LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...

Hoofstuk 4: Die verhaal oor apartheid – teenswoordige tyd
p199
specific ‘race’ on the basis of the assumed cultural and/or logical inferiority of that
‘race’. In this way actual differences in power are maintained and intensified” (Koopman
2008:160). Hierdie definisie onderstreep dat daar in rassisme ʼn onderliggende idee van
meerder- / minderwaardigheid is. Hierdie houding is gekoppel aan die persoon se ras.
Die konsep “ras” mag dalk ʼn uitgediende begrip wees, maar dit neem nie die gebruik
daarvan weg nie. So meld Alexander (2010:elektroniese bron) dat die gebruik daarvan
steeds deel van die werklikheid is:
Vandag aanvaar die wetenskap dat “ras” nie ’n geldige biologiese
entiteit is nie. Dit beteken egter nie dat ons die sosiale werklikheid
daarvan moet ontken nie. Ontkenning is geen oplossing vir enige
sosiale siekte nie, hetsy dit oor iets soos Vigs hetsy oor rassistiese
vooroordele gaan. Die meeste Suid-Afrikaners dink nog altyd in terme
van sulke kategorieë, omdat hulle gekondisioneer is om hul werklikheid
te aanvaar. Hulle bekyk die wêreld nog altyd deur brille wat deur ’n
uitgeleefde konsep van “ras” besmet is.
Hy verwys na Montagu wat reeds in 1943 met sy boek Man’s Most Dangerous Myth:
The Fallacy of Race, die konsep van ras as ‘n mite afgemaak het. En dan gaan hy
voort:
Na die gruwelikhede van die transatlantiese slawehandel in ’n vroeëre
periode en in Nazi-Duitsland, die voormalige Joego-Slawië, Rwanda en
in so baie ander plekke in die laaste eeu, kan niemand meer twyfel dat
“ras” inderdaad een van die vuurhoutjies is wat die briljantste
prestasies van die menslike gees kan verwoes nie (Alexander
2010:elektroniese bron).
Rassisme misbruik dus ʼn uitgediende konsep van ras om mense te klassifiseer as
persone met meer of minder waarde. Op grond van stereotipering en kondisionering
word hierdie vooroordeel bevestig en versterk. Isak [14-168] verwys na ʼn tipiese
voorval van gevestigde stereotipering waarmee hy te doen gehad het:
jy kom by ʼn plek en jy parkeer en die klomp staan en
gesels en hier kom ʼn swart ou aan en groet en die
wit ou vra o, kom jy ons kar oppas? Hy sê nee, ek is
nie ʼn sekuriteitswag nie, ek werk hier. So jy het
nog altyd daar persepsies, daai stereotipering.