LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...
LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ... LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...
Hoofstuk 2: Die oorsprong van die apartheidsverhaal p62 Die meeste lede van die groep het ook die mening uitgespreek dat apartheid so deel van hulle lewe was, dat hulle dit nooit bevraagteken het nie: Ek het daarin grootgeword en ek het dit destyds nie as verkeerd beleef nie want orals waar jy gekom het, was dit die normale manier van doen en dink en tot op 'n sekere stadium het ek geen gewetenswroeging daaroor gehad [George 1-522]. Ons was so gewoond aan dit dat 'n mens dalk maar jou skouers geskud het, dis hoe dit gedoen word [Elsa 3-290]. Die ouer mense was so gewoond aan die goed dat hulle nie regtig besef het dit is verkeerd nie [Elsa 3-484]. Ons het dit gehad as standaard praktyk vir jare. Ons het dit so aanvaar. Die gemiddelde wit Afrikaner, by name die blanke Afrikaner, het dit aanvaar. Dit is reg so, dit is goed so. Niemand van ons het ooit gedink dit is verkeerd nie [Isak 3-563]. Die moontlikheid om hierdie diskoers te bevraagteken het vir die meeste mense nie eers bestaan nie. Sê jy met ander woorde Frans dat ons nie gedink het daaroor nie? [Albert 2-285]. Nee. Dit was amper 'n natuurlike uitvloeisel van die vooraf-gaande [Frans 2-287]. Daar was natuurlik ander stemme ook, maar hulle was eensame profete wat uitroep in die wildernis, wat ’n ongewilde boodskap verkondig het – ʼn boodskap wat die meeste wit Afrikaners nie wou hoor nie. Apartheid het my gepas en om nou 'n leefwyse te verander, is nie maklik [Mike 2-117]. Die wêreld waarin ons groot geword het, was inderdaad ’n baie vreemde wêreld met baie inkonsekwenthede. Die vraag ontstaan dus oor waar apartheid, hierdie beleid wat later bekend gestaan het as ʼn “crime against the conscience and dignity of man kind” (Boutros-Ghali 1994:153) vandaan gekom het?
Hoofstuk 2: Die oorsprong van die apartheidsverhaal p63 2.1 Die voorlopers van die beleid van apartheid Apartheid het nie in 1948 uit die bloute ontstaan nie, maar was bloot die formalisering en voortsetting van ʼn goed-gevestigde lewenswyse. “[T]he basic tenets of apartheid were developed in the context of English contact with black people" (Marais 1989:169). Hierdie ontstaansdiskoers is ook in die gesprekke uitgespreek deur van die medenavorsers. Só verwoord Danie dit: Die probleem het nie begin in 1948 met die aan die bewind kom van die Nasionale Party nie. Ek het hier geskryf 1948 se sonde van apartheid is omdat dit saamgevat is in wette, verfyn is in verdere wette. Dit kom al van 1869, 1867. In 1884 is die woorde ‘lokasie wette’ al gebruik en dit is ingestel deur die koloniale regering van daardie tyd, Wet 33 van 1892. 1894 was die Glen Gray-wet, wat gehandel het oor grondbesit, dit is ingestel deur die Kaapse Eerste Minister, by name Cecil John Rhodes. In my navorsing was die draaipunt gewees, en die grondslag was gewees in die berugte Naturelle Grond-wet van 1913 [2-144]. Hierdie selfde standpunt word ook gehuldig deur Louw (1991:24) as hy sê: "...1948 marked not so much a turning point in South African history as the intensification of a process which had been going on for three hundred years." Baie van die wette wat met apartheid geassosieer is, kom uit ʼn tydperk voor die NP. Mede-navorser Danie het deeglik huiswerk gedoen hieroor: Die wysigingswet op Myne en Bedrywe van 1926, het werk reservering op 'n kleurbasis baie strenger gemaak. Die Fabriekswet van 1918, die minister van Arbeid, dit het gegaan oor die indiensneming van blankes teenoor nie-blankes, hier kom afsonderlike fasiliteite, toilette, ruskamers ensovoorts [Danie 2-200]. Nie alleen op sosiale gebied nie, maar ook op politieke gebied is daar wette gemaak wat later deel sou uitmaak van die beleid van apartheid. In 1936 is die Kaapse
- Page 27 and 28: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 29 and 30: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 31 and 32: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 33 and 34: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 35 and 36: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 37 and 38: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 39 and 40: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 41 and 42: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 43 and 44: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 45 and 46: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 47 and 48: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 49 and 50: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 51 and 52: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 53 and 54: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 55 and 56: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 57 and 58: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 59 and 60: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 61 and 62: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 63 and 64: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 65 and 66: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 67 and 68: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 69 and 70: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 71 and 72: Hoofstuk 1: Apartheid onder die loe
- Page 73 and 74: HOOFSTUK 2 DIE OORSPRONG VAN DIE AP
- Page 75 and 76: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 77: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 81 and 82: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 83 and 84: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 85 and 86: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 87 and 88: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 89 and 90: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 91 and 92: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 93 and 94: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 95 and 96: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 97 and 98: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 99 and 100: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 101 and 102: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 103 and 104: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 105 and 106: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 107 and 108: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 109 and 110: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 111 and 112: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 113 and 114: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 115 and 116: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 117 and 118: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 119 and 120: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 121 and 122: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 123 and 124: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 125 and 126: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
- Page 127 and 128: Hoofstuk 2: Die oorsprong van die a
Hoofstuk 2: Die oorsprong van die apartheidsverhaal<br />
p63<br />
2.1 Die voorlopers van die beleid van apartheid<br />
Apartheid het nie in 1948 uit die bloute ontstaan nie, maar was bloot die formalisering<br />
en voortsetting van ʼn goed-gevestigde lewenswyse. “[T]he basic tenets of apartheid<br />
were developed in the context of English contact with black people" (Marais 1989:169).<br />
Hierdie ontstaansdiskoers is ook in die gesprekke uitgespreek deur van die medenavorsers.<br />
Só verwoord Danie dit:<br />
Die probleem het nie begin in 1948 met die aan die<br />
bewind kom van die Nasionale Party nie. Ek het hier<br />
geskryf 1948 se sonde van apartheid is omdat dit<br />
saamgevat is in wette, verfyn is in verdere wette.<br />
Dit kom al van 1869, 1867. In 1884 is die woorde<br />
‘lokasie wette’ al gebruik en dit is ingestel deur<br />
die koloniale regering van daardie tyd, Wet 33 van<br />
1892. 1894 was die Glen Gray-wet, wat gehandel het<br />
oor grondbesit, dit is ingestel deur die Kaapse<br />
Eerste Minister, by name Cecil John Rhodes. In my<br />
navorsing was die draaipunt gewees, en die grondslag<br />
was gewees in die berugte Naturelle Grond-wet van<br />
1913 [2-144].<br />
Hierdie selfde standpunt word ook gehuldig deur Louw (1991:24) as hy sê: "...1948<br />
marked not so much a turning point in South African history as the intensification of a<br />
process which had been going on for three hundred years." Baie van die wette wat met<br />
apartheid geassosieer is, kom uit ʼn tydperk voor die NP. Mede-navorser Danie het<br />
deeglik huiswerk gedoen hieroor:<br />
Die wysigingswet op Myne en Bedrywe van 1926, het<br />
werk reservering op 'n kleurbasis baie strenger<br />
gemaak. Die Fabriekswet van 1918, die minister van<br />
Arbeid, dit het gegaan oor die indiensneming van<br />
blankes teenoor nie-blankes, hier kom afsonderlike<br />
fasiliteite, toilette, ruskamers ensovoorts [Danie<br />
2-200].<br />
Nie alleen op sosiale gebied nie, maar ook op politieke gebied is daar wette gemaak<br />
wat later deel sou uitmaak van die beleid van apartheid. In 1936 is die Kaapse
Change language