Leerplan Logistiek, Transport en Mobiliteit - Groep T
Leerplan Logistiek, Transport en Mobiliteit - Groep T
Leerplan Logistiek, Transport en Mobiliteit - Groep T
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ACE-GROEP T<br />
C<strong>en</strong>trum voor Volwass<strong>en</strong><strong>en</strong>onderwijs<br />
Vesaliusstraat 13<br />
3000 Leuv<strong>en</strong><br />
Telefoon: 016/30 10 30<br />
Fax: 016/30 10 40<br />
<strong>Leerplan</strong><br />
Graduaat<br />
<strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong><br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 1
Inhoudsopgave<br />
1. Structuur van de afdeling <strong>en</strong> het structuurschema 3<br />
2. Beginsituatie 4<br />
3. Doelstelling<strong>en</strong> 5<br />
4. Leerinhoud<strong>en</strong>: doel, inhoud <strong>en</strong> bibliografie 6<br />
A. Ondernemingsmanagem<strong>en</strong>t<br />
A1. Algeme<strong>en</strong> managem<strong>en</strong>t<br />
A2. Marketing managem<strong>en</strong>t<br />
A3. Financieel managem<strong>en</strong>t<br />
B. <strong>Logistiek</strong> managem<strong>en</strong>t<br />
B1. Inleiding tot de logistiek<br />
B2. <strong>Logistiek</strong>e informatiesystem<strong>en</strong><br />
B3. Kwaliteitszorg<br />
C. Materials managem<strong>en</strong>t<br />
C1. Inkoopmanagem<strong>en</strong>t<br />
C2. Voorraadbeheer<br />
C3. Productiemanagem<strong>en</strong>t<br />
C4. Magazijnmanagem<strong>en</strong>t<br />
C5. Materials handling<br />
D. Distributiemanagem<strong>en</strong>t<br />
D1. Distributiekanal<strong>en</strong><br />
D2. Fysieke distributie<br />
D3. Reverse logistics<br />
E. <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong><br />
E1. <strong>Transport</strong>managem<strong>en</strong>t<br />
E2. <strong>Mobiliteit</strong>smanagem<strong>en</strong>t<br />
F. Ondernemingsproject<br />
F1. Projectwerk<br />
5. Methodologische w<strong>en</strong>k<strong>en</strong> 45<br />
6. Evaluatie 46<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 2
Structuur van de afdeling <strong>en</strong> het structuurschema<br />
Afdeling:<br />
Niveau:<br />
Categorie:<br />
Aantal wek<strong>en</strong>:<br />
Duur van de lestijd:<br />
<strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong><br />
Hoger Onderwijs Korte Type (HOKTSP)<br />
Economisch<br />
40 wek<strong>en</strong><br />
50 minut<strong>en</strong><br />
Aantal lestijd<strong>en</strong>: 1020<br />
Structuurschema:<br />
zie bijlage<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 3
Beginsituatie<br />
Word<strong>en</strong> toegelat<strong>en</strong> tot de opleiding (bron: www.ond.vlaander<strong>en</strong>.be):<br />
- houders van e<strong>en</strong> diploma van secundair onderwijs;<br />
- houders van e<strong>en</strong> diploma van e<strong>en</strong> hogere secundaire technische leergang;<br />
- houders van e<strong>en</strong> brevet van het aanvull<strong>en</strong>d secundair beroepsonderwijs;<br />
- houders van e<strong>en</strong> diploma van voltijds hoger onderwijs.<br />
Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die niet in het bezit zijn van één van de bov<strong>en</strong>vermelde diploma's <strong>en</strong> die uiterlijk op 31<br />
december van het kal<strong>en</strong>derjaar waarvoor m<strong>en</strong> zich inschrijft de leeftijd van 21 jaar bereik<strong>en</strong>, word<strong>en</strong><br />
ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s toegelat<strong>en</strong> indi<strong>en</strong> ze slag<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> toelatingsproef.<br />
Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die al met succes hoger of universitair onderwijs volgd<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> voor één of meerdere<br />
opleidingsonderdel<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vrijstelling krijg<strong>en</strong>.<br />
De ervaring leert dat motivatie <strong>en</strong> doorzettingsvermog<strong>en</strong> in vrijwel alle gevall<strong>en</strong> van<br />
doorslaggev<strong>en</strong>d belang zijn.<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 4
Doelstelling<strong>en</strong><br />
Door de to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de concurr<strong>en</strong>tie in e<strong>en</strong> mondiale economie, zi<strong>en</strong> onderneming<strong>en</strong> zich gesteld voor<br />
hogere klant<strong>en</strong>eis<strong>en</strong> naar betere kwaliteit, lagere kostprijs <strong>en</strong> snellere levering. Om hieraan te<br />
beantwoord<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> zij zich richt<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> grotere flexibiliteit, op kortere doorlooptijd<strong>en</strong> <strong>en</strong> op<br />
e<strong>en</strong> hogere productiviteit. De concurr<strong>en</strong>tiestrijd zal beslist word<strong>en</strong> in het voordeel van dieg<strong>en</strong>e die<br />
in zijn organisatie de stroom van informatie, grondstoff<strong>en</strong>, eindproduct<strong>en</strong>,... het meest efficiënt weet<br />
te organiser<strong>en</strong>. <strong>Logistiek</strong> krijgt daarbij niet langer e<strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong>de rol toebedeeld, maar moet<br />
integ<strong>en</strong>deel mee e<strong>en</strong> strategische rol vervull<strong>en</strong>.<br />
Met logistiek wordt bedoeld: alle activiteit<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> organisatie die sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong> met de<br />
goeder<strong>en</strong>stroombesturing. <strong>Logistiek</strong> managem<strong>en</strong>t richt zich dan ook op het plann<strong>en</strong> <strong>en</strong> beheers<strong>en</strong><br />
van de goeder<strong>en</strong>stroom vanaf inkoop <strong>en</strong> aanvoer van goeder<strong>en</strong> tot <strong>en</strong> met aflevering van goeder<strong>en</strong><br />
aan de afnemers (van zand tot klant).<br />
Dit programma heeft tot doel inzicht te verschaff<strong>en</strong> in de strategische, tactische <strong>en</strong> operationele<br />
elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die spel<strong>en</strong> bij het nastrev<strong>en</strong> van hoger g<strong>en</strong>oemde kritische succesfactor<strong>en</strong> via e<strong>en</strong><br />
integraal logistiek proces.<br />
Het cursusbestand omvat het gehele terrein van de logistiek: materials managem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> fysieke<br />
distributie.<br />
Daarnaast zijn er ook cursuss<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> die betrekking hebb<strong>en</strong> op functies waarvan logistiek<br />
e<strong>en</strong> deelaspect is: inkoopmanagem<strong>en</strong>t, magazijnmanagem<strong>en</strong>t, transportmanagem<strong>en</strong>t,<br />
productiemanagem<strong>en</strong>t, kwaliteitsmanagem<strong>en</strong>t, ... De cursuss<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> niet alle<strong>en</strong> betrekking op de<br />
besturing van de goeder<strong>en</strong>stroom (<strong>en</strong> de daarmee sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>de informatiestroom) maar ook op<br />
het leiding gev<strong>en</strong> aan de betrokk<strong>en</strong> afdeling<strong>en</strong>, met alle daaraan verbond<strong>en</strong> aspect<strong>en</strong>. Aangezi<strong>en</strong><br />
logistiek e<strong>en</strong> sterke binding heeft met het hele mobiliteitsvraagstuk, komt deze problematiek ook in<br />
e<strong>en</strong> afzonderlijke module aan bod.<br />
Tijd<strong>en</strong>s elk onderdeel word<strong>en</strong> meerdere praktijkgevall<strong>en</strong> doorgelicht, zodat de verworv<strong>en</strong> inzicht<strong>en</strong><br />
mete<strong>en</strong> in de praktijk word<strong>en</strong> toegepast.<br />
Aangezi<strong>en</strong> de opleiding logistiek als e<strong>en</strong> integraal proces ziet, is ze uitermate geschikt voor:<br />
- Iedere<strong>en</strong> die geconfronteerd wordt met logistiek in zijn huidige functie of die e<strong>en</strong> logistieke<br />
functie op het oog heeft;<br />
- Medewerkers van inkoopafdeling<strong>en</strong> of person<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> functie in e<strong>en</strong> inkoopafdeling ambiër<strong>en</strong>.<br />
Ook als m<strong>en</strong> niet in e<strong>en</strong> inkoopafdeling werkt maar wel veel met inkoop te mak<strong>en</strong> heeft, kan het<br />
volg<strong>en</strong> van de opleiding uiterst nuttig zijn;<br />
- Medewerkers in zowel kleine als grote magazijnorganisaties <strong>en</strong> zij die in de toekomst e<strong>en</strong><br />
verantwoordelijke functie in het magazijn ambiër<strong>en</strong>;<br />
- Person<strong>en</strong> werkzaam in productieafdeling<strong>en</strong> of daarbij assister<strong>en</strong> <strong>en</strong> uiteraard ook m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die in<br />
e<strong>en</strong> productieomgeving carrière will<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. De opleiding kan verder nuttig zijn voor h<strong>en</strong> die<br />
werk<strong>en</strong> in afdeling<strong>en</strong> zoals productieplanning, <strong>en</strong>gineering, productontwikkeling,<br />
productieautomatisering;<br />
- Person<strong>en</strong> werkzaam in zowel kleine als grote distributie- <strong>en</strong> transportbedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
expeditieafdeling<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook zij die zich op e<strong>en</strong> dergelijke functie will<strong>en</strong> voorbereid<strong>en</strong>.<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 5
Leerinhoud<strong>en</strong>: doel, inhoud <strong>en</strong> bibliografie<br />
A. Ondernemingsmanagem<strong>en</strong>t<br />
A1. Algeme<strong>en</strong> managem<strong>en</strong>t<br />
A2. Marketing managem<strong>en</strong>t<br />
A3. Financieel managem<strong>en</strong>t<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 6
A1. Algeme<strong>en</strong> managem<strong>en</strong>t 1/2<br />
Doel<br />
Hoofddoelstelling van de e<strong>en</strong>heid ‘Algeme<strong>en</strong> managem<strong>en</strong>t’ is de stud<strong>en</strong>t vertrouwd te mak<strong>en</strong> met<br />
de voornaamste managem<strong>en</strong>ttak<strong>en</strong> <strong>en</strong> functionele domein<strong>en</strong> van het moderne managem<strong>en</strong>t, zodat<br />
hij/zij zich beter kan integrer<strong>en</strong> <strong>en</strong> beter kan functioner<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> onderneming. Meer specifiek<br />
wordt beoogd e<strong>en</strong> beeld te schets<strong>en</strong> van de complexe relaties tuss<strong>en</strong> onderneming <strong>en</strong> maatschappij,<br />
e<strong>en</strong> basisinzicht te gev<strong>en</strong> in <strong>en</strong>kele relevante topics uit de functionele domein<strong>en</strong> van de<br />
onderneming <strong>en</strong> het analyser<strong>en</strong> van de tak<strong>en</strong> van de manager: strategie bepal<strong>en</strong>, organiser<strong>en</strong>,<br />
leidinggev<strong>en</strong> <strong>en</strong> evaluer<strong>en</strong>. Stuk voor stuk topics waarmee m<strong>en</strong> later in het beroepslev<strong>en</strong> wordt<br />
geconfronteerd.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
40 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. Manager <strong>en</strong> managem<strong>en</strong>t<br />
1.1. Organisatie <strong>en</strong> managem<strong>en</strong>t<br />
1.2. Managem<strong>en</strong>tniveaus in e<strong>en</strong> organisatie<br />
1.3. Kernactiviteit<strong>en</strong> van managers<br />
1.4. Managers: gebor<strong>en</strong> of gemaakt ?<br />
1.5. Managem<strong>en</strong>t als proces <strong>en</strong> kerntak<strong>en</strong><br />
1.6. K<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> gezonde organisatie <strong>en</strong> van succesvol managem<strong>en</strong>t<br />
1.7. Manager <strong>en</strong> organisatiecultuur<br />
2. Strategiebepaling <strong>en</strong> strategisch managem<strong>en</strong>t<br />
2.1. Voorwaard<strong>en</strong> voor succes<br />
2.2. Strategieformulering als proces<br />
2.3. De organisatie van strategische planning<br />
2.4. Sam<strong>en</strong>werkingsverband<strong>en</strong><br />
2.5. Implem<strong>en</strong>tatie van strategische plann<strong>en</strong><br />
2.6. Weerstand <strong>en</strong> vermindering van weerstand bij implem<strong>en</strong>tatie<br />
3. Ontwerp van de organisatiestructuur<br />
3.1. Organisatiestructuur: arbeidsverdeling <strong>en</strong> coördinatie<br />
3.2. Opbouw organisatiestructuur: via verticale <strong>en</strong> horizontale uitbouw<br />
3.3. Structuurkeuze: arbeidsverdeling, (de)c<strong>en</strong>tralisatie én coördinatie<br />
3.4. Organisatiestructuur in ontwikkeling<br />
3.5. Naar platte organisaties<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 7
A1. Algeme<strong>en</strong> managem<strong>en</strong>t 2/2<br />
4. Motivatie, werkgedrag <strong>en</strong> loopbaan<br />
4.1. Sleutelvariabel<strong>en</strong> in individueel gedrag<br />
4.2. De nieuwe medewerker <strong>en</strong> verander<strong>en</strong>d gedrag<br />
4.3. <strong>Groep</strong><strong>en</strong> in organisaties<br />
4.4. De kracht van teams<br />
4.5. Motivatie: e<strong>en</strong> nadere verk<strong>en</strong>ning<br />
4.6. ‘Empowerm<strong>en</strong>t’<br />
4.7. De nieuwe context van tal<strong>en</strong>tontwikkeling <strong>en</strong> ‘human resources managem<strong>en</strong>t’<br />
4.8. ‘Human resources managem<strong>en</strong>t’: integraal concept én sam<strong>en</strong>stel van instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
4.9. Waardering <strong>en</strong> beloning van inzet van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
4.10. Loopbaanontwikkeling nader bezi<strong>en</strong><br />
5. Leiding gev<strong>en</strong>, motiver<strong>en</strong> <strong>en</strong> communicer<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> organisatiestructuur<br />
5.1. Leiding gev<strong>en</strong>, manag<strong>en</strong> <strong>en</strong> ondernem<strong>en</strong><br />
5.2. Managers <strong>en</strong> hun motiev<strong>en</strong><br />
5.3. Leiderschap <strong>en</strong> stijl van leiding gev<strong>en</strong><br />
5.4. Beïnvloeding van m<strong>en</strong>selijk gedrag<br />
5.5. Stijl van leiding gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> conflicthantering<br />
5.6. Organisatie, stijl van leiding gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> (beïnvloeding van) organisatiecultuur<br />
Handboek-Cursustekst<br />
Grondslag<strong>en</strong> van het managem<strong>en</strong>t<br />
Prof. Dr. D. Keuning<br />
Uitgeverij: St<strong>en</strong>fert Kroese<br />
Bibliografie<br />
Organiser<strong>en</strong> <strong>en</strong> leiding gev<strong>en</strong><br />
Prof. Dr. D. Keuning<br />
Uitgeverij: St<strong>en</strong>fert Kroese<br />
Bedrijfseconomie: theorie <strong>en</strong> praktijk<br />
R. Liethof<br />
Uitgeverij: Delwel<br />
Managem<strong>en</strong>t<br />
J. Stoner, E. Freeman, D. Gilbert<br />
Uitgeverij: Academic Service<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 8
A2. Marketing managem<strong>en</strong>t 1/5<br />
Doel<br />
Het doel van dit opleidingsonderdeel is e<strong>en</strong> inzicht te verschaff<strong>en</strong> in de basisprincipes van<br />
marketing <strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong>de marktmechanism<strong>en</strong> die onze huidig economisch stelsel k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>.<br />
Distributie, zelfs in de breedste betek<strong>en</strong>is, is slechts één van de elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de marketingmix.<br />
Het distributiegebeur<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t dan ook bekek<strong>en</strong> te word<strong>en</strong> vanuit het totale marketingplaatje. Alle<br />
marketing-mix-elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> harmonieus <strong>en</strong> dynamisch op elkaar afgestemd te zijn. Deze<br />
module leert ons hoe dat in de praktijk in z'n werk gaat. Hoe m<strong>en</strong> tot coher<strong>en</strong>tie komt tuss<strong>en</strong><br />
product, prijs, plaats, promotie <strong>en</strong> alle andere marketinginspanning<strong>en</strong>. Deze e<strong>en</strong>heid heeft verder<br />
tot doel e<strong>en</strong> inzicht te verschaff<strong>en</strong> in de algem<strong>en</strong>e economische beleidsvrag<strong>en</strong> op het micro- <strong>en</strong><br />
macro-niveau. E<strong>en</strong>s te meer is marketingstrategie gefocused op de creatie van concurr<strong>en</strong>tievoordeel.<br />
In mature <strong>en</strong> gesatureerde markt<strong>en</strong> is verdere groei <strong>en</strong> zelfs overleving <strong>en</strong>kel mogelijk door e<strong>en</strong><br />
pi<strong>en</strong>ter uitgeki<strong>en</strong>de strategie die toegevoegde waarde op het klantniveau als uitgangspunt heeft.<br />
Di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> <strong>en</strong> de steeds groei<strong>en</strong>de di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>economie krijg<strong>en</strong> vanuit dit perspectief e<strong>en</strong> heel andere<br />
betek<strong>en</strong>is. De markt wordt geanalyseerd vanuit e<strong>en</strong> globale invalshoek, e- <strong>en</strong> m-commerce, gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong><br />
die vervag<strong>en</strong>, de <strong>en</strong>orme groei van de Aziatische economieën, de sterk verander<strong>en</strong>de prijz<strong>en</strong> van de<br />
grondstoff<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>en</strong>ergie, het strev<strong>en</strong> naar verdere groei, mak<strong>en</strong> de markt<strong>en</strong> meer <strong>en</strong> meer dynamisch<br />
<strong>en</strong> dwing<strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> continu hun schaal <strong>en</strong> focus in vraag te stell<strong>en</strong>, hun core-strategie stevig te<br />
definiër<strong>en</strong> <strong>en</strong> rationeel hun kost<strong>en</strong> <strong>en</strong> globale werking te analyser<strong>en</strong>.<br />
Theoretische concept<strong>en</strong> word<strong>en</strong> concreet toegepast aan de hand van voorbeeld<strong>en</strong>. Er is ruime<br />
geleg<strong>en</strong>heid tot het stell<strong>en</strong> van vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> om eig<strong>en</strong> praktijksituaties naar vor<strong>en</strong> te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
40 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. Marketing in e<strong>en</strong> verander<strong>en</strong>de wereld: voorzi<strong>en</strong> in m<strong>en</strong>selijke behoeft<strong>en</strong><br />
Case: Nike<br />
Wat is marketing<br />
Marketingmanagem<strong>en</strong>t<br />
Marketingmanagem<strong>en</strong>tconcept<strong>en</strong><br />
Nieuwe uitdaging<strong>en</strong> voor de marketing<br />
2. Marketing <strong>en</strong> de maatschappij: maatschappelijke verantwoordelijkheid <strong>en</strong> marketing-ethiek<br />
Case: De laatste ademtocht van de Europese tabaksindustrie<br />
Maatschappelijke bed<strong>en</strong>king<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> marketing<br />
Acties van burgers <strong>en</strong> overheid om marketing te reguler<strong>en</strong><br />
Maatregel<strong>en</strong> in het bedrijfslev<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van maatschappelijk verantwoorde marketing<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 9
A2. Marketing managem<strong>en</strong>t 2/5<br />
3. Strategische marketingplanning<br />
Case: Arme rijke merkjes<br />
Strategische planning<br />
Marketing in het kader van strategische planning<br />
Het marketingproces<br />
Het marketingplan<br />
De organisatie van de marketingafdeling<br />
Marketingcontrole<br />
4. De marketingomgeving<br />
Case: Volkswag<strong>en</strong>: e<strong>en</strong> nostalgisch ritje<br />
De micro-omgeving van het bedrijf<br />
De macro-omgeving van het bedrijf<br />
Het antwoord op de marketingomgeving<br />
5. Internationale marketing<br />
Case: Barco: e<strong>en</strong> nieuw lev<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land<br />
Internationale marketing, de stand van zak<strong>en</strong><br />
De mondiale marktomgeving<br />
De internationaliserings-beslissing<br />
Besluit<strong>en</strong> welke markt<strong>en</strong> te betred<strong>en</strong><br />
Op welke manier de markt te betred<strong>en</strong><br />
Het internationale marketingplan<br />
De organisatorische opzet van de internationale marketing<br />
6. Consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>gedrag<br />
Case: De wereld<strong>en</strong> van Garp<br />
Modell<strong>en</strong> van consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>gedrag<br />
Persoonlijke eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van invloed op het consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>gedrag<br />
Het besluitvormingsproces van de consum<strong>en</strong>t<br />
Soort<strong>en</strong> koopgedrag<br />
Het besluitvormingsproces van de koper<br />
Besluitvorming bij aankoop van nieuwe product<strong>en</strong><br />
Internationaal consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>gedrag<br />
7. Business-to-business-marketing<br />
Case: Leaseplan? Goed plan!<br />
Businessmarkt<strong>en</strong><br />
Het koopgedrag van organisaties<br />
Bedrijfsmatige inkoop via internet<br />
Institutionele <strong>en</strong> overheidsmarkt<strong>en</strong><br />
8. Marktonderzoek <strong>en</strong> marktinformatiesystem<strong>en</strong><br />
Case: Marktonderzoek naar AIDS in Afrika<br />
Het marketinginformatiesysteem<br />
Informatie ontwikkel<strong>en</strong><br />
De markt afbak<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
De huidige marktvraag met<strong>en</strong><br />
Voorspell<strong>en</strong> van de toekomstige vraag<br />
De informatie verspreid<strong>en</strong><br />
Internationaal onderzoek<br />
Marketingonderzoek in kleine bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> non-profitorganisaties<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 10
A2. Marketing managem<strong>en</strong>t 3/5<br />
9. Marktsegm<strong>en</strong>tatie <strong>en</strong> doelgroepkeuze<br />
Case: Procter & Gamble: hoeveel is te veel?<br />
Marktsegm<strong>en</strong>tatie<br />
Keuze van de doelgroep<br />
10. Positionering<br />
Case: Het succes van Douwe Egberts: altijd de eerste<br />
Differ<strong>en</strong>tiatie<br />
Positionering<br />
Percepties in kaart br<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
Positioneringsstrategieën<br />
E<strong>en</strong> positioneringsstrategie kiez<strong>en</strong> <strong>en</strong> implem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong><br />
11. Klantrelaties opbouw<strong>en</strong>: klanttevred<strong>en</strong>heid, kwaliteit, waarde <strong>en</strong> service<br />
Case: Trouw aan Club Nokia<br />
Voorzi<strong>en</strong> in de behoeft<strong>en</strong> van de klant<br />
Waarde voor de klant <strong>en</strong> klanttevred<strong>en</strong>heid<br />
Waarde voor de klant <strong>en</strong> klanttevred<strong>en</strong>heid lever<strong>en</strong><br />
Klantwaarde<br />
Relatiemarketing<br />
12. Concurr<strong>en</strong>tievoordeel creër<strong>en</strong><br />
Case: PS2 stuit op X-box: bloedserieuse spelletjes<br />
Concurr<strong>en</strong>tieanalyse<br />
Concurr<strong>en</strong>tiestrategieën<br />
De balans tuss<strong>en</strong> klant- <strong>en</strong> concurr<strong>en</strong>tiegerichtheid<br />
13. Merk<strong>en</strong>, product<strong>en</strong>, verpakking <strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong>de di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing<br />
Case: L’Oreal: omdat je het waard b<strong>en</strong>t!<br />
Wat is e<strong>en</strong> product<br />
Productindeling<strong>en</strong><br />
Beslissing<strong>en</strong> over afzonderlijke product<strong>en</strong><br />
Productgroepbeslissing<strong>en</strong><br />
Beslissing<strong>en</strong> over het assortim<strong>en</strong>t<br />
Beslissing<strong>en</strong> over internationale product<strong>en</strong><br />
14. Productontwikkeling <strong>en</strong> lev<strong>en</strong>scyclusstrategieën<br />
Case: De nieuwe held<strong>en</strong> van de piste<br />
Innovatie <strong>en</strong> de ontwikkeling van nieuwe product<strong>en</strong><br />
Het proces voor de ontwikkeling van nieuwe product<strong>en</strong><br />
Productlev<strong>en</strong>scyclusstrategieën<br />
15. Marketing van di<strong>en</strong>st<strong>en</strong><br />
Case: Lufhansa: luister<strong>en</strong> naar klant<strong>en</strong><br />
Het wez<strong>en</strong> <strong>en</strong> de k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> van di<strong>en</strong>st<strong>en</strong><br />
Marketingstrategieën voor di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong><strong>en</strong>de bedrijv<strong>en</strong><br />
Internationale marketing van di<strong>en</strong>st<strong>en</strong><br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 11
A2. Marketing managem<strong>en</strong>t 4/5<br />
16. Prijsbeleid: overweging<strong>en</strong> <strong>en</strong> b<strong>en</strong>adering<strong>en</strong><br />
Case: De Oresund-brug: erop of eronder<br />
Factor<strong>en</strong> van belang voor de prijszetting<br />
Algem<strong>en</strong>e prijsmethod<strong>en</strong><br />
17. Prijsstrategieën<br />
Case: Aanbieders mobiele telefonie belemmer<strong>en</strong> concurr<strong>en</strong>tie<br />
Prijsstrategieën voor nieuwe product<strong>en</strong><br />
Prijsstrategieën voor het assortim<strong>en</strong>t<br />
Prijsaanpassingsstrategieën<br />
Prijswijziging<strong>en</strong><br />
18. Geïntegreerde marketingcommunicatiestrategie<br />
Case: Volvo Trucks: de beste wag<strong>en</strong>s<br />
Geïntegreerde marketingcommunicatie<br />
E<strong>en</strong> overzicht van het communicatieproces<br />
Stapp<strong>en</strong> bij het ontwikkel<strong>en</strong> van effectieve communicatie<br />
Het totale promotiebudget opstell<strong>en</strong> <strong>en</strong> de promotiemix sam<strong>en</strong>stell<strong>en</strong><br />
Maatschappelijk verantwoorde marketingcommunicatie<br />
19. Massacommunicatie: reclame, sales promotion <strong>en</strong> public relations<br />
Case: Massacommunicatie leid<strong>en</strong>d bij herpositionering<br />
Reclame<br />
Belangrijke beslissing<strong>en</strong> in reclame<br />
Reclame organiser<strong>en</strong><br />
Internationale reclame<br />
Sales promotions<br />
Public relations<br />
20. Persoonlijke verkoop <strong>en</strong> salesmanagem<strong>en</strong>t<br />
Case: Dus u wilt verteg<strong>en</strong>woordiger word<strong>en</strong>?<br />
De rol van persoonlijke verkoop<br />
Leidinggev<strong>en</strong> aan de verkooporganisatie<br />
De beginsel<strong>en</strong> van persoonlijke verkoop<br />
21. Distributiebeleid<br />
Algem<strong>en</strong>e beschrijving ter voorbereiding van het vak Distributiekanal<strong>en</strong>.<br />
Handboek-Cursustekst<br />
Principes van Marketing<br />
Philip Kotler<br />
Uitgeverij: Pearson, Pr<strong>en</strong>tice Hall<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 12
A2. Marketing managem<strong>en</strong>t 5/5<br />
Bibliografie<br />
Marketingbeleid<br />
Bert Put, ACE <strong>Groep</strong> T<br />
Marketingbeleid<br />
Robert Bils<strong>en</strong>, Walter van Waterschoot, Le<strong>en</strong> Lagasse<br />
Uitgeverij: Standaard-MIM<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 13
A3. Financieel managem<strong>en</strong>t 1/2<br />
Doel<br />
Dit onderdeel heeft tot doel de stud<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> basisinzicht te verschaff<strong>en</strong> in de voornaamste topics van<br />
het financieel managem<strong>en</strong>t zodat hij/zij <strong>en</strong>erzijds in staat is financiële informatie te begrijp<strong>en</strong> <strong>en</strong> te<br />
interpreter<strong>en</strong> <strong>en</strong> anderzijds de financiële impact van beslissing<strong>en</strong> in zijn functie als logistieke<br />
medewerker kan inschatt<strong>en</strong> <strong>en</strong> kan rapporter<strong>en</strong> aan het managem<strong>en</strong>t. Meer specifiek wordt beoogd<br />
dat hij/zij in staat is de jaarrek<strong>en</strong>ing te lez<strong>en</strong> <strong>en</strong> te analyser<strong>en</strong>, de basismethod<strong>en</strong> van<br />
kostprijsberek<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> investeringsanalyse te kunn<strong>en</strong> toepass<strong>en</strong> <strong>en</strong> vertrouwd is met de<br />
financieringsproblematiek van de onderneming.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
40 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. Kostprijsberek<strong>en</strong>ing<br />
1.1. Directe <strong>en</strong> indirecte kost<strong>en</strong><br />
1.1.1. Begripsomschrijving<strong>en</strong><br />
1.1.2. Verbijzonderingsmethod<strong>en</strong><br />
1.2. Vaste <strong>en</strong> variabele kost<strong>en</strong><br />
1.2.1. Definities <strong>en</strong> grafische voorstelling<br />
1.2.2. De winst-volumegrafiek <strong>en</strong> berek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
1.2.3. Oef<strong>en</strong>ing HES<br />
1.3. Full costing<br />
1.4. Direct costing<br />
1.5. Activity based costing<br />
2. Het evaluer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> investering<br />
2.1. Inleiding<br />
2.2. Evaluatie van de r<strong>en</strong>dabiliteit van e<strong>en</strong> investering<br />
2.2.1. De terugwinningstermijn<br />
2.2.2. De netto-actuele waarde<br />
2.2.3. De interne r<strong>en</strong>dabiliteitsvoet<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 14
A3. Financieel managem<strong>en</strong>t 2/2<br />
3. De jaarrek<strong>en</strong>ing<br />
3.1. Inhoud van de jaarrek<strong>en</strong>ing: informatie t.b.v. de financiële besturing<br />
3.1.1. De informatiebehoefte<br />
3.1.2. De informatievoorzi<strong>en</strong>ing<br />
3.1.3. De registratie van bezit <strong>en</strong> vermog<strong>en</strong><br />
3.1.4. De registratie van opbr<strong>en</strong>gst<strong>en</strong> <strong>en</strong> kost<strong>en</strong><br />
3.1.5. Algem<strong>en</strong>e beginsel<strong>en</strong> t.a.v. balanswaardering <strong>en</strong> winstbepaling<br />
3.2. Analyse van de jaarrek<strong>en</strong>ing: financiële ratio-analyse<br />
3.2.1. Beoordeling van k<strong>en</strong>getall<strong>en</strong><br />
3.2.2. K<strong>en</strong>getall<strong>en</strong> ter bepaling van de liquiditeit<br />
3.2.3. K<strong>en</strong>getall<strong>en</strong> ter bepaling van de solvabiliteit<br />
3.2.4. K<strong>en</strong>getall<strong>en</strong> ter bepaling van de activiteit<br />
3.2.5. K<strong>en</strong>getall<strong>en</strong> ter bepaling van de r<strong>en</strong>tabiliteit<br />
Handboek-Cursustekst<br />
De cursustekst bestaat uit hoofdstukk<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> uit volg<strong>en</strong>de handboek<strong>en</strong>:<br />
Financieel managem<strong>en</strong>t: analyse, planning <strong>en</strong> beheer<br />
Drs. Th.A. Van Beek, ea.<br />
Uitgeverij: St<strong>en</strong>fert Kroese, Antwerp<strong>en</strong><br />
Elem<strong>en</strong>taire bedrijfseconomie<br />
Prof.Dr. R. Slot<br />
Uitgeverij: St<strong>en</strong>fert Kroese, Antwerp<strong>en</strong><br />
Bibliografie<br />
Fundam<strong>en</strong>tals of corporate finance<br />
S. Ross, R. Westerfield, J. Jappe<br />
Uitgeverij: Mc. Graw-Hill<br />
Fundam<strong>en</strong>tals of corporate finance<br />
R. Brealy, S. Myers<br />
Uitgeverij: R. Irwin<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 15
Leerinhoud<strong>en</strong>: doel, inhoud <strong>en</strong> bibliografie<br />
B. <strong>Logistiek</strong> managem<strong>en</strong>t<br />
B1. Inleiding tot de logistiek<br />
B2. <strong>Logistiek</strong>e informatiesystem<strong>en</strong><br />
B3. Kwaliteitszorg<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 16
B1. Inleiding tot de logistiek 1/2<br />
Doel<br />
<strong>Logistiek</strong> betek<strong>en</strong>t integrale beheersing van de goeder<strong>en</strong>stroom. Dit onderdeel verschaft de<br />
deelnemers e<strong>en</strong> basisinzicht in de verschill<strong>en</strong>de aspect<strong>en</strong> van logistiek managem<strong>en</strong>t. Het is niet de<br />
bedoeling deze in detail te behandel<strong>en</strong>, maar voor e<strong>en</strong> grondige theoretische onderbouw in de<br />
diverse deelgebied<strong>en</strong> van logistiek managem<strong>en</strong>t te zorg<strong>en</strong>, t<strong>en</strong>einde e<strong>en</strong> fundering te creër<strong>en</strong> die de<br />
pijler zal vorm<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> verdere praktische uitdieping.<br />
<strong>Logistiek</strong> wordt ook bekek<strong>en</strong> als onderdeel van de “supply chain” van e<strong>en</strong> onderneming, wat de<br />
inleiding is tot <strong>en</strong>kele moderne gezichtspunt<strong>en</strong> op logistiek.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
40 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. <strong>Logistiek</strong> in perspectief<br />
1.1. <strong>Logistiek</strong> als onderdeel van de “supply chain”<br />
1.2. De definities van logistiek<br />
1.3. De doelstelling<strong>en</strong> van de onderneming <strong>en</strong> logistiek<br />
1.4. De verhouding tuss<strong>en</strong> de afnemers <strong>en</strong> het logistiek systeem van de onderneming<br />
1.5. De verhouding tuss<strong>en</strong> logistiek <strong>en</strong> marketing<br />
1.6. <strong>Logistiek</strong> in bedrijfseconomisch perspectief<br />
2. Structuur in de goeder<strong>en</strong>stroom<br />
2.1. Het beleidsniveau van het logistiek systeem<br />
2.2. Het beheersniveau van het logistiek systeem<br />
2.3. Het bestuursniveau van het logistiek systeem<br />
2.4. Tweedeling in de goeder<strong>en</strong>stroom<br />
2.5. Verdeling van de goeder<strong>en</strong>stroom in e<strong>en</strong> planning- <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ordergestuurde goeder<strong>en</strong>stroom<br />
2.6. Het ontkoppelpunt<br />
2.7. De effect<strong>en</strong> <strong>en</strong> de risico’s van de ontkoppelpuntposities<br />
2.8. De plaatsbepaling van het ontkoppelpunt<br />
2.9. De plaats van de orderacceptatie<br />
3. De tak<strong>en</strong> van het material managem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> het fysieke distributie managem<strong>en</strong>t<br />
3.1. Material managem<strong>en</strong>t<br />
3.2. Material managem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> het ontkoppelpuntmodel<br />
3.3. De doelstelling <strong>en</strong> de noodzaak van material managem<strong>en</strong>t<br />
3.4. De tak<strong>en</strong> van het material managem<strong>en</strong>t<br />
3.5. De organisatie van het material managem<strong>en</strong>t<br />
3.6. Fysieke distributie managem<strong>en</strong>t<br />
3.7. De doelstelling <strong>en</strong> de noodzaak van fysieke distributie managem<strong>en</strong>t<br />
3.8. De organisatie van het fysieke distributie managem<strong>en</strong>t<br />
3.9. Invoering van fysieke distributie managem<strong>en</strong>t<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 17
B1. Inleiding tot de logistiek 2/2<br />
4. <strong>Logistiek</strong>e besturingsmethod<strong>en</strong> <strong>en</strong> techniek<strong>en</strong> op rij<br />
4.1. Het hoe <strong>en</strong> waarom van logistiek<br />
4.2. Process<strong>en</strong> <strong>en</strong> procesmanagem<strong>en</strong>t<br />
4.3. Voorraadgestuurde system<strong>en</strong><br />
4.4. Bewerkingsgestuurde system<strong>en</strong><br />
4.5. Voorspell<strong>en</strong> <strong>en</strong> plann<strong>en</strong><br />
4.6. JIT-gestuurde system<strong>en</strong><br />
5. <strong>Logistiek</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> <strong>en</strong> concept<strong>en</strong><br />
6. Flexibiliteit in logistiek<br />
7. Actuele topics<br />
7.1. ECR: Effici<strong>en</strong>t Consumer Response<br />
7.2. RFID: Radio-frequ<strong>en</strong>cy id<strong>en</strong>tification<br />
7.3. GDS: Global Data Synchronisation<br />
7.4. OSA: On shelf availability<br />
7.5. Supply-Chain Operations Refer<strong>en</strong>ce-model (SCOR®) – Plan, Source, Make, Deliver and Return<br />
Handboek-Cursustekst<br />
Inleiding <strong>Logistiek</strong><br />
R.C. Schmidt, W. Ploos van Amstel<br />
Uitgeverij: Lemma<br />
Bibliografie<br />
<strong>Logistiek</strong>: e<strong>en</strong> blikop<strong>en</strong>er<br />
H. Van Persie<br />
Uitgeverij: Samson<br />
Supply chain managem<strong>en</strong>t<br />
R. Van Dierdonck, K. Busschop<br />
Uitgeverij: Kluwer Bedrijfswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
Global operations managem<strong>en</strong>t and logistics<br />
R. Ernst, P. Kouvelis<br />
Uitgeverij : J. Wiley<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 18
B2. <strong>Logistiek</strong>e informatiesystem<strong>en</strong> 1/3<br />
Doel<br />
De e<strong>en</strong>heid ‘<strong>Logistiek</strong>e informatiesystem<strong>en</strong>’ geeft e<strong>en</strong> overzicht van verschill<strong>en</strong>de logistieke<br />
informatiesystem<strong>en</strong> gaande van ERP-system<strong>en</strong> <strong>en</strong> WMS-system<strong>en</strong> tot Automatische Ind<strong>en</strong>tificatie<br />
(AI). Steeds meer bedrijv<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> voor standaardpakkett<strong>en</strong> die op de markt aanwezig zijn t<strong>en</strong><br />
nadele van ontwikkeling op maat. De belangrijkste logistieke pakkett<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gesitueerd. Actuele<br />
thema’s zoals RFID <strong>en</strong> Internet kom<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s aan bod. Het invoer<strong>en</strong> van nieuwe logistieke<br />
informatiesystem<strong>en</strong> wordt best onder de vorm van e<strong>en</strong> project aangepakt.<br />
Aan de hand van logistieke vraagstukk<strong>en</strong> die met Excel word<strong>en</strong> opgelost verkrijg<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> inzicht in de basisfuncties van complexe logistieke informatiesystem<strong>en</strong>.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
80 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. Inleiding tot logistieke informatiesystem<strong>en</strong><br />
1.1. Functies van informatiesystem<strong>en</strong><br />
1.2. Goeder<strong>en</strong>stroom versus informatiestroom<br />
2. Overzicht van logistieke system<strong>en</strong><br />
2.1. Enterprise Resource Planning (ERP) system<strong>en</strong><br />
2.2. Advanced Planning and Scheduling (APS) system<strong>en</strong><br />
2.3. Order Managem<strong>en</strong>t System<strong>en</strong> (OMS)<br />
2.4. Tranport Managem<strong>en</strong>t System<strong>en</strong> (TMS)<br />
2.5. Warehouse Managem<strong>en</strong>t System<strong>en</strong> (WMS)<br />
2.6. Supply Chain Managem<strong>en</strong>t (SCM) system<strong>en</strong><br />
2.7. Manufacturing Execution Systems (MES)<br />
3. Automatische Id<strong>en</strong>tificatie<br />
3.1. Overzicht<br />
3.2. Barcodes<br />
3.3. RFID<br />
3.4. RFDC<br />
4. Supply Chain Collaboration<br />
4.1. The Ext<strong>en</strong>ded Supply Chain<br />
4.2. ECR<br />
4.3. EDI<br />
4.4. XML<br />
4.5. Internet<br />
4.6. E-commerce<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 19
B2. <strong>Logistiek</strong>e informatiesystem<strong>en</strong> 2/3<br />
5. Supply Chain Business Intellig<strong>en</strong>ce<br />
5.1. Supply Chain Performance Indicator<strong>en</strong><br />
5.2. <strong>Logistiek</strong>e decision support system<strong>en</strong><br />
6. Implem<strong>en</strong>tatie van logistieke informatiesystem<strong>en</strong><br />
6.1. Keuze tuss<strong>en</strong> standaardpakket of maatwerk<br />
6.2. Projectmethodologie <strong>en</strong> –aanpak<br />
6.3. Business case <strong>en</strong> ROI-berek<strong>en</strong>ing<br />
7. Tr<strong>en</strong>ds inzake supply chain system<strong>en</strong><br />
8. Excel modell<strong>en</strong> voor logistieke vraagstukk<strong>en</strong><br />
8.1. ABC-analyse<br />
8.2. Voorraadbeheer<br />
8.3. Productieplanning<br />
8.4. Locatieproblematiek<br />
8.5. <strong>Transport</strong>planning<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 20
B2. <strong>Logistiek</strong>e informatiesystem<strong>en</strong> 3/3<br />
Handboek-Cursustekst<br />
Cursustekst<br />
Bibliografie<br />
<strong>Logistiek</strong> – integrale goeder<strong>en</strong>stroombesturing<br />
Ver<strong>en</strong>iging <strong>Logistiek</strong> Managem<strong>en</strong>t<br />
Uitgeverij: VMTS, Educaboek<br />
<strong>Logistiek</strong> & Informatietechnologie<br />
Ver<strong>en</strong>iging <strong>Logistiek</strong> Managem<strong>en</strong>t<br />
Uitgeverij: Kluwer<br />
Ess<strong>en</strong>tials of Supply Chain Managem<strong>en</strong>t<br />
Michael Hugos<br />
Uitgeverij: Wiley<br />
Excel models for business and operations managem<strong>en</strong>t<br />
John F. Barlow<br />
Uitgeverij: Wiley<br />
RF-tags voor intellig<strong>en</strong>te logistiek<br />
Luc Pleysier<br />
Vlaams Instituut voor de <strong>Logistiek</strong><br />
Business Logistics – maandelijks magazine voor het managem<strong>en</strong>t van informatie-, goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong><br />
kost<strong>en</strong>strom<strong>en</strong><br />
Jan Proot<br />
Uitgeverij: Media Access<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 21
B3. Kwaliteitszorg 1/3<br />
Doel<br />
De huidige concurr<strong>en</strong>tiestrijd speelt zich voor e<strong>en</strong> groot deel af op het gebied van kwaliteit. Deze<br />
e<strong>en</strong>heid leert je welke mogelijke kwaliteitsstrategieën m<strong>en</strong> kan toepass<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> strategie staat of valt<br />
met de uitvoering van het actieplan. Daarom verschaft deze module e<strong>en</strong> inzicht in de voorwaard<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> techniek<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> succesvolle toepassing. De internationaal erk<strong>en</strong>de ISO-standaard<strong>en</strong> zijn<br />
hierbij e<strong>en</strong> belangrijk hulpmiddel. Zij bepal<strong>en</strong> de criteria waaraan e<strong>en</strong> kwaliteitssyteem moet<br />
voldo<strong>en</strong>. Verder wordt ook aandacht besteed aan meer geavanceerde system<strong>en</strong> zoals EFQM <strong>en</strong> Six<br />
Sigma. De voordel<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> goed uitgebouwd <strong>en</strong> werk<strong>en</strong>d kwaliteitssyteem zijn legio: e<strong>en</strong><br />
verhoogd vertrouw<strong>en</strong> van de klant wat resulteert in langdurige contract<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> betere interne<br />
werking waardoor kost<strong>en</strong> t<strong>en</strong>gevolge van niet-kwaliteit gevoelig kunn<strong>en</strong> dal<strong>en</strong>.<br />
K<strong>en</strong>nis van de kwaliteitsomgeving, de globale aanpak van integrale kwaliteitszorg, k<strong>en</strong>nis van de<br />
kwaliteitstechniek<strong>en</strong> <strong>en</strong> -system<strong>en</strong> (Pareto-analyse, Ishikawa-diagramm<strong>en</strong>, Deming-cirkel, SPC,...),<br />
ISO 9000 <strong>en</strong> het invoer<strong>en</strong> van kwaliteit in e<strong>en</strong> productie- <strong>en</strong> logistieke omgeving staan in deze<br />
e<strong>en</strong>heid c<strong>en</strong>traal.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
60 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
Deel 1. Inleiding<br />
1. E<strong>en</strong> inleiding in kwaliteit<br />
1.1. Ontstaansgeschied<strong>en</strong>is<br />
1.2. Het begrip kwaliteit<br />
1.3. Toekomsttr<strong>en</strong>ds<br />
1.4. Kwaliteitsgoeroes<br />
Deel 2. Kwaliteitssystem<strong>en</strong><br />
1. IKZ <strong>en</strong> kwaliteitsmanagem<strong>en</strong>t<br />
1.1. De IKZ-filosofie<br />
1.2. De principes van kwaliteitsmanagem<strong>en</strong>t<br />
1.3. Invoer<strong>en</strong> van IKZ<br />
2. ISO 9000<br />
2.1. Het nut van norm<strong>en</strong> <strong>en</strong> normalisatie<br />
2.2. Over ISO 9000<br />
2.3. Het kwaliteitshandboek<br />
2.4. Procedures <strong>en</strong> werkvoorschrift<strong>en</strong><br />
2.5. Het implem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> van ISO 9001:2000<br />
2.6. Audits (intern <strong>en</strong> extern)<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 22
B3. Kwaliteitszorg 2/3<br />
3. HACCP: Kwaliteitssystem<strong>en</strong> in de voedingssector<br />
3.1. Oorsprong<br />
3.2. De zev<strong>en</strong> principes van HACCP<br />
3.3. HACCP, GMP <strong>en</strong> ISO<br />
4. EFQM-Excell<strong>en</strong>ce model<br />
4.1. Het concept<br />
4.2. Refer<strong>en</strong>tiekaart<strong>en</strong> van het EFQM-Excell<strong>en</strong>ce model<br />
4.3. Neg<strong>en</strong> criteria van het Excell<strong>en</strong>ce model<br />
4.4. Hoe start<strong>en</strong>?<br />
5. Six Sigma<br />
5.1. Geschied<strong>en</strong>is<br />
5.2. Zes ess<strong>en</strong>tiële thema’s<br />
5.3. Theorie van statistiek<br />
5.4. Aanpak<br />
5.5. Conclusie<br />
Deel 3. Kwaliteitstechniek<strong>en</strong><br />
1. Klacht<strong>en</strong>behandeling<br />
2. Statistische Proces Controle (SPC)<br />
2.1. E<strong>en</strong> beheerst proces<br />
2.2. Basistheorie van de controlekaart<br />
2.3. De (X,R)-controlekaart voor variabel<strong>en</strong><br />
2.4. Interpretatie van de regelkaart<strong>en</strong><br />
2.5. E<strong>en</strong> technisch beheerst of ‘capable’ proces<br />
3. Methodes voor kwaliteitsverbetering<br />
3.1. FMEA<br />
3.2. Fout<strong>en</strong>boomanalyse<br />
3.3. Stroomschema<br />
3.4. Brainstorming<br />
3.5. Controleblad<br />
3.6. Histogram<br />
3.7. Pareto-analyse<br />
3.8. Oorzaak <strong>en</strong> gevolgdiagram<br />
3.9. Spreidingsdiagram<br />
3.10. 5 Why’s<br />
3.11. Poka-yoke<br />
3.12. SMED (Single Minute Exchange of Die)<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 23
B3. Kwaliteitszorg 3/3<br />
Handboek-Cursustekst<br />
Cursustekst: Kwaliteitsmanagem<strong>en</strong>t – System<strong>en</strong> <strong>en</strong> Techniek<strong>en</strong><br />
Bibliografie<br />
Juran’s Quality Handbook<br />
Joseph M. Juran, A. Blanton Godfrey<br />
Uitgeverij: McGraw-Hill<br />
Integrale Kwaliteitszorg, concept<strong>en</strong>, method<strong>en</strong> <strong>en</strong> techniek<strong>en</strong><br />
Erik Demeulemeester, Dominiek Callewier<br />
Uitgeverij: Lannoo<br />
Handleiding Kwaliteitsmanagem<strong>en</strong>t<br />
H.J. Joriss<strong>en</strong><br />
Uitgeverij: Lemma<br />
Werk<strong>en</strong> met ISO 9001:2000<br />
Wim Aarts<br />
Uitgeverij: Kluwer<br />
The ISO 9000:2000 Ess<strong>en</strong>tials<br />
A practical handbook for implem<strong>en</strong>ting the ISO 9000 Standards<br />
Canadian Standards Association<br />
Excell<strong>en</strong>t, E<strong>en</strong> handleiding voor de toepassing van het EFQM-Excell<strong>en</strong>ce model<br />
Y. Van Nuland, G. Broux, L. Crets, W. De Cleyn, J. Legrand, …<br />
Uitgeverij: Comatech<br />
The Six Sigma Way, how GE, Motorola, and other top companies are honing their performance<br />
Peter S. Pande, Robert P. Neuman, Roland R. Cananagh<br />
McGraw-Hill<br />
www.isixsigma.com<br />
www.ge.com/sixsigma<br />
www.freequality.org<br />
www.efqm.org<br />
www.ink.nl<br />
www.vck.be<br />
www.eoq.org<br />
www.qualitydigest.com/quality_links.shtml<br />
www.iso.org<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 24
Leerinhoud<strong>en</strong>: doel, inhoud <strong>en</strong> bibliografie<br />
C. Materials managem<strong>en</strong>t<br />
C1. Inkoopmanagem<strong>en</strong>t<br />
C2. Voorraadbeheer<br />
C3. Productiemanagem<strong>en</strong>t<br />
C4. Magazijnmanagem<strong>en</strong>t<br />
C5. Materials handling<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 25
C1. Inkoopmanagem<strong>en</strong>t 1/4<br />
Doel<br />
Inkoop krijgt in het ondernemingsbeleid steeds meer aandacht. Niet alle<strong>en</strong> de onmiddellijke<br />
financiële impact maar ook het waarborg<strong>en</strong> van de continuïteit van het bedrijfsproces staan voorop.<br />
Dit niet alle<strong>en</strong> in productiebedrijv<strong>en</strong> maar ook steeds meer in de di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong><strong>en</strong>de sector.<br />
Hoe kan uw bedrijf door het voer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> efficiënte inkoopstrategie e<strong>en</strong> competitief voordeel<br />
verwerv<strong>en</strong>? Waarom verdi<strong>en</strong>t inkoop minst<strong>en</strong>s ev<strong>en</strong>veel aandacht als marketing <strong>en</strong> verkoop?<br />
Welke elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> spel<strong>en</strong> e<strong>en</strong> rol voor e<strong>en</strong> succesvolle implem<strong>en</strong>tatie <strong>en</strong> wat zijn de uiteindelijke<br />
resultat<strong>en</strong>?<br />
Dit onderdeel tracht e<strong>en</strong> antwoord te gev<strong>en</strong> op al deze vrag<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> vernieuw<strong>en</strong>de <strong>en</strong> bredere<br />
kijk op inkoop, gekoppeld aan praktijkgetuig<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> uit verschill<strong>en</strong>de sector<strong>en</strong>.<br />
Naast de 'traditionele' aankoop van goeder<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van productie, kom<strong>en</strong> ook de inkoop van<br />
di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> aan bod. Tev<strong>en</strong>s wordt ook het belang van inkop<strong>en</strong> in de di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>sector toegelicht.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
80 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. De inkoopfunctie<br />
1.1. Begripsbepaling<br />
1.2. Verschill<strong>en</strong> met het koopgedrag van consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
1.3. Primaire tak<strong>en</strong> <strong>en</strong> verantwoordelijkhed<strong>en</strong><br />
1.4. Het belang van de inkoopfunctie<br />
1.5. De ontwikkeling van de inkoopfunctie<br />
1.6. Het vier-fas<strong>en</strong>model van Burt<br />
1.7. Visies op de inkoopfunctie<br />
1.8. Inkoop als beroep<br />
2. Kernvrag<strong>en</strong> van professionele inkoop<br />
2.1. Hoe wordt ingekocht?<br />
2.2. De fas<strong>en</strong> van het inkoopproces<br />
2.3. Specificer<strong>en</strong><br />
2.4. Onderhandel<strong>en</strong> <strong>en</strong> contracter<strong>en</strong><br />
2.5. Bestell<strong>en</strong> <strong>en</strong> bewak<strong>en</strong><br />
2.6. Het doorlop<strong>en</strong> van inkoopprocess<strong>en</strong><br />
2.7. Koopsituaties<br />
2.8. Wat wordt gekocht?<br />
2.9. Indeling van product<strong>en</strong><br />
2.10. De decision making unit (DMU)<br />
2.11. Roll<strong>en</strong> <strong>en</strong> functies binn<strong>en</strong> DMU’s<br />
2.12. De problem solving unit (PSU)<br />
2.13. Inkoopafdeling <strong>en</strong> inkoopfunctie<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 26
C1. Inkoopmanagem<strong>en</strong>t 2/4<br />
3. Het inkoopmanagem<strong>en</strong>tproces<br />
3.1. Beleidsuitgangspunt<strong>en</strong><br />
3.2. Gebruikersgerichtheid<br />
3.3. Resultaatgerichtheid<br />
3.4. Inkoop- <strong>en</strong> marketingmanagem<strong>en</strong>t<br />
3.5. Inkoopdoelstelling<strong>en</strong>, -strategie <strong>en</strong> –planning<br />
3.6. De uitvoering van het inkoopbeleid<br />
3.7. Controle <strong>en</strong> evaluatie<br />
3.8. Inkoopmarktonderzoek<br />
3.9. Ontwikkeling<strong>en</strong> in inkoop<br />
4. Relaties met andere functionele gebied<strong>en</strong><br />
4.1. De inkoopfunctie: van ‘stand alone’ naar ‘teamplayer’<br />
4.2. Naar pro-actieve <strong>en</strong> strategische inkoop<br />
4.3. Het interne klant-perspectief<br />
4.4. Ontwikkeling<strong>en</strong> in de functionele organisatiestructuur<br />
4.5. Cross-functionele teams<br />
4.6. De relatie tuss<strong>en</strong> inkoop <strong>en</strong> logistiek<br />
4.7. De relatie tuss<strong>en</strong> inkoop <strong>en</strong> productontwikkeling<br />
4.8. De relatie tuss<strong>en</strong> inkoop <strong>en</strong> marketing<br />
5. Kwaliteitszorg <strong>en</strong> productontwikkeling<br />
5.1. Inkoop <strong>en</strong> kwaliteitszorg<br />
5.2. Werk<strong>en</strong> aan leverancierskwaliteit: SQA<br />
5.3. Vaststell<strong>en</strong> van leverancierskwaliteit<br />
5.4. Inkoop <strong>en</strong> technische ontwikkeling<br />
5.5. Teg<strong>en</strong>stelling<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> ontwerpers <strong>en</strong> inkopers?<br />
5.6. Beginsel<strong>en</strong> van waardeanalyse<br />
6. Inkoop <strong>en</strong> strategie<br />
6.1. Interactie tuss<strong>en</strong> inkoop- <strong>en</strong> ondernemingsstrategie<br />
6.2. Het belang van de inkoopfunctie<br />
6.3. Inkoopstrategie<br />
6.4. Inkoopdoelstelling<strong>en</strong><br />
6.5. Inkoopstrategie: drie strategische acties<br />
6.6. Strategische sam<strong>en</strong>werking<br />
7. Leveranciersmanagem<strong>en</strong>t<br />
7.1. De portfoliob<strong>en</strong>adering van Kraljic<br />
7.2. Analyse van het inkooppakket<br />
7.3. Analyse van de inkoopmarkt<br />
7.4. Gebruik van <strong>en</strong> kritiek op portfoliomodell<strong>en</strong><br />
7.5. Sourcing strategieën<br />
7.6. Single versus multiple sourcing<br />
7.7. Network sourcing <strong>en</strong> parallel sourcing<br />
7.8. Local versus global sourcing<br />
7.9. Leveranciersbeoordeling<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 27
C1. Inkoopmanagem<strong>en</strong>t 3/4<br />
8. Structuur <strong>en</strong> organisatie van inkoop<br />
8.1. Factor<strong>en</strong> die de plaats van inkoop bepal<strong>en</strong><br />
8.2. Niveaus binn<strong>en</strong> de inkoopfunctie<br />
8.3. Het tactische niveau<br />
8.4. Het operationele niveau<br />
8.5. Organisatievorm<strong>en</strong> <strong>en</strong> inkoop<br />
8.6. C<strong>en</strong>traal of dec<strong>en</strong>traal inkop<strong>en</strong><br />
9. Contracter<strong>en</strong><br />
9.1. De (koop)overe<strong>en</strong>komst <strong>en</strong> het verbint<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>recht<br />
9.2. Het tot stand kom<strong>en</strong> van de (koop)overe<strong>en</strong>komst<br />
9.3. De precontractuele fase<br />
9.4. Contractvoorwaard<strong>en</strong> <strong>en</strong> –vorm<strong>en</strong><br />
9.5. De rol van e<strong>en</strong> contract<br />
9.6. Prijscondities<br />
9.7. Andere commerciële voorwaard<strong>en</strong><br />
9.8. Raamovere<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> <strong>en</strong> mantelcontract<strong>en</strong><br />
9.9. Kop<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land<br />
9.10. Internationale regeling<strong>en</strong><br />
9.11. Incoterms<br />
9.12. Comp<strong>en</strong>satiehandel<br />
10. Effectiviteits- <strong>en</strong> effici<strong>en</strong>cymeting<br />
10.1. Factor<strong>en</strong> die de meting <strong>en</strong> de beoordeling van inkoopresultat<strong>en</strong> beïnvloed<strong>en</strong><br />
10.2. Waarom moet<strong>en</strong> inkoopactiviteit<strong>en</strong> word<strong>en</strong> beoordeeld?<br />
10.3. Wat moet word<strong>en</strong> gemet<strong>en</strong>?<br />
10.4. Inkoopeffectiviteit <strong>en</strong> –effici<strong>en</strong>cy: nadere invulling<br />
10.5. Inkooplogistiek<br />
10.6. Inkooporganisatie<br />
10.7. Beheers- <strong>en</strong> controle-instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in de inkoop<br />
10.8. Het opzett<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> inkoopevaluatiesysteem<br />
10.9. Taakstell<strong>en</strong>de norm<strong>en</strong> <strong>en</strong> b<strong>en</strong>chmarking<br />
11. Leveranciersbeoordeling<br />
11.1. Doelstelling<strong>en</strong> van leveranciersbeoordeling<br />
11.2. Method<strong>en</strong> van leveranciersbeoordeling<br />
11.3. Persoonlijke beoordeling<br />
11.4. V<strong>en</strong>dor rating<br />
11.5. Leveranciersdoorlichting<br />
11.6. De leercurve<br />
11.7. Het beoordel<strong>en</strong> van de leveringsbetrouwbaarheid<br />
11.8. Het beoordel<strong>en</strong> <strong>en</strong> evaluer<strong>en</strong> van offertes<br />
Handboek-Cursustekst<br />
Inkoop in strategisch perspectief<br />
Prof. Dr. A.J. van Weele<br />
Uitgeverij: Academic Service<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 28
C1. Inkoopmanagem<strong>en</strong>t 4/4<br />
Bibliografie<br />
Offertes die scor<strong>en</strong><br />
Phil Kleingeld<br />
Uitgeverij: Bosch & Keuning<br />
Grondslag<strong>en</strong> van de inkoop<br />
Drs. W. Nijs<br />
Uitgeverij: Kluwer Bedrijfsinformatie<br />
Developing sourcing capabilities<br />
Björn Axelsson e.a.<br />
Uitgeverij: John Wiley & Sons Ltd.<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 29
C2. Voorraadbeheer 1/2<br />
Doel<br />
Zowel in academische als in industriële kring<strong>en</strong> is er het laatste dec<strong>en</strong>nium e<strong>en</strong> k<strong>en</strong>tering gekom<strong>en</strong><br />
in de houding teg<strong>en</strong>over het f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong> ‘voorraad’. Nog niet zo lang geled<strong>en</strong> vond m<strong>en</strong> in elk boek<br />
dat deze problematiek aansneed, e<strong>en</strong> pleidooi voor het belang van het aanlegg<strong>en</strong> van voorrad<strong>en</strong> uit<br />
veiligheidsoverweging<strong>en</strong> of als buffer (de just-in-case filosofie). Mede onder invloed van de<br />
Japanse productiefilosofie is m<strong>en</strong> heel anders teg<strong>en</strong>over deze problematiek kom<strong>en</strong> te staan.<br />
Vandaag de dag word<strong>en</strong> voorrad<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong> als de bron van alle kwaad, <strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> als dusdanig tot<br />
het absolute minimum herleid te word<strong>en</strong> (de just-in-time filosofie). E<strong>en</strong> hoge voorraadpositie<br />
verbergt vaak operationele <strong>en</strong>/of organisatorische problem<strong>en</strong>. M<strong>en</strong> zoekt zijn heil in<br />
voorraadvorming, m<strong>en</strong> bevecht de symptom<strong>en</strong> E<strong>en</strong> goed voorraadbeheer pakt de oorzak<strong>en</strong> aan.<br />
Vanuit deze optiek is voorraad inderdaad de bron van alle kwaad. Het voorraadprobleem is eig<strong>en</strong><br />
aan elke onderneming, ongeacht de sector waarin dit actief is.<br />
Voorrad<strong>en</strong> verteg<strong>en</strong>woordig<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijk kapitaal wanneer ze in geld word<strong>en</strong> uitgedrukt.<br />
Wanneer m<strong>en</strong> er rek<strong>en</strong>ing mee houdt dat de voorraadkost<strong>en</strong> op jaarbasis gemiddeld 20-25%<br />
uitmak<strong>en</strong> van het totale balansactief, dan begrijpt m<strong>en</strong> direct welke somm<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
vrijkom<strong>en</strong> voor investering<strong>en</strong> wanneer m<strong>en</strong> erin slaagt de voorrad<strong>en</strong> te reducer<strong>en</strong>. De e<strong>en</strong>heid<br />
‘Voorraadbeheer’ heeft dan ook als doel om middel<strong>en</strong> <strong>en</strong> tools aan te reik<strong>en</strong> om bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde<br />
visies te realiser<strong>en</strong>.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
80 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. Inleiding<br />
1.1. Definities<br />
1.2. Het belang van voorraadvorming<br />
1.3. De compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> voorraadsysteem<br />
1.4. Geaggregeerd voorraadsysteem<br />
2. Deterministische modell<strong>en</strong><br />
2.1. Aankoopmodell<strong>en</strong><br />
2.1.1. Model met vaste lotgrootte – één product geval<br />
2.1.2. Model met vaste lotgrootte – hoeveelheidkorting<strong>en</strong><br />
2.1.3. Uitbreiding van de EOQ-formule naar meerdere product<strong>en</strong><br />
2.1.4. Model met vast bestelinterval<br />
2.2. Productiemodell<strong>en</strong><br />
2.2.1. Het klassieke productiemodel<br />
2.2.2. Het productiemodel – meerdere product<strong>en</strong><br />
2.3. Deterministische dynamische voorraadmodell<strong>en</strong><br />
2.3.1. Inleiding<br />
2.3.2. Dynamische ordergrootte modell<strong>en</strong><br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 30
C2. Voorraadbeheer 2/2<br />
3. Stochastische modell<strong>en</strong><br />
3.1. Modell<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> vaste bestelhoeveelheid<br />
3.1.1. De kost<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> stockbreuk zijn gek<strong>en</strong>d<br />
3.1.2. De kost<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> stockbreuk zijn niet gek<strong>en</strong>d<br />
3.2. Model waarbij bestelpunt <strong>en</strong> –hoeveelheid afhankelijk bepaald word<strong>en</strong><br />
3.3. Modell<strong>en</strong> met vast bestelinterval<br />
3.4. Model met variabele overbruggingsperiode<br />
3.5. Het minimum/maximum (s,S) voorraadmodel<br />
4. Voorraadmodell<strong>en</strong> met beperking<strong>en</strong><br />
5. Statistische method<strong>en</strong> in voorraadbeheer<br />
Bibliografie<br />
Productie- <strong>en</strong> voorraadbeheer<br />
Prof. Dr. Marc Lambrecht<br />
Uitgeverij: Wolters<br />
Goeder<strong>en</strong>stroombesturing, voorraadbeheer <strong>en</strong> materials handling<br />
A.R. van Goor, A.H. Kruijtzer<br />
Uitgeverij: St<strong>en</strong>fert Kroese<br />
Inv<strong>en</strong>tory managem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> production planning and scheduling<br />
E. Silver, D. Pyke, R. Peterson<br />
Uitgeverij: John Wiley<br />
Principles of operation managem<strong>en</strong>t<br />
Mike Harrison<br />
Uitgeverij: Pitman Publishing<br />
Voorraadbeheer<br />
Marc Lambrecht<br />
Uitgeverij: Wolters<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 31
C3. Productiemanagem<strong>en</strong>t 1/3<br />
Doel<br />
Aan productieplanning wordt teg<strong>en</strong>woordig zeer hoge eis<strong>en</strong> gesteld. Kortere doorlooptijd<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
grotere mate van flexibiliteit zijn twee voorbeeld<strong>en</strong> daarvan.<br />
Vertrekk<strong>en</strong>de van het 'master production schedule' met zijn relaties naar MRP I (Material<br />
requirem<strong>en</strong>ts planning) <strong>en</strong> MRP II (Manufacturing resources planning) wordt productieplanning in<br />
nauwe sam<strong>en</strong>hang met voorraadbeheersing <strong>en</strong> goeder<strong>en</strong>stroombeheersing behandeld.<br />
Naast de dim<strong>en</strong>sie kwaliteit, kom<strong>en</strong> ook aspect<strong>en</strong> zoals tijd (time based competition, levertermijn,<br />
flexibiliteit,...) <strong>en</strong> waarde (kost<strong>en</strong>beheersing, innovatiemanagem<strong>en</strong>t,...) steeds meer aan bod.<br />
Al deze aspect<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> simultaan bespeeld te word<strong>en</strong> om tot e<strong>en</strong> goed productiebeheer te kom<strong>en</strong>.<br />
Shopfloorcontrole <strong>en</strong> shopfloorplanning kunn<strong>en</strong> geschikte hulpmiddel<strong>en</strong> zijn om deze aspect<strong>en</strong><br />
beter te beheers<strong>en</strong> <strong>en</strong> te stur<strong>en</strong>.<br />
Goldratt beweerde in de eighties dat hij door middel van OPT e<strong>en</strong> doorbraak bereikt had in<br />
productieplanning, scheduling <strong>en</strong> controlesystem<strong>en</strong>. OPT staat voor Optimized Production<br />
Technology. Dit onderdeel wil op e<strong>en</strong> aanschouwelijke <strong>en</strong> kritische wijze e<strong>en</strong> juiste voorstelling<br />
gev<strong>en</strong> van OPT als systeem, de managem<strong>en</strong>taspect<strong>en</strong> <strong>en</strong> organisatie van invoering, de verschill<strong>en</strong>de<br />
aspect<strong>en</strong> van OPT, met voorbeeld<strong>en</strong> van praktische toepassing<strong>en</strong>.<br />
Just in Time (JIT), ofwel de beheersing van de continue werkstroom, is e<strong>en</strong> methodiek die erop<br />
gericht is, de organisatie van het proces zo in te richt<strong>en</strong>, dat het materiaal wordt geleverd op het<br />
mom<strong>en</strong>t dat het nodig is <strong>en</strong> dat de goeder<strong>en</strong> pas dan word<strong>en</strong> geproduceerd wanneer e<strong>en</strong><br />
klant<strong>en</strong>order binn<strong>en</strong> is. Het productiesysteem, dat functioneert op basis van het lever<strong>en</strong> van<br />
grondstoff<strong>en</strong>-op-order, wordt vaak aangeduid met KANBAN. Dit onderdeel poogt de deelnemers<br />
inzicht te verschaff<strong>en</strong> in de aspect<strong>en</strong> die van ess<strong>en</strong>tieel belang zijn om e<strong>en</strong> werkordergestuurde<br />
productie (MRP-gestuurd) te verander<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> JIT-productiesysteem.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
80 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. Inleiding<br />
1.1. Plaats van de productie in de goeder<strong>en</strong>stroom<br />
1.2. Typologie van productieprocess<strong>en</strong><br />
1.3. Lay-out van productieprocess<strong>en</strong><br />
1.4. De productie als proces<br />
1.5. R<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t<br />
1.6. Productietijd<br />
1.7. Lead times <strong>en</strong> wachttijd<strong>en</strong><br />
1.8. Productieplanning<br />
1.9. Het basisprincipe van de capaciteitsplanning<br />
1.10. De voorwaard<strong>en</strong> <strong>en</strong> belemmering<strong>en</strong> bij het bepal<strong>en</strong> van de gedetailleerde capaciteitsplanning<br />
1.11. Productiebesturing<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 32
C3. Productiemanagem<strong>en</strong>t 2/3<br />
2. Materiaal behoeft<strong>en</strong> planning<br />
2.1. Inleiding<br />
2.1.1. Afhankelijke versus onafhankelijke vraag<br />
2.1.2. Opbouw van e<strong>en</strong> MRP-systeem<br />
2.2. Materiaal behoeft<strong>en</strong> planning<br />
2.2.1. De MRP-registraties<br />
2.2.2. De verwerkingslogica in e<strong>en</strong> MRP-systeem<br />
2.2.3. Reg<strong>en</strong>eratieve system<strong>en</strong> versus net change systems<br />
2.2.4. Het systeem <strong>en</strong> de MRP-planner<br />
2.3. Het master production schedule<br />
2.3.1. Tijdsgefaseerde registratie<br />
2.3.2. Orderbelofte – available to promise (ATP)<br />
2.3.3. Time f<strong>en</strong>cing<br />
2.3.4. MPS-omgeving<strong>en</strong><br />
2.3.5. Het finaal assemblageplan<br />
2.4. Capaciteitsplanning<br />
2.4.1. De rol van capaciteitsplanning binn<strong>en</strong> het kader van e<strong>en</strong> productieplanningsysteem<br />
2.4.2. Capaciteitsplannings- <strong>en</strong> –controletechniek<strong>en</strong><br />
2.5. Theory of constraints<br />
2.5.1. Enkele inleid<strong>en</strong>de oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
2.5.2. Drum-buffer-rope concept<br />
2.5.3. E<strong>en</strong> voorbeeld van het DBR-concept<br />
3. Just-in-time<br />
3.1. Inleiding<br />
3.1.1. Oorsprong<br />
3.1.2. JIT: definitie<br />
3.2. JIT/KANBAN<br />
3.2.1. Push- <strong>en</strong> pullsystem<strong>en</strong><br />
3.2.2. E<strong>en</strong> g<strong>en</strong>ivelleerd productieplan<br />
3.2.3. Mixed-model assemblagelijn<strong>en</strong><br />
3.2.4. Kanban<br />
3.2.5. Alternatieve kaartsystem<strong>en</strong><br />
3.3. Layout – Omsteltijd – Onderhoud – Design – Leveranciers <strong>en</strong> JIT/KANBAN<br />
3.3.1. Layout vorm<strong>en</strong><br />
3.3.2. U-vormige lijn<strong>en</strong><br />
3.3.3. JIT <strong>en</strong> capaciteit<br />
3.3.4. Omsteltijdreductie<br />
3.3.5. Onderhoud<br />
3.3.6. Product design<br />
3.3.7. Leveranciers<br />
3.4. Procestechnologie<br />
3.5. Kostprijsberek<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> JIT<br />
3.5.1. Het traditioneel toewijzingsmechanisme<br />
3.5.2. Naar e<strong>en</strong> nieuw allocatiemechanisme: ABC<br />
3.5.3. ABC sam<strong>en</strong>gevat<br />
3.6. JIT <strong>en</strong> capaciteitsplanning<br />
3.6.1. Hoeveelheid kanban kaart<strong>en</strong> <strong>en</strong> bezetting<br />
3.6.2. Voorraadreductie <strong>en</strong> JIT<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 33
C3. Productiemanagem<strong>en</strong>t 3/3<br />
4. OPT <strong>en</strong> de ‘theory of constraints’<br />
4.1. Inleiding<br />
4.2. De OPT-software<br />
4.3. De OPT-filosofie <strong>en</strong> de ‘theory of constraints’<br />
5. Statistische method<strong>en</strong> in productiemanagem<strong>en</strong>t<br />
Bibliografie<br />
Beslissingsmodell<strong>en</strong> voor productiebeheer<br />
Marc Lambrecht<br />
Uitgeverij: Wolters – 1998<br />
Operationeel beheer<br />
R. Van Dierdonck, A. Vereecke<br />
Uitgeverij: Academia Press, 1994<br />
Productiebeheer<br />
Marc Lambrecht<br />
Uitgeverij: Wolters – 1991<br />
Tijdschrift: Production and operations managem<strong>en</strong>t<br />
An international journal of the Production and Operations Managem<strong>en</strong>t Society<br />
University of Baltimore<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 34
C4. Magazijnmanagem<strong>en</strong>t 1/2<br />
Doel<br />
Hierbij wordt ruime aandacht besteed aan de magazijnfunctie in het logistieke proces. Meer bepaald<br />
zal word<strong>en</strong> ingezoemd op alle facett<strong>en</strong> die deel uitmak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> goed beheer van alle activiteit<strong>en</strong><br />
die zich afspel<strong>en</strong> in het magazijn. Dit zowel op het vlak van personeel als de middel<strong>en</strong> die word<strong>en</strong><br />
ingezet.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
80 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. Inleiding tot magazijnbeheer<br />
1.1. Opslagmethodiek<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de goeder<strong>en</strong>behandeling<br />
1.2. Hulpwerktuig<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de goeder<strong>en</strong>behandeling<br />
1.3. Types van magazijn<strong>en</strong><br />
2. Beheer van middel<strong>en</strong> in magazijn<strong>en</strong><br />
2.1. Het opzett<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> organisatie<br />
2.2. Het functieprofiel van e<strong>en</strong> magazijnier<br />
2.3. Human Resource Managem<strong>en</strong>t op de werkvloer<br />
2.4. Het beheer van de werkmiddel<strong>en</strong><br />
3. Activity Based Costing in magazijn<strong>en</strong><br />
4. Prestatie-indicator<strong>en</strong> in magazijn<strong>en</strong><br />
5. <strong>Logistiek</strong>e di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing<br />
5.1. Make/buy decision met betrekking tot de magazijnactiviteit<strong>en</strong><br />
5.2. Hoe e<strong>en</strong> logistieke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>er selecter<strong>en</strong>?<br />
5.3. Hoe sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> logistieke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>er?<br />
6. Beheer van gevaarlijke goeder<strong>en</strong><br />
7. Optimaliser<strong>en</strong> van de magazijnwerking<br />
7.1. B<strong>en</strong>chmarking best practices<br />
7.2. Simulatietechniek<strong>en</strong><br />
8. Warehouse Managem<strong>en</strong>t System<strong>en</strong><br />
8.1. Welk proces wordt ondersteund door e<strong>en</strong> WMS?<br />
8.2. Wat zijn de standaard functionaliteit<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> WMS?<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 35
C4. Magazijnmanagem<strong>en</strong>t 2/2<br />
Handboek-Cursustekst<br />
Cursustekst<br />
Bibliografie<br />
Goeder<strong>en</strong>stroombesturing, voorraadbeheer <strong>en</strong> materials handling<br />
A.R. van Goor, A.H. Kruijtzer<br />
Uitgeverij: St<strong>en</strong>fert Kroese<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 36
C5. Materials handling 1/3<br />
Doel<br />
Onder materials handling (MH) word<strong>en</strong> in het algeme<strong>en</strong> verstaan alle verplaatsingsactiviteit<strong>en</strong><br />
binn<strong>en</strong> de goeder<strong>en</strong>stroom.<br />
Tot het gebied van materials handling word<strong>en</strong> gerek<strong>en</strong>d:<br />
- transport (intern <strong>en</strong> extern), dat zou kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gespecificeerd als het beheerst verplaats<strong>en</strong><br />
van product<strong>en</strong>;<br />
- opslag, rustpunt<strong>en</strong> in de goeder<strong>en</strong>stroom, door sommig<strong>en</strong> gedefinieerd als transport met snelheid<br />
= 0;<br />
- lay-out, de fysieke neerslag van de goeder<strong>en</strong>stroom.<br />
E<strong>en</strong> goed materials handling systeem moet aan e<strong>en</strong> aantal voorwaard<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>:<br />
- minimaal transport tuss<strong>en</strong> bewerking<strong>en</strong>, uitschakeling van overbodig transport;<br />
- verplaatsing van maximale hoeveelhed<strong>en</strong> per transportactiviteit;<br />
- zo goed mogelijk b<strong>en</strong>utting van de ruimte (opslag <strong>en</strong> transport);<br />
- afstemming tuss<strong>en</strong> ope<strong>en</strong>volg<strong>en</strong>de bewerking<strong>en</strong>.<br />
De bedoeling van deze e<strong>en</strong>heid is dan ook de verschill<strong>en</strong>de deelaspect<strong>en</strong> van materials handling in<br />
onderlinge sam<strong>en</strong>hang te bestuder<strong>en</strong>.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
80 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
Deel 1: Toepassingscriteria opslagmethodiek<strong>en</strong><br />
1. Keuzecriteria<br />
2. Voornaamste opslagmethodiek<strong>en</strong><br />
2.1. Palletstelling (pallet rack)<br />
2.2. Inrij-/doorrijstelling (drive-in/drive through rack)<br />
2.3. Doorrolstelling (flow rack)<br />
2.4. Draagarmstelling (cantilever rack)<br />
2.5. Insteekstelling<br />
2.6. Legbord-/vakk<strong>en</strong>stelling (shelve rack)<br />
2.7. Verrijdbare stelling (mobile rack)<br />
2.8. Terugloopstelling (push-back rack)<br />
2.9. Blokstapeling (block storage)<br />
2.10. Opslagvariant<strong>en</strong><br />
3. Oef<strong>en</strong>ing: afweging alternatieve opslagmethodiek<strong>en</strong><br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 37
C5. Materials handling 2/3<br />
Deel 2: Toepassingscriteria Material Handling Equipm<strong>en</strong>t (MHE)<br />
1. Keuzecriteria<br />
2. Voornaamste MHE<br />
2.1. MHE voor intern transport<br />
2.1.1. Handpallettruck<br />
2.1.2. Meelop elektropallettruck<br />
2.1.3. Meerij elektropallettruck<br />
2.1.4. Meezit elektropallettruck<br />
2.1.5. Automatic Guided Vehicle (AGV)<br />
2.2. MHE voor opslag van goeder<strong>en</strong><br />
2.2.1. Stapelaar<br />
2.2.2. Reachtruck<br />
2.2.3. Vierwegs reachtruck <strong>en</strong> zijladers<br />
2.2.4. Vorkheftruck<br />
2.2.5. Hoogbouwtrucks<br />
2.2.6. Combitrucks<br />
2.2.7. Stellingbedi<strong>en</strong>ingshefkran<strong>en</strong><br />
2.3. MHE voor orderverzameling<br />
2.3.1. Orderverzameltrucks (niet heff<strong>en</strong>d)<br />
2.3.2. Orderverzameltrucks (heff<strong>en</strong>d)<br />
2.3.3. Combitrucks<br />
3. Oef<strong>en</strong>ing: afweging alternatiev<strong>en</strong> MHE<br />
Deel 3: Toepassingscriteria orderverzamelsystem<strong>en</strong><br />
1. Doelstelling<strong>en</strong><br />
2. Statische orderverzamelsystem<strong>en</strong><br />
2.1. Eén-dim<strong>en</strong>sionale system<strong>en</strong><br />
2.2. Twee-dim<strong>en</strong>sionale system<strong>en</strong><br />
3. Dynamische orderverzamelsystem<strong>en</strong><br />
4. Orderverzamelstrategieën<br />
4.1. Orderpicking<br />
4.2. Batchpicking<br />
4.3. Zonepicking<br />
4.4. Wavepicking<br />
5. Orderaansturing<br />
5.1. Pick to paper<br />
5.2. Pick to gun<br />
5.3. Pick to light<br />
5.4. Pick to voice<br />
6. Oef<strong>en</strong>ing: afweging alternatiev<strong>en</strong> orderverzameling<br />
Deel 4: Opzet van de magazijn lay-out<br />
1. Prognose van de opslagbehoefte: correlatie-regressietechniek<br />
2. Vaste locatiesystem<strong>en</strong><br />
3. Vrije locatiesystem<strong>en</strong><br />
4. Oef<strong>en</strong>ing: correlatie-regressietechniek<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 38
C5. Materials handling 3/3<br />
Deel 5: Pareto- of ABC-analyse in magazijn lay-out<br />
1. Toepassing<strong>en</strong><br />
2. Criteria<br />
3. “Acces”-klass<strong>en</strong><br />
4. “Repl<strong>en</strong>ishm<strong>en</strong>t”-klass<strong>en</strong><br />
5. Oef<strong>en</strong>ing: ABC-analyses in de praktijk<br />
Deel 6: Expeditie <strong>en</strong> goeder<strong>en</strong>ontvangst<br />
1. Grootte van de in- <strong>en</strong> outboundzone<br />
2. I-routing: pro <strong>en</strong> contra<br />
3. U-routing: pro <strong>en</strong> contra<br />
4. Lad<strong>en</strong> <strong>en</strong> loss<strong>en</strong> vanaf de begane grond<br />
5. Lad<strong>en</strong> <strong>en</strong> loss<strong>en</strong> vanaf e<strong>en</strong> laadperron<br />
Deel 7: Cases <strong>en</strong> bedrijfsbezoek<strong>en</strong><br />
1. Case-study: material handling in de drank<strong>en</strong>sector<br />
2. Case-study: material handling in de persdistributie<br />
3. Bedrijfsbezoek: material handling in de praktijk<br />
Handboek-Cursustekst<br />
Cursustekst<br />
Bibliografie<br />
Goeder<strong>en</strong>stroombesturing, voorraadbeheer <strong>en</strong> materials handling<br />
A.R. van Goor, A.H. Kruijtzer<br />
Uitgeverij: St<strong>en</strong>fert Kroese<br />
Production and operations managem<strong>en</strong>t<br />
Joseph Martinich<br />
Uitgeverij: John Wiley<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 39
Leerinhoud<strong>en</strong>: doel, inhoud <strong>en</strong> bibliografie<br />
D. Distributiemanagem<strong>en</strong>t<br />
D1. Distributiekanal<strong>en</strong><br />
D2. Fysieke distributie<br />
D3. Reverse logistics<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 40
D1. Distributiekanal<strong>en</strong> 1/3<br />
Doel<br />
Het distributievraagstuk vertoont op zichzelf tal van facett<strong>en</strong>. Vermits het echter ook e<strong>en</strong> onderdeel<br />
vormt van de marketingmix-b<strong>en</strong>adering, kan het niet los gedacht word<strong>en</strong> van de diverse<br />
compon<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van de marketingstrategie. Strategische keuzes op het vlak van product, prijs,<br />
communicatie <strong>en</strong> promotie beïnvloed<strong>en</strong> het distributievraagstuk <strong>en</strong> word<strong>en</strong> erdoor beïnvloed.<br />
Waarom opteert e<strong>en</strong> bedrijf voor bepaalde distributievorm<strong>en</strong>? Hoe creatief nieuwe<br />
distributiestructur<strong>en</strong> implem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>? Waarom fysieke tuss<strong>en</strong>schakels, hun commercieel nut <strong>en</strong><br />
hoeveel niveaus inbouw<strong>en</strong>? Hoe evolueert het distributiegegev<strong>en</strong> in functie van de sterk<br />
verander<strong>en</strong>de marktomgeving?<br />
Het beantwoord<strong>en</strong> van onder meer deze vrag<strong>en</strong> is de ambitie van deze e<strong>en</strong>heid <strong>en</strong> verschaft de<br />
stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> inzicht in het strategisch beleid <strong>en</strong> de alternatiev<strong>en</strong> m.b.t. het opzett<strong>en</strong> van<br />
distributiestructur<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun invloed op de organisatie van de goeder<strong>en</strong>stroom. In dit vak wordt e<strong>en</strong><br />
sterke klemtoon gelegd op actuele thema’s <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gedeelte van de less<strong>en</strong> zal op interactieve wijze<br />
word<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>. Diverse praktijkcases word<strong>en</strong> geanalyseerd.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
40 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. Analyse van het distributief<strong>en</strong>ome<strong>en</strong><br />
1.1. Begripsomschrijving<strong>en</strong><br />
1.2. Distributiefuncties<br />
1.3. K<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> <strong>en</strong> evoluties van de distributiesector<br />
1.3.1. E<strong>en</strong> historisch gegroeide pluriformiteit<br />
1.3.2. Integratie- <strong>en</strong> associatiet<strong>en</strong>d<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
1.3.3. Branchevervaging<br />
1.3.4. Prijsdistributie versus servicedistributie<br />
1.3.5. Wheel of retailing<br />
1.3.6. Schaalvergroting<br />
1.3.7. Direct marketing<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 41
D1. Distributiekanal<strong>en</strong> 2/3<br />
2. Factor<strong>en</strong> met invloed op de distributiestrategie<br />
2.1. Markt- <strong>en</strong> concurr<strong>en</strong>tiekarakteristiek<strong>en</strong><br />
2.2. Product- <strong>en</strong> prijsk<strong>en</strong>merk<strong>en</strong><br />
2.2.1. E<strong>en</strong>heidswaarde<br />
2.2.2. Complexiteit <strong>en</strong> regelmaat van de service<br />
2.2.3. Seizo<strong>en</strong>gevoeligheid<br />
2.2.4. Breedte <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>stelling van het assortim<strong>en</strong>t<br />
2.2.5. Rotatiegraad<br />
2.2.6. Bederfbaarheid<br />
2.2.7. Notoriëteit <strong>en</strong> kwaliteitsimago<br />
2.2.8. Mate van nieuwheid<br />
2.3. Communicatie- <strong>en</strong> promotiek<strong>en</strong>merk<strong>en</strong><br />
2.4. Nieuwe informatie- <strong>en</strong> communicatietechnologieën<br />
3. Distributiedoelstelling<strong>en</strong><br />
3.1. Beschikbaarheid van het product verzeker<strong>en</strong> in de distributiekanal<strong>en</strong><br />
3.1.1. Effectiviteit van de distributie<br />
3.1.2. Geografische reikwijdte<br />
3.1.3. Beschikbaarheid op het distributiepunt<br />
3.1.4. Andere criteria<br />
3.2. Afzetbeheersing behoud<strong>en</strong><br />
3.3. Flexibiliteit behoud<strong>en</strong><br />
3.4. Winstgev<strong>en</strong>dheid van het kanaal verzeker<strong>en</strong><br />
3.5. Degelijke feedback mogelijk mak<strong>en</strong>: marktinformatie<br />
3.6. Gelijke behandeling van diverse schakels bewerkstellig<strong>en</strong><br />
4. Distributiebeslissing<strong>en</strong><br />
4.1. Niveaubeslissing<br />
4.2. Type- <strong>en</strong> int<strong>en</strong>siteitbeslissing<br />
4.2.1. Int<strong>en</strong>sieve distributie<br />
4.2.2. Selectieve distributie<br />
4.2.3. Exclusieve distributie<br />
4.3. Selectie van tuss<strong>en</strong>person<strong>en</strong> <strong>en</strong> vastlegg<strong>en</strong> van sam<strong>en</strong>werkingsmodaliteit<strong>en</strong><br />
5. Distributiebeleid<br />
5.1. Case: Gopher Publishers, where tradition meets innovation<br />
5.2. De aard van de distributiekanal<strong>en</strong><br />
5.3. Kanaalontwerpbeslissing<strong>en</strong><br />
5.4. Kanaalmanagem<strong>en</strong>tbeslissing<strong>en</strong><br />
5.5. Fysieke distributie <strong>en</strong> logistiek managem<strong>en</strong>t<br />
5.6. Kanaaltr<strong>en</strong>ds<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 42
D1. Distributiekanal<strong>en</strong> 3/3<br />
6. Direct <strong>en</strong> online marketing<br />
6.1. Case: Dell Computer Corporation<br />
6.2. Case: Xlibris<br />
6.3. Wat is direct marketing?<br />
6.4. Groei <strong>en</strong> voordel<strong>en</strong> van direct marketing<br />
6.5. Klant<strong>en</strong>bestand<strong>en</strong> <strong>en</strong> direct marketing<br />
6.6. Vorm<strong>en</strong> van direct marketing<br />
6.7. Online marketing <strong>en</strong> e-commerce<br />
6.8. Geïntegreerde direct marketing<br />
6.9. Overheidsbeleid <strong>en</strong> ethische kwesties in direct marketing<br />
6.10. Case: Cool Diamonds: are they forever?<br />
Handboek-Cursustekst<br />
Principes van Marketing<br />
Philip Kotler<br />
Uitgeverij: Pearson, Pr<strong>en</strong>tice Hall<br />
Bibliografie<br />
Marketingbeleid<br />
Robert Bils<strong>en</strong>, Walter van Waterschoot, Le<strong>en</strong> Lagasse<br />
Uitgeverij: Standaard-MIM<br />
Managem<strong>en</strong>t van het distributiekanaal<br />
Le<strong>en</strong> Lagasse, Patrick Van K<strong>en</strong>hove, Walter van Waterschoot<br />
Uitgeverij: Standaard-MIM<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 43
D2. Fysieke distributie 1/2<br />
Doel<br />
Fysieke distributie houdt zich bezig met de goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> de ermee verbond<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>sstrom<strong>en</strong> die<br />
beginn<strong>en</strong> aan het einde van het productieproces <strong>en</strong> eindig<strong>en</strong> bij de consum<strong>en</strong>t. De hoofddoelstelling<br />
van de fysieke distributiefunctie is het zorg<strong>en</strong> voor de verkrijgbaarheid van goeder<strong>en</strong> op de juiste<br />
plaats <strong>en</strong> het juiste tijdstip.<br />
Met name gaat het over de externe logistiek van produc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, groot- <strong>en</strong> detailhandelsbedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
logistieke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ers.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
40 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. Fysieke distributie in vogelvlucht<br />
1.1. Dynamiek in logistiek<br />
1.2. Ontwikkeling<strong>en</strong> in distributielogistiek<br />
1.3. Kost<strong>en</strong> fysieke distributie<br />
1.4. Deelsystem<strong>en</strong> van fysieke distributie<br />
1.5. Fysieke distributie <strong>en</strong> concurr<strong>en</strong>tiestrategie<br />
1.6. Integraal concept van distributielogistiek<br />
1.7. Classificatie van fysieke distributiebeslissing<strong>en</strong><br />
2. Externe logistieke prestatie<br />
2.1. Invloed van de afnemer<br />
2.2. Karakteristiek<strong>en</strong> van markt <strong>en</strong> afnemers<br />
2.3. <strong>Logistiek</strong>e servicegraad<br />
3. Customer service<br />
3.1. Ontwikkeling van het begrip customer service<br />
3.2. Waarom is customer service belangrijk?<br />
3.3. Customer service beleid<br />
3.4. Customer service <strong>en</strong> ondernemingsstrategie<br />
3.5. Stapp<strong>en</strong>plan formuler<strong>en</strong> customer service beleid<br />
3.6. Customer service <strong>en</strong> organisatie<br />
3.7. Prestatie-indicator<strong>en</strong><br />
4. <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> distributie<br />
4.1. Distributie- <strong>en</strong> transportvraagstukk<strong>en</strong><br />
4.2. Distributiestructur<strong>en</strong><br />
4.3. Keuze van e<strong>en</strong> vestigingsplaats<br />
4.4. Organisatie van fysieke orderverwerking<br />
4.5. <strong>Transport</strong><br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 44
D2. Fysieke distributie 2/2<br />
5. Zelf do<strong>en</strong> of uitbested<strong>en</strong> van fysieke distributie<br />
5.1. <strong>Logistiek</strong>e di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing<br />
5.2. Value Added Logistics<br />
5.3. Beslissingsfactor<strong>en</strong> bij uitbested<strong>en</strong><br />
5.4. Waarom werk<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> logistieke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>er?<br />
5.5. Keuze van e<strong>en</strong> logistieke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>er<br />
5.6. Risico’s bij uitbested<strong>en</strong><br />
5.7. Ontwikkel<strong>en</strong> <strong>en</strong> onderhoud<strong>en</strong> relaties met e<strong>en</strong> logistieke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>er<br />
6. DRP I <strong>en</strong> II: Distribution Requirem<strong>en</strong>ts and Resources Planning<br />
7. SNP: Supply network planning<br />
Handboek-Cursustekst<br />
Fysieke distributie: d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> in toegevoegde waarde<br />
A.R. van Goor, M.J. <strong>en</strong> W. Ploos van Amstel<br />
Uitgeverij: St<strong>en</strong>fert Kroese<br />
Bibliografie<br />
Supply chain redesign<br />
Robert Handfield, Ernest Nichols<br />
Uitgeverij: Pr<strong>en</strong>tice Hall<br />
Business aspects of closed-loop supply chains<br />
Daniel Guide, Luk Van Wass<strong>en</strong>hove<br />
Uitgeverij: Carnegie Mellon University Press<br />
Supply Chain Mangem<strong>en</strong>t and Advanced Planning<br />
Hartmut Stadtler, Christoph Kilger<br />
Uitgeverij: Springer<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 45
D3. Reverse logistics 1/2<br />
Doel<br />
Reverse logistics is e<strong>en</strong> verzamelnaam voor verscheid<strong>en</strong>e types transportactiviteit<strong>en</strong> die in<br />
omgekeerde richting verlop<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>over de klassieke distributie. M<strong>en</strong> d<strong>en</strong>ke hier aan inzameling<br />
van leeggoed, afgewez<strong>en</strong> of afgedankte goeder<strong>en</strong> <strong>en</strong> vele andere analoge situaties.<br />
Alhoewel e<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijk deel van de gedistribueerde product<strong>en</strong> de omgekeerde beweging maakt in<br />
de supply chain, is de problematiek van ‘reverse logistics’ vaak nog e<strong>en</strong> weinig bestudeerde topic<br />
op de bedrijfsag<strong>en</strong>da. Deze aversie van de bedrijv<strong>en</strong> t.o.v. retourlogistiek heeft meerdere red<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
Zo behoort retourlogistiek niet tot de kernactiviteit<strong>en</strong> van de onderneming <strong>en</strong> word<strong>en</strong> retour<strong>en</strong> vaak<br />
als problem<strong>en</strong> ervar<strong>en</strong>, als e<strong>en</strong> vorm van fal<strong>en</strong> zelfs. Daarnaast hebb<strong>en</strong> retourlogistieke activiteit<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong>kele specifieke k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> die de complexiteit verhog<strong>en</strong> van zowel de verschill<strong>en</strong>de<br />
processtapp<strong>en</strong> afzonderlijk als van het beheer van het ganse netwerk. Eén van de voornaamste<br />
red<strong>en</strong><strong>en</strong> schuilt echter in het gebrek aan k<strong>en</strong>nis binn<strong>en</strong> de bedrijv<strong>en</strong>. Vele bedrijv<strong>en</strong> zijn immers<br />
niet of onvoldo<strong>en</strong>de bek<strong>en</strong>d met de verschill<strong>en</strong>de aspect<strong>en</strong> van retourlogistiek. Vaak wordt niet<br />
beseft hoeveel waarde schuilt in retourstrom<strong>en</strong> waarmee e<strong>en</strong> bedrijf wordt geconfronteerd <strong>en</strong> dus<br />
ook niet welk effect het optimaliser<strong>en</strong> van het retourlogistiek netwerk kan hebb<strong>en</strong> op de<br />
bedrijfsresultat<strong>en</strong>.<br />
In deze e<strong>en</strong>heid wordt getracht om e<strong>en</strong> eerste stap te zett<strong>en</strong> door de diverse aspect<strong>en</strong> van ‘reverse<br />
logistics’ te besprek<strong>en</strong>. Enerzijds word<strong>en</strong> de betrokk<strong>en</strong> actor<strong>en</strong>, de processtapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />
mogelijkhed<strong>en</strong> om waarde te recuperer<strong>en</strong> toegelicht. Anderzijds word<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong><br />
toegelicht die de managem<strong>en</strong>tcomplexiteit van e<strong>en</strong> retourlogistiek netwerk mee bepal<strong>en</strong>. De<br />
e<strong>en</strong>heid wordt afgeslot<strong>en</strong> met <strong>en</strong>kele praktijkvoorbeeld<strong>en</strong>.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
40 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. Inleiding<br />
2. To<strong>en</strong>em<strong>en</strong>d belang van Reverse Logistics: definitie, achtergrond <strong>en</strong> evoluties<br />
3. Reverse Logistics: red<strong>en</strong><strong>en</strong>, karakteristiek<strong>en</strong> <strong>en</strong> process<strong>en</strong><br />
3.1. Drijfver<strong>en</strong> <strong>en</strong> ontstaansred<strong>en</strong><strong>en</strong> van retourstrom<strong>en</strong><br />
3.2. Karakteristiek<strong>en</strong> van retourprocess<strong>en</strong> <strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de types retourstrom<strong>en</strong><br />
3.3. Retourlogistieke process<strong>en</strong>: betrokk<strong>en</strong> partij<strong>en</strong> <strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de processtapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> afhandelingsopties<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 46
D3. Reverse logistics 2/2<br />
4. Reverse Logistics process<strong>en</strong>: logica <strong>en</strong> structuur<br />
4.1. Complexiteit in het manag<strong>en</strong> van retourlogistieke netwerk<strong>en</strong><br />
4.2. Beslissingsondersteun<strong>en</strong>d model voor de opzet van retourlogistieke activiteit<strong>en</strong><br />
5. Sectorspecifieke eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van Reverse Logistics: <strong>en</strong>kele voorbeeld<strong>en</strong><br />
5.1. Reverse Logistics in consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>elektronica<br />
5.2. Enkele voorbeeld<strong>en</strong> van Reverse Logistics in andere sector<strong>en</strong><br />
6. Conclusies<br />
Handboek-Cursustekst<br />
Reverse Logistics<br />
Uitgeverij: VIL-Series<br />
Bibliografie<br />
Reverse logistics services for 3PLs<br />
Uitgeverij: Reverse Logistcs Professional<br />
e-Business and reverse logistics<br />
Steve Banker<br />
Uitgeverij: ARC Advisory Group<br />
Shifting your supply chain into reverse<br />
Uitgeverij: ATKearney<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 47
Leerinhoud<strong>en</strong>: doel, inhoud <strong>en</strong> bibliografie<br />
E. <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong><br />
E1. <strong>Transport</strong>managem<strong>en</strong>t<br />
E2. <strong>Mobiliteit</strong>smanagem<strong>en</strong>t<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 48
E1. <strong>Transport</strong>managem<strong>en</strong>t 1/2<br />
Doel<br />
In het spraakgebruik vere<strong>en</strong>zelvigt m<strong>en</strong> fysieke distributie dikwijls met transport. <strong>Transport</strong><br />
(managem<strong>en</strong>t) is echter, naast voorraadbeheersing <strong>en</strong> de magazijnproblematiek, één van de drie<br />
subsystem<strong>en</strong> van fysieke distributie.<br />
Vaak is het transportgebeur<strong>en</strong> in de industrie e<strong>en</strong> geïsoleerd gegev<strong>en</strong>. Er is ge<strong>en</strong> integratie met<br />
andere aansluit<strong>en</strong>de bedrijfsfuncties. Daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> doet de verlad<strong>en</strong>de industrie meestal beroep op<br />
derd<strong>en</strong> voor het verplaats<strong>en</strong> van de goeder<strong>en</strong>. De transporteur die deze uitvoer<strong>en</strong>de taak op zich<br />
neemt, wordt hoofdzakelijk op prijs geselecteerd. Bijgevolg staat m<strong>en</strong> meestal ver af van e<strong>en</strong> totale<br />
logistieke optimalisatie. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> is de relatie verlader – transporteur of logistieke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>er<br />
vaak gespann<strong>en</strong>. Totale logistieke optimalisatie – waarbij transport geïntegreerd wordt in het<br />
logistieke proces – leidt ongetwijfeld tot e<strong>en</strong> efficiëntieverhoging van het logistieke proces, waar<br />
zeker ook de verlader zijn voordeel kan uit hal<strong>en</strong>. De transportbeslissing heeft wel degelijk invloed<br />
op andere bedrijfsprocess<strong>en</strong>.<br />
<strong>Transport</strong>beslissing<strong>en</strong> situer<strong>en</strong> zich op verschill<strong>en</strong>de niveaus. Op het hoogste, strategische niveau<br />
word<strong>en</strong> beslissing<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> die goeder<strong>en</strong>strom<strong>en</strong> implicer<strong>en</strong> (o.a. het vestigingsbeleid). Op het<br />
tactische niveau moet e<strong>en</strong> distributie- <strong>en</strong> transportsysteem opgezet word<strong>en</strong> om die goeder<strong>en</strong>strom<strong>en</strong><br />
te beheers<strong>en</strong>. Op het operationele niveau situer<strong>en</strong> zich de optimalisatietechniek<strong>en</strong>. Dit programmaonderdeel<br />
focust hoofdzakelijk op het tuss<strong>en</strong>niveau. Er is bijzondere aandacht voor de<br />
vervoerwijzekeuze (modal choice). De andere beslissingsniveaus word<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wel niet uit het oog<br />
verlor<strong>en</strong>.<br />
Deze e<strong>en</strong>heid biedt u de noodzakelijke k<strong>en</strong>nis over het transportgebeur<strong>en</strong> in al zijn facett<strong>en</strong>. De<br />
verschill<strong>en</strong>de vervoerwijz<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uitvoerig bestudeerd. Bijzondere aandacht is er voor de<br />
integratie van het transportgebeur<strong>en</strong> in het totale logistieke proces.<br />
De theorie wordt voortdur<strong>en</strong>d getoetst aan de praktijk. De praktijkervaring<strong>en</strong> omtr<strong>en</strong>t het brede<br />
thema van Multimodaal Vervoer opgetek<strong>en</strong>d door het Vlaams Instituut voor de <strong>Logistiek</strong> (VIL)<br />
di<strong>en</strong><strong>en</strong> als validatie van de theoretische concept<strong>en</strong>.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
80 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. Inleiding<br />
2. <strong>Transport</strong>: e<strong>en</strong> algem<strong>en</strong>e inleiding<br />
3. Vervoermodaliteit<strong>en</strong><br />
4. Multimodaal vervoer: keuze van vervoermodaliteit<strong>en</strong><br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 49
E1. <strong>Transport</strong>managem<strong>en</strong>t 2/2<br />
5. Opportuniteit<strong>en</strong> om vraag <strong>en</strong> aanbod in het goeder<strong>en</strong>vervoer af te stemm<strong>en</strong>:<br />
distributieconcept<strong>en</strong><br />
6. Vervoermodaliteit<strong>en</strong> in detail<br />
7. Veiligheid in het wegvervoer: e<strong>en</strong> case<br />
8. Achterlandverbinding<strong>en</strong> als multimodale schakel tuss<strong>en</strong> hav<strong>en</strong> <strong>en</strong> achterland<br />
9. Stapp<strong>en</strong>plan voor e<strong>en</strong> adequate modal split: illustratie via cases<br />
10. De totale logistieke kost (TLK) als beslissingsondersteun<strong>en</strong>de tool<br />
11. Innovatieve concept<strong>en</strong> in het goeder<strong>en</strong>vervoer: illustratie via cases<br />
Handboek-Cursustekst<br />
Cursustekst<br />
Bibliografie<br />
Intermodal <strong>Transport</strong> in Europe<br />
European Intermodal Association<br />
Diverse VIL-Series omtr<strong>en</strong>t multimodaal vervoer<br />
Uitgeverij: VIL<br />
www.vil.be<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 50
E2. <strong>Mobiliteit</strong>smanagem<strong>en</strong>t 1/2<br />
Doel<br />
<strong>Mobiliteit</strong>smanagem<strong>en</strong>t omvat het beheer van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>-, goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>strom<strong>en</strong> op twee<br />
niveaus. Enerzijds op het niveau van de maatschappij. Hierin staan het beheers<strong>en</strong> van beweging<strong>en</strong><br />
van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong> transportmiddel<strong>en</strong>, de ruimtelijke ord<strong>en</strong>ing <strong>en</strong> de infrastructuur c<strong>en</strong>traal. Anderzijds<br />
op niveau van de onderneming<strong>en</strong> waar de materiaal- <strong>en</strong> goeder<strong>en</strong>stroom, de voorrad<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />
logistieke concept deel van uitmak<strong>en</strong>.<br />
Deze twee niveaus zijn complem<strong>en</strong>tair: strom<strong>en</strong> in het <strong>en</strong>e domein veroorzak<strong>en</strong> strom<strong>en</strong> in het<br />
andere <strong>en</strong> omgekeerd. De problematiek rond het beheers<strong>en</strong> van de flows zowel in als tuss<strong>en</strong> beide<br />
gebied<strong>en</strong> <strong>en</strong> het uitwerk<strong>en</strong> van maatschappelijk verantwoorde oplossing<strong>en</strong> behoort tot het domein<br />
van mobiliteitsmanagem<strong>en</strong>t.<br />
Daar onze maatschappij in de kom<strong>en</strong>de dec<strong>en</strong>nia voor grote uitdaging<strong>en</strong> komt te staan voor wat het<br />
beheer <strong>en</strong> het gebruik van schaarse grondstoff<strong>en</strong> betreft, is mobiliteit voor bedrijv<strong>en</strong> e<strong>en</strong> belangrijk<br />
aandachtspunt: zonder e<strong>en</strong> pro-actief mobiliteitsbeleid zal de verkeersproblematiek e<strong>en</strong> steeds<br />
grotere impact hebb<strong>en</strong> op omzet, winstmarges <strong>en</strong> personeelsbeleid.<br />
Voorafgaande modules<br />
Niet van toepassing.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
40 lestijd<strong>en</strong><br />
Inhoud<br />
1. Maatschappelijke <strong>en</strong> economische relevantie van mobiliteitsmanagem<strong>en</strong>t<br />
1.1. Duurzame ontwikkeling <strong>en</strong> schaarse grondstoff<strong>en</strong><br />
1.2. Sociale dilemma’s in de mobiliteitssector<br />
1.3. Verkeersproblematiek<br />
1.4. Vervoerswijz<strong>en</strong> <strong>en</strong> verplaatsingsgedrag<br />
1.5. Complexiteit<br />
1.6. Economisch belang<br />
1.7. Verklaring<strong>en</strong> groei autoverkeer<br />
2. Begripp<strong>en</strong><br />
2.1. <strong>Mobiliteit</strong><br />
2.2. <strong>Mobiliteit</strong>smanagem<strong>en</strong>t<br />
2.3. Verkeer versus vervoer<br />
2.4. Verplaatsingsmotiev<strong>en</strong><br />
2.5. Productgroep<strong>en</strong><br />
2.6. Vervoersmodi, verkeersdragers <strong>en</strong> vervoersmiddel<strong>en</strong><br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 51
E2. <strong>Mobiliteit</strong>smanagem<strong>en</strong>t 2/2<br />
3. Vervoerseconomie<br />
3.1. Begripp<strong>en</strong><br />
3.2. Vraag <strong>en</strong> aanbod<br />
3.3. Interne <strong>en</strong> externe kost<strong>en</strong><br />
3.4. Schaduwprijz<strong>en</strong><br />
3.5. Multi Criteria Analyses<br />
3.6. Kost<strong>en</strong>-bat<strong>en</strong> analyses<br />
4. De problematiek van de onderlinge afstemming tuss<strong>en</strong> vraag <strong>en</strong> aanbod inzake mobiliteit<br />
4.1. Vervoersbehoefte bij bedrijv<strong>en</strong>: meer dan alle<strong>en</strong> logistiek<br />
4.2. Vervoersaanbod voor bedrijv<strong>en</strong><br />
4.3. Knelpunt<strong>en</strong> in de afstemming van vraag <strong>en</strong> aanbod<br />
4.4. Randvoorwaard<strong>en</strong> die tot e<strong>en</strong> verbeterde afstemming kunn<strong>en</strong> leid<strong>en</strong><br />
5. Vervoersmodell<strong>en</strong><br />
5.1. Vervoersmodell<strong>en</strong> op macro-niveau bekek<strong>en</strong><br />
5.2. Vervoersmodell<strong>en</strong> op micro-niveau bekek<strong>en</strong><br />
6. Social Corporate Responsibility <strong>en</strong> mobiliteit<br />
7. Kans<strong>en</strong> voor mobiliteitsverbetering vanuit de logistieke organisatiestructuur: capita selecta<br />
Bibliografie<br />
Goeder<strong>en</strong>- <strong>en</strong> person<strong>en</strong>vervoer: vooruitzicht<strong>en</strong> <strong>en</strong> breekpunt<strong>en</strong><br />
J. Van Mierlo<br />
Uitgeverij: Garant<br />
Aanbeveling over mobiliteit: diagnose van de verkeers- <strong>en</strong> vervoersproblematiek<br />
Uitgeverij: SERV<br />
Verkeer in België: mobiliteit of chaos<br />
Twintigste Vlaams wet<strong>en</strong>schappelijk economisch congres<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 52
Leerinhoud<strong>en</strong>: doel, inhoud <strong>en</strong> bibliografie<br />
F. Ondernemingsproject<br />
F1. Projectwerk<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 53
F1. Projectwerk 1/1<br />
Doel<br />
Het ondernemingsproject wordt gerealiseerd in e<strong>en</strong> onderneming, in teamverband <strong>en</strong> onder<br />
begeleiding van e<strong>en</strong> promotor <strong>en</strong> copromotor uit de onderneming.<br />
Met het ondernemingsproject lever<strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> het bewijs dat zij in staat zijn om:<br />
- e<strong>en</strong> probleem, zowel in zijn praktische als theoretische dim<strong>en</strong>sie te vatt<strong>en</strong>;<br />
- de informatie, nodig om dit probleem op te loss<strong>en</strong>, zelfstandig te vind<strong>en</strong> <strong>en</strong> te hanter<strong>en</strong>;<br />
- de oplossingsmethod<strong>en</strong> te kiez<strong>en</strong>, correct te hanter<strong>en</strong> <strong>en</strong> zowel keuze als gebruik kunn<strong>en</strong><br />
verantwoord<strong>en</strong>;<br />
- de gekoz<strong>en</strong> oplossing aan de realiteit kunn<strong>en</strong> toets<strong>en</strong>, <strong>en</strong> dus -waar deze oplossing het<br />
ontwerp van e<strong>en</strong> onderdeel van e<strong>en</strong> toestel of e<strong>en</strong> systeem inhoudt- ook de bouw <strong>en</strong><br />
afregeling ervan wet<strong>en</strong> te realiser<strong>en</strong>;<br />
- het project op e<strong>en</strong> professionele manier kunn<strong>en</strong> communicer<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> schriftelijk rapport <strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> mondelinge pres<strong>en</strong>tatie voor e<strong>en</strong> jury.<br />
Voorafgaande modules<br />
Deelcertificaat van module B: <strong>Logistiek</strong> managem<strong>en</strong>t.<br />
Deelcertificaat van module C: Materials managem<strong>en</strong>t.<br />
Aantal lestijd<strong>en</strong><br />
80 lestijd<strong>en</strong><br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 54
Methodologische w<strong>en</strong>k<strong>en</strong><br />
De colleges word<strong>en</strong> voornamelijk gegev<strong>en</strong> door doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit de praktijk van logistiek, transport <strong>en</strong><br />
mobiliteit zodat de praktijkgerichtheid van de opleiding gewaarborgd is. Regelmatig word<strong>en</strong><br />
gastdoc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit de industrie uitg<strong>en</strong>odigd <strong>en</strong> word<strong>en</strong> bedrijfsbezoek<strong>en</strong> georganiseerd om de gezi<strong>en</strong>e<br />
leerstof aan de realiteit te toets<strong>en</strong>.<br />
Tijd<strong>en</strong>s de opleiding word<strong>en</strong> cases behandeld <strong>en</strong> wordt, waar zinvol, computeroef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
uitgewerkt.<br />
De stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> realiser<strong>en</strong> in het laatste studiejaar e<strong>en</strong> ondernemingsproject waarbij in e<strong>en</strong> reële<br />
bedrijfssituatie e<strong>en</strong> logistiek, transport- <strong>en</strong>/of e<strong>en</strong> mobiliteitsprobleem wordt aangepakt. Teamwork<br />
<strong>en</strong> communicatievaardighed<strong>en</strong> (schriftelijke rapportering <strong>en</strong> mondelinge pres<strong>en</strong>tatie) staan hierbij<br />
c<strong>en</strong>traal.<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 55
Evaluatie<br />
Evaluatie<br />
Voor de meeste e<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> gebeurt de evaluatie aan de hand van e<strong>en</strong> exam<strong>en</strong>, maar ook opdracht<strong>en</strong><br />
die de cursist<strong>en</strong> in de loop van het jaar uitvoer<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bij de eindbeoordeling in overweging<br />
g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />
Exam<strong>en</strong>s<br />
Per semester kan slechts één exam<strong>en</strong>zittijd georganiseerd word<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> cursist mag in de loop van hetzelfde schooljaar maximaal tweemaal exam<strong>en</strong> aflegg<strong>en</strong> over<br />
dezelfde e<strong>en</strong>heid <strong>en</strong> maximaal viermaal over meerdere schooljar<strong>en</strong>.<br />
Attest <strong>en</strong> deelcertificaat<br />
In de organisatie volg<strong>en</strong>s het modulair stelsel vervalt het begrip studiejaar. De sanctie van de studie<br />
is verbond<strong>en</strong> aan de e<strong>en</strong>hed<strong>en</strong>, de modules <strong>en</strong> het geheel van de opleiding.<br />
Attest van e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>heid<br />
De cursist wordt over elke e<strong>en</strong>heid afzonderlijk geëxamineerd. Om te slag<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>heid<br />
moet de cursist t<strong>en</strong> minste 50% van de punt<strong>en</strong> behal<strong>en</strong>. Heeft de cursist de e<strong>en</strong>heid met vrucht<br />
beëindigd, dan ontvangt hij/zij hiervan e<strong>en</strong> attest.<br />
Deelcertificaat van e<strong>en</strong> module<br />
E<strong>en</strong> cursist beëindigt met vrucht e<strong>en</strong> module indi<strong>en</strong> hij/zij, binn<strong>en</strong> de gestelde maximumduur van de<br />
opleiding, voor elke e<strong>en</strong>heid van deze module het bijhor<strong>en</strong>d attest ontvang<strong>en</strong> heeft. Hij/zij ontvangt<br />
hiervoor e<strong>en</strong> deelcertificaat.<br />
Diploma<br />
De cursist die binn<strong>en</strong> de gestelde maximumduur van de opleiding de deelcertificat<strong>en</strong> van alle<br />
modules behaald heeft, verkrijgt het diploma van ‘Gegradueerde in de <strong>Logistiek</strong>, transport <strong>en</strong><br />
mobiliteit’.<br />
<strong>Leerplan</strong> graduaat <strong>Logistiek</strong>, <strong>Transport</strong> <strong>en</strong> <strong>Mobiliteit</strong> 56