LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Bylaag 15: Opvolggesprek met George
p663
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
beleef. Hulle was ons huisbediendes, ons tuinwerkers. Hulle was gewoonlik in sulke
onderskikte posisies.
George: Ek dink dit speel seker uiteraard ʼn rol. As ʼn mens dit nou in aanhalings tekens
gaan sit, dit maak jou seker maak gelyk. En dit vergemaklik baie ander dinge. Maar as
ek nou moet dink aan ons werker wat ons daar het, die cleaner, die skoonmaker selfs
met hom, ek meen sommer informele gesprekke as ek hom in die kombuis raakloop
byvoorbeeld sal ons hê. Jy weet, dit was heel gemaklik.
Albert: Dink jy dieselfde ding gebeur in die samelewing in die breë? Hierdie gemaklike
oor kleurgrens heen skakeling.
George: Ek weet nie... Dit gebeur. Ek meen dit is nou net op waarneming wat ek dit sê.
Dit gebeur ek meen ek sien baie keer ʼn ou wat in gesprek met iemand is, ek meen van
verskillende etniese of rasse groepe. En ek sien self ook dat daar, ek weet nou nie of
hulle ʼn vooraf kennis met mekaar gehad het nie, maar hulle groet mekaar met die
hande. Ek het al gesien dat ʼn wit man en ʼn swart man mekaar sal druk, jy weet, as
hulle mekaar vir ʼn lang tyd nie gesien het nie en dit het al met myself ook gebeur. Ek
probeer nou die mees onlangse insident probeer ek nou herroep. Dit is ʼn prinsipaal by
een van die groot skole hier in die Wes-Vrystaat en in vergeleke met my is hy nog
relatief ʼn jong man en toe ek Januarie-maand by die skool kom toe sê hy vir my dit is ʼn
lang tyd wat hy my nie gesien het nie en hy staan agter sy lessenaar op en hy kom gee
my ʼn handdruk en hy gee my ʼn druk.
Albert: Dit sou in die ou bedeling nie gebeur het nie.
George: In die ou bedeling sou dit jou met ʼn – hoe wil ek vir jou sê – jy sou dit met ʼn
bietjie terughouding gedoen het. Ek glo ook nie dit sou... ek het nie so ʼn ondervinding
met die ou bedeling gehad nie. En ek dink van die ander kant af gesien ook... as ons
net kan teruggaan na daardie eerste demokratiese verkiesing. Ons het met allerlei
vooraf bedinkte issues gehad van sê nou maar net dit kan gebeur en daar was baie
ouens wat daarop voorbereid was. Ek meen jy weet self hoeveel mense het kos
versamel en wapens gekoop en al sulke dinge. En ek dink toe die ratwerk nou in
werking tree na daai aanvanklike verkiesing en soos wat tyd verloop het, dink ek
grense tussen mense nie met beplande dinge afgebreek is nie. Ek meen ek het dit so
beleef. Dit is ʼn ding wat spontaan gebeur het, dit was nie gedwonge nie.