Fietsonveiligheidsanalyse rotondes Bogardeind/A67 te Geldrop

Fietsonveiligheidsanalyse rotondes Bogardeind/A67 Geldrop, Fietsersbond, 6 oktober 2009.
Een auto vanuit Geldrop heeft vanaf het moment dat hij de “dode rotonde tak” passeert tot de
fiets-oversteek zo’n 6 tot 8 seconden nodig. In principe kan een scholier dus alleen veilig
oversteken als dat hele traject vrij is. Door de beperkte hoogte van de jongere scholieren kan het
zicht op dit traject echter deels onttrokken worden door verkeer vanuit Heeze richting Geldrop
(zichtbaar op 7:55:50).
Een auto vanuit Heeze die vanuit stilstand de rotonde opdraait en rechtsaf slaat heeft zo’n 5 to 6
seconden nodig tot de fiets-oversteek. Door de achterstand die deze auto heeft op de auto vanuit
Geldrop waar voorrang aan verleend is, valt er een kort gat tussen beide voertuigen, van
minimaal 1.5 s. Te kort dus om over te steken.
Een auto die vanuit Heeze de rotonde kan rijden zonder voorrang te hoeven verlenen aan
verkeer vanuit Geldrop en rechtsaf slaat heeft al snelheid en daardoor maar zo’n 4 seconden
nodig vanaf de haaientanden tot aan de fietsoversteek. Voor menig scholier is dat dus te kort,
dus hij zal ook het verkeer tussen het viaduct en de rotonde moeten controleren op de
toekomstige rijrichting. Er wordt nogal wat gevraagd van de jeugdige scholieren.
Daar komt nog bij dat bij auto’s die wel richting aangeven het soms niet altijd even duidelijk
zichtbaar is, doordat bij moderne auto’s de sterke koplampen erg dicht bij de knipperlichten
zitten. Dit maakt het moeilijker snel te beoordelen of een auto richting aangeeft.
Dan blijkt ook nog (bijv 7:41:00) dat bij diverse auto’s vanuit Heeze naar Eindhoven de
richtingaanwijzer automatisch uitvalt bij het stuurgedrag op de rotonde (rechts-links-rechts),
waardoor fietsers ook nog ten onrechte de aanwijzing kunnen missen dat deze auto’s gaan
afslaan.
Fietsers die bij de rotonde komen hebben grote moeite om over te steken. Terwijl de groep
wachtende fietsers toeneemt, lukt het af en toe om met enkele fietsers over te steken.
Uiteindelijk zijn de fietsers toch afhankelijk van auto’s die al dan niet gedwongen voorrang
geven. Als dat niet zou gebeuren, zouden de wachttijden op het drukste moment onacceptabel
oplopen.
Kijken we numeriek naar de fietsers op welke wijze zij oversteken, dan lukt het in een 20-
minuten periode zo’n 40% om op eigen kracht over te steken. 25% krijgt voorrang zonder er
om te vragen. 35% rijdt mee in een groep die succesvol voorrang heeft afgedwongen.
De gemiddelde wachttijd over alle gefilmde fietsers is moeilijk in te schatten vanwege de
onbekende aankomsttijd van een aantal fietsers bij een grote groep, maar bedraagt bij de oprit
naar Eindhoven alleen al tussen de 30 en 50 seconden gemiddeld ! Het ASVV typeert zo’n
wachttijd als “slecht” tot “zeer slecht”.
Beschouwing
Automobilisten houden nog maar weinig rekening met deze groep onervaren en kwetsbare
verkeersdeelnemers. Sterker nog, bijna alle automobilisten verwachten gewoon vrije doorgang,
ook als ze geen richting aangeven. Dat is overigens, juridisch gezien, ten onrechte. Mocht het
tot een aanrijding komen, dan is onduidelijk wie voorrang heeft. Dit hangt onder andere af van
de vraag of het fietspad met fietsoversteek bij de weg hoort. Dit is afhankelijk van de feitelijke
situatie en niet alleen de afstand van de oversteek tot de rotonde. Als het fietspad niet bij de
6