LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...
LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ... LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...
Hoofstuk 5: Die post-apartheid verhaal? p270 crashing down” (Gobodo-Madikizela 2003:66). Die vorige regering het ook gesorg dat dit ʼn geheim bly. Selfs diegene wat iets vermoed het, is effektief in ʼn aparte wêreld – en die duister – gehou: “Through a combination of patronage and kragdadige repression of democratic and egalitarian views and ideologies, the NP made its policies the only game in town. NP supporters would not hear anything else. Years later they would claim: ‘We did not know’” (Van der Westhuizen 2007:107). Selfs in 2011 voer Tutu (Steyn 2011:elektroniese bron) aan dat swart mense steeds minderwaardig voel en sommige wit mense steeds dink hulle is beter en superieur. Die denkpatrone van destyds steek steeds vas. Oor hierdie denkpatrone skryf Van der Westhuizen (2007:107) hierdie ontstellende sin: “DF Malan’s sidekick Paul Sauer called black people ‘barbarous and semi-barbarous’ at a time when the ANC’s Albert Lethuli was awarded the Nobel Peace Prize.” Soos in hoofstuk vier aangedui, was die ontsteltenis oor die skildery The Spear tekenend van die diepte van die seer van die aantasting van swart mense se menswaardigheid. In die woorde van Van der Westhuizen (2007:107): “What made apartheid particularly abominable was the foolhardy denial of black people’s humanity.” Die hartseer in hierdie verhaal is nie alleen die feit dat swart mense in Suid-Afrika gekoloniseer is nie, maar dat ook hulle denke gekoloniseer is (Kasenene 1993). Nie net hulle vryheid as mense is aangetas nie, maar ook hulle vryheid van denke. “Wat die wittes die swartes wysgemaak het, het die swartes geglo” (Smith 2010a:88). In ‘n land met ‘n oorwegend Christelike bevolking, en in die Kerk, sou die apartheidsbeleid tog nie ongetoets kon verbygaan nie. Waar hoog opgegee word oor die Bybel, moet die Bybel tog sekerlik meespreek oor hierdie saak. 3.4 Aan die hand van die evangelie Volgens die teologie van die Afrikaner, soos dit onder andere neerslag gevind het in die NG Kerk, was die wit Afrikaners God se uitverkore volk hier in Afrika. Hulle opdrag was om “as voogde aan die swartes leiding te gee oor wat vir hulle die beste was” (Smith 2010a:81). In die gemiddelde wit omgewing is dit nie bevraagteken nie. Dit wil egter nie sê dat daar nie wel ander was wat vrae gevra het nie.
Hoofstuk 5: Die post-apartheid verhaal? p271 Russel Botman (2012:elektroniese bron) vertel hoe prof. Jaap Durand hulle in 1978 laat dink het oor die fout van apartheid: Die eerste maand het ons voorleggings gekonsentreer op die praktyke van apartheid. Ons het toe nog gemeen dat apartheid verwerplik is omdat dit menseregte skaad, die waardigheid van die huwelik aantas, die arbeidsregte en menswaardigheid van mense vertrap. Ons het gemeen dat dit die praktyke van apartheid is wat die probleem is. Dit is eers na baie nadenke dat die studente begin verstaan het “dat die idee van apartheid op sigself anti-evangelies is... Dit doen nie net sonde in sy praktyke nie, dit ís die sonde self” (Botman 2012:elektroniese bron). Hy verduidelik hierdie standpunt verder: Aan die kern hiervan is die verkose vertrekpunt dat mense van verskillende rasse en etniese groepe onversoenbaar is... Apartheid het dus die teenoorgestelde uitgangspunt geneem as dit wat in die hart van die Evangelie staan, naamlik die versoening en versoenbaarheid van alle mense ongeag hul etnisiteit, taal, kultuur en ander identiteite (Botman 2012:elektroniese bron). Die NG Sendingkerk het ten tye van die opstel van die Belydenis van Belhar verwys na die Suid-Afrikaanse politieke en kerklike bestel “waarin onversoenbaarheid tot ʼn samelewingsbeginsel verhef word” (NG Sendingkerk 1982:1). Hierdie teologiese posisie ten opsigte van apartheid was vir baie jare onaanvaarbaar vir die wit kerkgemeenskap. Toe die NG Kerk in 1986 in hierdie rigting begin praat, skeur die Kerk. Hierdie navorsing het in hoofstuk vier aangetoon dat daar steeds lidmate in die NG Kerk is wat nie hierdie standpunt ondersteun nie. Die posisie in die ander Afrikaanse gereformeerde kerke is waarskynlik nie veel anders nie. Vyf teoloë van die Hervormde Kerk het dit byvoorbeeld nodig geag om so onlangs as drie jaar gelede in die openbaar apartheid “as sonde, inherent mens-onterend en boosheid” te verwerp. Hulle sê: “Die aantasting van mense se menswaardigheid kan op geen manier Bybels, teologies en moreel geregverdig word nie” (Jackson 2009:elektroniese bron). Hierby sluit Smith (2010a:43) aan as hy praat van “Die Bybelse legitimiteit wat die NG Kerk aan wittes verleen het om die beeld van God in swartes te minag en hulle menswaardigheid in die naam van hulle God te ontneem...”.
- Page 235 and 236: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 237 and 238: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 239 and 240: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 241 and 242: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 243 and 244: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 245 and 246: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 247 and 248: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 249 and 250: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 251 and 252: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 253 and 254: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 255 and 256: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 257 and 258: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 259 and 260: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 261 and 262: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 263 and 264: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 265 and 266: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 267 and 268: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 269 and 270: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 271 and 272: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 273 and 274: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 275 and 276: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 277 and 278: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 279 and 280: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 281 and 282: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 283 and 284: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 285: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 289 and 290: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 291 and 292: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 293 and 294: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 295 and 296: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 297 and 298: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 299 and 300: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 301 and 302: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 303 and 304: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 305 and 306: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 307 and 308: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 309 and 310: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 311 and 312: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 313 and 314: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 315 and 316: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 317 and 318: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 319 and 320: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 321 and 322: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 323 and 324: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 325 and 326: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 327 and 328: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 329 and 330: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 331 and 332: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 333 and 334: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
- Page 335 and 336: Hoofstuk 5: Die post-apartheid verh
Hoofstuk 5: Die post-apartheid verhaal?<br />
p270<br />
crashing down” (Gobodo-Madikizela 2003:66). Die vorige regering het ook gesorg dat<br />
dit ʼn geheim bly. Selfs diegene wat iets vermoed het, is effektief in ʼn aparte wêreld – en<br />
die duister – gehou: “Through a combination of patronage and kragdadige repression<br />
of democratic and egalitarian views and ideologies, the NP made its policies the only<br />
game in town. NP supporters would not hear anything else. Years later they would<br />
claim: ‘We did not know’” (Van der Westhuizen 2007:107).<br />
Selfs in 2011 voer Tutu (Steyn 2011:elektroniese bron) aan dat swart mense steeds<br />
minderwaardig voel en sommige wit mense steeds dink hulle is beter en superieur. Die<br />
denkpatrone van destyds steek steeds vas. Oor hierdie denkpatrone skryf Van der<br />
Westhuizen (2007:107) hierdie ontstellende sin: “DF Malan’s sidekick Paul Sauer<br />
called black people ‘barbarous and semi-barbarous’ at a time when the ANC’s Albert<br />
Lethuli was awarded the Nobel Peace Prize.” Soos in hoofstuk vier aangedui, was die<br />
ontsteltenis oor die skildery The Spear tekenend van die diepte van die seer van die<br />
aantasting van swart mense se menswaardigheid. In die woorde van Van der<br />
Westhuizen (2007:107): “What made apartheid particularly abominable was the<br />
foolhardy denial of black people’s humanity.”<br />
Die hartseer in hierdie verhaal is nie alleen die feit dat swart mense in Suid-Afrika<br />
gekoloniseer is nie, maar dat ook hulle denke gekoloniseer is (Kasenene 1993). Nie net<br />
hulle vryheid as mense is aangetas nie, maar ook hulle vryheid van denke. “Wat die<br />
wittes die swartes wysgemaak het, het die swartes geglo” (Smith 2010a:88).<br />
In ‘n land met ‘n oorwegend Christelike bevolking, en in die Kerk, sou die apartheidsbeleid<br />
tog nie ongetoets kon verbygaan nie. Waar hoog opgegee word oor die Bybel,<br />
moet die Bybel tog sekerlik meespreek oor hierdie saak.<br />
3.4 Aan die hand van die evangelie<br />
Volgens die teologie van die Afrikaner, soos dit onder andere neerslag gevind het in die<br />
NG Kerk, was die wit Afrikaners God se uitverkore volk hier in Afrika. Hulle opdrag was<br />
om “as voogde aan die swartes leiding te gee oor wat vir hulle die beste was” (Smith<br />
2010a:81). In die gemiddelde wit omgewing is dit nie bevraagteken nie. Dit wil egter nie<br />
sê dat daar nie wel ander was wat vrae gevra het nie.