET BESTAAND BELEID<br />
Binnen <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> lopen twee<br />
provinciale Ecologische Verbindingszones<br />
(EVZ69 en EVZ70). EVZ70 door de<br />
Volgerlanden en langs de <strong>Ambacht</strong>sezoom,<br />
EVZ69 door Sandelingen-<strong>Ambacht</strong><br />
naar de Crezéepoler. De versterking van<br />
beide zones is opgenomen in het (nog vast<br />
te stellen) uitvoeringsprogramma Groenblauw<br />
Netwerk Drechtsteden 2008-2013.<br />
Hierin zitten ook de projecten de Waal en<br />
de Sophiapolder, inclusief wandel- en fietsvoorzieningen.<br />
14<br />
Recreatie,<br />
natuur en<br />
openbare ruimten<br />
Een verscheidenheid aan voorzieningen op<br />
cultureel gebied heeft de aantrekkingskracht<br />
op creatieve mensen gestimuleerd. Hun aanwezigheid<br />
heeft een positief effect op het verenigingsleven.<br />
Ook het klimaat voor creatieve<br />
kunstbeoefening is bevorderd. De zichtbaarheid<br />
van beeldende kunst, zoals ingezet in<br />
de Volgerlanden met strategisch geplaatste<br />
kunstwerken, is uitgeven over heel <strong>Hendrik</strong>-<br />
<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong>. Aantrekkingskracht en variëteit<br />
zijn gecreëerd door aantrekkelijke permanente<br />
plekken voor kunst en tijdelijke trekkers<br />
zoals evenementen. Kunst kan worden gekoppeld<br />
aan wonen/werken in de vorm van<br />
werkateliers aan huis. Bekende en onbekende<br />
talenten worden gestimuleerd in hun innovatief<br />
ondernemerschap. Er is ruimte voor culturele<br />
evenementen, kunst en kunstprojecten in<br />
samenwerking met verenigingen Er is een cultureel<br />
café met leestafels in samenwerking met<br />
de bibliotheek met onder andere een ruimte<br />
voor gastsprekers. Naast het podium van Cascade<br />
zijn er podia voor toneel, zang, dans en<br />
cabaret in de Centra voor Ontwikkeling.<br />
<strong>Ambacht</strong> gaat zorgvuldig om met haar openbare<br />
ruimten, de kwaliteit van haar woon- en<br />
leefomgeving staat voorop.<br />
Een ecologische zone kan vanuit het natuurgebied<br />
worden doorgezet langs de Zuidwende,<br />
via het Sophiapark en de Sophiapolder in<br />
de richting van Zwijndrecht. Waterpartijen<br />
en parken vervullen een belangrijke rol in<br />
het ecologische systeem. De Sophiapolder is<br />
opengesteld als een beperkt toegankelijk natuurgebied<br />
en wordt gebruikt voor educatieve<br />
doeleinden. Het Baxpark is geherstructureerd,<br />
het langverwachte theehuis is er eindelijk<br />
gekomen. Verder zijn er mogelijkheden om<br />
een bezoek te brengen aan de muziektent,<br />
kunstroute, heemtuin en rosarium. Het natuurpark<br />
Sandelingen-<strong>Ambacht</strong> is een volwassen<br />
14 15
Uitgaan of<br />
er op<br />
uitgaan<br />
Marleen rijdt naar haar ouders in de Albert Cuyplaan. Ze rijdt buitenom, om nog maar zo<br />
lang mogelijk te genieten van deze afscheidsrit met haar auto. Immers, binnendoor rijden<br />
is nog niet zo makkelijk. Auto’s worden geweerd uit het centrum, de wegen leiden naar de<br />
ondergrondse parkeergarages 15 van waaruit het met de elektrongondels over de verbrede<br />
waterverbindingen of met de al of niet bemande elektronbussen over de busbanen een koud<br />
kunstje is om je bestemming te bereiken. Met alle ontwikkelingen uit het verleden, waarbij het<br />
centrum ingrijpende veranderingen heeft ondergaan, zijn de historische plekken grotendeels<br />
behouden. Omdat de auto’s goeddeels uit het straatbeeld zijn verdwenen, lijkt het wel het<br />
begin van de 20e eeuw. Veel groen is er voor in de plaats gekomen, dat geldt trouwens voor<br />
heel <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong>. Aan de oever van de Waal treft Marleen haar oma Mieke die een<br />
wandeling aan het maken is. Ze maakt een afspraak om ’s avonds bij haar en haar opa Jan<br />
langs te gaan. “Hij zegt wel dat hij er niets om geeft, maar hij zal het best leuk vinden zijn<br />
auto voor nog één keer te zien”, beaamt Mieke.<br />
HIER OPENEN >>><br />
MOGELIJK PROJECTEN:<br />
-Waterverbindingen en vervoer<br />
-Nieuw Havenhoofd bij de Noord<br />
-De Waal doortrekken<br />
HIER OPENEN >>><br />
Eenmaal thuis blijken de ouders van Marleen haar al op te wachten met het eten. “Hoe was<br />
dat eigenlijk vroeger?”, vraagt Marleen. “Deden jullie dat ook wel eens, een terrasje pakken<br />
langs de Noord of op het Noordereiland?” Haar vader begint onbedaarlijk te lachen.<br />
“Terrasjes aan het water? <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> was met zijn rug naar het water toegekeerd,<br />
als bewoners hadden we er toen nog helemaal niets mee. Pas toen de plannen twintig jaar<br />
geleden werden uitgevoerd, ontstonden ze, tegelijk met de aanleg van het Noordereiland.<br />
Het water, de Sophiapolder, je kon het niet of nauwelijks zien. Er was nog geen enkel<br />
verband tussen het leven in <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> en de rivier.” Marleen heeft moeite het zich<br />
voor te stellen. Als dat er allemaal niet was, wat deden de jonge mensen in <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<br />
<strong>Ambacht</strong> dan vroeger? Als de levendigheid en uitgaan op de boulevard en het Noordereiland<br />
en al die gezellige tentjes er niet waren. Wat deden zij dan? Naar een andere<br />
gemeente om daar uit te gaan? Het antwoord van haar vader was even kort als duidelijk:<br />
“Ja”. Na het eten nodigt Marleen haar ouders uit om nog even van het weer te genieten aan<br />
het Havenhoofd 16 . Ze varen met hun eigen elektronboot in alle stilte over de Waal. Dankzij<br />
de open verbinding bij het oude Havenhoofd richting de Noord 17 is dat makkelijk bereikbaar.<br />
De horecagelegenheden en de terrassen hebben het Havenhoofd levendig gemaakt, maar op<br />
een andere manier dan op het Noordereiland. Aan het Havenhoofd vinden we een publiek<br />
dat meer geniet van de omgeving 18 . De plek is vanaf het water bereikbaar via de Noord<br />
(vanuit de Drechtsteden of uit Rotterdam) en vanaf de Waal. En dankzij de waterverbindingen<br />
binnen <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> is het Havenhoofd vanaf elke plek in <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> te be-<br />
reiken. Dat is niet het enige, want via wandel- en fietspaden is het gezellige gebied ook prima<br />
te voet of met de fiets bereikbaar. Haar vader weet te vertellen dat er destijds overleg met de<br />
gemeente Ridderkerk nodig was om dit te gerealiseerd te krijgen. Het is goed afgelopen. Na<br />
een kop thee verlaat Marleen het Havenhoofd en loopt terug naar de parkeergarage. Als opa<br />
de Prius nog met daglicht wil zien….<br />
tenminste<br />
houdbaar tot<br />
16 17
15 Waterverbindingen<br />
en vervoer<br />
Het autoverkeer is in het centrale deel van<br />
<strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> (rondom de Dorpsstraat)<br />
naar de randen verdwenen. Parkeren gebeurt<br />
in ondergrondse parkeergarages en in holle<br />
dijken. Waterverbindingen zijn hersteld, vergroot<br />
en aangelegd. Vervoer van en naar<br />
<strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> vindt plaats via magneettreinen<br />
en over water via de waterbus<br />
en watertaxi’s. Bovengronds vaart de groene<br />
gondel over de waterverbindingen en rijden<br />
de elektronbusjes. Ook de groene gondel<br />
vaart op kinetische energie waarbij het opgepompte<br />
water weer gereinigd aan de natuur<br />
wordt teruggegeven.<br />
16 Nieuw Havenhoofd<br />
bij de Noord<br />
17 De Waal<br />
doortrekken<br />
Het water heeft een prominente rol in <strong>Hendrik</strong>-<br />
<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> over dertig jaar. Het uitgangspunt<br />
is dat bestaande verbrede waterpartijen<br />
al met de Waal zijn verbonden. Kijken we<br />
echt verder naar de toekomst dan is een volgende<br />
stap mogelijk: de Waal bij het Havenhoofd<br />
doortrekken richting de Noord. En dat<br />
op een manier waarbij het vuilere water van<br />
de Noord de uitstekende waterkwaliteit van<br />
de Waal en de binnenwateren niet aantast.<br />
verbinding komen te staan. Het vraagstuk<br />
valt onder de KRW Rijkswateren. Onderzoeken<br />
hoe we de Waal zo schoon (KRW<br />
Waterschap Hollandse Delta) kunnen maken<br />
dat het zwemwaterkwaliteit krijgt, is<br />
zeer interessant.<br />
18 Recreatie bij het<br />
Havenhoofd<br />
Een nieuw Havenhoofd wordt gecreëerd bij<br />
de aanlegplaats van de Fast Ferry. Zoals<br />
deze nu gesitueerd is, is dit zeer onaantrekkelijk.<br />
Bezoekers verdienen een aantrekkelijker<br />
plaats om op- en af te stappen. Vervoer<br />
over water zal zo aan populariteit winnen; de<br />
waterwegen zullen meer worden benut. Dit<br />
kan tegelijkertijd zorgen voor ontlasting van<br />
het wegennet A15 en A16.<br />
VERBINDINGEN MET BESTAAND BELEID<br />
De aanlegplaats van de Fast Ferry krijgt in<br />
de plannen voor de Noordoevers al een<br />
aantrekkelijker plaats.<br />
VERBINDINGEN MET BESTAAND BELEID<br />
De Waal ligt nu achter de veilige (Delta)<br />
dijken. Een open verbinding betekent dat<br />
langs de gehele Waal nieuwe dijken moeten<br />
komen. Juist in het benedenstroomse<br />
gebied van de rivieren moeten we rekening<br />
houden met de invloed van stormen<br />
met hoogwater vanuit zee en met grote<br />
rivierafvoeren van onze grote rivieren.<br />
Verder onderzoek naar de mogelijkheden<br />
is wenselijk.<br />
De Waal wordt nu gebruikt om <strong>Ambacht</strong><br />
van vers water te voorzien. Bij de Oostendam<br />
zit een inlaatconstructie. Dit voorkomt<br />
stilstaand water in <strong>Ambacht</strong>se vijvers<br />
en sloten. Een vuile Noord beïnvloedt de<br />
kwaliteit van het water in de Waal en<br />
daarmee de kwaliteit in de gemeente indien<br />
de Noord en de Waal met elkaar in<br />
Een belangrijke vorm van recreatie is het<br />
genieten van natuur, rust en stilte. Dit vinden<br />
we aan de oevers van de Waal. Het stroomgebied<br />
van de Waal wordt uitgebreid door<br />
het maken van een open verbinding bij het<br />
oude Havenhoofd en een uitbreiding richting<br />
natuur- en vaargebied De Sandelingen. Dit<br />
wordt verder ontsloten door de aanleg van<br />
fiets- en wandelpaden. Het Havenhoofd heeft<br />
de nodige veranderingen ondergaan en is<br />
een gezellig uitgaansgebied met horeca en<br />
terrassen. Dit is mogelijk geworden na verlegging<br />
van de gemeentegrens in goed overleg<br />
met Ridderkerk.<br />
18 19
Jong en<br />
wat is oud?<br />
Jan (75) en zijn twee jaar jongere vrouw Mieke wonen prachtig in een appartementencomplex<br />
in het gerenoveerde gedeelte van Wijk Krommeweg, vlakbij het Baxpark. In hun<br />
appartement, dat is voorzien van alle gemakken en communicatiesystemen, kunnen zij onder<br />
andere toegang krijgen tot het Gemeentelijk Informatie Systeem 19 . Handig voor informatie,<br />
maar ook voor elke vorm van zorgbehoefte die zij hebben. Dat valt bij Mieke en Jan erg mee,<br />
maar ze hebben gezien bij Jan’s oudere broer Willem (83) en zijn vrouw Anna (81) die in de<br />
woonzorgzone Volgerlanden wonen, hoe belangrijk het is om als het nodig is snel en effectief<br />
zorg in te kunnen roepen.<br />
Mieke is die ochtend vertrokken om met de elektronbus naar het Centrum voor Ontwikkeling in<br />
Buurt Kruiswiel te gaan. Met veel plezier werkt zij daar in de kinderopvang en als onderwijsassistente.<br />
Haar verslag van de dag: “Heel de ochtend met die kleintjes in de weer geweest,<br />
dat blijft toch zo schattig. En ‘s middags heb ik verhalen verteld op de basisschool. Ik heb ze<br />
verteld hoe dat vroeger was. Aparte scholen, aparte kinderopvang, aparte sportgelegenheid,<br />
apart bedrijfsleven. Dat ouderen zoals ik in die tijd nog geen les gaven, dat alles op zichzelf<br />
stond. En dat dit pas in het begin van deze eeuw begon te veranderen. Ik ben zelf voor de klas<br />
gaan staan en heb les gegeven via een ouderwetse beamer die we nog hadden staan. Nou<br />
ja, de kinderen waren enthousiast en daar gaat het om. Vervolgens ben ik met de elektronbus<br />
naar De Schoof gegaan 20 . Het was gaan waaien en regenen, het schuifdak van de Schoof was<br />
gelukkig al dicht. Ik vind het er zo gezellig met al die echte <strong>Ambacht</strong>se winkels, de boekwinkels,<br />
antiekzaken en cadeauwinkels. Maar ook gewoon de bakker, de slager en de supermarkt. En<br />
natuurlijk de permanente specialiteitenmarkt erachter, het ruikt er altijd zo lekker.” De Schoof,<br />
met de vaste overdekte markt op de plaats waar vroeger de auto’s stonden geparkeerd, is een<br />
eldorado geworden voor liefhebbers van specialiteiten en delicatessen. De handhaving van<br />
de typisch <strong>Ambacht</strong>se middenstand in combinatie met exotische producten heeft er een uniek<br />
centrum van gemaakt. “Eenmaal buiten was het weer<br />
HIER OPENEN >>><br />
droog, dus heerlijk door het Baxpark naar huis gelopen<br />
en ik kon het niet laten: een kopje thee drinken in MOGELIJK PROJECTEN:<br />
het theehuis. O ja, ik had eerst nog een ommetje gemaakt<br />
langs de Kerkstraat en de Dorpsstraat en daar -Bedrijfsscholen<br />
-Gemeentelijk Informatie Systeem<br />
zag ik Marleen nog voorbijkomen, zij komt straks nog HIER OPENEN >>><br />
even langs.” Jan lacht eventjes naar aanleiding van dit<br />
verhaal. Dan is het zijn beurt. “Ik ben vanochtend eerst<br />
even met de ferry naar Rotterdam gegaan. Wat ben ik dan<br />
blij dat we hier wonen. Die drukte daar en die rust hier in het<br />
groen, ik zou nooit meer willen ruilen. En vanmiddag natuurlijk<br />
naar het Maritiem Centrum.” De jarenlange ervaring die Jan heeft opgedaan<br />
in de scheepvaartindustrie draagt hij over aan de leerlingen van de bedrijfsschool 21 .<br />
Hij is gevraagd om de leerlingen uit te leggen hoe het proces is verlopen van de oude vorm van<br />
voortstuwing met dieselmotoren naar de huidige elektronenergie. “Ze wilden alles weten over<br />
hoe dat vroeger ging. Zo leuk dat je je ervaring op die jongens en meisjes kan overbrengen<br />
en…” Net op dat moment gaat de bel.<br />
tenminste houdbaar tot<br />
20 21
19 Gemeentelijk Informatie<br />
Systeem (GIS)<br />
Het Gemeentelijk Informatie Systeem is niet alleen<br />
een vraagbaak voor de burgers, maar<br />
regisseert ook de samenwerking tussen professionele<br />
zorgorganisaties, welzijnsorganisaties,<br />
woningcorporaties, de gemeentelijke hulp- en<br />
dienstverlening via de Wmo en vrijwilligersorganisaties.<br />
Het GIS koppelt vraag en aanbod<br />
aan elkaar en geeft aan waar, wanneer en<br />
aan wie en door wie zorg wordt geleverd.<br />
Volgens de principes van het GIS wordt niet<br />
de klant doorgestuurd maar de vraag. Als<br />
er wijzigingen in het zorgpakket nodig zijn<br />
dan zorgt het GIS daarvoor. Er is voor elke<br />
inwoner dus één dossier waar iedereen die<br />
zorg verleent uit kan putten. Elke <strong>Ambacht</strong>se<br />
oudere heeft een computer met een spraakgestuurde<br />
module. Dankzij dit draadloos contact<br />
geeft het een veilig gevoel, in geval van nood<br />
kan via het GIS de zorg of een dokterspost gewaarschuwd<br />
worden. Het systeem bevat o.a.<br />
alle informatie over zorgverlening en wie wat<br />
biedt. Natuurlijk zijn er ook de verschillende<br />
activiteiten in de zorgzones te vinden, vraag<br />
en aanbod via vrijwilligers.net als een overzicht<br />
van beschikbare (senioren)woningen.<br />
De keuzevrijheid van verschillende soorten<br />
woningen wordt gewaardeerd, niemand wil<br />
gedwongen zijn om heel zijn leven in dezelfde<br />
woning door te brengen, maar ook niemand<br />
wil gedwongen zijn om een woning voortijdig<br />
te verlaten vanwege gezondheidsproblemen<br />
zoals verminderde mobiliteit. Gelukkig is er<br />
de laatste decennia in <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong><br />
levensloopbestendig gebouwd. Dankzij een<br />
evenwichtige verdeling van woningen wonen<br />
en leven jong en oud prettig door elkaar. In<br />
iedere woonzorgzone bevindt zich een poule<br />
van vrijwilligers voor bijvoorbeeld kinderopvang,<br />
ouderenoppas, hulp bij klussen en<br />
boodschappen doen enz.<br />
VERBINDINGEN MET BESTAAND BELEID<br />
Domotica<br />
In combinatie met bovenstaande wordt in<br />
WZWcomplexen voor senioren standaard<br />
een basispakket aan domotica toegepast.<br />
Domotica staat voor elektronische communicatie<br />
tussen allerlei elektrische toepassingen<br />
in de woning en woonomgeving ten behoeve<br />
van bewoners en dienstverleners.<br />
In een Domotica woning worden zorgtaken,<br />
communicatie, ontspanning en andere<br />
huiselijke bezigheden door talrijke<br />
elektrische apparaten en netwerken gemakkelijker<br />
gemaakt.<br />
Woningbouw voor de toekomst<br />
Bij herstructureringsprojecten wordt bekeken<br />
op welke wijze het woningbouwprogramma<br />
het beste kan aansluiten bij de<br />
toekomstige behoefte en de wens tot diversiteit<br />
aan woningen. Bij de herstructurering<br />
van de wijk Oostendam is er bijvoorbeeld<br />
voor gekozen om naast grondgebonden<br />
huurwoningen ook een mix aan huur en<br />
koop, grondgebonden woningen en appartementen<br />
te realiseren. De nieuwbouwwoningen<br />
in de gemeente voldoen allemaal<br />
aan de kwaliteitseisen Drechtsteden.<br />
Daarmee sluiten de woningen ook voor<br />
wat betreft kwaliteit aan bij de behoefte<br />
van de <strong>Ambacht</strong>ers.<br />
Dienstverlening van de gemeente<br />
De gemeente is nu al bezig met het verbeteren<br />
van de dienstverlening aan inwoners<br />
en bedrijven. Ontwikkelingen op het terrein<br />
van elektronische dienstverlening (het<br />
E-loket) zorgen er voor dat de gemeente<br />
straks makkelijker en beter bereikbaar is.<br />
Ook wordt het mogelijk om de afhandeling<br />
van vragen en verzoeken beter te volgen.<br />
Daarnaast gaan gemeenten meer en meer<br />
functioneren als het eerste aanspreekpunt<br />
voor DE overheid (als portaal naar andere<br />
overheden).<br />
galeries, antiekzaakjes en luxe cadeauartikelen.<br />
De exclusiviteit van deze speciaalwinkels<br />
en het bijzondere karakter zijn aantrekkelijk.<br />
Het is bekend in de regio en trekt veel klandizie<br />
aan, mensen zijn immers uitgekeken op<br />
de ‘ketens’.<br />
21 Bedrijfsscholen<br />
20 Detailhandel/retail<br />
Er is met opzet gekozen voor (handhaving)<br />
van de kleinschalige opzet. Geen megastores,<br />
maar naast grotere filiaalbedrijven en supermarkten<br />
vooral kleinere specialiteitenwinkels.<br />
De Schoof is het hart van het dorp waar de<br />
middenstand, na verdere verbetering van<br />
haar uitstraling, zich manifesteert als onmisbaar<br />
en bindend element in de gemeente. Dit<br />
is het bruisend dorpshart. De Schoof wordt het<br />
domein van kwalitatieve speciaalzaken <strong>Ambacht</strong>elijke<br />
winkels met biologische producten,<br />
traiteurs, goed gesorteerde boekwinkel, kunst-<br />
Bedrijfsscholen maken onderdeel uit van bedrijven.<br />
Ook ouderen werken in deze onderwijssector<br />
om hun kennis over te dragen aan<br />
de volgende generaties in het praktijkonderwijs.<br />
Voorbeelden zijn het maritiem werk- en<br />
kijkcentrum en het Greencollege.<br />
22 23
Droom en<br />
werkelijkheid<br />
Marleen staat voor de deur en nodigt haar opa uit om nog één keer naar ‘zijn’ Prius te komen<br />
kijken. “Maar we gaan zo naar de toneelvereniging in het Nieuwe Cascade”, probeert Jan<br />
nog zo achteloos mogelijk te lijken. Mieke en Marleen weten wel beter, want er is nog tijd<br />
genoeg. Nou, oké, dan lopen we daarna gelijk door. “Vind je het niet zonde dat ‘ie weg<br />
moet?” vraagt Jan aan Marleen. “Ach, de tijden zijn veranderd. Ik heb ‘m nu ik hier werk,<br />
studeer en woon toch niet meer echt nodig. En met die oude verbrandingsmotor het kan<br />
gewoon niet meer.” Jan neemt nog eens plaats achter het stuur. “Tja, 43 was ik toen ik ’m<br />
kocht. Je vader op de achterbank, jij was nog lang niet geboren…” Nu wist Marleen<br />
helemaal zeker dat het een goed idee was om ‘m te laten zien. Jan stapt uit, neemt afscheid<br />
van Marleen en pakt Mieke bij de arm. “Ze heeft gelijk, het kan gewoon niet meer. Kom,<br />
we gaan.” “Het doet je toch wel wat, is het niet?” vraagt Mieke plagerig. Ze lopen samen<br />
over de Reeweg, waar het ook al zo heerlijk rustig is geworden naar de brug over de<br />
doorgetrokken Weteringsingel. Tegenwoordig onderdeel van de binnenwaterse vaarroute.<br />
Ze wonen op het mooiste plekje van <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> bij het centrale park, vinden ze<br />
zelf. De parkachtige omgeving, met de rust die er heerst sinds het autoverkeer hier is verdwenen,<br />
heeft van het dit deel van <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> een oase van rust gemaakt (22) . De groene<br />
gondel, een van de leukste vormen van openbaar vervoer, vaart ondertussen over de verbrede<br />
Weteringsingel richting het westen. “Als echte <strong>Ambacht</strong>er kon ik mij toen niet voorstellen<br />
dat het hier ooit een romantische uitstraling kon krijgen”, vertelt Jan. De ontstane waterverbindingen<br />
zijn een groot succes geworden. Terwijl de gondel in de verte verdwijnt zien ze<br />
een verliefd stel op een bankje in het park. Ze zien schapen grazen over het groene dak van<br />
het gemeentehuis dat, net als de Nieuwe Cascade, organisch in het groene landschap is<br />
opgenomen. Wie had zich dertig jaar geleden kunnen voorstellen dat <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong><br />
er zo uit zou zien?”, vraagt Jan. “Soms gaat de werkelijkheid je voorstellingsvermogen te<br />
boven”, antwoordt Mieke.<br />
tenminste houdbaar tot<br />
Natuurlijk had Marleen het wel gezien. Het liet opa niet koud, ter plekke krijgt ze een idee.<br />
Maar nu is het echt een kwestie van opschieten, het begint te schemeren. Met de vertrouwde<br />
klik geeft de Prius aan van geen ophouden te weten. Vanaf de Reeweg rijdt ze via de<br />
<strong>Ambacht</strong>sezoom over het Rossenburgpad het prachtige volgroeide natuurgebied Sandelingen-<strong>Ambacht</strong><br />
in. Het natuurgebied dat zich tegenwoordig zelfs uitstrekt tot in Polder Sandelingen-<strong>Ambacht</strong><br />
aan de andere kant van de A16. De A16 is verdiept aangelegd en is door<br />
een overkapping op een spectaculaire manier aan het gezicht onttrokken. Veel beter voor het<br />
milieu en door de overkapping is een natuurlijke brug geslagen naar polder Sandelingen-<br />
<strong>Ambacht</strong>. <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> heeft er een on-Hollands heuvellandschap bij gekregen (23) .<br />
Op de parkeerplaats zet zij de auto onder een lantarenpaal. Met haar telfocomstick maakt ze<br />
een paar prachtige foto’s van de auto met de weelderige natuur van<br />
Sandelingen-<strong>Ambacht</strong> op de achtergrond. “Die zijn voor opa”,<br />
zegt ze tegen haarzelf. De allerlaatste twee kilometer rijdt ze<br />
over de <strong>Ambacht</strong>sezoom terug naar haar appartement in<br />
de Volgerlanden. Daar wordt de auto morgenochtend<br />
vroeg opgehaald om gerecycled te worden. De foto’s<br />
kunnen naar opa, morgen op de fiets naar haar<br />
werk. Ja, de fiets. Zo’n eeuwenoude uitvinding die in<br />
2040 nog steeds zijn diensten bewijst.<br />
HIER OPENEN >>><br />
MOGELIJKE PROJECTEN:<br />
-wonen zonder zorgen<br />
HIER OPENEN >>><br />
24 25
22 Wonen zonder<br />
zorgen<br />
<strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> is verdeeld in vijf wijken<br />
waarvan drie woonwijken: Centrum, Krommeweg-De<br />
Sandeling en De Volgerlanden. We<br />
noemen het hier ‘tuinen’ met veel geuren en<br />
kleuren, duurzame materialen en overzichtelijk<br />
qua grootte. Plekken om te spelen en te<br />
luieren. Ruimte voor ontmoeting tussen jong<br />
en oud. Zo heeft iedere ‘tuin’ zijn eigen identiteit.<br />
Je kunt als inwoner kiezen welke woon<br />
omgeving je het meest aanstaat. De overzichtelijkheid<br />
nodigt uit om elkaar te kennen en<br />
iets voor elkaar te betekenen. Binnen die drie<br />
‘tuinen’ kun je wonen zonder zorgen. In een<br />
woonzorgzone is plaats voor iedereen, ongeacht<br />
leeftijd, inkomenspositie, gezondheid of<br />
geslacht. Jong en oud leven naast elkaar maar<br />
ook met elkaar. In iedere zone vind je een<br />
gezondheidscentrum, winkels, scholen, sportfaciliteiten,<br />
centra voor ontwikkeling, parken<br />
en horeca.<br />
23 Overkapping A16<br />
Door de A16 te verdiepen en te overkappen<br />
wordt ruimte, land, lucht en samenhang<br />
gecreëerd. De overkapping creëert ruimte<br />
die bebouwd kan worden. Ook vergroot<br />
het de leefbaarheid en de frisse lucht in de<br />
gemeente.Tenslotte is er veel meer eenheid en<br />
horizon in het landschap doordat de A16 de<br />
gemeente niet langer meer als een barrière<br />
doorkruist. De polder Sandelingen-<strong>Ambacht</strong> is<br />
een onderdeel geworden van de gemeente en<br />
niet langer een ‘buitenplaats’ aan de andere<br />
kant van de A16.<br />
26 27
Kunst van<br />
(nieuw) leven<br />
tenminste houdbaar tot<br />
‘Het leven is een kunst’, het is een mooi motto voor het Regionaal <strong>Ambacht</strong>s Cultureel Festival<br />
dat jaarlijks wordt gehouden. Kunst heeft een vaste plek gekregen in de samenleving. In Sandelingen-<strong>Ambacht</strong>,<br />
in het Baxpark, aan het Havenhoofd, langs de boulevard, in het centrum,<br />
overal zie je kunstwerken. Kunst is terug te vinden in de ateliers en de galeries. Kunst is er<br />
in de vorm van het gesproken woord tijdens voordrachten in het cultureel café. Toneel, dans<br />
en muziek is te beleven in de muziektent in het park, het Nieuwe Cascade of de Centra voor<br />
Ontwikkeling. De Centra voor Ontwikkeling, daar waar jong en oud, werk en leren, kunst en<br />
cultuur samenkomen, hebben hun uitwerking niet gemist. Voorzieningen kunnen nog zo mooi<br />
zijn, het werkt alleen maar als er begrip is tussen mensen, oud of jong, met of zonder een<br />
beperking, kerkelijk of niet. Het succes van de kunst van het leven, dat feest wordt gevierd<br />
tijdens het jaarlijks Regionaal <strong>Ambacht</strong>s Cultureel Festival. Nu zitten ze hier met z’n achten<br />
in het Baxpark aan een tafel bij de muziektent. Jannie en Karel die met Jan en Mieke kennismaakten<br />
bij het badmintonnen. Jannie komt Jan ook weer tegen in het Maritiem Werk- en<br />
Leercentrum. Mieke kent Karel tevens van de excursies met haar kinderen van de basisschool<br />
naar de zorgboerderij. Marleen heeft de banden met haar oudoom en -tante (Willem en<br />
Anna) verstevigd. Ze brengt hen naar de kerk en gaat met ze op pad zodat zij samen kunnen<br />
genieten van het leven, ook zij zijn er vandaag bij. Dirk, de vriend van Marleen, heeft het<br />
hoogste woord aan tafel. Ze hebben elkaar vorig jaar leren kennen tijdens een gemeentelijke<br />
bijeenkomst voor het ontwikkelen van een toekomstvisie over <strong>Ambacht</strong> in 2070. Veiligheid in<br />
het uitgaansgebied op het Noordereiland, een tweede EcoHotel in de Sophiapolder, verdere<br />
uitbreiding van de groenzone rond het Baxpark, de komst van een universiteit. Dat soort<br />
onderwerpen. En natuurlijk uitbreiding van de speelmogelijkheden voor kinderen en handhaving<br />
van de kwaliteit van het onderwijs. Daar hamert Dirk als aanstaande vader extra op. Dat<br />
hoeft eigenlijk niet, want het hele gezelschap aan tafel is het al met hem eens.<br />
28 29
Epiloog<br />
Trek in de<br />
toekomst<br />
Als u uw ogen dicht doet en de verhalen uit de toekomstvisie in herinnering roept,<br />
ziet u een nieuw en vernieuwd <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong>. Mooier, warmer, duurzamer,<br />
persoonlijker, groener, natuurlijker, technologischer, verantwoordelijker en<br />
samenhangender. Het goede en karakteristieke is behouden en zelfs uitvergroot. De<br />
zwakke punten zijn aangepakt en nieuwe concepten hebben een plek gekregen.<br />
Deze toekomstvisie is een zeer waardevol document geworden. Richtinggevend<br />
voor wat er in de toekomst moet en kan worden ontwikkeld binnen de gemeentegrenzen,<br />
maar ook in samenwerking met de regio.<br />
Onze dank gaat uit naar de leden van de scenariogroepen, met recht de ambassadeurs<br />
van <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong>. Ook alle andere betrokkenen willen wij dank<br />
zeggen voor hun aandeel in de totstandkoming van de toekomstscenario’s en<br />
deze toekomstvisie.<br />
Hoe de rol exact wordt van de gemeente is nog niet bekend. Technologie zal<br />
ongetwijfeld een belangrijkere rol spelen in het contact tussen bestuur,<br />
bewoners, belangengroepen, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Het zal<br />
het contact makkelijker maken. Invloed en inspraak zullen geëvalueerd zijn. Wordt<br />
het directe inspraak? Hebben we referenda? Een zakenbestuur? We weten het niet.<br />
Evident is wel dat dit richtinggevende en inspirerende document een toetssteen zal<br />
zijn bij het ontwikkelen van beleid en het vormgeven van een mooie, aantrekkelijke,<br />
economisch welvarende en sociaal verbonden gemeente die een thuis moet zijn<br />
voor alle gezindten. Als we het dorps noemen, bedoelen we vooral dichtbij, zorg<br />
voor elkaar en met elkaar, cohesie en herkenbaar. We weten nu waar we voor<br />
staan en gaan. Het is aan ons en de bestuurders die na ons komen om te realiseren<br />
wat er nu is bedacht. Daar gaan we voor. <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> is het waard.<br />
<strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> is Gewoon Buitengewoon.<br />
30 31
Met dank aan:<br />
Ambassadeurs Aandacht voor <strong>Ambacht</strong> • Scenariogroepsleden Aandacht voor <strong>Ambacht</strong> •<br />
Theatergroep Troost • Lenneke Hoedemaker • Piet Zuidhof - BRO • Justien Marseille - Future<br />
Institute • Gijs Broos - OBR • Robert Muijsers - Bonum • Stichting Cascade • Ambassadeurs en<br />
deelnemers scenariogroepen<br />
Deelnemers scenariogroep ‘Kloppend Economisch Hart van de Rivierenstad’<br />
dhr. A.H.A. Franssen • dhr. D. Havenaar • dhr. M. Boelhouwers • dhr. A. Mol • dhr. J.C. Los<br />
• dhr. W. Kasius • dhr. P. Janssen • dhr. H.E. Beekenkamp • dhr. B. van Sikkelerus<br />
Deelnemers scenariogroep ‘Dorp aan de rivier’<br />
dhr. M. van Moergestel • dhr./mw. A.P. van ‘t Hof • dhr. E.v.d. Wulp • dhr. K. Blom •<br />
mw. K. van Gils • dhr. R. vd. Berg • dhr. D. Groeneboom • mw. N.M.E. van der Vlies-Ligthart •<br />
dhr. E.H. Rijper • mw. J.A. Spanjer • dhr. G. Kruger • dhr. J. van de Vrede • dhr. D.C. Kodde<br />
• dhr. W.H. Jeurissen • dhr. B. de Nijs • mw. M.W. van der Lans • dhr. C. Oostindie • mw.<br />
R.M. van Kempen • dhr./mw. L. van Meerten<br />
Deelnemers scenariogroep ‘<strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> zelfstandig en zelfbewust’<br />
mw. J. Meuldijk • dhr. H. Eijkelenboom • dhr. L. van de Heide • dhr. J. van Katwijk • mw. N.<br />
van Reeuwijk • dhr. A. van Ammelrooij • dhr. M. van der Velden • mw. M. van der Velden<br />
• dhr. A. Kardinaal • mw. A. van Ingen • mw. A. Visser-van Rossum • dhr. W. Stigter • dhr. G.<br />
Stolk • dhr. A. Rongen • mw. K. Jurgens • dhr. E. Schutte • dhr. C. de Jong • mw. J. de Jong •<br />
mw. J. Knipscheer • dhr. J. Schram • dhr. J. den Hoed • dhr. W. Eekhof<br />
• dhr. J. van der Vegt • dhr. G. Klop<br />
Deelnemers scenariogroep ‘Good Old <strong>Ambacht</strong>’<br />
mw. A.C. Besse • dhr. H. Buitenhuis • dhr. K. van Doorn • dhr. A. van Heteren • mw. T. van<br />
der Linden-Booster • mw. N. Kooiman • mw. W. de Man • dhr. B.C.A. Poiesz • mw. W. Stroo<br />
• dhr. J. Troost • dhr. A.A. Verhoeven • dhr. J.L. Veen • dhr. C.J. de Visser • mw. T. Wehrmeijer<br />
• dhr. R. Wiekamp • dhr. G. Plaisier<br />
Deelnemers scenariogroep ‘Zeg Ja Tegen De Jeugd’<br />
mw. M. Gommans-Dane • dhr. J.P. Wehrmeijer • dhr. J. Schot • dhr./mw. C.J. Bruinse • mw.<br />
V. Visser • mw. B.G. Bakker-van Kleef • dhr. F. Alkema • dhr. J. Peters • dhr. R. Seidler • mw.<br />
P.A. Kampers-Beens • dhr. J. Leijenhorst • mw. J. Honcoop • dhr. A.J. Schumacher • dhr. W.<br />
Penning • dhr. J. van Beer • mw. I. van Meerten • mw. S. Don • mw. J. Petter • dhr. L. Sturrus<br />
Dit is een uitgave van de Gemeente <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong><br />
Uitgave: Augustus 2008 • Redactieadres: Weteringsingel 1, postbus 34, 3340 AA <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> • Internetadres:<br />
www.h-i-ambacht.nl • Redactieraad: Yvonne Stuij, Frank Roos, Jessica van Irsen, Leo van Teeffelen, Dion ten Heggeler • Concept:<br />
Branson & Guevara en de gemeente <strong>Hendrik</strong>-<strong>Ido</strong>-<strong>Ambacht</strong> • Tekst: Tekstkwekerij Van Teeffelen • Ontwerp: Fred and Ginger.