LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Bylaag 1: Gesprek 1 (30 Julie 1998)
p402
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
personeelsamestelling en so meer. Ons is tans nege sogenaamde professioneel ouens
waarvan 'n derde swartes is, wat ook maar sy aanpassings geverg het. Ons is nog
steeds besig met die aanpassings wat as jy saam met iemand werk het jy tog ook maar
jou eie agtergrond en kultuur wat jy inbring. So dit is in kort dit. En in aansluiting by wat
Frans netnou gesê het: Hy het gesê iewers in die onlangse verlede het die kerk 'n 180
grade rotasie gemaak en alles Skrifgefundeer. Maar die ou bedeling, die
apartheidsbedeling, was ook – en ek sê nie Frans het dit nie gesê of miskien misken
nie – maar selfs dit was ook dit sterk Skriftuurlik gefundeer – die ou bedeling. Ek is 'n
jaar voor die ou bedeling gebore. Ek het daarin grootgeword en ek het dit destyds nie
as verkeerd beleef nie want orals waar jy gekom het, was dit die normale manier van
doen en dink en tot op 'n sekere stadium het ek geen gewetenswroeging daaroor
gehad. Maar later het 'n mens besef dat daar verandering moet kom. Nie omdat dit van
buite op jou afgedwing word nie, maar omdat jy self tot die oortuiging kom. Ek meen,
onlangs was ek en twee van die swart kollegas na 'n skool in Thabong. Dit is redelike
jong manne, die een is 23, hy is 'n kliniese sielkundige en die ander is so 22, ook 'n
sielkundige daar by ons. En toe ons daar uit Thabong uit terug ry – nou die eerste keer
toe ek daar ingegaan het, ek weet nie wie van julle gaan gereeld daar in nie – as jy hier
met Constantiaweg inry, dan gaan jy daar verby daai eerste vier-rigting stop en dan lyk
dit vir my is daar so 'n lang reeks geboue wat 'n koshuise is. En daarso is bitter min
heel vensters en as 'n mens sommer net kyk na die algemene opset, hoe verwaarloos
dit is en hoe alles maar net verder verval, ek meen dit is die indruk wat ek kry, want ek
sien nie dat dit verbeter word nie. Toe ons terugkom, sê die een vir my: Have you
noticed the poverty here? Toe sê ek vir hom: Yes, I have noticed it. Hy sê vir my: I
haven't noticed it, because I am used to it. I was born and raised here. En dit het nogal
'n geweldige indruk op my gemaak. En toe dink ek maar net in 'n sekere mate, dit het
my toe getref, in 'n sekere mate is dit 'n onregverdige bedeling, want ons is aan 'n hoër
standaard as hulle gewoond, en dadelik toe verplaas ek my terug na my eie huislike
opset. Jou bediende wat elke dag van haar omgewing af inkom, na joune toe. Dis ook
mense met 'n gevoel, dis ook mense met 'n strewe na beter en hoër. Dink dan net
watter wrewel, wroeging, opstandigheid moet hulle miskien in hulleself ervaar, teenoor
u. Ek dink as mens 'n paar vraelyste kan opstel en dit na hulle deurgee – om hul
gevoel ook gereflekteer te kry, 'n breër siening kry as net ons s’n.
Albert: Hanlie?
Hanlie: Baie van dieselfde gevoelens het ek ook al ondervind, maar deur die
omstandighede reeds baie anders tog. Ek weet nie hoe jy wil hê 'n mens moet