LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ... LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

etd.uovs.ac.za
from etd.uovs.ac.za More from this publisher
25.12.2013 Views

Bylaag 9: Opvolggesprek met Elsa en Frans p576 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 Albert: Jy is reg, in ons agtergrond sou jy sê om nie te vernietig om aandag te kry nie, maar dit lyk my dit is wat werk. Kyk, dit is my frustrasie, vra ek altyd hoekom vat dit eers so iets voordat ʼn eenvoudige ding gebeur soos ʼn loodgieter wat kom en die pype opkoppel? Hoekom moet ʼn mens altyd so ver gaan voordat ouens hulle werk gaan doen? Frans: Jy sien en daar kom daai stukkie, ek wil amper sê, rassisme in my nou weer na vore. As ek nou sien hierdie stakings van die vullis ouens wat die dromme so omkeer in Kaapstad in die hoofstraat of waar ook al, dit is dieselfde ouens wat dit weer op ʼn kol moet gaan skoon maak. Of hulle steek treinwaens aan die brand wat derduisende rande kos wat vir my en jou geld kos. Ons is die belastingbetalers en daai ou betaal nie belasting nie. Jy weet sulke goeters verwerk ek moeilik. Maar dit is nie nou so dat ek ʼn lang mes kan uithaal en, jy weet dit kom by jou op. Jy weet dit maak jou net vies, maar more dan voel jy weer ʼn bietjie beter. Albert: Ja, maar hierdie dinge werk kumulatief, dit bou op. Frans: Ja en die ding is met hierdie laaste stakings, nou praat die mense hulle eis 15% en ons dink 15% is vreeslik. Ek meen dit is nie wat jy gaan eis by jou werkgewer as jy dit nou sou kon doen of wat ook al nie. Maar dan moet ʼn mens ook gaan kyk na die verwysingsraamwerk. Wat is 15% op sy minimum loon? Versus 15% op die skaal waar jy is of ek is of wat ook al. ʼn Mens moet daarvoor ook begrip hê. Albert: Gaan ons ooit wegkom om met ʼn wit/swart bril na die wêreld te kyk? Ons kyk ons na die wêreld en as iets gebeur dan sê ons nee maar dit is weer ʼn swart man, of die wittes is mos nou maar so. Gaan ons ooit op daai punt kom? Of kry ons dit al reg om na mense as mense te kyk, of kyk ons nog na mense as wit mense of swart mense? Frans: Miskien moet ons die vraag anderste vra. Waar in die wêreld kyk hulle nie met ʼn swart/wit bril na mekaar nie? Kom ons vra die vraag, het dit in Amerika heeltemal gewerk? Ek glo nie. Albert: Nee uiteraard. Daar is seker orals nog iets van daai rassisme. Elsa: Ek glo nie ons sal ooit heeltemal daarvan kan weg kom nie.

Bylaag 9: Opvolggesprek met Elsa en Frans p577 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 Albert: Is ons al beter daaraan toe as agtien jaar terug? Elsa: Ek dink ons is beter as agtien jaar terug. Albert: Kyk ons het op ʼn tyd gekom waar jy dit nie anders kan doen nie. Byvoorbeeld in die koerant daar was ʼn ongeluk, daar was tien mense dood, daar staan nie daar is tien mense dood nie, daar staan daar is tien wit mense dood. En ook as ons hoor daar was ʼn ongeluk en daar is tien mense dood dan vra ons ook of was dit wit mense of swart mense. Tot ʼn skande moet ons dit herken. Elsa: Wel, as ek lees van ʼn groot ongeluk en hulle het nou ʼn lys name wat daarby is. As ek sien dit is swart name wat daar is, dan lees ek dit nie. Maar as ek sien dit is wit mense dan lees ek dit vir ingeval dit iemand is wat ek ken. En dit is so dit is my tragies dat ʼn klomp swart mense dood is, maar ek is meer bekommerd oor die wittes wat dalk naby my kan wees. Albert: Dit kan ʼn mens verstaan, maar bloot die feit dat ʼn mens vra was dit wit mense of was dit swart mense. En as dit swart mense was dan gaan ek aan na die volgende berig toe. Ek dink ons het nog iets daarvan. Maar soos julle sê ons is al minder so as vroeër. Frans: Ek het ʼn ander voorbeeld, ek weet nie of ʼn mense dit kan deur trek na dieselfde ding nie. Maar as jy nou [op TV] gaan kyk op Sondae aande... Wie is dit? Is dit Charmaine Harris wat nou hierdie program aanbied? Fokus, wat Freek Robinson eers aangebied het. Wat ek eintlik wou sê is, sy is nou ʼn kleurlingvrou, sy bied dit baie goed aan. Op die nuus SABC2 in die oggende die swart man daar wat al jare daar is. Ek dink in daai opsig aanvaar ons dit dalk makliker. Elsa: Maar jy praat nog van ʼn swart man en ʼn bruin vrou. Frans: Ja maar dit pla my nou nie meer nie as daardie persoon, die swarte, die nuus lees of ʼn aktuele program aanbied nie. Albert: Ek hoor wat Elsa sê, ons identifiseer nog dit is ʼn swart man, maar dit is nie ʼn issue nie. Of dit nou hy is of Rian Cruywagen wat die nuus lees, dit is OK. Hy lees mos

Bylaag 9: Opvolggesprek met Elsa en Frans<br />

p576<br />

553<br />

554<br />

555<br />

556<br />

557<br />

558<br />

559<br />

560<br />

561<br />

562<br />

563<br />

564<br />

565<br />

566<br />

567<br />

568<br />

569<br />

570<br />

571<br />

572<br />

573<br />

574<br />

575<br />

576<br />

577<br />

578<br />

579<br />

580<br />

581<br />

582<br />

583<br />

584<br />

585<br />

586<br />

587<br />

588<br />

589<br />

Albert: Jy is reg, in ons agtergrond sou jy sê om nie te vernietig om aandag te kry nie,<br />

maar dit lyk my dit is wat werk. Kyk, dit is my frustrasie, vra ek altyd hoekom vat dit<br />

eers so iets voordat ʼn eenvoudige ding gebeur soos ʼn loodgieter wat kom en die pype<br />

opkoppel? Hoekom moet ʼn mens altyd so ver gaan voordat ouens hulle werk gaan<br />

doen?<br />

Frans: Jy sien en daar kom daai stukkie, ek wil amper sê, rassisme in my nou weer na<br />

vore. As ek nou sien hierdie stakings van die vullis ouens wat die dromme so omkeer<br />

in Kaapstad in die hoofstraat of waar ook al, dit is dieselfde ouens wat dit weer op ʼn kol<br />

moet gaan skoon maak. Of hulle steek treinwaens aan die brand wat derduisende<br />

rande kos wat vir my en jou geld kos. Ons is die belastingbetalers en daai ou betaal nie<br />

belasting nie. Jy weet sulke goeters verwerk ek moeilik. Maar dit is nie nou so dat ek ʼn<br />

lang mes kan uithaal en, jy weet dit kom by jou op. Jy weet dit maak jou net vies, maar<br />

more dan voel jy weer ʼn bietjie beter.<br />

Albert: Ja, maar hierdie dinge werk kumulatief, dit bou op.<br />

Frans: Ja en die ding is met hierdie laaste stakings, nou praat die mense hulle eis 15%<br />

en ons dink 15% is vreeslik. Ek meen dit is nie wat jy gaan eis by jou werkgewer as jy<br />

dit nou sou kon doen of wat ook al nie. Maar dan moet ʼn mens ook gaan kyk na die<br />

verwysingsraamwerk. Wat is 15% op sy minimum loon? Versus 15% op die skaal waar<br />

jy is of ek is of wat ook al. ʼn Mens moet daarvoor ook begrip hê.<br />

Albert: Gaan ons ooit wegkom om met ʼn wit/swart bril na die wêreld te kyk? Ons kyk<br />

ons na die wêreld en as iets gebeur dan sê ons nee maar dit is weer ʼn swart man, of<br />

die wittes is mos nou maar so. Gaan ons ooit op daai punt kom? Of kry ons dit al reg<br />

om na mense as mense te kyk, of kyk ons nog na mense as wit mense of swart<br />

mense?<br />

Frans: Miskien moet ons die vraag anderste vra. Waar in die wêreld kyk hulle nie met ʼn<br />

swart/wit bril na mekaar nie? Kom ons vra die vraag, het dit in Amerika heeltemal<br />

gewerk? Ek glo nie.<br />

Albert: Nee uiteraard. Daar is seker orals nog iets van daai rassisme.<br />

Elsa: Ek glo nie ons sal ooit heeltemal daarvan kan weg kom nie.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!