26.12.2013 Views

ydskrift f ar Fryske Taalku e - Tresoar

ydskrift f ar Fryske Taalku e - Tresoar

ydskrift f ar Fryske Taalku e - Tresoar

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Tony Feitsma<br />

brûkke. [...]. Op deselde manier, hûwól't der fjouwer Grykske dyalekten erkind wurde,<br />

hat ien dyalekt de koine west, dy't men yn wjirhyd mienskiplik neame kin, mei't olle<br />

Gryken, lykefólle hókker dyalekt ot se brûkten, dochs dit os un micnskiplik dyalekt<br />

brûkten. Dot hat wot ut olle dyalekten helle, is tróg de Gryken besköge os un bon en<br />

un mienskiplik middel fon taalferke<strong>ar</strong>.<br />

Nemo dubit<strong>ar</strong>e potest quin qua-vis septem foederat<strong>ar</strong>um regionum civitas<br />

suam qureque habeat dialectum, nonnumquam tantopere diversam, ut vix ab<br />

aliis alterius regio nis hominibus intelligatur. Sic Frisica dia1ectus pura vix<br />

intelligitur ab Hollando. Sed est qusedam loquendi ratio communis, quse ab<br />

hominibus politis in quacumque regione usurp<strong>ar</strong>i solet; ca sane discedens ah<br />

singulis dialectis, sed ex omnibus aliquid conflatum trahens, quod ita est<br />

elimatum et expolitum, ut septem ordinum incolre honestiores hac communi<br />

Belgica dialecto utantur. [...]. Eodem modo, quamquam quatuor assignantur<br />

dialecti Grrecise, una Dialectus fuit lC01Vll, quam vere communem appell<strong>ar</strong>e<br />

licet, quia omnes Gneci, quacumque dialecto uterentur, hac tamquam<br />

communi utebantur. Hrec traxit aliquid ab omnibus, et a Greecis vinculum<br />

aliquod et commercium loquendi commune fuit habitum.<br />

De grykske dyalekten ha h<strong>ar</strong> ûntjûn ût ien grykske taal (LP 366-368):<br />

[...] dizze ferhonneling dy't oer de o<strong>ar</strong>spróngen giet, kin net goed ösletten wurde, ot<br />

net de regels en de o<strong>ar</strong>spróngen fon dy fjouwer dyalekten bekind binne. - Ut wot wy<br />

jerder sein ha is it wól dûdlik dot de taal fon de Gryken fonöds ien west hat, [...] yn it<br />

e<strong>ar</strong>stoan hie de Grykske taal ien en deselde fw<strong>ar</strong>m, m<strong>ar</strong> dû't er oer ferskillende<br />

koloanys yn ferskillende tûkken ûtrûn wie en ferskillende streken beset hie, dl! e<strong>ar</strong>st<br />

is er ûtenw<strong>ar</strong> gien yn dyalekten. [...] der is e<strong>ar</strong>st un ferdieling yn twaën fon olle<br />

dyalekten ûntstien, of better sein wy ha os e<strong>ar</strong>ste dyalekten fon de Grykske taal it<br />

Aeoalyske en it Ioanyske dyalekt fûn. [...]. It Aeoalysk is it ódste ómdot it femamer<br />

is en better de minder ge<strong>ar</strong>lutsen taal fertsjintwurdiget. Wot minder fier ot un taal by<br />

de tastön dêr't er yn berne en fw<strong>ar</strong>me is, weirekke is, namste minder fyne wy dêr<br />

ge<strong>ar</strong>lûkingen en un grutte mannigte fon slim ge<strong>ar</strong>lutsen siswizen. [... ]. M<strong>ar</strong> wot me<strong>ar</strong><br />

ot der ellipsen en ge<strong>ar</strong>lutsen siswizen fûn wurde, namste fjirder ot dit dyalekt<br />

spytigernóg fon de o<strong>ar</strong>spróng 0 rekke is.<br />

[...] ea, qua ad origines pertinet, disputatio, non recte decidi potest, nisi<br />

e<strong>ar</strong>um quatuor dialectorum rationes et primordia sunt cognita. - Ex iis, qure<br />

ante diximus, patet, Grrecorum unam olim fuisse linguam, [...] primitus<br />

Gnecee linguee eadem forma fuit, sed cum per v<strong>ar</strong>ias colonias in diversos<br />

ramos abiisset et divers as regiones occupasset, tum demum per dialeetos fuit<br />

dissipata. [...], prima dialectorum omnium divisio duplex extitit, adeoque<br />

primas dialeetos Grzecre Iingure invenimus Aeolicam et Ionicam. [...]<br />

Aeolica cur antiquior sit statuenda ea est causa, quod amplior est et magis<br />

representat linguam minus contractam. Quo lingua minus ab eo statu, quo<br />

nata et formata est, remota est, eo minus reperimus contractiones et<br />

56

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!