LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Bylaag 4: Gesprek 4 (10 September 1998)
p462
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
Danie: Dit sal nooit ophou nie. Ek lees Paul Kruger se verkiesingsmanifeste, waar hy
praat van die Naturelle probleem. En hy sê daarin, die persoon wat hierdie naturelle
probleem kan oplos, moet nog gebore word. So selfs hy het daardie tyd al besef, die
geweldige omvang van die hele probleem.
Hanlie: Tyd, ons het nie baie daarvan nie, maar dis al wat dit kan verander.
Elsa: As mens kyk na Amerika, hoe lank terug is klein apartheid nou al by hulle
afgestel, en daar is nog steeds rasse wrywing …
Hanlie: Maar daar is die blankes die grootste hoeveelheid, daarom kon dit aangaan.
Maar hier in hierdie land gaan jy as blanke, as jy nie aanpas nie, het jy nie 'n kans nie.
Danie: In Amerika dink ek, praat hulle van 2 persent.
Elsa: Die mense daar is nog steeds in wrywing met mekaar.
Hanlie: Maar daarom hou dit aan, omdat die een groep soveel groter is as die ander.
Nou hier by ons sal dit ook aanhou as die klein groepie nie aanpas nie. Ons sal soos 'n
Amerika wat teenoorgesteld is, word. Ek stem saam met Ben as hy sê vir ons kinders
gaan beter wees, en hulle kinders gaan dit makliker vind, veral as ons skole nou vinnig
verander. In ons gebied, die tyd gaan nog kom dat Riebeeckstad 50/50 of dalk baie
meer swart gaan word. Daai tyd gaan kom.
Albert: Dis die een scenario. Die ander een is dat daar al hoe meer polarisasie gaan
kom, en dis waarvoor ek bang is. Dat mense al hoe meer gepolariseer gaan word
rondom rasse lyne en dat ons 20 jaar van nou af nie in vrede met mekaar gaan
saamleef nie, maar in 'n permanente staat van burgeroorlog.
Danie: Maar dit bring my by 'n baie interessante ander onderwerp uit, dit is die
dinamika van groepvorming. Ek het vir u gesê dat van 1976 af is by ons
anderskleuriges aangestel. En dan hou ons 'n geleentheid in werksure of na ure, of in
'n gewone vergadering, teetyd, dan vorm die groepe spontaan. Hoekom? Ons weet
nie. Ons nooi hierdie mense uit na geleenthede na ure. Wat gebeur? Daar is sitplek vir
almal. Hulle gaan sit nog steeds in groepe. Ek kan lekker met Piet gesels, ek gaan sit
nog steeds by Piet. En so is daar blanke groepe en so is daar swart groepe. Daarom
sê ek, die dinamika van groepvorming moet ons nie buite rekening laat nie.