LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Bylaag 17: Korrespondensie van Johan
p701
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
3.1 Hoe dink jy nou oor jou skuld aan Apartheid?
As ʼn mens praat van skuld dan impliseer dit dat apartheid ʼn sonde was (die woord
apartheid is misbruik en het ʼn vloekwoord geword – ek praat liewers van afsonderlike
ontwikkeling). Ek sal nooit erken en daarom nooit bely dat afsonderlike ontwikkeling ʼn
sonde was nie en daarom het ek nie skuld nie. Niemand het ook die reg om namens
my skuld te bely nie. Afsonderlike ontwikkeling was ʼn eerlike poging om ʼn samelewing
te skik. In “hindsight” het dit egter heeltemal misluk en baie sonde is in die proses
gepleeg(liefdeloosheid). Daarvoor moet elkeen van ons wat hom aan liefdeloosheid
skuldig gemaak het individueel sy eie skuld bely.
3.2 Verwag jy vergifnis? Hoe moet dit gebeur?
Vergifnis van wie? As dit van die Here is ja, as ek bereid is om my skuld te bely soos
ons geleer word. As dit teenoor ʼn persoon is vir iets wat ek hom aangedoen het, ja. Ek
kan hom egter nie verplig om my te vergewe nie. Maar daar kan nie verwag word dat
ek moet vergifnis vra vir wat bv. Dr Verwoerd gedoen het nie. Ek kan hoogstens erken
dat dit ʼn fout was net soos wat ʼn Duitser kan erken dat Hitler verkeerd was. Hy kan tog
nie daarvoor skuldig staan nie. Net soos Tshabalala wat saam met my werk nie
verantwoordelik gehou kan word omdat Shaka ʼn moordenaar was nie. Te veel
skuldgevoelens is by ons mens gefabriseer en geskep. Dit moet ophou.
3.3 Wys jou lewe ʼn skuif van Apartheid na die nuwe SA?
Seer sekerlik het ʼn mens baie geleer in die laaste 2 dekades oor ons
menseverhoudings. Vir dinge waar jy gesondig het moes jy dit erken en vergifnis vra
en probeer om jou lewe reg te lewe en dit nie te herhaal nie. ʼn Mens het nie ʼn keuse as
om by die NSA aan te pas ter wille van ʼn geordende samelewing nie. Ek het aanvaar
dat baie dinge verkeerd was. Hoe langer die NSA egter aangaan onstaan die vraag
dikwels hoekom voel dit asof daar net van my en mense soos ek verwag word om aan
te pas en toegewings te maak terwyl die ander net wil hê en eise stel nie. Hoekom
word ons niks gegun nie? Ons kan tog nie die verlede uitwis nie want dit het gebeur –
die vraag moet eerder wees wat gaan ons in die toekoms doen om almal ʼn plek te gun.
4 RESTITUSIE
4.1 Hoe dink jy nou oor regstellende aksie?