LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...
LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ... LEWE NA APARTHEID: LIDMATE SE NARRATIEWE VANUIT 'N ...
Hoofstuk 4: Die verhaal oor apartheid – teenswoordige tyd p188 weeksdag praat 42% van alle mense nooit of selde met iemand van ʼn ander ras en 59% van die bevolking sosialiseer selde of nooit met iemand van ʼn ander ras nie. “This is perhaps to be expected, given the lasting spacial legacy of apartheid. As long as South Africans continue to live and work in realtively homogenous communities, these patterns will be difficult to change” (Lefko-Everett, Nyoka & Tiscornia 2011:30). Die homogene gemeenskappe hou bevolkingsgroepe uitmekaar, maar dit lyk ook of sommige mense dit nog altyd so verkies het. Van der Westhuizen (2007:302) vertel dat daar ná die uitspraak van minister Jimmy Kruger oor Steve Biko se dood, ʼn geskarrel in die NP kongres was omdat selfs van die parlementslede nie geweet het wie Biko was nie. Sy vertel ook dat die Britse Gemenebes se Eminent Persons Group wat Suid- Afrika in 1986 besoek het, verslag gedoen het dat “even the most enlightened ministers whom we met seemed out of touch with the mood in the black townships” (Van der Westhuizen 2007:307). Hierdie houding van afsondering het ook op ʼn persoonlike vlak uitgespeel. Smith (2010a:45) vertel van ʼn wit man wat hom gebel het oor sy swart tuinwerker wat gesterf het. Die man het nie geweet wat om nou te doen nie, omdat hy niks van die swart man se agtergrond geweet of sy familie geken het nie. By verdere navraag blyk dit toe dat die tuinwerker al veertig jaar daar werk sonder dat sy werkgewer enigiets van hom weet. ʼn Paar bladsye verder vertel hy ʼn soortgelyke verhaal van ʼn swart huiswerker wat ook sterf na vyf-en-dertig jaar se diens. Ten spyte daarvan dat sy al die gesin se kinders grootgemaak het en daagliks vir hulle kos gekook het, het hulle niks meer van haar geweet as bloot haar naam nie (Smith 2010a:48). ʼn Groot faktor wat rasse steeds uitmekaar hou, is die feit dat die meeste wit mense dikwels nie ʼn swart Afrikataal kan praat nie. Hierdie onvermoë beperk hulle blootstelling aan die leefwêreld van swart mense en maak hulle in ʼn sekere sin vreemdelinge in hierdie land [Albert 12-155]. Vir Hanlie [12-090] is hierdie gebrek aan ʼn Afrikataal ʼn groot probleem wat dringend in die skole aandag moet kry. Deels as gevolg van die taalprobleem, maar ook uit vrye keuse, word gekies om sekere boeke te lees, om sekere TV programme te kyk en met sekere mense te meng. Hierdie boeke, programme en mense is gewoonlik dié waarmee wit mense maklik kan identifiseer. Die gevolg is dat die twee wêrelde nie nader aan mekaar beweeg nie. In
Hoofstuk 4: Die verhaal oor apartheid – teenswoordige tyd p189 hierdie verband het die TV-reeks 7de laan 28 waarskynlik meer gedoen as baie ander om die verskillende rasse aan mekaar bekend te stel. Al is apartheid as beleid iets van die verlede, is dit beslis nie dood nie. Hieroor skryf die Christen-joernalis Linda Martindale amper tien jaar gelede: “Apartheid, the legal system, fell. Yet the spirit of apartheid, and its consequences, still lives on. The struggle continues for equality, dignity, and economic justice – not only in the halls of parliament, but on the streets of the townships where the aftershocks of decades of injustice and exploitation are still felt on a daily basis” (Martindale 2003:elektroniese bron). Sommige mense leef in 2012 steeds asof 1994 nooit gebeur het nie. Hanlie [12-479] maak ʼn punt daarvan dat wit mense meer moeite moet doen om die twee wêrelde nader aan mekaar te bring en meer moet waag ter wille van ons kinders [Hanlie 12-430]. En tog erken sy: Ek was nog seker net drie keer in Thabong in my lewe en dit was saam met ander onderwysers om vergaderings daar by te woon of begrafnis daar te gaan bywoon. Ek was nog nooit op my eie daar nie [Hanlie 12-438]. Sonder ʼn doelbewuste poging gaan hierdie soort blootstelling nie gebeur nie. Wat wel gebeur is dat die blootstelling by die werk en in die openbare lewe dramaties vermeerder het. Deur die bank vertel die mede-navorsers dat hulle nou nog meer as in 1998 skouers skuur met swart kollegas en amptenare. Hierdie kontak word oorwegend as positief aangeteken. George [15-037] vertel van sy swart kollegas wat geleidelik deel van sy werkswêreld geword het. Ten tye van sy aftrede het hy oorwegend met swart skole [George 15-018] gewerk. George [15-077] vertel dat hy goeie verhoudings het met swart kollegas, selfs met die skoonmaker, iets wat in die ou bedeling nie sou gebeur het nie [George 15-099]. Die beste van alle sê hy: Dit is ʼn ding wat spontaan gebeur het, dit was nie gedwonge nie [George 15-107]. 28 7de laan is ʼn Afrikaanse TV-sepie wat reeds sedert 4 April 2000 uitgesaai word. Die program met akteurs van verskillende rasse is oorwegend Afrikaans, maar Engels en van die Afrikatale word ook gebruik saam met vertaalde onderskrifte. Die program word gekenmerk deur die gemaklike interaksie tussen persone van verskillende rasse. In 2007 het 60% van Afrikaanssprekendes ingeskakel op die program. Ongeveer 42% van die kykers is swart (Blaauw 2007).
- Page 153 and 154: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 155 and 156: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 157 and 158: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 159 and 160: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 161 and 162: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 163 and 164: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 165 and 166: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 167 and 168: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 169 and 170: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 171 and 172: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 173 and 174: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 175 and 176: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 177 and 178: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 179 and 180: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 181 and 182: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 183 and 184: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 185 and 186: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 187 and 188: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 189 and 190: Hoofstuk 3: Die verhaal oor aparthe
- Page 191 and 192: HOOFSTUK 4 DIE VERHAAL OOR APARTHEI
- Page 193 and 194: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 195 and 196: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 197 and 198: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 199 and 200: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 201 and 202: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 203: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 207 and 208: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 209 and 210: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 211 and 212: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 213 and 214: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 215 and 216: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 217 and 218: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 219 and 220: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 221 and 222: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 223 and 224: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 225 and 226: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 227 and 228: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 229 and 230: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 231 and 232: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 233 and 234: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 235 and 236: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 237 and 238: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 239 and 240: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 241 and 242: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 243 and 244: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 245 and 246: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 247 and 248: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 249 and 250: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 251 and 252: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
- Page 253 and 254: Hoofstuk 4: Die verhaal oor aparthe
Hoofstuk 4: Die verhaal oor apartheid – teenswoordige tyd<br />
p189<br />
hierdie verband het die TV-reeks 7de laan 28 waarskynlik meer gedoen as baie ander<br />
om die verskillende rasse aan mekaar bekend te stel.<br />
Al is apartheid as beleid iets van die verlede, is dit beslis nie dood nie.<br />
Hieroor skryf die Christen-joernalis Linda Martindale amper tien jaar<br />
gelede: “Apartheid, the legal system, fell. Yet the spirit of apartheid, and<br />
its consequences, still lives on. The struggle continues for equality,<br />
dignity, and economic justice – not only in the halls of parliament, but on<br />
the streets of the townships where the aftershocks of decades of<br />
injustice and exploitation are still felt on a daily basis” (Martindale<br />
2003:elektroniese bron). Sommige mense leef in 2012 steeds asof 1994<br />
nooit gebeur het nie.<br />
Hanlie [12-479] maak ʼn punt daarvan dat wit mense meer moeite moet doen om die<br />
twee wêrelde nader aan mekaar te bring en meer moet waag ter wille<br />
van ons kinders [Hanlie 12-430]. En tog erken sy: Ek was nog seker net<br />
drie keer in Thabong in my lewe en dit was saam met ander<br />
onderwysers om vergaderings daar by te woon of begrafnis daar te<br />
gaan bywoon. Ek was nog nooit op my eie daar nie [Hanlie 12-438].<br />
Sonder ʼn doelbewuste poging gaan hierdie soort blootstelling nie gebeur nie.<br />
Wat wel gebeur is dat die blootstelling by die werk en in die openbare lewe dramaties<br />
vermeerder het. Deur die bank vertel die mede-navorsers dat hulle nou nog meer as in<br />
1998 skouers skuur met swart kollegas en amptenare. Hierdie kontak word oorwegend<br />
as positief aangeteken. George [15-037] vertel van sy swart kollegas wat geleidelik<br />
deel van sy werkswêreld geword het. Ten tye van sy aftrede het hy oorwegend met<br />
swart skole [George 15-018] gewerk. George [15-077] vertel dat hy goeie<br />
verhoudings het met swart kollegas, selfs met die skoonmaker, iets wat in die ou<br />
bedeling nie sou gebeur het nie [George 15-099]. Die beste van alle sê hy: Dit is<br />
ʼn ding wat spontaan gebeur het, dit was nie gedwonge nie [George<br />
15-107].<br />
28 7de laan is ʼn Afrikaanse TV-sepie wat reeds sedert 4 April 2000 uitgesaai word. Die program met<br />
akteurs van verskillende rasse is oorwegend Afrikaans, maar Engels en van die Afrikatale word ook<br />
gebruik saam met vertaalde onderskrifte. Die program word gekenmerk deur die gemaklike interaksie<br />
tussen persone van verskillende rasse. In 2007 het 60% van Afrikaanssprekendes ingeskakel op die<br />
program. Ongeveer 42% van die kykers is swart (Blaauw 2007).
Change language