In het wiel van de flandriens - Grinta!

eropuit |
Roadbook West-Vlaanderen
In het wiel
van de
flandriens
• Roeselare
› TEKST Gunter Hauspie
› FOTOGRAFIE Gunter Hauspie, WESTTOER
EN PINGUIN PRODUCTIONS
Geen kassei is te bonkig. Geen
wind waait te hard. Geen kluit
modder brengt hem uit evenwicht.
De ‘flandrien’ erkent in niets of
niemand zijn meerdere. Deze
flandrienroute beukt door het hart
van West-Vlaanderen, een land van
harde werkers dat de meest legendarische
flandriens voortbracht.
Hoe zit het eigenlijk met ons ‘flandriengehalte’?
Goed, beweren we altijd
in het bijzijn van gezelschap dat het
wielrennen van niet te nabij volgt. Maar
vandaag is het menens wanneer we
voor het Wielermuseum in Roeselare
vertrekken. De wolken in het zwerk
beloven nattigheid en een dolle wind
lijkt uit alle richtingen tegelijk te waaien.
Het is zo’n dag waarop je meteen tien
andere dingen zou kunnen opnoemen
om je dag zinvol in te vullen. Álles liever
dan beuken tegen de wind en pijn
verbijten. Voor een flandrien lijkt fietsen
immers nooit een lachertje. Of is dat
maar schijn om het heldendom een
handje te helpen?
Roeselare – 54
De piste van Defraeye
We rijden Roeselare uit langs het Mandelkanaal.
Sinds de negentiende eeuw
rijgt het kanaal de fabrieken aan elkaar.
Het was de tijd waarin arme drommels
van de akker naar de fabriek gelokt
werden. Ze klopten er echter nog
langere uren dan op het land. Er waren
maar weinig manieren om die uitzichtloosheid
te ontvluchten. Wie kon
fietsen, maakte een kans. Rond de
voorlaatste eeuwwisseling was er geen
streek in Vlaanderen waar de prille
wielersport meer aanhangers kende
dan deze regio. Als je in Rumbeke bij
knooppunt 40 de route even verlaat
richting Izegem, dan vind je even
verderop aan je rechterzijde (Izegemstraat
52, achter een appartementsgebouw
in aanbouw) de door groen
overwoekerde wielerpiste van Rumbeke.
Je kunt je nauwelijks voorstellen
dat hier in het interbellum duizenden
toeschouwers naar pistenummers
kwamen kijken. De beschermde piste
van Rumbeke zal tegen 2012 gelukkig
opnieuw in ere hersteld zijn. Dan
is het precies honderd jaar geleden
dat Rumbekenaar Odile Defraeye als
eerste Belg de Ronde van Frankrijk
won. Het was Defraeye zelf die kort na
de Eerste Wereldoorlog deze piste liet
aanleggen.
>
< Odiel Defraeye.
Grinta! | 97

eropuit |
Roadbook West-Vlaanderen
54 – 21
Naar de Poelberg
< Het kasteel van Ardooie.
kende heuvelzone bereikt. Het is dan
hier dat de onverzettelijke flandrien de
basis legt om in de finale het kaf van
het koren te scheiden.
21 – Roeselare
Ritten, de doodrijder
< Henri Vanlerberghe.
Pas in de dorpskern van Lichtervelde
heb je weer wat beschutting. Als je
voorbij knooppunt 14 de route even
verlaat voor de parallelle Statiestraat,
merk je aan de gevel van woning 147
de gedenkplaat voor Henri Vanlerberghe.
Hier woonde de winnaar van
de Ronde van Vlaanderen van 1919,
toen nog maar aan zijn derde editie.
‘Ritten’ won de wedstrijd met veertien
minuten voorsprong. Tot vandaag is
dat nog altijd de meest afgetekende
overwinning in de Ronde. De legende
wil dat Vanlerberghe, vooraleer hij
de streep overschreed, nog snel een
cafébezoek inlaste. Aan deze overwinning
hield deze flandrien pur sang zijn
bijnaam ‘de doodrijder van Lichtervelde’
over.
Inkorting groene route
Koolskamp Koers
Deze route gaat vanuit Ardooie
meteen naar Lichtervelde. Ze passeert
zo door Koolskamp. In dat
dorp wordt al sinds 1908 jaarlijks
het Kampioenschap van Vlaanderen
gereden. Koolskamp Koers is daarmee
de moeder van de Vlaamse
kermiskoersen. Het was immers de
plaatselijke brouwer die in die pioniersjaren
een wielerclub oprichtte
en tijdens de kermis een wedstrijd
organiseerde. Uiteraard vloeide het
bier rijkelijk. Meer dan honderd jaar
later komen jaarlijks nog duizenden
wielerliefhebbers naar deze najaarswedstrijd
afgezakt en is de ambiance
nog altijd even uitbundig.
Uitbreiding zwarte route
IJzeren Briek
Ook dit traject gaat langs Koolskamp.
Er is ook een uitbreiding
langs Aarsele en Kanegem. In het
eerste dorp woont nog altijd Roger
Decock. Hij schreef de Ronde van
Vlaanderen in 1952 op zijn naam en
is tot op vandaag een meesterlijk
verteller. In Kanegem staat op het
dorpsplein het fraaie standbeeld
voor Briek Schotte. Het beeld toont
IJzeren Briek in zijn typische flandrienstijl:
verbeten, hoekig, de blik op
oneindig. Schoonheidsprijzen won
de Kanegemnaar daar niet mee.
Maar wel de Ronde van Vlaanderen
in 1942 en 1948. Schotte
wordt vaak ‘de laatste flandrien’
genoemd.
Knooppunten
59 km
Wielermuseum (Station Roeselare)
D 66 D 40 D 41 D 15 D 13 D
21 D 22 D 23 D 54 D 55 D 18 D
19 D 15 D 14 D 16 D 28 D 26 D
Wielermuseum
83 km
Wielermuseum (Station Roeselare)
D 66 D 40 D 41 D 15 D 13 D
21 D 22 D 23 D 54 D 53 D 12
D 11 D 52 D 47 D 46 D 37 D
36 D 23 D 21 D 13 D 15 D 14
D 16 D 28 D 26 D Wielermuseum
105 km
Wielermuseum (Station Roeselare)
D 66 D 40 D 41 D 15 D 13 D
21 D 22 D 23 D 54 D 53 D 12
D 11 D 52 D 51 D 50 D 48 D
38 D 44 D 40 D 41 D 34 D 25
D 22 D 20 D 9 D 12 D 13 D 15
D 19 D 18 D 16 D 28 D 26 D
Wielermuseum
Bezoektip
Lichtervelde
Roeselare
INFO
14
15
15
28 16
26
66
40
9
12
12
13
A17
41
18
15
20
21
19
Ardooie
Izegem
13
Zwevezele
55
55
54
23
22
21
23
22
Wingene
36
Pittem
25
53
Ingelmunster
34
Meulebeke
37
12
41
40
47
46 Tielt
11
44
38
51
52
Ruiselede
44
51
50
48
In Ardooie wordt de route landelijker.
In het provinciedomein ’t Veld staat
het kasteel van Ardooie temidden van
het groen. Ardooie was het dorp van
Léon Devos, winnaar van de Ronde
van Vlaanderen in 1922. Verderop zal
blijken dat deze streek vóór de Tweede
Wereldoorlog wel meer winnaars van
Vlaanderens Mooiste leverde. Het zijn
er teveel om toeval te zijn. Dit land
maakt mannen van staal. Dat ervaren
we zelf verderop. Op weg naar Tielt
duiken er enkele windmolens op. Dat
is een veeg teken. Die wijzen immers
op strakke wind. De tocht naar de
Poelbergmolen in Tielt is ongelijk. Niet
alleen waait de wind pal op kop, ook
de klim naar de kruin van de Poelberg
is een nijdige. Het weidse zicht op
Tielt, vanaf de top, is echter een zeldzaamheid
in dit voor het overige weinig
heuvelachtige land. Bergaf zoeven
we door Tielt naar het vlakke West-
Vlaanderen. Grote varkensboerderijen
en akkerbouwbedrijven duiken mondjesmaat
op. Nauwelijks een boom valt
er te bespeuren. De eerste uren van
de Ronde van Vlaanderen worden
hier, buiten het oog van de camera’s,
gereden. Wanneer regen en wind zich
niet als bondgenoot opstellen, is het
beulwerk al geschied vóór men de be-
West-
Vlaanderen
Deze route tekenden we uit op het Fietsnetwerk Brugse
Ommeland Zuid en op een klein stukje van het Fietsnetwerk
Leiestreek West. Elke kaart kost 6 euro. Voor de
Fietsnetwerkbox met de zeven West-Vlaamse fietsnetwerkkaarten
betaal je 30 euro. Je kunt ze kopen in de plaatselijke toeristische diensten
of vooraf bestellen via www.westtoer.be.
Westtoer, Koning Albert I-laan 120, 8200 Brugge, tel. 050 30 55 00, www.westtoer.be.
Win
3 verblijfsarrangementen
Wat was de bijnaam van flandrien Ritten Van Lerberghe? Mail het juiste
antwoord naar wiemu@grintamagazine.be. Beantwoord je deze vraag correct,
dan maak je lans op 1 van de 3 exclusieve verblijfspakketten in de regio Roeselare
ter waarde van 500 euro. Het wordt een luxeverblijf om nooit te vergeten
met 2 overnachtingen in een B&B, 2 toegangsticketten voor het Wielermuseum
Roeselare (laat je onderdompelen in het rijke Vlaamse wielerverleden!), een
boekencheque ter waarde van 40 euro, één fles champagne, pakket streekproducten,
... Kortom: een pakket om u tegen te zeggen. Veel succes!
< Briek Schotte in Kanegem.
Als vertrek- en eindpunt kozen we
het Wielermuseum op het Polenplein
in Roeselare. Het Polenplein ligt op
wandelafstand van het station. Voor
wie met de auto komt, is het vinden
van een goedkope parkeerplaats in
de buurt niet zo eenvoudig. Beter
is het dan om even buiten de stad
te parkeren en daar op de fiets te
springen. Na je rit door de bakermat
van de flandriens, vormt een bezoek
aan het museum immers een interessante
aanvulling. In de vroegere
brandweerkazerne van Roeselare
toont het museum een uitgebreid
overzicht van de fietsgeschiedenis
met vooral unieke exemplaren uit de
pioniersjaren. In een tweede afdeling
komt de wielersport aan bod: de
eerste wedstrijden, de opkomst van
de flandriens, de pistenummers, het
heldendom van de winnaars, …
Het wordt ook duidelijk dat de
regio Roeselare hierin een niet
onbelangrijke rol speelde.
Wielermuseum, Polenplein 15, 8800 Roeselare, tel. 051 26 87 40,
www.wielermuseum.be. Inkom 5 euro. Gesloten op zondag en maandag.
98 | Grinta!
Grinta! | 99