LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Bylaag 1: Gesprek 1 (30 Julie 1998)
p403
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
teruggaan nie. Ons is nou al klaar by hoe apartheid in jou lewe gekom het. Ek het geen
probleem met die aanvaarding van enige persoon, maak nie saak wat sy kleur is nie.
Ek het geen probleem met saam eet, 'n tafel deel of iemand in 'n bed laat slaap nie
waar ek die vorige nag in geslaap het of so iets nie. As dit nou moet baie kort wees om
te sê waar ek staan.
Ek het wel ook groot probleme met die kerk deur die tydstip gehad, waarvan ek dink jy
ook kennis dra. My groot slegvoel, is dat ek gedink het dat ons met die nuwe bedeling
dan aanvaar sou word en dat ek op die oomblik die gevoel het dat apartheid soveel
kwaad gedoen het, dat dit baie lank gaan vat voordat 'n blanke werklik aanvaar sal
word deur ons swart landgenote. En dat ons géén kennis dra van hulle werklike
gevoelens teenoor ons nie, en dat ons dink dat om saam te werk, of om vriendelik te
groet, die oplossing is. Maar dat dit nie eers 'n merkie op die oppervlakte laat nie.
Albert: Goed. Baie dankie. Charlie?
Charlie: (verwyder omdat hy nie wou deelneen aan die proses nie)
Albert: Baie dankie, Charlie. Johan?
Johan: Ek is die oudste van 'n reeks _____ hier in 'n ry. Ek werk nou in die
personeelafdeling in _____. Ek stem met Charlie en met Hanlie saam oor die siening
van swartes huidiglik. Vir my is dit 'n mens met waardes soos enige ander mens, maar
hier is heelwat dinge wat my pla: die gedurige skuldgevoelens wat ons gevra word om
te hê. Ons het nou gepraat van die beleid van apartheid, vir my was dit 'n sosiopolitieke
proefneming gewees. Die intensie oorspronklik daarvan was om nie ander
mense seer te maak nie. Dit het skeef geloop. Dit is my siening daarvan so almal kan
weet waar staan ek daaroor in die gesprek vorentoe. Die Waarheids- en
Versoeningskommissie, dieselfde storie, ek dink alles word nou aan die klok van
apartheid gehang. Ek dink nie die De Kock-e en die Bosmans is noodwendig
apartheidslagoffers gewees nie, dit was plain misdadigers, dit nie te sê omdat hulle
sulke dinge gedoen het was die sosio-politieke poging van apartheid noodwendig so
verkeerd nie. Dit is my siening daarvan. Ek stem ook saam met Danie, rassisme sal
altyd bly, ook die mite van ons, die reënboog nasie, sal nooit werk nie – die toekoms
sal dit nog leer. Ek weet nie hoe die geskiedenis boeke oor 200 jaar sal lyk nie, ons
moet aanvaar ons is mense wat verskillend is, maar op een of ander manier sal ons dit
in hierdie land moet regkry.