LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Hoofstuk 2: Die oorsprong van die apartheidsverhaal
p67
blanke volksdele in ons land die enigste grondslag is waarop alle
volksdele in waarheid met reg en billikheid behandel kan word en elk
die volle kans sal kry om sy eie volksaard en -karakter te behou en te
ontwikkel. Enige vorm van onderdrukking word dus verwerp as
verkeerd, volkskadelik vir beide blankes en nie-blanke en in stryd met
die beleid van apartheid (aangehaal in Giliomee 1998:16).
Gegewe hulle agtergrond is dit verstaanbaar dat die wit Afrikaners, wat waarskynlik die
meerderheid van die steun vir die NP uitgemaak het, alles in hulle vermoë sou doen
om hulle eie lewenskwaliteit te verbeter. Die droogte van die 1930’s het groot getalle
plattelandse boere na die stede gedryf op soek na werk, gewoonlik vir ʼn minimum
betaling (Geldenhuys 1982:17). Die meeste van hulle was Engels nie goed magtig nie
en gedoem tot armoede. Malan (1990:6) vertel: "we became a backward peasantry,
despised by our British bosses and betters." Dikwels moes hierdie verplante boere
kompeteer met goedkoop swart arbeid (Lombard 1981:254), ʼn situasie wat gedeeltelik
verlig is deur die Wysigingswet op Myne en Bedrywe van 1926 [vergelyk Danie 2-200].
In hierdie selfde tyd huldig die wit Afrikaners die idee dat hulle ʼn uitverkore volk is
(Helberg 1984:7). Hulle sien hulle self as ʼn volk met die verantwoordelikheid om die
Christelike boodskap aan die onbeskaafde swart hordes van Afrika te bring
(Geldenhuys 1982:20). Toe die NP in 1948 wen, was dit vir hulle die geleentheid om
hulleself uit die modder op te trek. “Dit was ’n oorwinning waarvoor meer as een
Afrikaanse predikant openlik die Here gedank het” (Geldenhuys 1982:24).
"Apartheid in sy mees grandiose voorstelling was ʼn plan waarvolgens die Afrikaners hul
roeping sou vervul om al die ander volke te help om hul eie roeping te erken en uit te
leef" (Giliomee 1999:elektroniese bron). Apartheid was vir die behoud van
Suid-Afrikaner gewees wat self deur die tweede vryheidsoorlog
is, wat deur die depressie is, wat gewerk het vir wat hy geword
het. Wat nie hand-outs gevra het nie [Johan 4-501].
In ʼn brief aan Kerkbode (Ovrendhal 1998:5) skryf ʼn leser in sy tagtigerjare dat die
geskiedenis dit duidelik uitspel dat die wit Afrikaners God se uitverkore mense was en
steeds is. Alhoewel Serfontein (1982:85) hierdie siening “a rotten interpretation of
history” noem, was dit tog hoe baie wit Afrikaners hulleself gesien het. Dit word duidelik
geïllustreer deur ʼn opmerking van De Vos Hugo (1946:40) as hy sê “Indiërs is nie