LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Bylaag 2: Gesprek 2 (13 Augustus 1998)
p412
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
Hanlie: Nee, omdat dit op die wetboeke was, in die meeste ander land was dit…, wel
ná Amerika se groot…, na Luther King is dit afgehaal, maar Suid-Afrika s’n het op die
wetboeke gebly, daarom het ons in die kollig van die wêreld gestaan.
Mike: Ek dink dit is wel waar dat dit wetgewing was daardie tyd, daar was tog 'n tydperk
wat wetgewing het my nie verhoed om een van hulle te nooi om saam met my te eet
nie, met ander woorde indirek was die wetgewing dalk 'n verskoning vir ons, ons het
niks anders geken nie. Dit het vir ons toe 'n leefwyse geword, hier in die vroeg 50, 60
jare was dit vir ons hoe ons grootgeword het, dit was 'n leefwyse. Dit het nie vir my
gegaan of dit 'n politieke besluit was, of die regering dit besluit het nie, dit het my gepas
en om nou 'n leefwyse te verander, is nie maklik, en daarom moet wetgewing iets
daaromtrent doen. Maar daai leefwyse is waarmee ons nou moet sukkel, om ons
leefwyse te verander. As mense sê: ons was nou wel nie rassisties nie, maar ons het
ook gestem vir daai mense, dan is dit waar dan is dit ook nie noodwendig so verkeerd
nie, want as jy lewe volgens hoe jy grootgeword het, is dit verkeerd aan die een kant as
jy mense benadeel, maar as jy nie weet nie van beter nie, hoe kan jy dan glo daai tyd
dis verkeerd? So ek dink dis die leefwyse waarvolgens ons grootgeword het, dis nie
noodwendig ….
Hanlie: Ek het net bedoel die wetgewing ten opsigte van waarom Suid-Afrika dan nou
in die kollig van die wêreld gaan staan het, al het ons erken dat in die meeste lande
bestaan 'n tipe rassisme en elke ou dink dikwels omdat hy daardie spesifieke ras is, is
hy beter as die ander.
Mike: As daar nie rassisme was nie, sou dit dalk ook gebeur het, maar niemand sou
daaroor bekommerd gewees het nie.
Danie: Ek dink wat sy sê is reg, en ek kan dit bewys. Ek dink in elke tydvak gebeur
daar dinge wat verkeerd is of reg is, die volgende groep sien verkeerd daarin en so
skuif dit aan. Ons kinders sal weer iets sien wat ons verkeerd gedoen het, selfs in
vandag om te verander, en so skuif hierdie ding aan en aan en aan. Kan ek miskien
net iets sê, ek probeer altyd na 'n probleem of situasie baie wyer kyk as wat
normaalweg nodig. Ek het bietjie navorsing gedoen, ten opsigte van dit wat jy gesê het.
Waar kom apartheid vandaan? Ek het op baie interessante feite afgekom. Ek het so 'n
klompie inligting wat ek wil noem hier.