LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Bylaag 9: Opvolggesprek met Elsa en Frans
p569
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
gaan sit en van daai kant af hierna toe te kyk. Want ons is gewoond om net hierdie
kant toe te kyk. Ja ek weet nie, ons ken seker ook nie so baie mense nie. Ek dink tog
daar is ʼn paar ouens wat se oë oop gegaan het.
Elsa: Daar is ʼn klomp mense wie se oë oop gegaan het, maar daar is nog steeds baie
wat...
Frans: Ja, die meerderheid is nog nie daar nie.
Albert: Dit is vir my heel interessant, ek sal waarskynlik in die gesprek optel maar julle
is nou die eerstes, maar uit die groep wat ons destyds gehad het was daar ʼn groot
klomp – as ek nou weer luister na dit wat hulle daai tyd gesê het – hulle sien daai deel
nie raak nie. Vir hulle is apartheid bloot sekere reëls wat sê hier swem en daar swem
en hier eet en daar eet. Jy weet, sulke goeters. Maar dit is belangrik. As ʼn mens dit nie
raak sien nie dan het ʼn mens nie begrip vir hoekom mense in opstand gekom het nie.
Wat maak dit nou saak? Ek het ʼn strand en jy het ʼn strand. Kyk, dat my strand nou
rêrig baie beter is as jou strand, is nou nie regtig hier ter sake nie. Maar dit is nie
waaroor dit gaan nie, dit gaan daaroor dat ek nie as mens erken word nie. Die hele
debat oor name... Ek dink ek het dit al in een van gesprekke gesê, dat ʼn man met die
naam van Michael wat met my gepraat het. Sy noemnaam is Michael. Maar hy sê toe
vir my sy naam is eintlik Mukake, maar die blankes kon toe nie daai naam uitspreek
nie. Hulle besluit toe sommer net op Michael en hulle noem hom dit.
Frans: Het julle hierdie storie gehoor van die waar jy mag swem en nie mag swem nie.
Waar die outjie van Johannesburg wat nou daar in Durban kom, dan sit hy nou daar in
Durban se hoofstraat en oorkant die strand is daar die Beach Hotel nou sit hy daar op
die stoep. Nou help die Indiër man hom en vra of hy vir hom ietsie kan bring om te
drink of dit of dit. En dan bring die ou vir hom en hy kyk so uit en nou vra die ou vir die
Indiër is that the Indian ocean over there? Die Indiër ou was baie skerp en hy sê toe no
no the Indian ocean is on your left hind side close to the snake park, this is the white
ocean. Jy verstaan. So die Indiër was wide awake, as jy nou Durban ken weet jy dit
was daar by die slangpark.
Elsa: Weet jy Albert, wat vir my die verskriklikste in die onlangse verlede wat ek beleef
het oor hoe mense... Ek probeer ʼn ander woord daarvoor kry... verontmens is... Die
kleurlingmense, die vrou werk nou een keer ʼn week vir my, hulle het nou so agt
maande terug, het die dogter ʼn babatjie gehad en dit is nou ʼn lang storie. Ek het die